«Η Ακαθάριστη εθνική ευτυχία είναι πιο σημαντική από το ακαθάριστο εθνικό εισόδημα»
Βασιλιάς του Μπουτάν
Το Μπουτάν είναι μία μικρή χώρα στις ανατολικές πλευρές των Ιμαλαΐων, μεταξύ Κίνας και Ινδίας με 750.000 περίπου κατοίκους.
Κράτος απομονωμένο, με πολλές φυσικές ομορφιές, που κάποιοι το παρομοιάζουν με παραμυθένιο. Δεν διαθέτει σιδηρόδρομο, ούτε φανάρια στους δρόμους, σέβεται τις πολιτιστικές της παραδόσεις που τις τηρεί με σεβασμό και δεν ακολουθεί τη μόδα. Απαγορεύει την πώληση καπνού, όπως απαγορεύει τα οικόσιτα πτηνά να κλείνονται σε κλουβιά -αντίκειται στις Βουδιστικές αρχές- και υιοθετεί την βιολογική καλλιέργεια από σεβασμό προς το περιβάλλον.
Δέχεται μόνο οργανωμένους τουρίστες, τους οποίους συμβουλεύει «να μην πάρουν μαζί τους τίποτα, εκτός από τις αναμνήσεις τους και να μην αφήσουν τίποτε πίσω τους εκτός από τα αποτυπώματα των ποδιών τους».
Το πολίτευμα από το 1907 μοναρχικό που το 2008 έγινε συνταγματική βασιλευομένη δημοκρατία.
Γιατί αυτή η αναφορά στο κράτος του Μπουτάν;
Μα, για ένα πολύ βασικό στοιχείο παγκόσμιας πρωτοπορίας. Αυτό που έχει βασική σημασία για όλους του κατοίκους και κυρίως τους διοικούντες, δεν είναι το Α.Ε.Π. (Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν), αλλά το εάν κάνει η οικονομική ανάπτυξη τους ανθρώπους πιο ευτυχισμένους από πριν. Η Α.Ε.Ε. (Ακαθάριστη Εθνική Ευτυχία) λοιπόν είναι σημαντικότερη από το Α.Ε.Π.
Πρώτα λοιπόν τους διοικούντες του Μπουτάν τους ενδιαφέρει η ευτυχία των κατοίκων και μετά το υψηλό Α.Ε.Π. Η όποια ανάπτυξη δεν πρέπει να φέρει δυστυχία στις επόμενες γενιές.
Αδιανόητο για τους πολιτισμένους διοικούντες και οικονομολόγους που θεωρούσαν και θεωρούν το χρήμα το μόνο μέσον ευτυχίας των λαών. Το περιοδικό “Business Week” το 2012 μετά από παγκόσμια έρευνα κατέταξε το Μπουτάν ως την ευτυχέστερη χώρα της Ασίας και την 8η ευτυχέστερη του κόσμου. Και μάλιστα στις 20 πρώτες είναι αυτή με το χαμηλότερο Α.Ε.Π.
Να προσγειωθούμε στην Ελλάδα; Μάλλον η προσγείωση θα είναι πολύ ανώμαλη, διότι εδώ μάλλον ο δείκτης ευτυχίας του λαού είναι σαν τον τιμάριθμο: κυνηγάμε να τον μηδενίσουμε. Ευτυχία λαού = 0, απόλυτη επιτυχία.
Κι όμως υπάρχουν κι άλλες χώρες που η ευτυχία του λαού μετρά πρώτα απ’όλα. Και στην Δανία, για παράδειγμα, μετρά η ομαδικότητα, η αρμονία συνεργασίας υπηρεσιών – λαού και οι κάτοικοι δηλώνουν ως οι πιο ευτυχισμένοι.
Ονειρο άπιαστο για εμάς, κι ας θεωρούμε τους εαυτούς μας απογόνους μεγάλων σοφών. Οι πρόγονοί μας έβαλαν τα θεμέλια, αλλά εμείς γκρεμίζουμε παρά προχωράμε στο κτίσιμο.
Η έννοια λοιπόν του Α.Ε.Ε. (Ακαθάριστη Εθνική Ευτυχία) έγινε εξελισσόμενη έννοια και θεωρείται η σημαντικότερη πρόοδος των τελευταίων 150 χρόνων. Αραγε θα μπορέσουν να το περάσουν στα Πανεπιστήμια και φυσικά στη διακυβέρνηση των λαών;
Η φράση των διοικούντων του Μπουτάν «πρέπει να πειστούν οι πολίτες πως τα εργαλεία που τους δίδονται είναι σωστά», ας μας βάλει σε σκέψεις περί αποφάσεων, ομαδικότητας, αδελφοσύνης και αγάπης προς τον συνάνθρωπο.
