´Εάν κρατάμε τα συνθήματα του αντιδικτατορικού αγώνα και του φοιτητικού κινήματος για ψωμί – παιδεία – ελευθερία είναι γιατί σήμερα βρισκόμαστε σε μια συγκυρία όπου και τα τρία αυτά αιτήματα αποτελούν στόχο των σύγχρονων διεκδικήσεων και αγώνων τόσο λόγω της οικονομικής κρίσης όσο και λόγω των εξελίξεων που έχουμε στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση´.
Αυτό επεσήμανε, μεταξύ άλλων, ο επίκουρος καθηγητής στο Τμήμα Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, Νίκος Σερντεδάκις, στην προχθεσινή εκδήλωση – συζήτηση με θέμα: «Δυναμική αντίσταση και αντιδικτατορικό φοιτητικό κίνημα» που πραγματοποιήθηκε στο Κοινωνικό Στέκι – Στέκι Μεταναστών.
«ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΡΧΗ»
Στην εισήγησή του ο κ. Σερντεδάκις έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στον ξεχασμένο -όπως τόνισε- αντιδικτατορικό αγώνα που προηγήθηκε χρονικά του αντιδικτατορικού φοιτητικού κινήματος: «Ο αντιδικτατορικός αγώνας ξεκινάει από την πρώτη ημέρα που εγκαθίσταται η δικτατορία των συνταγματαρχών. Μια πλειάδα αγωνιστών θα συγκροτήσει οργανώσεις εντός της Ελλάδας καθώς και στο εξωτερικό. Είναι πολύ μεγάλη η παρακαταθήκη που αφήνουν αυτοί οι αγωνιστές που μάλλον έχουμε ξεχάσει συγκριτικά με τη μεταγενέστερη γενιά, δηλαδή τη γενιά του Πολυτεχνείου», τόνισε αρχικά ο Σερντεδάκις και πρόσθεσε σχετικά με τις αντιδράσεις που υπήρξαν από την πρώτη ημέρα της χούντας: «Κάποια δίκτυα στελεχών δημοκρατικών οργανώσεων και οργανώσεων της Αριστεράς έμειναν αλώβητα από τις συλλήψεις και αμέσως προσπάθησαν να οργανώσουν την αντιδικτατορική τους δράση. Έχουμε για παράδειγμα την τοποθέτηση κασετόφωνων στο κέντρο της Αθήνας και την εκπομπή για λίγο χρονικό διάστημα συνθημάτων όπως και αιφνίδιες μικρές διαδηλώσεις στην Ερμού από τέτοιες οργανώσεις».
ΔΥΝΑΜΙΚΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ
Συνεχίζοντας ο κ. Σερντεδάκις υπογράμμισε ότι την πρώτη ημέρα της δικτατορίας υπήρξαν αντιδράσεις κυρίως στα Γιάννενα και στο Ηράκλειο στο οποίο, όμως, κατεστάλησαν πολύ γρήγορα. «Από εκεί και πέρα -σημείωσε ο κ. Σερντεδάκις- σχηματίζονται αντιδικτατορικές οργανώσεις στο εσωτερικό της Ελλάδας, οι οποίες αναλαμβάνουν να παρενοχλήσουν με έναν τρόπο το δικτατορικό καθεστώς και με συμβολικές ενέργειες δυναμικού χαρακτήρα να δείξουν στην υπόλοιπη Ευρώπη ότι υπάρχει αντίσταση, υπάρχει βούληση του ελληνικού λαού να αντιπαραταχθεί με τη δικτατορία και με αυτό τον τρόπο να καλεστεί η δημοκρατική Ευρώπη να αντιδράσει. Όπως και βεβαίως οι τότε χώρες του υπαρκτού σοσιαλισμού να μην αναγνωρίσουν τη δικτατορία προκειμένου να επισπευσθεί η απονομιμοποίηση της δικτατορίας και η πτώση της. Οι ενέργειες αυτές κορυφώνονται το 1969, ενώ, από εκεί και πέρα, υπάρχει μια μικρή φθίνουσα πορεία αυτών των δυναμικών μορφών αντίστασης. Και λέω δυναμικών διότι το βασικό μέσο πάλης αυτών των οργανώσεων είναι η τοποθέτηση βομβών πολύ μικρής ισχύος και η διακίνηση προκηρύξεων σε περιοχές της Ελλάδας όπως η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη».
Ο κ. Σερντεδάκις ανέφερε σχετικά ότι χαρακτηριστική οργάνωση δυναμικής αντίστασης ήταν η Δημοκρατική Άμυνα από την οποία προέκυψαν πολλά στελέχη, τα οποία θα αποτελέσουν μετά τη δικτατορία μέλη του νέου πολιτικού συστήματος (Σημίτης, Καράγιωργας, Φίλιας, Μαγγάκης κ.ά.).
