■ Πεσµένη η κίνηση το καλοκαίρι
■ ∆εσµεύσεις από τον υπ. Ανάπτυξης για το θέµα της έκδοσης νέων αδειών και τη βελτίωση των διαδικασιών
∆ύσκολο το φετινό καλοκαίρι για τους παραγωγούς και τους εµπόρους των λαϊκών αγορών στα Χανιά, µε πτώση της κίνησης και του τζίρου έως και 30%, και τους ίδιους να εµφανίζονται απογοητευµένοι και απαισιόδοξοι λίγο πριν µπούµε στο φθινόπωρο.
Μιλώντας στα “Χανιώτικα νέα”, από τη λαϊκή αγορά της Μίνωος, σχολιάζουν επίσης τη συνάντηση των εκπροσώπων των λαϊκών αγορών µε τον υπ. Ανάπτυξης Τάκη Θεοδωρικάκο σχετικά µε το ζήτηµα της έκδοσης των νέων αδειών και την ανάγκη διόρθωσης αδικιών και προβληµάτων που κάνουν τις λαϊκές αγορές να “αργοπεθαίνουν”.
ΟΙ ΠΑΡΑΓΩΓΟΙ
«Τα πράγµατα είναι πολύ δύσκολα για όλο τον κόσµο που µε το ζόρι παίρνει τα βασικά» δηλώνει η παραγωγός Άννα Παπαδοπούλου, κάνοντας λόγο για ένα καλοκαίρι µε πεσµένη δουλειά, σε σύγκριση µε τις προηγούµενες χρονιές. «Όπως βλέπετε θα πάρουν 2-3 αγγούρια και µετράνε και το λεπτό πια, όχι το ευρώ» σηµειώνει η ίδια για τη µικρή ποσότητα που αγοράζουν πια οι Χανιώτες, ενώ όπως επισηµαίνει ακόµη και τον ∆εκαπενταύγουστο που περίµεναν να δουλέψουν λίγο παραπάνω, δεν πήγαν καλά τα πράγµατα. «Είναι αλυσίδα αυτό το πράγµα· έχει ο κόσµος, έχουµε κι εµείς, ζορίζεται ο κόσµος, τότε δυσκολευόµαστε κι εµείς οι παραγωγοί» αναφέρει. Τη ρωτάµε για το ερχόµενο φθινόπωρο κι αν είναι αισιόδοξη για την κατάσταση κι όπως µας λέει «θα πέσει κι άλλο η δουλειά. Ο Σεπτέµβρης κι ο Γενάρης για εµάς είναι δύσκολοι µήνες. Αυτό που µας κάνει εντύπωση είναι ότι µιλάµε για είδη πρώτης ανάγκης. Αν κόβουµε σε αυτά, στα υπόλοιπα τι γίνεται;». Σύµφωνα µε την κα Παπαδοπούλου, οι τιµές των παραγωγών είναι ήδη καλές και προσπαθούν κι οι ίδιοι να βοηθήσουν την κατάσταση, αλλά όπως αναρωτιέται «πόσο να τα ρίξω; Υπαίθρια όλα στα 1.50 ευρώ και στα σουπερµάρκετ διπλάσια και τριπλάσια!». Ο κ. Στράτος, πωλητής στη λαϊκή αγορά, επιθυµεί να δώσει ένα διαφορετικό µήνυµα, λέγοντας πως «ο καθένας πρέπει να αγαπάει πρώτα τον εαυτό του, να αφιερώνει χρόνο σε αυτόν, να τρώει τροφές καλές για να µην έχει ελλείψεις και να κινείται». Σύµφωνα µε τον ίδιο η ψυχολογία είναι το παν, ενώ γενικά ξεκινάνε όλα από τη µικρή µας ηλικία µε σωστή εκπαίδευση και στήριξη, όπως επισηµαίνει, από την πολιτεία. Όσο για το πώς κύλησε το καλοκαίρι, όπως σχολιάζει «άλλες φορές καλύτερα, άλλες χειρότερα. Είναι δύσκολα για όλους, γιατί είναι και η οικονοµική κατάσταση τέτοια. Μπορούµε να τρώµε σπίτι µας φρέσκα, ταπεινά κι αγνά προϊόντα, αναλόγως την τσέπη µας».
