Γράφει ο ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΑΛΑΪΤΖΟΓΛΟΥ
stcloris@yahoo.com
«Κατάσταση πολιορκίας» (1)
«Πολιορκούμεθα λοιπόν
Πολιορκούμεθα από ποιον
Από σένα κι από μένα
απ’ τον τάδε και τον δείνα…»
(Βαλαωρίτης Νάνος,
«Κατάσταση Πολιορκίας»)
ΕΔΩ και δυο χρόνια ζούμε μια ατέλειωτη περιδίνηση. Με καταστάσεις παράνοιας που μας πηγαίνουν απ’ το κακό στο χειρότερο κι απ’ το χειρότερο στην απόλυτη καταστροφή. Εχουν αναδειχθεί όλα τα ελαττώματα της φυλής και σχεδόν καμιά αρετή της. Τις τελευταίες μέρες αισθανόμαστε ασφυκτικά κατα-πιεσμένοι, σαν να βρισκόμαστε σε στενότατο κλοιό πολιορκίας. Εξωθεν βαλλόμαστε από τα «φίλια πυρά» των Γαλλο-Γερμανών, του Eurogroup, της τρόικα, των οικονομολόγων, των Η.Π.Α., ενώ έσωθεν από τους εγωισμούς απίθανων κομματαρχών!
ΕΙΜΑΣΤΕ ένας λαός, μοιρασμένος σε δυο Ελλάδες: στην Ελλάδα των πολιτικών και εκείνη των κατοίκων της. Η λέξη πατρίδα στα στόματα των πολιτικών έγινε τόσο δυσκολοπρόφερτη, ώστε να μη λέγεται περίπου καθόλου!
ΜΙΛΑΜΕ πια για «οριακά σημεία αντοχών» και νευρικής παράκρουσης: για απίθανα παιχνίδια μικροκομματισμού, για «υπερκόπωση» της κυβέρνησης, για οικονομική εξόντωση των πολιτών, για «κόκκινες γραμμές» συντεχνιών, για πολιτικές μπλόφες και ασυγχώρητες γκάφες, για κυβέρνηση συνεργασίας ή εκλογές. Η ελληνική κοινωνία είναι έτοιμη να εκραγεί. Βρίσκεται στα πρόθυρα ενός αμόκ, αφού ζει το απόλυτο παράλογο, το απόλυτο Χάος…
ΠΑΡΑΜΕΝΟΥΜΕ δέσμιοι του παρελθόντος, χωρίς να τολμούμε να κάνουμε τη μεγάλη υπέρβαση: την «έξοδό» μας από συνήθειες και πρακτικές που μας καταδυναστεύουν, μας οπισθοδρομούν, μας σκοτώνουν… Οι Ελληνες πολιτικοί άγονται και φέρονται από απόφαση σε απόφαση, χωρίς να ξέρουν ουσιαστικά τι θέλουν! Η «σωτηρία» του έθνους επιδέχεται τόσες ερμηνείες, όσες και τα κόμματα της Βουλής! Οι παλαιοπολιτικές μέθοδοι καλά κρατούν. Όσο για μας, επιμένουμε και τώρα να ενεργούμε σύμφωνα με τα στενά συντεχνιακά συμφέροντά μας.
