Αλήθειες και Ψέµατα για το Φεστιβάλ Βιβλίου Χανίων

Είναι θεµιτό να ασκείται κριτική σε ένα φεστιβάλ βιβλίου;
Μπορεί άραγε, να θεωρηθεί δικαιολογηµένη η κριτική απέναντι σε µια διοργάνωση αφιερωµένη στο σηµαντικό πολιτιστικό αγαθό, το βιβλίο;
Είναι σωστό να αµφισβητεί κανείς µια προσπάθεια που σχετίζεται µε τον πολιτισµό, την ποιότητα ζωής, το πνευµατικό ευ ζην;

Σε µια πόλη, που ακροβατεί επισφαλώς ανάµεσα στο υπερτουρισµό και την υπερκατανάλωση,τις στρατιωτικές βάσεις και τις συνέπειες του πολέµου που µαίνεται στη γειτονιά µας, την αλµατώδη ανάπτυξη του real estate, στα Χανιά που οι κάτοικοι της όλο και πιο µαζικά κι ασφυκτικά επιστρατεύονται στην µονοµέρεια του ρόλου παροχής υπηρεσιών “για τον τουρίστα” το να µιλήσουµε για τα κακώς κείµενα και τον φαραωνισµό του Φεστιβάλ Βιβλίου και τους σκοπούς που θα έπρεπε, αλλά ∆ΕΝ ΕΞΥΠΗΡΕΤΕΙ, δεν είναι απλώς θεµιτό αλλά αναδεικνύεται ως υποχρέωση!

Από την Έκθεση Βιβλίου Χανίων στο Φεστιβάλ Βιβλίου Χανίων


Το Φεστιβάλ Βιβλίου του ∆ήµου Χανίων δεν γεννήθηκε εν κενώ. Είναι απόγονος της Έκθεσης Βιβλίου που ξεκίνησε το 1996 από τον ∆ήµο Χανίων, επί ∆ηµαρχίας Γιώργου Τζανακάκη µε Αντιδήµαρχο Πολιτισµού τον Γιάννη Κουλιεράκη, σε συνεργασία µε τον Σύλλογο Βιβλιοπωλών Χανίων. Η διοργάνωση επαναλαµβανόταν κάθε χρόνο το 1998, 1999, 2000, 2001, 2002, και συνέχισε να γίνεται και στα επόµενα χρόνια στο Ενετικό Λιµάνι. Λειτουργούσε σαν µια µεγάλη υπαίθρια έκθεση βιβλίου όπου συµµετείχαν µε περίπτερά τους ενεργά όλα σχεδόν τα βιβλιοπωλεία της πόλης, ενώ συγχρόνως γίνονταν συζητήσεις-παρουσιάσεις Ελλήνων συγγραφέων και βιβλιογραφικά θεµατικά αφιερώµατα. Η ανταπόκριση του Χανιώτικου κοινού ήταν µεγάλη και οι γιορτές βιβλίου για τις χρονιές εκείνες αποτελούσαν ένα µεγάλο πολιτιστικό γεγονός.
Αναγκαία και καλοδεχούµενη κρίνεται βεβαια η προσαρµογή στη νέα εποχή για ένα σύγχρονο φεστιβάλ που να µιλά τη γλώσσα του σήµερα και να είναι σε συνεχή διάδραση µε την πόλη και τους ανθρώπους της.