Για πολύ χαµηλή κίνηση στη λαϊκή αγορά κάνει λόγο κι ο παραγωγός Γιώργος Μαλαµάς, δηλώνοντας χαρακτηριστικά πως «ο κόσµος είναι πολύ συγκρατηµένος στις αγορές του, γι’ αυτό διανύουµε ένα πολύ δύσκολο καλοκαίρι». Την ώρα εκείνη πλησίασε στον πάγκο να ψωνίσει ένας τουρίστας κι όπως σχολίασε ο παραγωγός «πιο πολύ έρχονται για βόλτα, δεν ψωνίζουν ιδιαίτερα. Επιλέγουν ωστόσο τις λαϊκές αγορές γιατί τους αρέσει που είναι υπαίθριες».
Α∆ΕΙΕΣ ΚΑΙ ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Για πτώση της τάξεως του 30% της κίνησης και πώλησης το φετινό καλοκαίρι στις λαϊκές αγορές, κάνει λόγο αρχικά ο πρόεδρος των παραγωγών λαϊκών αγορών Χανίων κι αντιπρόεδρος της οµοσπονδίας Κρήτης, Κώστας Καψωµενάκης. «∆εν αφορά µόνο στα Χανιά, αλλά είναι γενικό το πρόβληµα. Στη Βόρεια Ελλάδα είναι µεγαλύτερο, ακόµα και 50% πτώση παρουσιάστηκε» επισηµαίνει ο κ. Καψωµενάκης. Σχολιάζοντας τη συνάντηση που είχε πριν λίγες µέρες η Οµοσπονδία µε τον υπουργό Ανάπτυξης Τάκη Θεοδωρικάκο για τις άδειες και τις προκηρύξεις των θέσεων µεταξύ άλλων, ξεκαθαρίζει ποιες είναι οι διεκδικήσεις των σωµατείων αλλά και τα προβλήµατα:
– Προκήρυξη θέσεων: Έχουν κολλήσει εδώ και τρία χρόνια τα πράγµατα. Υπάρχει ενδιαφέρον να µπουν νέοι άνθρωποι (εδώ π.χ. στα Χανιά 12 άτοµα) και είναι στην αναµονή. Ζητήσαµε να καταργηθεί αυτός ο νόµος και να εφαρµόζεται το παλιό σύστηµα, όπου µε τα απαιτούµενα δικαιολογητικά µπορούσε κάποιος να µπει στη λαϊκή, εφόσον βέβαια το επέτρεπε και το χωροταξικό. Ο υπουργός υποσχέθηκε να εξετάσει σοβαρά το ζήτηµα.
– Αρµοδιότητες στον ∆ήµο: Ζητάµε να φύγουν οι αρµοδιότητες των λαϊκών αγορών από τους ∆ήµους και να είναι µόνο στην Περιφέρεια, όπως και παλαιότερα. Η γραφειοκρατία δυσκολεύει πολύ τα πράγµατα, καθώς απευθυνόµαστε και στον ∆ήµο και στην Περιφέρεια.
– Λαϊκές µόνο για παραγωγούς κι επέκταση ωραρίου: ∆ιαφωνούµε ριζικά µε την πρόταση του Υπουργείου Ανάπτυξης για τη λειτουργία κάποιων ηµερών των λαϊκών αγορών µόνο µε παραγωγούς. ∆εν µπορεί να λειτουργήσει αυτό, ούτε να έχουµε διαφορετικές τιµές όπως µας λένε. Επίσης τίθεται το εξής ζήτηµα, πότε θα πάµε στα χωράφια µας; Εµείς µετά από εδώ, φεύγουµε και πάµε κατευθείαν στα χωράφια.