ΔΙΑΘΕΤΟΥΜΕ, άραγε, τόσα αποθέματα… υπομονής, ή μήπως είμαστε πιόνια/δέσμιοι άλλων δυναστών (δανειστών, τραπεζών, κρατών, ιδεοληψιών κ.λπ.) από τους οποίους δεν μπορούμε να ξεφύγουμε; Κι αν συμβαίνει το δεύτερο, τι να έφταιξε, ώστε να βρισκόμαστε σε διαρκή «κατάσταση πολιορκίας»; Μοιάζουμε να είμαστε εγκλωβισμένοι σε μια μεγάλη παλάμη που ανοιγοκλείνει κατά το δοκούν: άλλοτε μας πνίγει κι άλλοτε μας επιτρέπει να αναπνέουμε…
ΞΕΡΕΤΕ, το γκρέμισμα ενός συστήματος αξιών, φέρνει αμέσως ένα άλλο. Η διάλυση της ελληνικής οικονομίας έφερε στο προσκήνιο όλα τα προβληματικά στοιχεία της κοινωνίας μας: προσωποκεντρική εγωιστική ακατανόητη πολιτική, αυτιστικά κόμματα, αναποτελεσματικό Σύνταγμα, ατιμωρησία, απειθαρχία, ασυδοσία, παράλογες συμπεριφορές… Η αποδόμηση των πάντων είναι γρήγορη, μεθοδική, ανεπίστροφη:
– ο Έλληνας, έχοντας πάθη και αδυναμίες, δέχεται ως ισχυρό σοκ κάθε νέο μέτρο. Δεν αντιδρά, όπως θα έπρεπε: είτε επειδή αγνοεί την αλήθεια του πώς φτάσαμε εδώ που φτάσαμε, είτε επειδή κι ο ίδιος έχει τύψεις συνειδήσεως για την όλη κατάσταση, είτε διότι είναι ήδη «πολιορκημένος»,
– η ελληνική οικογένεια, με παιδαγωγικές συνταγές ανατροφής επικεντρωμένες στην υπερπροστασία των παιδιών της, δημιούργησε τρυφηλές γενιές. Οι οποίες, γενικά, δεν έμαθαν να δουλεύουν, να παράγουν, για την απόκτηση των δικών τους αγαθών. Έχουμε μια οικογένεια εγκλωβισμένη στις επιταγές της κατανάλωσης και του ανταγωνισμού, με μια παιδεία «παραδοσιακή» και μια «κουλτούρα» που επιβάλλουν τα Μ.Μ.Ε. και άλλοι…»,
– η μεσαία τάξη που «ανδρώθηκε» από τον Ανδρέα Παπανδρέου, μπολιάστηκε από εκμαυλιστικές συνήθειες: «διεκδικούσε» μέσω των κομματικών συντεχνιών οικονομικά προνόμια, χωρίς να προβαίνει ταυτόχρονα σε ουσιαστικές ποιοτικές αλλαγές της ζωής της,
-η επικράτηση του κοινού νου και του αυτονόητου για μια ευνομούμενη δημοκρατική κοινωνική ζωή θεωρήθηκαν στάσεις αφελείς! Παραμένουν μέχρι τώρα έννοιες σε ανεπάρκεια.
-τ ο πολιτικό μας σύστημα, όπως λειτουργεί εδώ και δεκαετίες, από μοχλός αλλαγών και βελτίωσης της ζωής των πολιτών που θα έπρεπε να είναι, κατάντησε μια κάστα πολιτικάντηδων, άκρως επικίνδυνη για την υπόσταση του έθνους. Λειτουργεί με το συναίσθημα και το… κόστος και όχι με το τι είναι «πολιτικώς -και εθνικώς- ορθό». Απαιτεί να αλλάξει η κοινωνία, όχι όμως το ίδιο! Οι πολιτικοί των κομμάτων εξουσίας, αποξενωμένοι από την κοινωνία, συμπεριφέρονται «αλλόκοτα», σχεδόν προδοτικά, ακόμη και σε κρισιμότατες ώρες για το έθνος…
– η χώρα και οι κάτοικοί της «φορτώθηκαν» επονείδιστες και επαίσχυντες δανειακές συμβάσεις χωρίς να ρωτηθούν… Ετσι η μια «κατάσταση» εντάσσεται σε μεγαλύτερη και αυτή σε κάποια άλλη: ζούμε μια παράλογη «αλυσίδα εγκλωβισμών», ασφυκτικών πολιορκιών, με έναν άγριο και αμείλικτο οικονομικό πόλεμο αλληλοεξόντωσης ανάμεσα στην πολιτική, την οικονομία, τα κράτη, τους πολίτες.
