Γράφει ο ΔΗΜ. ΚΑΚΑΒΕΛΑΚΗΣ
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΣΜΕΜΑΝ, Πρωτοπρεσβύτερος Εκδόσεις: ΑΚΡΙΤΑΣ
και κοσμήτορας της Ρωσικής Θεολογικής Σχολής Ν. Υόρκης
Το χρέος της χριστιανοσύνης και της ορθοδοξίας σήμερα για τον κόσμο και ιδιαίτερα για την Ελλάδα είναι πολύ μεγάλο. Πρέπει να αντιπαλέψουμε τον ´θάνατο´ με δική μας πνευματική συνέγερση για αγάπη, αλληλεγγύη, θυσία.
Ο Χριστός δάκρυσε για τον φίλο του τον Λάζαρο και κατά τη Βαϊφόρο έκαμε την ολιγόωρη εγκαθίδρυση της εν τω κόσμω Βασιλείας του ´εν θριάμβω´ για να προαναγγείλει τη μεγάλη θυσία των κληροδοτώντας την πνευματική βασιλεία του στη Γη. Καλώντας, διαχρονικώς τους χριστιανούς να την αποκαλύψουν. Με αποφασιστική έκφραση της ευθύνης τους για θυσία. Γιατί αλλιώς τα βάγια που θα πάρουμε στα σπίτια μας δεν θα έχουν πνευματική αξία…
´Μικρό οδοιπορικό της Μεγάλης Εβδομάδος´. Αυτός είναι ο τίτλος ενός μικρού πλην μεγάλου ενδιαφέροντος πνευματικού – ερμηνευτικού οδηγού για όλες τις ιερές μέρες της Μεγάλης Εβδομάδος της ορθόδοξης χριστιανοσύνης. Ειδικότερα της ελληνικής, η οποία, εδώ και τέσσερα χρόνια – από το 2008, που ξέσπασε η μεγάλη οικονομική κρίση δοκιμάζεται δεινά τόσο ως έθνος όσο και ως λαός.
2012: Η ΔΙΚΗ ΜΑΣ ΣΤΑΥΡΩΣΗ
Ομως, όσο κι αν δοκιμαζόμαστε εδώ και τέσσερα χρόνια, όσο κι αν εμπτυζώμεθα, κολαφιζώμεθα, μαστιγωνόμεθα και υπερεκμεταλλευόμεθα ο εφετινός χρόνος, 2012, είναι ο χρόνος της μεγάλης ΣΤΑΥΡΙΚΗΣ και τόσο τραγικής δοκιμασίας.
Γιατί ο χρόνος τούτος, κατατρυπήθηκε από όλες τις πλευρές του από ευρεία μεταρρυθμίσεων και αντιλαϊκών μέτρων, τα οποία ΣΤΑΥΡΩΝΟΥΝ με μεγάλα καρφιά, τον λαό μας για άγνωστο μακρύ και εφιαλτικό διάστημα, χωρίς ΕΛΕΟΣ.
Με συνέπεια το λαϊκό γονάτισμα αφ’ ενός και την εθνική διάλυση αφ’ ετέρου. Οσο κι αν οι δικοί μας υποστηρίζουν ότι μόνο με αυτούς τους εξοντωτικούς τρόπους σωζόμαστε…
Ομως, τούτ’ αυτός ο ισχυρισμός δεν αποτελεί την αλήθεια, αλλά αναπαράγει ένα τεράστιο ψέμα, διά του οποίου υπηρετούνται στα ξένα, κυρίως, συμφέροντα μαζί με τις δικές μας αγκυλώσεις, αναποφασιστικότητες και ανασφάλειες οι οποίες συν-αρμολογημένες ΟΛΕΣ ΜΑΖΙ συνθέτουν την απογοητευτική διαπίστωση της βοώσας έλλειψης σύγχρονου ηγέτη (και επ’ ουδενί ΣΩΤΗΡΑ) άξιον των καιρών και όχι ανάξιον των διαχειρισμών και των καταστάσεων, όπως αυτές του ουσιαστικού και τραγικού αδιεξόδου στο οποίο έχουμε φθάσει με ηγεσίες ανταγωνιζόμενες στην ψευτιά, στην παραπλάνηση, στην αχρειότητα και στην ανταγωνιστικότητα μικρόψυχων κομματικών συμφερόντων, ακόμα και σε τούτους τους καιρούς που βρισκόμαστε ένα βήμα πριν από τον ενταφιασμό μας στο βάραθρο που από καιρού έχουμε καταβαραθρωθεί.
