Κύριε διευθυντά,
την περίοδο 1864 – 1881 δεσπόζει στην πολιτική ζωή της Ελλάδος η προσωπικότητα του Αλέξανδρου Κουμουνδούρου.
Η απόφαση του Κουμουνδούρου να αποστείλει Ελληνικό Στρατό στην Κρήτη εξοργίζει τον βασιλέα Γεώργιο τον Α’, ο οποίος και τον απομακρύνει από την εξουσία.
Την εποχή αυτή το κυριότερο πρόβλημα του κοινοβουλευτισμού είναι το ότι λόγω της μη μονιμότητας των δημοσίων υπαλλήλων, οι βουλευτές στηρίζουν με την ψήφο τους εκείνο τον πολιτικό αρχηγό που διόριζε ως δημοσίους υπαλλήλους τους ψηφοφόρους τους.
Ο κυριότερος όμως παράγοντας αστάθειας ήταν ο βασιλέας, ο οποίος εκμεταλλευόμενος την ισχύ που του έδινε το σύνταγμα του 1864, με βάση το οποίο ασκούσε εκτός των άλλων και την εκτελεστική εξουσία σε συνεργασία με βουλευτές που διόριζε ο ίδιος, όταν διαφωνούσε με μία κυβέρνηση, την ανέτρεπε.
Σε αυτή την πρακτική του βασιλέα ο Χαρίλαος Τρικούπης σε άρθρο του με τίτλο «Τις πταίει;» το 1874 εκφράζει την αντίθεσή του. Σύμφωνα με τον Χαρίλαο Τρικούπη ο Βασιλέας θα έπρεπε να διορίζει πρωθυπουργό μόνο εκείνο που είχε τη «δεδηλωμένη εμπιστοσύνη της Βουλής», δηλαδή της πλειοψηφίας.
Ο διορισμός του Χαρίλαου Τρικούπη ως προσωρινού πρωθυπουργού για να διενεργήσει εκλογές και την αναγνώριση της «δεδηλωμένης» από τον βασιλέα, σηματοδοτεί την έναρξη μιας νέα φάσης στην πολιτική ζωή της χώρας με κύριο χαρακτηριστικό την εξαφάνιση των μικρών κομμάτων που με την αρχή της δεδηλωμένης δεν μπορούσαν πλέον να παίξουν κανένα ρόλο.
Ετσι τη δεκαετία 1885 – 1895 εναλλάσσονται στην εξουσία δύο κόμματα με επικεφαλής το πρώτο τον Χαρίλαο Τρικούπη και το δεύτερο τον Θεόδωρο Δηλιγιάννη. Το σύστημα αυτό ονομάστηκε δικομματισμός.
Γεώργιος Φινοκαλιώτης,
υποστράτηγος ε.α.
