ΙΠΠΟΚΟΡΩΝΙΟΝ – ΑΡPICORNUM
Στον Αποκόρωνα από το 272 π.Χ. όπου οι Απτεραίοι βοήθησαν την κινδυνεύουσα Σπάρτη µε τον θρυλικό Όρυσσο, από την εποχή των 27 επαναστάσεων εναντίον των Ενετών στην Κρήτη και του ξακουστού Ιωάννη Μαχαιριώτη και του φανατικού εχθρού των, Κωνσταντίνου Σµυρίλιου (1341), ο οποίος γύρισε πρινή (ανάποδα) στο πάτωµα τα εικονίσµατα της οικίας του, και ορκίστηκε να µην τα ξαναβάλει στον τοίχο, εάν δεν σφάξει πρώτα ιδιοχείρως τριάντα Ενετούς, από τότε µέχρι σήµερα, ο Αποκόρωνας ανέδειξε άνδρες παλληκάρια, ήρωες και ανθρώπους µε προσωπικότητα και κύρος, όπως ο Σήφακας, ο Ντουνόπαπας, ο Κριτοβουλίδης, ο Γογονής, ο Μ. Μυλωνογιάννης, ο Ι. Λεκανίδης ο Λ. Μαλεκάκης ο ∆. Μιχελογιάννης, ο Γιάννης Παΐζης, ο γέρο – Κουρονικολής, ο παππά Μανώλης Γεωργουδάκης. ο γιατρός Μιχελογιάννης και πολλοί άλλοι.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΠΑΠΑΝΤΟΥΝΑΚΗΣ
Ή ΝΤΟΥΝΗΣ Ή ΝΤΟΥΝΟΠΑΠΠΑΣ
Ή ΠΑΠΑ∆ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΣ
Εκ Προβάρµατος Αποκορώνου και καταγόµενος εκ της βυζαντινής οικογένειας των Μουσούρων. Σύζυγος Καλλιόπη Νικολακάκη
Ήταν γιος του παππά Μανώλη Μουσούρο και είχε γεννηθεί το 1770.
∆έκα χρόνια χαΐνης, είχε πετάξει τα ράσα και υπερασπιζόταν τους δυστυχείς ραγιάδες από τους γενιτσάρους.
Συµµετείχε στην σφαγή των γενιτσάρων το 1812 κατά την άφιξη του Χατζή Οσµάν Πασά.
Μετά την ανάκληση του Χατζή Οσµάν Πασά έµενε επί έξι χρόνια στα βουνά.
Εις τα Σκαλιά του Στύλου ο Ντουνόπαπας µαζί µε το Σαρηδοσταµάτη και το Τοροµιχάλη εφόνευσαν τέσσερις Τούρκους επιδροµείς οι οποίοι εξήρχοντο εκ Σούδας και λήστευαν την περιοχή.
Στο Στύλο στο Μοναστηρικό Μετόχι, µαζί µε το ∆ηµήτρη Τοράκη από το Σαµωνά φόνευσαν τρεις γενιτσάρους που έσερναν από τα ανατολικά τρία κορίτσια και τα πήγαιναν στους πύργους των.
Όταν ο Σήφακας φόνευσε το Σεραϊλή ο Ντουνόπαπας φόνευσε ένα από την οικογένεια του Μεχµέτ της Κάινας.
Στη συνέχεια µέλος της Φιλικής Εταιρείας και αγωνιστής της επανάστασης του 1821 µαζί µε το Σήφακα, µε πολύ πλούσια δράση και δηµιουργούσε πολλά προβλήµατα στην τουρκική ηγεσία των Χανίων.
Ο περιβόητος Μουσταφά Ναϊλή Πασάς ο Γκιριτλής κατάφερε στο τέλος να συλλάβει την οικογένεια του, στο σπήλαιο του ∆ιάλυκα που κρυβόταν, και να απειλήσει τον Ντουνόπαπα ότι εάν δεν παρουσιαστεί θα φονεύσει τα παιδιά του.
Επίσης εκείνες τις µέρες οι Τούρκοι συνέλαβαν τον γαµπρό του Ντουνόπαπα Μαστόρακα τον οποίο εξαφάνισαν.
Την ίδια περίοδο συνέλαβαν και κρέµασαν τον εκ της οικογένειας των Μουσούρων καταγόµενο, εφηµέριο του χωριού Καλύβες παππά Μανώλη Μαραγκουδάκη.
Κατά το έτος 1827 υποχρεώθηκε να παρουσιαστεί ο Ντουνόπαπας στο Πρόβαρµα στον Αλβανό αξιωµατικό Αβδουλά.
Απαγχονίστηκε στους Αρµενους Αποκορώνου στον κέντρο του χωριού στου «Μπουρνάζο» τον πλάτανο.
«Εφτά φορές τον έσυραν
και έσπασε το κανάβι (σχοινί)
ώστιν απού το θάνατο
µαρτυρικά να λάβει».
Εγγονός του ήταν ο Κωνσταντίνος Ντουνάκης του παππά Αναγνώστη (1866-1943 ) µε πλούσια δράση.
*Ο Μιχάλης Κατσανεβάκης είναι αρχιτέκτων µηχανικός,
ιστορικός ερευνητής, συγγραφέας