Γιατί, τι άλλο από εθνικό θάνατο εκφράζουν όλες οι τρομακτικές παραχωρήσεις και διατάξεις που ψηφίσαμε μαζικά, για να ξεπουληθεί φθηνά πάσα εθνική μας κυριότητα;
«Ιδού αναβαίνωμεν εις Ιεροσόλυμα και παραδοθήσεται ο υιός του ανθρώπου ίνα σταυρώσουσιν αυτόν…».
ΑΒΕΒΑΙΗ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗΣ ΜΑΣ
Ναι, μαζί με τον Χριστό αναβαίνωμεν κι εμείς ως λαός εις Ιεροσόλυμα ίνα σταυρωθώμεν, χωρίς όμως καμιά προοπτική σύντομης ανάστασής μας, αφού εμείς όλοι οι τραγικοί καταναλωτές μιας διάτρητης υλιστικής ψευδοευημερίας, δεν πιστεύουμε βαθιά στο μέγιστο θαύμα της υπερφυούς ανάστασής μας, από την καταστροφή που μας έχουν οδηγήσει όλοι οι φορείς και διαφθορείς της σύγχρονης ελληνικής αλλοτρίωσής μας, στο πολιτικό, στο οικονομικό, αλλά και στο κοινωνικο – οικονομικό επίπεδο.
Για να φθάσουμε σ’ ένα παρόν (αλλά και σ’ ένα μέλλον) απόγνωσης, χωρίς πραγματική ανθρωπιστική στήριξη, βοήθεια, αγάπη, αλληλεγγυότητα.
Αλλά μέσα σ’ αυτή την καθολική αναλγησία, με συνεχείς και εντεινόμενες αλλοτριώσεις, τροφές,
Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΜΑΣ ΝΑ ΣΤΗΡΙΞΕΙ ΤΟΝ ΛΑΟ
οι Χριστιανοί Ορθόδοξοι προσδοκούν (από τον αρχιεπίσκοπό μας ως τον τελευταίο ιερέα) να στηρίξουν τους πιστούς, να μην καταρρεύσουν όπως επιδιώκουν οι… χριστιανοί… αδελφοί μας!
Ολοι αυτοί που βομβάρδισαν τόσο τρομακτικά, αντιχριστιανικά και απαράδεκτα μεγαλοβδομάδα τη Σερβία και τον ορθόδοξο λαό της…
Για να την οδηγήσουν με τρόμο και αίμα στην εθνική της εξαθλίωση. Οπως επαναλαμβάνουμε, επιδιώκουν, τώρα να κάμουν και για εμάς…
Μεγάλη Εβδομάδα 2012…
Ο ελληνικός λαός στον Σταυρό, στον πόνο, στην απόγνωση κηδεύει το σώμα των μεγάλων αγώνων του για ελευθερία και ανεξαρτησία τις οποίες έχασε για πολύ. Ισως, όμως και οριστικά.
Με μια ελπίδα στην προστασία του Χριστού της ανατολικής χριστιανοσύνης και διαρκούς επαναστατικότητας, γιατί ο Χριστός είναι ο πιο μεγάλος ´επαναστάτης´ της μέγιστης αγάπης και της εθελούσιας στράτευσης στο όνομα και στην πίστη της ανάστασής του που είπε: ´Οστις θέλει οπίσω μου ελθείν´.