4ο Φεστιβάλ Βιβλίου Χανίων 2025 – Πεπραγµένα και Παρατηρήσεις

Σε 5 ηµέρες(!) από 25 έως και 29 Ιουνίου, σχεδιάστηκε “να παρελάσουν” από τις αίθουσες του εν λόγω φεστιβάλ 160 οµιλητές από 16 χώρες σε περίπου 100 θεµατικές συζητήσεις, παρουσιάσεις βιβλίων, εργαστήρια, περφόρµανς, συναυλίες γύρω από βιβλία σύγχρονης ελληνικής και ξένης πεζογραφίας, ποίησης, δοκιµίου από 42 εκδότες!
Την πιο φορτωµένη περίοδο για τα Χανιά που όλα είναι στο κόκκινο και στην πίεση. Κάτοικοι, εργαζόµενοι, επιχειρήσεις, υπηρεσίες. Την περίοδο που η δευτεροβάθµια εκπαιδευτική κοινότητα βρίσκεται σε διακοπές αλλά και οι πανεπιστηµιακές σχολές επίσης έχουν κλείσει και οι φοιτητές απουσιάζουν από την πόλη.
Με ένα υπερβολικά µεγάλο αριθµό παρουσιάσεων που δηµιουργούν µια de facto αδυναµία για επιτυχή παρακολούθηση από το κοινό, µε ένα πλέον εµπόδιο που σχετίζεται µε την χρονικά ταυτόχρονη αλληλοκάλυψη των εκδηλώσεων. Το αποτέλεσµα για πέρυσι αλλά και φέτος ήταν πολλές εκδηλώσεις να γίνουν µπροστά σε άδειες καρέκλες µε ελάχιστο κοινό, συχνά κάτω των 30 άτοµων.
Επίσης δεν µπορούµε παρά να σηµειώσουµε στα αρνητικά, το σύντοµο των παρουσιάσεων, που είχαν την µορφή ανολοκλήρωτων µονολόγων, χωρίς την δυνατότητα λόγω έλειψης χρόνου της αλληλεπίδρασης πάνελ και κοινού.
Με θεµατικές, όπου απουσίαζαν τα επίδικα των καιρών µας και σε µεγάλη υποψία µας έβαλαν… Πόλεµος, Γενοκτονία, ∆ικαιοσύνη… Και αντί αυτών µε περισσό θράσος είχαµε την εµφάνιση πολιτικών στη θέση σχολιαστών και συγγραφέων.
 Στην περυσινή διοργάνωση εµφανίστηκε σε χρέη παρουσιάστριας η βουλευτής Χανίων Ν.∆. Σέβη Βολουδάκη. Φέτος στήθηκε πανηγυρικό πάνελ µε θέµα “ ΤΟ ΣΤΟΙΧΗΜΑ ΤΗΣ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑΣ” µε τη Βουλευτή Ν.∆. Ντόρα Μπακογιάννη, πρόσωπο που έχει ταυτιστεί µε «αναπτυξιακές» επιλογές, οι οποίες κατά πολλούς θεωρούνται επιζήµιες για τον τόπο µας, η οποία απειλητικά, µας διαβεβαίωσε ότι οι πυλώνες υψηλής τάσης θα φυτευτούν στα βουνά µας, µε τον “αριστερό” Γιώργο Σταθάκη που υπέγραψε τις εξορύξεις υδρογοναθράκων στις θάλασσες µας, µε τον ∆ήµαρχο Χανίων που φτιάχνει αντλιοστάσιο λυµάτων πάνω στο κύµα στον Σταυρό Ακρωτηρίου και σχεδιάζει προσωρινό πάρκινγκ µέσα στο υπό διαµόρφωση πάρκο Μαρκοπούλου, και τον Αντιπεριφερειάρχη Χανίων που ευλογεί και επικροτεί όλα τα παραπάνω!
Eύλογα τίθονται τα ερωτήµατα: 
-Σε ποιους απευθύνεται το φεστιβάλ; Ποιο κοινό θέλει να προσεγγίσει;Γιατί διοργανώνεται κατακαλόκαιρο;
-Με ποιες δράσεις-εκδηλώσεις- εργαστήρια στη διάρκεια του όλου του χρόνου το φεστιβάλ καλλιεργεί και αλληλεπιδρά µε την τοπική κοινωνία;