ΤΟ ΦΟΙΤΗΤΙΚΟ ΚΙΝΗΜΑ
Στα τέλη της δεκαετίας του ?70 και υπό την πίεση του Συμβουλίου της Ευρώπης το δικτατορικό καθεστώς θα υποχρεωθεί να δείξει κάποια δείγματα εκδημοκρατισμού, επεσήμανε ο κ. Σερντεδάκις και συμπλήρωσε ότι έτσι προέκυψαν κάποια μικρά περιθώρια ώστε κάποιοι Σύλλογοι, μεταξύ των οποίων ο Σύλλογος Κρητών Φοιτητών, να αναπτύξουν αντιχουντική δράση.
«Όταν η χούντα θα επιχειρήσει να κάνει εκλογές στους φοιτητικούς Συλλόγους οι τοπικοί Σύλλογοι αλλά και κάποιοι Σύλλογοι φοιτητών θα προσφύγουν στη Δικαιοσύνη, θα δικαιωθούν και η χούντα θα υποχρεωθεί να προχωρήσει σε εκλογές. Εκλογές βέβαια, που σε πολύ μεγάλο βαθμό είναι νοθευμένες, αλλά ήδη στον χώρο των Πανεπιστημίων θα αρχίσουν να διαμορφώνονται φοιτητικές επιτροπές αγώνα, οι οποίες είναι αυτόνομες και μακριά από κομματικές επιρροές. Αυτές οι φοιτητικές επιτροπές αγώνα θα προκαλέσουν τις πρώτες συνελεύσεις, ενώ σταδιακά αρχίζουν και ογκώνονται σε μέλη οι οργανώσεις νεολαίας, φοιτητικές και πολιτικές, των κομμάτων της Δημοκρατικής Αριστεράς και της Αριστεράς. Αυτό θα οδηγήσει στις μεγάλες κινητοποιήσεις της Νομικής και αργότερα τις κινητοποιήσει του Πολυτεχνείου».
Η επικαιρότητα
του Πολυτεχνείου
Σε ό,τι αφορά την επικαιρότητα των αντιδικτατορικών αγώνων αλλά και του φοιτητικού κινήματος που κορυφώθηκε στο Πολυτεχνείο ο κ. Σερντεδάκις υπογράμμισε: «Εάν κρατάμε τα συνθήματα του αντιδικτατορικού αγώνα και ειδικά του φοιτητικού κινήματος για ψωμί – παιδεία – ελευθερία είναι γιατί σήμερα πολύ περισσότερο από άλλες επετείους βρισκόμαστε σε μια συγκυρία όπου και τα τρία αυτά αιτήματα αποτελούν σε μεγάλο βαθμό και στόχο των σύγχρονων διεκδικήσεων και αγώνων τόσο λόγω της οικονομικής κρίσης όσο και λόγω των εξελίξεων που έχουμε στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση».
Από την πλευρά του, ο δικηγόρος Νίκος Τζάρας προλογίζοντας την εκδήλωση ανέφερε σχετικά ότι «ζούμε σε μια ολόπλευρη επίθεση του συστήματος πάνω στις κατακτήσεις και τα δικαιώματα του εργαζομένου λαού και της νεολαίας όπως και τότε. Τότε ήταν τα τανκς, η βία, ο φόβος, ήταν η CIA που κατεύθυνε και καθοδηγούσε τη χούντα» και πρόσθεσε: «Τώρα είναι η επιχείρηση του σβησίματος της συλλογικής μνήμης του λαού μας, ώστε να οδηγηθεί σε ένα αίσθημα ματαιότητας, παραίτησης, αδράνειας. Πίσω από όλα αυτά η μεθοδολογία της CIA, το δόγμα του ´σοκ´ που αυτή επεξεργάστηκε από τη δεκαετία του ?50 σε πειράματα πάνω σε ανθρώπους με στόχο την ολική απώλεια της μνήμης. Αυτό το δόγμα υιοθετήθηκε από το ΔΝΤ και εφαρμόζεται στην πατρίδα μας, ώστε να προληφθούν οι αντιστάσεις για όσα συμβαίνουν σε βάρος δικαιωμάτων και κατακτήσεων που για την απόκτησή τους χρειάστηκαν αγώνες και αίμα».
Ο κ. Τζάρας επεσήμανε ακόμα ότι «απέναντι σε αυτή την επίθεση η πρώτη γραμμή αντιπαράθεσης είναι η ίδια η μνήμη τόσο η ατομική όσο και η συλλογική. Με την έννοια αυτή η σημερινή συζήτηση έχει ιδιαίτερη σημασία γιατί ο αγώνας των ανθρώπων για μια καλύτερη ζωή ουσιαστικά είναι αγώνας της μνήμης ενάντια στη λήθη».
Δημ. Μαρ.