Ο ΧΡΙΣΤΟΣ ΔΕΝ ΑΝΑΓΚΑΖΕΙ ΑΛΛΑ ΚΑΛΕΙ…
Οστις θέλει. Οχι, εγώ σας διατάσσω να στρατευθείτε κοντά μου… όπως στα κόμματα ή στις καταναγκαστικές ιδεολογίες μέσα στα πλαίσια των οποίων οι ακολουθούντες πρέπει να είναι υποταγμένοι στο συντελούμενο κακό που, όταν αρνηθούν να το ζητωκραυγάσουν, αναθεματίζονται, διώκονται. Και το χειρότερο δολοφονούνται μαζικώς άτομα κ.λπ.
Ομως, οι εκκλησίες μας και οι εκκλησιαστικοί μας φορείς είναι έτοιμοι να στηρίξουν με βαθιές εμψυχώσεις τον βαριά δοκιμαζόμενο λαό μας, τούτη την κρίσιμη Μεγάλη Εβδομάδα…
Τα ίδια, τα αναμιμνισκόμενα πάθη του Χριστού και η δοξαστική του ανάσταση δονούν τις ψυχές των πιστών.
Ομως, πέρα από τη συγκινησιακή αναμνηστική συμμετοχή οι πιστοί χρειάζονται και βαθιά στήριξη την οποία φοβούμεθα πως οι εκκλησιαστικοί μας φορείς δεν μπορούν να του την προσφέρουν…
ΤΟ ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΤΗΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ
Εμείς, σήμερα, θα παρουσιάσουμε αποσπάσματα από το ΜΙΚΡΟ ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΤΗΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ του εξ Εσθονίας (γεν. 1921) καταγόμενου μεγάλου ορθόδοξου, θεολόγου και καθηγητή στο Θεολογικό Ινστιτούτο Αγίου Σεργίου στη Γαλλία, αλλά και στην Ορθόδοξη Θεολογική Σχολή του Αγίου Βλαδιμήρου στο Crestwood της Νέας Υόρκης στην οποία είχε την έδρα της ´Εκκλησιαστικής Ιστορίας και της Λειτουργικής´. Σ’ αυτή τη σχολή έγινε κοσμήτορας και έμεινε σ’ αυτή τη θέση ως τον θάνατό του 13/12/1983.
Αυτός ο σπουδαίος θεολόγος και ορθόδοξος ερωμένος κατέλειπε τεράστιο έργο: διδακτικό, συγγραφικό και πνευματικό, ένα ελάχιστον – πλην σημαντικό δείγμα της ποιότητας του έργου του αποτελεί το ´Μικρό οδοιπορικό της Μεγάλης Εβδομάδας´ από το οποίο παρουσιάζουμε χαρακτηριστικά αποσπάσματα για τη ´Σύντομη λειτουργική εξήγηση των αγίων αυτών ημερών´. Μετάφραση από τα Αγγλικά Ελένη Γκανούρη, εκδόσεις Ακρίτας, σειρά μικρά, εορταστικό εξώφυλλο, εικονογράφηση Μάρθας Καπετανάκου – Ξενοπούλου. Πρώτη έκδοση 1990.
Σήμερο παραθέτουμε αποσπάσματα για τη σημερινή εορτή του Λαζάρου και την Κυριακή των Βαΐων. Για να συνεχίσουμε όλη τη Μεγάλη Εβδομάδα με το κείμενο της ημέρας.
1) ΠΡΟΟΙΜΙΟ ΤΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ, ΣΑΒΒΑΤΟ ΤΟΥ ΛΑΖΑΡΟΥ
´Ολοι όσοι είναι εξοικειωμένοι με την Ορθόδοξη Λατρεία γνωρίζουν τον ιδιότυπο, σχεδόν παράδοξο χαρακτήρα των ακολουθιών του Σαββάτου του Λαζάρου. Είναι θα λέγαμε Κυριακή και όχι Σάββατο. Δηλαδή, έχουμε μέσα στο Σάββατο αναστάσιμη ακολουθία.
Ξέρουμε ότι το Σάββατο είναι βασικά αφιερωμένο στους τεθνεώτες και η θεία λειτουργία γίνεται στη μνήμη τους. Ομως το Σάββατο του Λαζάρου είναι διαφορετικό.