ΕΤΣΙ, εντός των τειχών που εμείς κτίσαμε «ανεπαισθήτως», που λέει κι ο Αλεξανδρινός, αναρωτιόμαστε γιατί να παραμένουμε «πολιορκημένοι» από αυτά που θα μπορούσαμε να είχαμε κατανικήσει αν είχαμε διορατικούς πολιτικούς. Σε «κατάσταση πολιορκίας», δυστυχώς, βρίσκονται πρώτοι οι θεσμοί και τα σύμβολα, έπειτα οι πολιτικοί: όλοι μας.
ΠΟΛΙΟΡΚΗΤΙΚΕΣ μηχανές –«κριοί και καταπέλτες»- είναι τα ultimatum της Ε.Ε., οι δυσβάστακτοι όροι τους, οι καταπιεστικές επιτηρήσεις, τα αυτοκτονικά προγράμματα λιτότητας, οι εγγυήσεις και εκχωρήσεις εθνικής περιουσίας ή κυριαρχίας…
ΤΑ ΚΑΣΤΡΑ, όταν βρίσκονται σε «κατάσταση πολιορκίας», πέφτουν συνήθως από εσωτερικές προδοσίες. Λιγότερο από εξωτερική πίεση. Αν εμείς δεν είμαστε ικανοί να υπερασπίσουμε τον εαυτό μας και την πατρίδα μας έσωθεν, αλλά γίνουμε «Εφιάλτες», τότε είμαστε άξιοι του αφανισμού μας.
***
ΤΑ ΧΡΟΝΙΑ που έρχονται έχουν κιόλας παραμορφωθεί στη συνείδησή μας. Οι προσδοκίες που τρέφαμε συρρικνώθηκαν απελπιστικά, η ζωή που προγραμματίζαμε για μας και τα παιδιά μας ακυρώθηκε μέσα σε μνημόνια, λιτότητες και διεθνείς συμβάσεις. Έτσι, μοιάζει να ξεπροβάλλει μπροστά μας,
«…Εφτάπυλο το χάος,
στεγανό πολιορκημένο μέσα κι έξω από το φόβο με τα χίλια πρόσωπα (…)» (2)
…ΚΙ ΟΜΩΣ! Μέσα στον παγκόσμιο αυτόν κυκλώνα που σαρώνει οικονομίες και λαούς, σ΄ αυτήν την άκρως απελπιστική θέση που βρισκόμαστε ως έθνος, να και μια αμυδρή προσμονή:
«…Μακριά, πολύ μακριά,
ακούγεται η ζωή,
ψηλά πολύ ψηλά λάμπουν τα φώτα
-ίσως- τα φώτα, που μας έκλεψαν
της πολιτείας που μας έκλεψαν
κι η θύμηση απ’ το τελευταίο λιόγερμα
και τα βουνά, γύρω δικά μας.
Μακριά πολύ μακριά υπάρχεις.
Πρέπει να υπάρχεις (…)» (2)
…ΝΑΙ! Πρέπει να υπάρχεις ΕΛΠΙΔΑ!
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:
-(1) Απ’ το θεατρικό έργο του Albert Camus (Αμπέρ Καμύ) «Κατάσταση Πολιορκίας» («L’ État de siege»), (1948), αλλά και το αντίστοιχο κινηματογραφικό έργο του Κώστα Γαβρά (1972), δανειζόμαστε τον τίτλο.
-(2) «Κατάσταση Πολιορκίας». Στίχοι: Μαρίνα, Ρένα Χατζηδάκη, Μουσική: Θεοδωράκης Μίκης, Πρώτη εκτέλεση: Μαρία Φαραντούρη & Αντώνης Καλογιάννης (Ντουέτο).
