Τα θαύματα των αναστάσεων του Κυρίου

Γράφει ο ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΑΠΑΤΖΑΝΑΚΗΣ*
Ο Θεάνθρωπος, ως είναι γνωστό, από τα κείμενα των Ευαγγελιστών έκανε μόνο τρεις αναστάσεις νεκρών. Οι δύο αναφέρονται από τον Ευαγγελιστή Λουκά και η άλλη από τον Ευαγγελιστή Ιωάννη (Λουκ. 7, 11, 8, 40. Ιωαν. 11, 17). Αξιο ιδιαιτέρας προσοχής είναι ότι από τις τρεις αναστάσεις, οι δύο έγιναν σε νέους. Τα θαυματουργικά αυτά γεγονότα δεν είναι συμπτωματικά, αλλά ο Κύριος μέσω των αναστάσεων των νέων ήθελε, με την προφητική δύναμη της διδασκαλίας Του, να δώσει στους ανθρώπους μηνύματα από το περιεχόμενο της Βασιλείας του Θεού.

Ενα μήνυμα π.χ. είναι ότι η Βασιλεία του Θεού έχει εσχατολογική προοπτική και μέλλον, όπως και η ζωή των νέων έχει προορισμό και μέλλον. Το σπουδαιότερο δε μήνυμα είναι ότι τη Βασιλεία του Θεού θα κληρονομήσουν «οι καθαροί τη καρδία» και τέτοιοι από τους χριστιανούς είναι οι νέοι, γιατί τους διακρίνει η αθωότητα και η ψυχική καθαρότητα στις σκέψεις και στα έργα τους. Ο Θεάνθρωπος μπορούσε να κάνει πολλές αναστάσεις νεκρών, γιατί ως Θεός ήταν παντοδύναμος. Εκανε όμως μόνο τρεις, διότι δεν ήθελε η ζωή και το έργο Του να πάρει πολιτική και κοσμική διάσταση. Ο Ιησούς, καθώς αναφέρει ο Ευαγγελιστής Ιωάννης, ήθελε να διδάξει στους ανθρώπους ότι η ανάσταση ως μια πραγματικότητα και συμπεριφορά ζωής ξεκίνησε με τη δική του διδασκαλία· «Εγώ ειμί η ανάστασις και η ζωή» (Ιωαν. 11, 25). Ο ίδιος ο Ιησούς είπε στον Πιλάτο ότι η δική μου Βασιλεία δεν ανήκει σ’ αυτόν τον κόσμο, αλλά είναι πνευματική και αιώνια (Ιωαν. 18, 36).
Οι μεγάλοι εκκλησιαστικοί πατέρες και ερμηνευτές των αναστάσεων του Κυρίου διαπιστώνουν ότι τα γεγονότα είναι συνδεδεμένα με τις τρεις μεγάλες αρετές της χριστιανικής ζωής, ήτοι με την πίστη, την ελπίδα και την αγάπη.1 Ο Ευαγγελιστής Λουκάς αναφέρει ότι ο Κύριος έλαβε υπόψη την πίστη του όχλου και της μητέρας του νεκρού νεανίσκου για να αναστήσει το μονάκριβο παιδί της χήρας στην πόλη Ναΐν (Λουκ. 7, 12). Ο ίδιος Ευαγγελιστής αναφέρει ότι ο αρχισυνάγωγος Ιάειρος είχε στην καρδιά του βαθιά πίστη, όταν έπεσε στα πόδια του Ιησού και τον παρακαλούσε να θεραπεύσει την κόρη του (Λουκ. 8, 41). Ο Ευαγγελιστής Λουκάς παρουσιάζει τον Ιησού να αμείβει την πίστη της χήρας της πόλης Ναΐν και του Ιαείρου προτρέποντας αυτούς και τους συγγενείς να μη κλαίουν, αλλά να ελπίζουν (Λουκ. 7, 13.8, 52).
Κατ’ εξοχήν όμως ο Ευαγγελιστής Ιωάννης υπογραμμίζει τη δύναμη της πίστης και τη συνδέει με την αιώνιο ζωή (Ιωαν. 5, 24). Ιδιαίτερα στην ανάσταση του Λαζάρου ο Ιησούς αισθάνεται χαρά για τους μαθητές του, επειδή ο Λάζαρος είχε πεθάνει. Η χαρά του Κυρίου δικαιολογείται, διότι διέβλεπε ότι η ανάσταση του Λαζάρου θα στηρίξει την πίστη των μαθητών του (Ιωαν. 11, 14). Η δε Μάρθα, η αδελφή του Λαζάρου, εκφράζει τη βαθιά πίστη της προς το πρόσωπο του Ιησού Χριστού και ομολογεί ότι αυτός είναι ο Υιός του Θεού (Ιωαν. 11, 27). Ανέμενε όμως την ανάσταση του αδελφού της στη δευτέρα παρουσία μαζί με τις αναστάσεις όλων των νεκρών.