Η χαρά που διαποτίζει τις ακολουθίες αυτής της ημέρας τονίζει ένα κεντρικό θέμα: την επερχόμενη νίκη του Χριστού κατά τον Αδη.
Αδης είναι ο βιβλικός όρος που χρησιμοποιείται για να ορίσει τον θάνατο με την παγκόσμια δύναμή του, που με τα αδιαπέραστα σκότη και τη φθορά καταπίνει κάθε ζωή και δηλητηριάζει ολόκληρο το Σύμπαν. Αλλά, τώρα, με την ανάσταση του Λαζάρου, αρχίζει η αποφασιστική μονομαχία ανάμεσα στη ζωή και τον θάνατο. Για να μας προσφερθεί το κλειδί για μια πλήρη κατανόηση του λειτουργικού μυστηρίου του Πάσχα».
ΓΙΑΤΙ ΔΑΚΡΥΣΕ ΓΙΑ ΤΟΝ ΛΑΖΑΡΟ Ο ΧΡΙΣΤΟΣ
Στην πρωτοχριστιανική εκκλησία, το Σάββατο του Λαζάρου ονομαζόταν ´Αναγγελία του Πάσχα´.
Ο Χριστός, γράφει ο Ιωάννης στο Ευαγγέλιό του, όταν έφθασε στον τάφο του φίλου του Λαζάρου ρωτά: ´πού τεθείκατε αυτόν; λέγουσι δε αυτώ. Κύριε έρχων και ίδε. Και ο Χριστός εδάκρυσεν´ (Ιων. 11, 35) και σημειώνει στο υπέροχο κείμενό του ο μακαριστός πατήρ Αλέξανδρος Σμέμαν: ´Γιατί,
ΘΑΝΑΤΟ Ο ΕΧΘΡΟΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΠΟΥ ΤΟΝ ΝΙΚΑ
αλήθεια ο Κύριος δακρύζει βλέποντας τον νεκρό Λάζαρο, αφού γνωρίζει ότι σε λίγα λεπτά ο ίδιος θα του δώσει ζωή; Μερικοί βυζαντινοί υμνογράφοι βρίσκονται σε αμηχανία σχετικά με το αληθινό νόημα αυτών των δακρύων. Ομως, μιλάνε για δάκρυα που χύνει η ανθρώπινη φύση του Χριστού, ενώ η δύναμη της ανάστασης ανήκει στη θεϊκή του φύση. Αυτός, λοιπόν, που δακρύζει δεν είναι μόνο άνθρωπος, αλλά και Θεός. Και αυτός που καλεί τον Λάζαρο να βγει από τον τάφο δεν είναι μόνο Θεός, αλλά και άνθρωπος ταυτόχρονα. Επομένως αυτά τα δάκρυα είναι θεία δάκρυα. Ο Ιησούς κλαίει γιατί βλέπει τον θρίαμβο του θανάτου και της καταστροφής στον κόσμο τον δημιουργημένο από τον Θεό…
Η ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΧΡΙΣΤΟΥ ΜΕ ΤΟΝ ΘΑΝΑΤΟ
…Στον τάφο του Λαζάρου ο Θεός συναντά τον θάνατο που είναι αντι-ζωή, που είναι διάλυση και απόγνωση.
Ο Θεός συναντά τον εχθρό του, ο οποίος του απέσπασε τον κόσμο του και έγινε ο ίδιος ´άρχων του κόσμου τούτου´ και όλοι εμείς που ακολουθούμε τον Ιησού Χριστό καθώς πλησιάζει στον τάφο του Λαζάρου, μπαίνουμε μαζί του στη ´δική του ώρα´ (´ιδού ήγγικεν η ώρα´…) στην ώρα για την οποία πολύ συχνά είχε μιλήσει και την είχε παρουσιάσει σαν το αποκορύφωμα, το πλήρωμα ολόκληρου του έργου του.
