Η συνολική αποτυχία των ταγών έναντι των «φίλων» της Ευρώπης που είναι καθαροί εχθροί της είναι πλέον γεγονός.
Αναµέναµε να αντιδράσουν πιο συντονισµένα και πιο συγχρωτισµένα οι ταγοί και όχι να αναθέσουν εν λευκώ στη Γερµανίδα πρώην υπουργό πολέµου και νυν πρόεδρο της γερµανοκρατούµενης Κοµισιόν να υπογράφει µε τον Τραµπ συµφωνίες. ∆εν περίµενα ότι η ρήση του Τραµπ να κάνει ξανά µεγάλη την Αµερική (MAGA) θα περνούσε ακόµη και πάνω από το πετσί των Ευρωπαίων υπηκόων και ηµών των Ελλήνων, χωρίς εξαίρεση. Η νέα συµφωνία ΕΕ–ΗΠΑ προβλέπει την επιβολή ενιαίου δασµού 15% στις ευρωπαϊκές εξαγωγές προς τις ΗΠΑ, µε αντάλλαγµα την υποτιθέµενη σταθερότητα και αποφυγή ενός εµπορικού πολέµου.
Η ευρωπαϊκή εκτίµηση:
∆εν στέγνωσε το µελάνι από τη συµφωνία επιβολής δασµών στην ΕΕ ύψους 15%, που υπέγραψαν ο Ντόναλντ Τραµπ και η γερµανίδα πρόεδρος της Κοµισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και οι ανώτατοι αξιωµατούχοι έσπευσαν να χειροκροτήσουν και µε πάταγο την έλλειψη αρχών και αξιών που διακατέχει τη γηραιά ήπειρο!
Και αποµένει πριν αρχίσει η καταγραφή των καταστροφικών συνεπειών να δούµε σε γενικές γραµµές πόσο µεγάλη θα είναι η πτώση της ΕΕ.
Τα σηµεία που κατατάσσουν τη συµφωνία ως καταστροφική ή λιγότερο καταστροφική, και πάντως όχι ευνοϊκή για τα συµφέροντα της Ευρώπης, θα είναι ο στόχος του σηµερινού µας σηµειώµατος.
1. Η συµφωνία επιβολής 15% δασµών στις εισαγωγές των ΗΠΑ από την Ευρώπη θεωρείται ασύµµετρα και ευνοϊκή προς τις ΗΠΑ, µια συµφωνία που καλύπτει το σύνολο σχεδόν των προϊόντων, χωρίς και εµείς να µπορούµε να επιβάλουµε δασµούς στις εισαγωγές µας από τις ΗΠΑ. Μάλιστα σοβαροί οίκοι χαρακτηρίζουν τη συµφωνία «ασύµµετρη και µη ισόρροπη», που οδηγεί σε µείωση του ΑΕΠ της ΕΕ κατά περίπου 0,2%.
2. Αρκετοί Ευρωπαίοι πολιτικοί, όπως ο Γάλλος πρωθυπουργός François Bayrou χαρακτήρισε τη συµφωνία ως «σκοτεινή ηµέρα για την Ευρώπη» και αναφέρθηκε σε πράξη υποταγής στον Τραµπ ή άλλοι αξιωµατούχοι που φτάνουν να χαρακτηρίζουν την πρόεδρο της Κοµισιόν ως «πρόγευµα» για τον Τραµπ (πρωθυπουργός Ουγγαρία Βίκτωρ Όρµπαν) καθώς και άλλοι που θεωρούν ως υποτελή και εµπαιγµό για την Ευρώπη τη συµφωνία αυτή, χειρότερη και από τη συµφωνία µε τους Εγγλέζους.
3. Η υποτέλεια εκτείνεται και στην υπόλοιπη ακρόαση που τύχαµε όλοι µας µάρτυρες, όπως η συγκατάθεση σε επενδυτικές και ενεργειακές δεσµεύσεις ($750 δισ. αγορά ενέργειας, $600 δισ. νέες επενδύσεις) και όπως είπε ένας ευφυής δηµοσιογράφος «Το deal παραµένει σε µεγάλο βαθµό χειραψία στο χείλος του γκρεµού».
4. Οι αναλυτές πάντως συµφωνούν ότι οι δασµοί θα επηρεάσουν κρίσιµους κλάδους όπως τα αυτοκίνητα εξαγωγές φαρµάκων και ηµιαγωγών, µειώνοντας την ανταγωνιστικότητα της ΕΕ, δηλαδή πετυχαίνουµε όλα τα αντίθετα αποτελέσµατα από την έκθεση Ντράγκι για 800 δισ.€ ετήσιες επενδύσεις στην Ευρώπη προκειµένου να καταστεί σταδιακά ανταγωνιστική η οικονοµία της ΕΕ.
