Τα παιδιά στο φάσµα του αυτισµού σπάνια έχουν την ευκαιρία να πάρουν δηµόσια το λόγο.
Αφορµή για το σηµείωµα η πρόσφατη περίπτωση ενός 14χρόνου Χανιώτη µε σύνδροµο Άσπεργκερ που βρήκε το κουράγιο να µιλήσει στην τάξη του. Ο ευγενέστατος έφηβος, µετά την δηµόσια επιβράβευσή του από την εκπαιδευτικό, είπε λίγα συγκινητικά λόγια που έκαναν πολλά µάτια να βουρκώσουν… «Μόνο σε αυτό το σχολείο, βρίσκω την υποστήριξη και την ενθάρρυνση που χρειάζοµαι». ∆εν είναι ο µόνος! Κι άλλος Χανιώτης έφηβος έκανε εξαιρετική παρουσίαση σε Ευρωπαϊκό πρόγραµµα. Στο σηµείωµα παραθέτω αποτελέσµατα πρόσφατων ερευνών σχετικά µε την αντιµετώπιση των αυτιστικών ατόµων και τα αδιάγνωστα κορίτσια.
Αν είχαν βήµα…
Πολλαπλές έρευνες αναδεικνύουν τις επιθυµίες των ατόµων µε διαταραχές του φάσµατος του αυτισµού σχετικά µε τις εκπαιδευτικές τους επιθυµίες. Να τις ακούσουµε…
Θέλουµε το εκπαιδευτικό περιβάλλον να περιλαµβάνει σαφή επικοινωνία, δοµηµένες συνήθειες και να είναι φιλικό προς τις αισθήσεις.
Εκτιµούµε τους εκπαιδευτικούς που κατανοούν τις µοναδικές προκλήσεις και τα δυνατά µας σηµεία.
Εκτιµούµε τους υποµονετικούς, ευέλικτους και πρόθυµους εκπαιδευτικούς που προσαρµόζουν τις µεθόδους τους για να καλύπτουν τις ανάγκες µας.
Αναγνωρίζουµε ότι οι συµπεριληπτικές τάξεις ενισχύουν τις κοινωνικές δεξιότητες και µας παρέχουν αίσθηµα του ‘ανήκειν’.
Ανησυχούµε για τον αρνητικό αντίκτυπο ψυχολογικών και κοινωνικών τιµωριών όπως η αποµόνωση και η περιθωριοποίηση.
Θέλουµε να µας ακούν. Για να προσφέρουµε πολύτιµες προτάσεις σχετικά µε την βελτίωση των εκπαιδευτικών συστηµάτων που υποστηρίξουν τη µάθηση και την ανάπτυξή µας.
Θέλουµε οι εκπαιδευτικοί να διαθέτουν συγκεκριµένες κοινωνικό – εκπαιδευτικές δεξιότητες για να µας υπο-στηρίζουν και να εφαρµόζουν στρατηγικές που προάγουν την ακαδηµαϊκή-προσωπική µας ανάπτυξη.
Αν ήµουν εκπαιδευτικός…
Πρόσφατη έρευνα στην Πολωνία κατέγραψε ενδιαφέρουσες απαντήσεις στην κρίσιµη πρόταση…
Αν ήµουν δάσκαλος ενός παιδιού µε αυτισµό, θα προσπαθούσα πάντα να….
Να έχω υποµονή.
Να δίνω προσοχή στις ανάγκες και τα συναισθήµατα του παιδιού, να ενηµερώνω τους συµµαθητές του, και να δίνω επιπλέον εξηγήσεις όταν είναι απαραίτητο.
Να µαθαίνω για την πιθανή ύπαρξη προβλήµατος το προηγούµενο 24ώρο.
Να ενηµερώνοµαι για ειδικά ενδιαφέροντα του.
Να γνωρίζω τις αισθητηριακές ανάγκες του και να τις καλύπτω.
Να προσαρµόζω την παρουσίαση της ύλης στις γνωστικές του ικανότητες.
Να µην προσποιούµαι ότι συµπεριφέροµαι µε έναν συγκεκριµένο τρόπο.