…Ομως, τώρα μπορούμε να καταλάβουμε γιατί δάκρυσε; Αγαπούσε τον φίλο του Λάζαρο και γι’ αυτό είχε δύναμη να τον φέρει στη ζωή. Γι’ αυτό η δύναμη της ανάστασης δεν είναι απλά μια θεϊκή δύναμη αυτή καθ’ εαυτή, αλλά είναι δύναμη αγάπης ή μάλλον η αγάπη είναι δύναμη… είναι αυτή που κλαίει και επαναφέρει στη ζωή ´Λάζαρε δεύρο έξω´.
2) ΩΣΑΝΝΑ, ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΒΑΪΩΝ
Η Κυριακή των Βαΐων προαναγγέλει το νόημα της νίκης και θρίαμβο της βασιλείας του Θεού και ως αποδοχή από τον κόσμο του Ιησού Χριστού. Ο οποίος σε όλη τη διάρκεια της επί γης ζωής του έδειχνε επίμονη άρνηση σε κάθε περίπτωση θριάμβου της δόξας του.
Εξι μέρες όμως πριν το Πάσχα όχι μόνο δέχτηκε να δοξαστεί, αλλά ο ίδιος προκάλεσε και οργάνωσε αυτή τη δόξα.
Για να γίνει αυτό που προανήγγειλε ο προφήτης Ζαχαρίας: ´Ιδού ο Βασιλεύς σου έρχεται σοι… πράϋς και επιβεβηκώς επί υποζύγιον και πώλον νέον´ (Ζαχ. 9,9).
Με τις επευφημίες και τα Ωσαννά για τον Ιησού Χριστό…
Οπου την Κυριακή των Βαΐων θυμόμαστε αυτό το μέγιστο γεγονός κρατώντας κλάδους βαΐων.
Αλλά ποιο είναι το αληθινό νόημα όλων αυτών σήμερα για μας;
Βασικά, το βιβλικό νόημα της πόλης της Ιερουσαλήμ, εστιάζεται ως σημείο της σωτηρίας και του λυτρωμού, που αγκαλιάζει καθολικά, τον άνθρωπο και όλη τη δημιουργό. Μέσα σ’ έναν αποφασιστικό χρόνο για να φανεί επί της γης η τελική ´ώρα του Ιησού´.
Με αυτή τη σύντομη ώρα του επί γης θριάμβου του Χριστού να αποκτάει ένα αιώνιο νόημα.
Αυτό που εισάγει την πραγματικότητα, της θείας βασιλείας, στον δικό μας χρόνο, στις δικές μας ώρες με αυτή τη βασιλεία να δίνει το νόημα στον χρόνο που γίνεται ο αιώνιος σκοπός του. Για να κρίνει και μεταμορφώνει την ανθρώπινη ιστορία.
Ομως, αυτός ο σύντομος θρίαμβος της εισόδου του στην Ιερουσαλήμ δεν είναι παρά ο πρόλογος της θυσίας του.
ΑΝ ΔΕΝ ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΟΥΜΕ ΤΗ ΘΥΣΙΑ ΑΧΡΗΣΤΑ ΤΑ ΒΑΪΑ
Με τα κλαδιά των βαΐων και σήμερο στα χέρια μας να επιβεβαιώνουν τη διάθεσή μας να την ακολουθήσουμε σ’ αυτόν τον δρόμο της θυσίας…
Και ότι αποδεχόμενοι αυτή τη θυσία δηλώνουμε την πίστη και ανάγκη για να αποκαλυφθεί η αληθινή βασιλεία του Θεού, η οποία είναι ακόμα κρυμμένη, πράγμα που ο κόσμος το αγνοεί και ζει σήμερα σαν να μην έχουν συμβεί τα συγκλονιστικά γεγονότα.
Σαν να μην έχει πεθάνει στον Σταυρό και να μην έχει αναστηθεί ο Θεάνθρωπος.
Ομως, αν δεν είμαστε έτοιμοι να ανανεώσουμε με το Βάπτισμα κάθε χρόνο των Βαΐων μάταια γιορτάζουμε τούτη τη γιορτή και οι κλάδοι των Βαΐων που παίρνουμε από την εκκλησία δεν έχουν νόημα…