5. Γαλλία έναντι Γερµανίας/Ιταλίας δείχνει έλλειψη ενιαίας στρατηγικής, όπου ακόµη και η Ολλανδία, φίλα κείµενη προς την πρόεδρο της Κοµισιόν, θεωρεί ότι η ΕΕ δεν αξιοποίησε πλήρως τη διαπραγµατευτική της ισχύ.
Επιπτώσεις στις ελληνικές εξαγωγές προς τις ΗΠΑ
Οι ελληνικές εξαγωγές προς τις ΗΠΑ αντιστοιχούν σε περίπου 4,8% του συνολικού όγκου εξαγωγών της χώρας ή γύρω στα 2,2 δισ. € (2024), µε εµπορικό πλεόνασµα περίπου 200 εκ. €
Οι τοµείς που πλήγονται είναι οι γεωργικές εξαγωγές: ελαιόλαδο, ελιές, φέτα, κρασί. Η αύξηση δασµών µειώνει την ανταγωνιστικότητά τους στις αµερικανικές αγορές, καθιστώντας τα προϊόντα πιο ακριβά στους καταναλωτές. Η φέτα µάλλον οδεύει προς 50% µείωση εξαγωγών, ενώ αντίστοιχα προϊόντα όπως οι επιτραπέζιες ελιές εκτός ΕΕ (Εγγύς και Μέση Ανατολή) πληρώνουν χαµηλότερους δασµούς (10 %). Βέβαια, είναι δυνατόν η εξαγωγική προσπάθεια προς άλλες ευρωπαϊκές οικονοµίες όπου κατευθύνονται τα δύο τρίτα του συνόλου των εξαγωγών µας, να συναντήσουν έµµεσα προβλήµατα προώθησης (Γερµανία, Ιταλία, Γαλλία).
Μελέτη της Εθνικής Τράπεζας εκτιµά µείωση των ελληνικών εξαγωγών κατά 1,7% σε πραγµατικούς όρους και συρρίκνωση του ΑΕΠ κατά 0,4% συνολικά ως το τέλος του 2026, ήτοι διπλάσιο ποσοστό απ’ ότι αναµένεται να ανέλθει η µείωση του ΑΕΠ των 27.
Κατά συνοπτικό τρόπο βλέπουµε ότι:
• Στα γεωργικά προϊόντα αναµένεται πτώση ανταγωνιστικότητας, µε πιθανές µειώσεις έως 7–15% στις εξαγωγές συγκεκριµένων ειδών, ειδικά ελιές, ελαιόλαδο, φέτα.
• Μέσω των αλυσίδων εφοδιασµού στην ΕΕ αναµένεται µικρή πτώση ζήτησης από άλλες ευρωπαϊκές αγορές (έµµεση επίπτωση).
• Η µείωση του ΑΕΠ αναµένεται να φθάσει στο -0,4 %.
Η οριστική εικόνα θα είναι δυνατή ευθύς µόλις οριστικοποιηθούν και υπογραφούν τα σχετικά κείµενα. Είναι λογικό τότε η κυβέρνηση να ζητήσει και πρέπει να διεκδικήσει εξαιρέσεις ή µειωµένους συντελεστές ειδικά για προϊόντα µε σηµαντικό εθνικό ενδιαφέρον.
Παρά το γεγονός ότι ο δασµός 15 % είναι σηµαντικά χαµηλότερος από την αρχική απειλή του 30%, δηµιουργείται νέα ισορροπία στην ελληνική οικονοµία µε άµεσο και διαρκή επηρεασµό στην ανταγωνιστικότητα των ελληνικών προϊόντων στην αµερικανική αγορά.
Τα ορατά πλέον αποτελέσµατα των λαθών των ευρωπαίων ηγετών δεν µπορούν να περάσουν απαρατήρητα. Αρχίζουν και οι ψίθυροι να γίνονται κραυγές ότι το οικοδόµηµα οδεύει προς πτώχευση µε τη Γαλλία πρώτη, αλλά ας µην αγνοούµε ότι η Γαλλία χρηµατοδοτεί µε άνω του 25% τον ετήσιο προϋπολογισµό της ΕΕ. Πάντως, ακόµη και ο πρόεδρος της επιτροπής εµπορίου του Ευρωκοινοβουλίου εκφράζει αµφιβολίες και θεωρεί ότι το Συµβούλιο θα πρέπει να υπογράφει σε παρόµοιες συµφωνίες. Η πρόεδρος της Κοµισιόν ∆ΕΝ έχει το δικαίωµα να υπογράφει τέτοιες συµφωνίες. Πλήρης απαξίωση του θεσµού του Συµβουλίου της ΕΕ!¹