Μέσα, λοιπόν, από τα κείμενα των αναστάσεων των νεκρών, φαίνεται ότι οι μαθητές του Κυρίου και οι αδελφές του Λαζάρου δεν κατενόησαν τη θεότητα του προσώπου του Ιησού «και Θεός ην ο Λόγος» (Ιωαν. 1, 1). Πίστευαν ότι ήταν ο Υιός του Θεού, ο απεσταλμένος στον κόσμο να θεραπεύει τους ασθενείς, να ευαγγελίζεται το θείο θέλημα, αλλά δεν πίστευαν ότι είναι ο χορηγός της ζωής, ούτε στην αυθεντικότητα του προσώπου του.2 Νόμιζαν ότι η πηγή και ο χορηγός των αγαθών είναι μόνο ο Θεός Πατέρας, ενώ ο Υιός, έπρεπε να παρακαλεί και να ζητά βοήθεια από τον Θεό Πατέρα για να χορηγεί τα αγαθά και να θεραπεύει τους ανθρώπους. Γι’ αυτό βλέπουμε ότι ο Ιησούς στον διάλογό του με τη Μάρθα τονίζει ότι· «εγώ ειμί η ανάστασις και η ζωή». Η Μάρθα όμως δεν τον παρακαλεί και δεν του λέγει «ανάστησον αυτόν».
Ο μεγάλος ερμηνευτής Ιωάννης Χρυσόστομος στο γεγονός του θανάτου του Λαζάρου τονίζει ότι ο Ιησούς θέλει να δώσει «παραμυθία» και «ελπίδα» στις αδελφές του Λαζάρου και να καταπραΰνει προσωρινά το πένθος και την οδύνη τους. Διότι στη δεύτερη φάση του διαλόγου ο Ιησούς μπροστά στο μνήμα του Λαζάρου θα αποκαλύψει τη θεϊκή του δύναμη και τη δόξα του Θεού Πατέρα.
Ο Ευαγγελιστής Ιωάννης αφηγείται ότι ο Ιησούς λέγει στους παρευρισκόμενους, σηκώστε την πέτρα του τάφου και η Μάρθα λέγει στον Ιησού «Κύριε, τώρα πια θα μυρίζει άσχημα, γιατί είναι τέσσερις μέρες στο μνήμα».
Ο Ιησούς απαντά στη Μάρθα «ούκ είπον σοι ότι εάν πιστεύσης, όψει την δόξα του Θεού;» (Ιωαν. 11, 39). Οι παρευρισκόμενοι έβγαλαν την πέτρα από το μνήμα του νεκρού. Τότε ο Ιησούς προσευχήθηκε στον Ουράνιο Πατέρα για χάρη του πλήθους και κραύγασε με δυνατή φωνή «Λάζαρε, δεύρο έξω» (στιχ. 43). Το θαύμα έγινε και ο Λάζαρος αναστήθηκε. Το πλήθος των παρευρισκόμενων και οι αδελφές του Λάζαρου είδαν, πίστεψαν και έζησαν τον ένδοξο θρίαμβο της παντοδυναμίας του Θεού κατά του θανάτου.
Σημειώνουμε ότι στην ανάσταση του Λαζάρου επαληθεύονται οι λόγοι του Ιησού, που αναφέρονται στην αρχιερατική του προσευχή «και εγώ την δόξαν ην δέδωκάς μοι δέδωκα αυτοίς, ίνα ώσιν εν καθώς ημείς εν εσμέν» (Ιωαν. 17, 22).
Είναι αλήθεια ότι τα γεγονότα των αναστάσεων που έκανε ο Κύριος ήταν σύμβολα και προάγγελοι και της δικής Του αναστάσεως. Τα γεγονότα αυτά επηρέασαν και τον χρόνο, ο οποίος παίρνει την εσχατολογική του διάσταση και η πίστη συνδέεται με την αιωνιότητα. Γι’ αυτό ο Κύριος διακήρυξε ότι όποιος πιστεύει σε μένα ζει από τώρα τη μελλοντική ανάσταση της δευτέρας παρουσίας (Ιωαν. 11, 26). Η δε ανάσταση του Λαζάρου αναφέρουν και τονίζουν οι ερμηνευτές ότι είναι σύμβολο και προμήνυμα της κοινής ανάστασης όλων των ανθρώπων.

Υποσημειώσεις:
•     1. Ιωαν. Χρυσοστόμου, Ομιλία ΞΒ’ εις την ανάστασιν του Λαζάρου, PG. 59, στ. 341 – 348, Κυρίλλου Αλεξανδρείας, Εξήγησις εις το κατά Λουκάν Ευαγγέλιον, Η ανάσταση του υιού της χήρας εις Ναΐν, PG. 72, στ. 609. Η ανάσταση της κόρης του Ιαείρου, PG. 72, στ. 637.
•     2. Ιωαν. Χρυσοστόμου, μν. έργ. PG. 59, στ. 345 γ’.
*δρ Θεολογίας