Οι εξετάσεις για τα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες

Του ΓΕΩΡΓΙΟΥ Θ. ΠΑΥΛΙΔΗ*
Το συνταγματικό δικαίωμα της ίσης και διαφανούς μεταχείρισης απαιτεί το κάθε παιδί να εξετάζεται με τρόπο που αναδεικνύει – αποδεικνύει τις πραγματικές γνώσεις και δυνατότητές του. 
Συγκεκριμένα, το Σύνταγμα υπαγορεύει ότι για οποιαδήποτε διαδικασία – εξέταση του δημοσίου πρέπει να υπάρχει διαφάνεια, δηλαδή να μπορεί αντικειμενικά να ελέγχεται ότι κάθε απόφαση ή αξιολόγηση πραγματοποιείται νόμιμα και δίκαια. Επίσης η οδηγία 2000/78/ΕΚ της Ε.Ε. απαγορεύει την άδικη – δυσμενή μεταχείριση των ατόμων με ειδικές ανάγκες (ΑμεΑ), στους οποίους ανήκουν και οι μαθητές με Ειδικές Μαθησιακές Δυσκολίες (που για συντομία θα αναφέρονται μόνον ως δυσλεξικοί).
Διαφορές Γραπτής και Προφορικής Εξέτασης: Η μεγάλη διαφορά μεταξύ προφορικής και γραπτής εξέτασης, με τον τρόπο που πραγματοποιείται ιδίως στις Πανελλήνιες Εξετάσεις, έγκειται στο γεγονός ότι τα γραπτά των άλλων μαθητών βαθμολογούνται ανωνύμως, όχι από τους επιτηρητές τους, αλλά από αγνώστους καθηγητές άλλων Νομών. Αντιθέτως, οι βαθμολογητές των προφορικών εξετάσεων είναι οι ίδιοι οι επιτηρητές – εξεταστές, οι οποίοι επιπροσθέτως γνωρίζουν ποιον ακριβώς εξετάζουν – βαθμολογούν. Επίσης, στην προφορική εξέταση των δυσλεξικών παραβιάζεται η αρχή της διαφάνειας, διότι δεν καταγράφεται πουθενά και με κανέναν τρόπο ούτε τι ρωτήθηκε ούτε τι απαντήσεις δόθηκαν. Μόνον οι εξεταζόμενοι, οι εξεταστές και ο Θεός γνωρίζουν αν η εξέταση ήταν δίκαιη ή άδικη, χωρίς να μπορεί να ελεγχθεί – πιστοποιηθεί. Αυτό δημιουργεί εύλογες υποψίες, ιδίως σε μία χώρα που η διαφθορά οργιάζει ατιμώρητη και σημαίνει ότι μερικοί μπορεί να ευνοηθούν, αλλά συνήθως τα δυσλεξικά παιδιά αδικούνται, λόγω της άγνοιας μερικών εξεταστών.
Η ύπαρξη του αντικειμενικού αποδεικτικού της εξέτασης [DVD – βιντεοκασέτα] θα καταστήσει την προφορική εξέταση το ίδιο διαφανή και αντικειμενική με τη γραπτή, άρα θα υπάρχει αντικίνητρο για τους μη-δυσλεξικούς να επιζητούν να εξετάζονται προφορικά, όπως μερικές φορές δίκαια ή άδικα εμφανίζεται στα Μ.Μ.Ε. και έτσι δημιουργείται ένα άδικο κλίμα σε βάρος των δυσλεξικών.
Κανείς μη-δυσλεξικός (που κατά κανόνα έχει ίση ή καλύτερη επίδοση στα γραπτά) δεν θα επιζητήσει πλέον τυχόν ψεύτικη βεβαίωση δυσλεξίας από τους αρμόδιους κρατικούς φορείς, διότι ποιος γονιός θα επιζητήσει την τυχόν παρανομία για να βλάψει το παιδί του; Επίσης, δεν θα μπορεί να παρέμβει υπέρ του παιδιού του, διότι ούτε τους εξεταστές μπορεί να γνωρίζει ούτε οι εξεταστές μπορούν να γνωρίζουν ποιον βαθμολογούν, όπως ακριβώς συμβαίνει και με τα γραπτά. Ετσι έμπρακτα θα κοπεί η τυχόν φημολογούμενη ζήτηση παρανόμων βεβαιώσεων. Συνεπώς, θα εξαλειφθούν τόσο οι τυχόν ψεύτικες βεβαιώσεις, κάθε καχυποψία τυχόν εύνοιας, αλλά και οι συχνά καταγγελλόμενες αδικίες σε βάρος των δυσλεξικών μαθητών, ιδίως κατά τις Πανελλήνιες Εξετάσεις,  λόγω άγνοιας μερικών εξεταστών.
