Γράφει η ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΜΑΛΑΝΔΡΑΚΗ*
Αν υποφέρετε από κατάθλιψη, αν νιώθετε αποτυχημένοι, αν έχετε πολύ θυμό και μίσος μέσα σας, αν τρέμετε από τον φόβο σας, αν πιστεύετε ότι δεν αξίζει να ζείτε, αν νιώθετε εγκλωβισμένοι και προσπαθείτε απεγνωσμένα να ξεφύγετε, όποια και αν είναι τα συναισθήματά σας δυστυχώς, μη νιώθετε μόνοι. Εχει εκτιμηθεί ότι ο αριθμός των ατόμων που υποφέρουν από κατάθλιψη παγκοσμίως, μπορεί να υπερβαίνει και τα 100 εκατομμύρια, αριθμός που στις μέρες μας όλο και αυξάνεται. Για πρώτη φορά αναγνωρίστηκε ως διαταραχή από τον αρχαίο Ελληνα γιατρό Ιπποκράτη, ο οποίος την αποκαλούσε μελαγχολία.
Κατάθλιψη δεν σημαίνει απλώς κάποιος να έχει άσχημη διάθεση. Η κατάθλιψη δεν επηρεάζει μόνο τα συναισθήματά μας αλλά και πολλούς άλλους τομείς της ζωής μας όπως, τη σκέψη μας, την ενεργητικότητά μας, τη συγκέντρωση της προσοχής μας τον ύπνο μας ακόμα και την ερωτική μας διάθεση.
Το κύριο σύμπτωμα της κατάθλιψης ονομάζεται ανηδονία δηλαδή απώλεια της δυνατότητας βίωσης οποιασδήποτε ευχαρίστησης. Η ζωή μας είναι άδεια και είμαστε βυθισμένοι στη θλίψη. Χάνεται η δυνατότητα βίωσης των θετικών συναισθημάτων και αυξάνονται τα αρνητικά συναισθήματα, ιδίως ο θυμός. Μπορεί να βράζουμε από θυμό και αγανάκτηση και να μην μπορούμε να τα εκφράσουμε. Το άγχος και ο φόβος είναι χαρακτηριστικά της κατάθλιψης. Οταν έχουμε κατάθλιψη μπορεί να αισθανόμαστε τρομερά ευάλωτοι. Πράγματα που παλιότερα κάναμε με ευκολία τώρα μας προκαλούν φόβο.
Αλλα συναισθήματα που μπορεί να ενταθούν όταν έχουμε κατάθλιψη είναι η λύπη, η ενοχή, η ντροπή, ο φθόνος και η ζήλια.
Η κατάθλιψη επηρεάζει τη σκέψη μας, αφού επηρεάζει τη μνήμη και τη συγκέντρωσή μας. Δυσκολευόμαστε να εστιάσουμε την προσοχή μας σε μια δραστηριότητα, όπως να διαβάσουμε ένα βιβλίο ή να παρακολουθήσουμε ένα τηλεοπτικό πρόγραμμα. Επίσης, δεν θυμόμαστε πολύ καλά και ξεχνάμε διάφορα πράγματα από την καθημερινότητά μας.
Παράλληλα, επηρεάζει τις σκέψεις μας για το πώς βλέπουμε τον εαυτό μας, το μέλλον μας και τον κόσμο γενικότερα.
Οπως όλες οι έντονες συναισθηματικές καταστάσεις η κατάθλιψη μας ωθεί σε ακραίες μορφές σκέψης. Είναι πολύ συνηθισμένο τα άτομα που έχουν κατάθλιψη να έχουν σκέψεις και διαθέσεις αυτοκτονίας.
Συχνά οι άνθρωποι που υποφέρουν νιώθουν ένταση και δυσκολεύονται πολύ να χαλαρώσουν. Οταν νιώθουν κατάθλιψη η συμπεριφορά τους αλλάζει. Απασχολούνται με πολύ λιγότερες δραστηριότητες και παρουσιάζουν σημαντική ψυχοκινητική επιβράδυνση. Συνήθως αποσύρονται κοινωνικά και νιώθουν την ανάγκη να κρυφτούν από τους ανθρώπους.
Ενδέχεται να έρθουν σε σύγκρουση μαζί τους με αποτέλεσμα να χάνουν την κοινωνική τους αυτοπεποίθηση.
Μπορεί να γίνουν ευερέθιστοι και να συλλάβουν τον εαυτό τους να λέει συνέχεια όχι.
Θα είναι χρήσιμο να αποδεχθούμε τα συναισθήματά μας και να μην νιώθουμε ντροπή γι? αυτά, διαφορετικά το μόνο που θα επιτύχουμε είναι να βυθιστούμε ακόμη περισσότερο στην κατάθλιψη. Ορισμένες φορές είναι δύσκολο για τους άλλους να κατανοήσουν τι σημαίνει να υποφέρει κανείς από κατάθλιψη. Ο ασθενής με κατάθλιψη τυπικά πιστεύει ότι ο ίδιος φταίει για την τροπή που έχει πάρει η ζωή του. Νιώθει ότι η κατάσταση που περνάει είναι σαν ένα είδος τιμωρίας για πράγματα που έκανε στο παρελθόν ενώ μπορεί να νιώθει ότι δεν αξίζει τίποτα. Χρωματίζει το μέλλον με μαύρα χρώματα. Ανησυχεί και σκέφτεται με απαισιοδοξία τη ζωή του. Πιστεύει ότι πολύ δύσκολα θα αλλάξει η κατάσταση στην οποία βρίσκεται.
Κλείνοντας, να πούμε ότι είναι σημαντικό να μην νιώσετε ντροπή για την κατάθλιψά σας. Παραδεχτείτε την και εξετάστε τι μπορείτε να κάνετε για να την καταπολεμήσετε, αυτό μπορεί να είναι το πρώτο βήμα. Ωστόσο, η αντιμετώπιση της κατάθλιψης δεν είναι εύκολη υπόθεση, γι? αυτό θα ήταν χρήσιμο πριν πάρετε οποιαδήποτε απόφαση να απευθυνθείτε σε κάποιον ειδικό Ψυχικής Υγείας, ώστε να μπορέσετε να βρείτε την κατάλληλη θεραπεία και βοήθεια που χρειάζεστε.
Βιβλιογραφία
Εισαγωγή στην Ψυχοπαθολογία του ενήλικα, εκδόσεις Τόπος, συγγραφέας: Αννα Χριστοπούλου.
Ξεπερνώντας την Κατάθλιψη, εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα, Paul Gilbert.
Θεραπεύοντας την Κατάθλιψη, εκδόσεις Θυμάρι, Harold Bloomfield & Peter Mcwilliams.
*ψυχολόγος Ο.ΔΗ.ΚΟΙ.Π.
Δήμου Χανίων.