– ∆ικαίωµα στους ∆ήµους για καθιέρωση λαϊκής αγοράς: ∆ίνεται το δικαίωµα στους ∆ήµους να καθιερώσουν µια λαϊκή αγορά για λίγους παραγωγούς, σε κάποιο άλλο σηµείο, µια πλατεία π.χ. Εµείς, προφανώς, δεν θα συµµετάσχουµε σε όλο αυτό. Καταρχάς, το ίδιο θα δουλέψει ο πάγκος µου εδώ πέρα και το ίδιο σε αυτήν τη λαϊκή µε συγκεκριµένα προϊόντα και λίγους παραγωγούς;
Συνεπώς, πολλά τα προβλήµατα κι εµπόδια που έχουν να καµφθούν, για να ενισχυθούν ουσιαστικά οι λαϊκές αγορές και να µην πεθάνει ο πρωτογενής τοµέας, όπως επισηµαίνει ο κ. Καψωµενάκης, συζητώντας για την επίσπευση των διαδικασιών για έκδοση νέων αδειών, µε στόχο την αναβάθµιση και τον εκσυγχρονισµό του θεσµικού πλαισίου.
ΟΙ ΕΜΠΟΡΟΙ
Για αύξηση τιµών και φορολογίας και ένα “µαύρο” καλοκαίρι µάς µίλησε η έµπορος Άννα Λιντσενκίδη. «∆εν περάσαµε καλά το καλοκαίρι, είχαµε αύξηση στα είδη κι αρκετά φτωχό τουρισµό. Ούτε τον ∆εκαπενταύγουστο είχαµε δουλειά. Τα πράγµατα ήταν καλύτερα πριν ακριβώς έρθει το καλοκαίρι, τον Μάιο συγκεκριµένα» αναφέρει η έµπορος. Σύµφωνα µε την ίδια, προβλέπεται ένας δύσκολος χειµώνας, ενώ όσον αφορά στις τιµές σχολιάζει πως «εµείς “κρατάµε” καλές τιµές. Τα τελευταία τρία χρόνια δεν έχουµε κάνει αύξηση στα προϊόντα µας, µόνο σε κάποια έως 10%. Ο κόσµος δεν ψωνίζει πια, αγοράζει τα πολύ βασικά». Όπως τονίζει «το κακό είναι πως ό,τι κι αν συµβεί, βρέξει – χιονίσει, έρθουµε – δεν έρθουµε, εµείς πληρώνουµε τη θέση µας, το µηνιάτικό µας κ.λπ. Χρυσοπληρώνουµε την εφορία, τριπλάσια πλέον ποσά».
Με ένα καλοκαίρι που θύµιζε την κρίση του… 2010 παροµοίασε το φετινό ο Σταύρος Μαρκουλάκης, πρόεδρος στο εµπορικό τµήµα της λαϊκής αγοράς Χανίων. «∆εν πήγαµε καλά η αλήθεια είναι. Πελάτες έρχονται και ψωνίζουν ένα ρούχο, δυο ντοµάτες κ.ο.κ. Έχουµε πολύ καλές τιµές, αλλά δυστυχώς πολλοί άνθρωποι καταθέτουν τις άδειές τους, διότι το κόµιστρο είναι πολύ µεγάλο πλέον ενώ η εφορία δυσβάσταχτη» σηµειώνει ο κ. Μαρκουλάκης, ο οποίος υπογραµµίζει την ανάγκη στήριξης της µεσαίας τάξης που τείνει να εξαφανιστεί. «Όλα τα βάρη τα έχει η µεσαία τάξη. Αν δεν κάνει κάτι η κυβέρνηση, δεν θα υπάρχει πια» αναφέρει σχετικά, δηλώνοντας πως «εµείς παλεύουµε για τους Χανιώτες και έρχονται να µας στηρίξουν, αλλά γενικά η αγορά “αιµορραγεί”». Τέλος, για τις άδειες στις λαϊκές αγορές σχολιάζει πως όλο το νοµοσχέδιο είναι ένα λάθος που πρέπει να διορθωθεί άµεσα: «Έχουµε ξεσηκωθεί όλοι κι ελπίζουµε να µας ακούσουν!».