– Υπάρχει πλήρης έλειψη Οικονοµικής ∆ιαφάνειας του Φεστιβάλ.
Η Χανιώτικη κοινωνία οφείλει και ζητάει να γνωρίζει το ποσό της χρηµατοδότησης του κάθε κρατικού ή άλλου φορέα που συµµετέχει στην εν λόγω ετήσια διοργάνωση. ∆ήµος, Περιφέρεια, Υπουργείο Πολιτισµού, Βουλή των Ελλήνων, κ.α.
-Η τοπική κοινωνία ζητάει να γνωρίζει τον ακριβή προϋπολογισµό της διοργάνωσης. Μισθοί,Φιλοξενίες, γεύµατα,λειτουργικά έξοδα . 
-Με ποια διαβούλευση συγκροτήθηκε η επιτροπή του φεστιβάλ; Με ποια κριτήρια και από ποιους επιλέγεται η οργανωτική επιτροπή; Λαµβάνει γνώση το ∆ηµοτικό Συµβούλιο Χανίων ;
-Ποιοι είναι οι µισθοί των µελών της οργανωτικής επιτροπής; Ποιοι άλλοι αµείβονται για την παροχή υπηρεσιών στην εν λόγω διοργάνωση; Από ποιους κι µε ποια κριτήρια επιλέγονται; Ο ∆ήµος Χανίων οφείλει να δηµοσιεύσει τα πλήρη οικονοµικά στοιχεία και για τις τέσσερις πρόσφατες διοργανώσεις του Φεστιβάλ βιβλίου.
-Με ποια κριτήρια και από ποιους επιλέγονται οι δηµοσιογράφοι που κάθε φορά καλύπτουν το Φεστιβαλ;
- Γιατί η συνέντευξη Τύπου του φεστιβάλ γίνεται στην Αθήνα;
- Με ποια κριτήρια επιλέχθηκαν οι συγγραφείς και οι εκδηλώσεις; Γιατί κάποιοι ( καταξιωµένοι κατά τα άλλα) συγγραφείς και παράγοντες του βιβλίου προσκαλούνται και φιλοξενούνται επανειληµµένα κάθε χρόνο στο Φεστιβάλ;
Οι άνθρωποι της διοργάνωσης του Φεστιβάλ Βιβλίου Χανίων, επέτρεψαν το απόγευµα του Σαββάτου 28 Ιουνίου 2025, να υπάρχει ελεγχόµενη είσοδος στο χώρο της εκδήλωσης από αστυνοµικούς – φρουρά της βουλευτού Ν.∆. Ντόρας Μπακογιάννη… ντροπή και κρίµα.
Οι άνθρωποι της διοργάνωσης του Φεστιβάλ Βιβλίου Χανίων παρουσίασαν φανερά σηµάδια συνεννόησης και υποχρέωσης προς τους πολιτικούς “της µικρής µας πόλης” και έφτιαξαν ένα φαραωνικό Αθηνοκεντικό σώου, απουσία των τόπου και των ανθρώπων του, χωρίς να ενδιαφέρονται να κινητοποιήσουν τις ανήσυχες ατοµικότητες, κοινότητες, συλλογικότητες της πόλης µας …κρίµα.
Οι άνθρωποι της διοργάνωσης του Φεστιβάλ Βιβλίου Χανίων, φάνηκαν πρόθυµοι στο να εξυπηρετήσουν προσωπικές ατζέντες, αλλά και να γίνουν οργανωτές καλοκαιρινής εκδροµής στα όµορφα Χανιά συγγραφέων , δηµοσιογράφων και άλλων του βιβλίου “ειδικοτήτων”… κρίµα.
Η παρούσα κριτική δεν έχει στόχο την καθολική και άγονη απόρριψη, αλλά την επικοδοµητική και γόνιµη κριτική µε σκοπό την σύνθεση και την αναβάθµιση για το επόµενο Φεστιβάλ Βιβλίου Χανίων.
…γιατί, όσο τίποτα άλλο, όσο ποτέ άλλοτε έχουµε ανάγκη το Φεστιβαλ Βιβλίου στα Χανιά!
*Η Αθηνά Γιαννουλάκη είναι δηµοτική υπάλληλος, Μέλος του Πολιτιστικού Συλλόγου “ΜΑΤΑΡΟΑ”