´Ιδού η χειρ του παραδίδοντός με μετ? εμού επί της τραπέζης´ (Λουκ. κβ? 21)
Του ΧΡΗΣΤΟΥ ΠΛΕΣΣΑ
Οι ιεροτελεστίες και το τυπικό κάθε χρόνο εξελίσσονται ομαλά. Η ιερότητα των στιγμών έχει καθιερωθεί. Το Μεγαλοβδόμαδο οι ημέρες φεύγουν η μία μετά την άλλη μετά τις ολονυχτίες. Η Μ. Δευτέρα των ´ωδών´, η Μ. Τρίτη των ´δακρύων´, η Μ. Τετάρτη της ´διαλεκτικής με τους σταυρωτήδες´, η Μ. Πέμπτη ´ίδε ο άνθρωπος´ και η Μ. Παρασκευή, η πένθιμη μέρα των στεναγμών όπου η ´κτίσις ηλλοιούτο φόβω´.
Στον κήπο της Γεθσημανής, εκείνο το σούρουπο ´περί λύχνων αφάς´, διαπράχθηκε η μεγαλύτερη προδοσία. Παραδόθηκε ο Ιησούς στους εχθρούς του να θανατωθεί, να φύγει απ? την επίγεια ζωή, ο ´άνθρωπος´ που πριν λίγες μέρες υμνήθηκε ´ωσαννά ο ερχόμενος´, ο διαχρονικός ηγέτης, στέλνοντας μηνύματα στον κόσμο και δείχνοντας στους ηγέτες πως πρέπει να συμπεριφέρονται στους υπηκόους.
Ο θάνατος του Χριστού ειπώθηκε ότι έγινε για το καλό των ανθρώπων και οδήγησε Τον ίδιο στην αιωνιότητα. Πολλά εγράφησαν περί του τρόπου της προδοσίας. Ο Λουκάς θεωρεί ότι ήταν βούληση του επουράνιου πατέρα να φύγει ο υιός Του από τον κόσμο, λοιδωρεί όμως εκείνον που τον παραδίδει στους διώκτες του. ´Και ο μεν υιός του ανθρώπου πορεύεται κατά το ωρισμένον· πλην ουαί τω ανθρώπω εκείνω δι? ου παραδίδοται´ (Λουκ. κβ? 22).
Εδώ τίθεται το ερώτημα. Αφού όλοι εκεί γνώριζαν ποιος ήταν ο Χριστός, γιατί ήταν ανάγκη να βρεθεί ο Ιούδας, ο οποισδήποτε Ιούδας, να δείξει στους πραιτωριανούς, ποιος είναι ο Χριστός με το φίλημα; Η εκδήλωση του φιλήματος εξηγήθηκε από νομικής πλευράς κατά το υφιστάμενο τότε Ρωμαϊκό Δίκαιο, ως αναγκαία πράξη μαρτυρίας. Οτι δεν μπορούσε κανείς να συλλάβει τον Χριστό, αν δεν υπήρχε συγκεκριμένο πρόσωπο να υποδείξει ότι είναι αυτός. Ηταν μέσα στο διαδικαστικό πλαίσιο το φίλημα, ώστε ν? ακολουθήσει η διαδικασία της δίκης. Το ανεξήγητο είναι πώς το φίλημα, που είναι δείγμα στοργής και αγάπης, έγινε στοιχείο προδοσίας.
Ο Ιούδας, ο φίλτατος μαθητής, ο διαχειριστής και ταμίας, ο και φιλοχρήματος, αποτελεί έκτοτε το σύμβολο της προδοσίας, αφού η αναφορά και μόνο του ονόματός του θεωρείται ´βρισιά´.
Ο ρόλος του άρχισε να συζητείται απ? το βράδυ του Μυστικού Δείπνου, όπου συνέτρωγε με τον διδάσκαλο και τους άλλους μαθητές στο ίδιο τραπέζι. Είπε ο Χριστός: ´Ιδού η χειρ του παραδίδοντός με?´. Και ο ένας κοιτούσε τον άλλο με ερευνητικότητα, ποιος μπορούσε να είναι αυτός, που θα τον παρέδιδε, φιλονικώντας μεταξύ των.
Αργότερα σχολιαστές και σκεπτικιστές διερωτώντο μήπως με την κίνησή του αυτή ο Ιούδας, ο οποίος διασύρθηκε απ? τον Χριστιανισμό, διευκόλυνε τον θάνατο του Χριστού, απαλλάσσοντάς τον απ? την υλική του υπόσταση και δίδοντας έτσι τη δυνατότητα να ανάψει ο ´θείος σπινθήρας´ διάδοσης του φωτός και του πνεύματος του Ευαγγελίου προς τους ανθρώπους. Επέλεξε αυτό τον τρόπο, να Τον προδώσει, για να πληρωθεί το θέλημα του Θεού. Η πράξη του Ιούδα ήταν σύμφωνη με τις εντολές, αλλά τούτο αναιρείται με τις μετέπειτα κινήσεις του, την επιστροφή των τριάκοντα αργυρίων και την αυτοκτονία του.
Στην εποχή μας η προδοσία έχει μείνει στο αίμα των ανθρώπων από τότε κι έχει πάρει άλλες διαστάσεις. Γίνεται για πολλαπλάσια αργύρια. Αυτοί που τα παίρνουν δεν τα επιστρέφουν ούτε αυτοκτονούν. Αυτοκτονούν οι ´αμνοί της σιωπής´. Η γεύση των στεναγμών της Μ. Εβδομάδας γίνεται όλο και πιο πικρή. Περνάμε τις πλέον βαθυστόχαστες στιγμές του τελικού προορισμού μας, απ? τον οποίο δεν μπορούμε να ξεφύγουμε, αφού ούτε και Εκείνος δεν τον απέφυγε. Οι Αννες, οι Πιλάτοι και οι Καϊάφες κυριαρχούν!