Οι ερωτώµενοι αναζήτησαν πληροφορίες για την κατανόηση των αρνητικών εµπειριών, καθώς και προτάσεις σχετικά µε τον τρόπο πρόληψής τους. Επίσης, οι ερωτηθέντες κλήθηκαν να βάλουν τον εαυτό τους στον ρόλο του εκπαιδευτικού και να πουν ποιες συµπεριφορές θα προσπαθούσαν να αποφύγουν.
Τα αδιάγνωστα κορίτσια!
Πρόσφατα άρθρα στο περιοδικό New Scientist µας πληροφορούν…
Έως και το 80% των αυτιστικών κοριτσιών παραµένουν αδιάγνωστα µέχρι τα 18 έτη. Ενώ, ο αυτισµός διαγιγνώσκεται συνήθως µέχρι τα 5 έτη.
Μια έρευνα διαπίστωσε ότι τα αυτιστικά κορίτσια είχαν υψηλότερη δραστηριότητα σε τοµείς που σχετίζονται µε την κοινωνική ανταµοιβή υποδεικνύοντας υψηλότερα από τα συνηθισµένα επίπεδα κοινωνικού κινήτρου.
Άλλη έρευνα διαπίστωσε µεγαλύτερη συνδεσιµότητα µεταξύ βασικών κοινωνικών δικτύων του εγκεφάλου στα αυτιστικά κορίτσια σε σύγκριση µε τα αγόρια.
Τρίτη έρευνα εξέτασε την υπερβολική ανταπόκριση στα αισθητηριακά συστήµατα, που συνδέεται µε ισχυρές αντιδράσεις σε δυνατούς θορύβους ή έντονα φώτα. Στα κορίτσια, αυτά τα δίκτυα έδειξαν τάση ελέγχου για να αποφύγουν αντιδράσεις και απόρριψη.
Τα ευρήµατα συµπεριφοράς καµουφλάζ και κοινωνικής συµµόρφωσης δείχνουν ότι ο αυτισµός εµφανίζεται διαφορετικά στα κορίτσια. Αφού αυτά είναι πιο πιθανό να ‘‘εκπαιδεύονται’’ να είναι ήσυχα, και να συµπεριφέρονται καλά.
Μεγάλης κλίµακας έρευνες υποδηλώνουν ότι σύντοµα θα βρεθούµε µε ίσο αριθµό αυτιστικών κοριτσιών και αγοριών!
Τέλος, ο Παγκόσµιος Οργανισµός Υγείας εκτιµά ότι το 1% των παιδιών είναι αυτιστικά. Σήµερα οι εκτιµήσεις είναι ότι έως και το 50% των αυτιστικών ατόµων παραµένουν αδιάγνωστα και ότι η κληρονοµικότητα κυµαίνεται από 40 έως 90%.
Συµπερασµατικά
Ιδανικά οι επιθυµητές πολιτικές και πρακτικές είναι…
Στην εκπαίδευση µια προσωποκεντρική προσέγγιση που σέβεται την ατοµικότητα, ενώ τα εκπαιδεύει προς την αυτονοµία και την αυτό-ανάπτυξη εντός της κοινωνίας και όχι στην περιφέρεια της!
Η αναγνώριση και η καλλιέργεια των µοναδικών δεξιοτήτων των αυτιστικών ατόµων.
Η αναγνώριση και η υποστήριξη των αυτιστικών κοριτσιών που υπάρχουν σε κάθε τάξη.
Η ενθάρρυνση δραστηριοτήτων που προάγουν την ενσυναίσθηση, την κατανόηση, την οικοδόµηση θετικών σχέσεων, την προσωπική ασφάλεια, και την οικογενειακή υποστήριξη.
Η κατάλληλη υποστήριξη, επιτρέπει στα άτοµα µε Άσπεργκερ να ζήσουν µια ολοκληρωµένη και ανεξάρτητη ζωή
Η µη παρεµπόδιση της ανάπτυξης κανενός ατόµου. ∆ιαφορετικά επικρατούν ανισότητες ενισχύοντας πικρίες, απογοητεύσεις, κι ανάπτυξη παθών.