Ενιαίο μνημείο η παλιά πόλη

Υπέρ των κατεδαφίσεων σε ό,τι αφορά αυθαίρετες προσθήκες -όπως στέγαστρα, καταλήψεις κοινόχρηστων χώρων, πινακίδες- τάσσεται ο Σύλλογος Αρχιτεκτόνων με αφορμή το γκρέμισμα του Λιμενικού Περιπτέρου
στο παλιό λιμάνι.
´Η παλιά πόλη´, τονίζει, ´διαθέτει κτηριακό πλούτο που περιέχει πολλαπλά ποιοτικά στοιχεία και πολεοδομική ποιοτική ενότητα´ και ´ο ιστός της πρέπει να διατηρείται ως «ενιαίο μνημείο»´.
Συγκεκριμένα σε ανακοίνωσή του με θέμα: ´Το Λιμενικό Περίπτερο στη μεσαιωνική πόλη Χανίων και η κατεδάφισή του´, ο Σύλλογος Αρχιτεκτόνων Χανίων τονίζει:
´Η κατεδάφιση του Τουριστικού Περιπτέρου χαράματα της Κυριακής 10 Απριλίου, με μέριμνα για την κυκλοφοριακή απρόσκοπτη διαδικασία αλλά χωρίς καμία λήψη μέτρων ασφαλείας για πιθανή βλάβη του Τεμένους, ήταν ένα γεγονός σημαντικό για την πόλη και θα θέλαμε να διατυπώσουμε ορισμένες εκτιμήσεις.
Ο Σύλλογος Αρχιτεκτόνων Χανίων είχε εκφράσει μια διαφορετική προσέγγιση για την αντιμετώπιση του κτηρίου ήδη από το 2000.
Υπενθυμίζουμε, σε όσους το έχουν ξεχάσει, ότι το Περίπτερο που σχεδίασε ο Π. Καραντινός (1903 – 1976) ολοκληρώθηκε το 1965 ως επέκταση του Τεμένους με την παρακολούθηση και τις οδηγίες του τότε εφόρου Βυζαντινών Αρχαιοτήτων κ. Στυλιανού Αλεξίου, της Διεύθυνσης Αρχαιοτήτων και Αναστήλωσης και του Αρχαιολογικού Συμβουλίου, υπό την επίβλεψη του μηχανικού του Λιμενικού Ταμείου, κ. Νοέλ Πωλινύ. Αποτέλεσε, δηλαδή, μια δημόσια επέμβαση σύμφωνη με τις εγκρίσεις των Αρχαιολογικών Συμβουλίων των Δ/νσεων Αρχαιοτήτων και Αναστήλωσης.
Το δίλημμα της κατεδάφισης τέθηκε αφότου το κτήριο απαξιώθηκε τόσο από τους «ιδιοκτήτες» του (Λιμενικό Ταμείο) όσο και από τις ασαφείς διαδικασίες που εμπόδισαν τις απαραίτητες εγκρίσεις επισκευής του.
Η άποψη ότι το Περίπτερο έθιγε και περιόριζε τις αξίες του Τεμένους αποτελεί μία «καθαρή» προσέγγιση προστασίας των μνημείων. Ομως, η διεθνής εμπειρία έχει εμπλουτίσει την προσέγγιση αυτή και δεν αποκλείει εκ προοιμίου τη συνάρθρωση του νέου με το παλιό, αρκεί αυτή να γίνεται με όρους σεβασμού. Αντίθετα, η μίμηση κι η ανακατασκευή είναι που πρέπει να αποφεύγονται.
Η κατεδάφιση, ως εξυγιαντική και επείγουσα διαδικασία, μας προκαλεί να διατυπώσουμε την άποψη ότι πρέπει να συνεχιστεί, αυτή τη φορά με ό, τι προσβάλλει την αρχιτεκτονική κληρονομιά και τα μνημεία, δηλαδή αυθαίρετες προσθήκες, στέγαστρα, καταλήψεις κοινόχρηστων χώρων, πινακίδες κ.λπ.
Ηδη ανακοινώθηκε ότι αποκτήσαμε έναν «ελεύθερο χώρο» ή πλατεία, προς όφελος του πλήθους των επισκεπτών (κρουαζιέρας και μη).
Είναι βέβαιο ότι απαιτούνται ελεύθεροι χώροι και πλατείες για την αναβάθμιση της πόλης, όμως σε ό,τι αφορά στην παλιά πόλη οι όροι και οι προϋποθέσεις δημιουργίας τους είναι διαφορετικοί. Η παλιά πόλη διαθέτει κτηριακό πλούτο που περιέχει πολλαπλά ποιοτικά στοιχεία και πολεοδομική ποιοτική ενότητα και δεν πρέπει να διατίθεται ως χώρος εύπλαστος – ευμετάβλητος ανάλογα με τις «πιέσεις» ή ανάγκες. Ο ιστός της πρέπει να διατηρείται ως «ενιαίο μνημείο».
Προτείνουμε το ´κενό´ που δημιουργήθηκε να αντιμετωπιστεί με αρχιτεκτονικό διαγωνισμό, ώστε να επαναδιατυπωθεί πολεοδομικά και να επανασυνδεθεί με το Τέμενος, με τα κτήρια που το περιβάλλουν, με το τείχος και το θαλάσσιο μέτωπο´.
Την ανακοίνωση υπογράφει ο πρόεδρος του Συλλόγου, Γιάννης Χριστοδουλάκος.