Γιατί είναι Ηθικά, Εκπαιδευτικά, Νομικά, Οικονομικά και Ανθρώπινα Αδικο αυτό που ξαφνικά αποφάσισε το ΥΠΕΠΘ και βλάπτει ανεπανόρθωτα όλους τους μαθητές και μαθήτριες που εξετάζονται Προφορικά.
[Υποχρεώνει όλους τους μαθητές που παρουσιάζουν ιατρικά προβλήματα και Ειδικές Μαθησιακές Δυσκολίες (Δυσλεξία, Δυσορθογραφία, Δυσαριθμησία, Δυσγραφία, Δυσαναγνωσία) και δικαιούνται να εξετάζονται προφορικά σύμφωνα με τον νόμο 3699/2008, να μεταβούν από όλη την Ελλάδα μόνον στην Αθήνα, Πειραιά ή Θεσσαλονίκη για να εξετασθούν για τις Πανελλήνιες εξετάσεις].
1. Τα δυσλεκτικά παιδιά είναι γνωστό ότι έχουν υπερβολικό άγχος κατά τη διάρκεια των εξετάσεων. Όταν τους υποχρεώνουν να εξετάζονται σε τόσο διαφορετικό και άγνωστο περιβάλλον, το άγνωστο (όπως σε όλους) αυξάνει σημαντικά το ήδη αυξημένο άγχος τους. Αυξημένο – υπερβολικό άγχος συχνά οδηγεί σε πτώση του ηθικού τους και σε χαμηλότερες επιδόσεις. Συνεπώς, θα μειωθούν αυτόματα οι επιδόσεις τους και μαζί τους οι πιθανότητες να εισαχθούν εκεί που θα μπορούσαν να εισαχθούν υπό κανονικές συνθήκες.
2. Είναι πολύ πιο δύσκολο για οποιοδήποτε παιδί και ιδιαιτέρως για το δυσλεκτικό παιδί να διαβάζει σε ένα άγνωστο περιβάλλον (π.χ. δωμάτιο ξενοδοχείου) από ότι στο δωμάτιο που συνήθως μελετάει.
3. Όταν βρίσκονται μακριά από τον τόπο τους, υποχρεωτικά στερούνται τη βοήθεια, την περιποίηση και την υποστήριξη που συνήθως έχουν στο σπίτι τους. Αντιθέτως, οι συναγωνιζόμενοι συμμαθητές τους εξακολουθούν να έχουν τη συνήθη βοήθειά τους (π.χ. φροντιστήριο, περιποίηση, ψυχολογική και μαθησιακή στήριξη από τους οικείους, κ.λπ.). Συνεπώς, θα μειωθεί η επίδοση των δυσλεξικών και θα ανταγωνιστούν με άνισους ? άδικους όρους.
4. Υπάρχουν οικογένειες που έχουν δύο ή περισσότερα παιδιά που συμμετέχουν στις Πανελλήνιες εξετάσεις. Αν η μητέρα αναγκασθεί να συνοδεύσει το δυσλεξικό παιδί της στην Αθήνα ή Θεσσαλονίκη, τότε υποχρεωτικά θα αφήσει αβοήθητο το άλλο ή τα άλλα παιδιά της που επίσης συμμετέχουν στις Πανελλήνιες Εξετάσεις. Αρα, θα αδικηθούν και τα δυσλεξικά και τα μη-δυσλεξικά παιδιά.
5. Οικονομικοί λόγοι. Πάντοτε ήταν, αλλά ιδιαίτερα με τη σημερινή οικονομική κρίση είναι δυσβάστακτο το υπέρογκο ποσό που χρειάζεται για την κάλυψη των εξόδων μεταφοράς και διαμονής – διατροφής στην Αθήνα – Πειραιά ή Θεσσαλονίκη. Δυστυχώς, πολλές οικογένειες δεν έχουν ούτε τη δυνατότητα να εγκαταλείψουν τις δουλειές τους, ούτε τους τυχόν ανήμπορους οικείους τους, ούτε την απαιτούμενη οικονομική δυνατότητα. Γι? αυτό, πολλά δυσλεκτικά παιδιά θα εξαναγκασθούν να αποκλεισθούν από τις εξετάσεις. Άρα, αδίκως καταστρέφονται τα όνειρα και το μέλλον των παιδιών μας, αλλά και των οικογενειών τους. Ποιος θα τους αποζημιώσει;
Προτείνεται μία απλή και δίκαιη λύση, η οποία θα παρέχει την ίδια διαφάνεια και αντικειμενικότητα στις προφορικές σχολικές ή Πανελλήνιες εξετάσεις με τις γραπτές.