Πράσινη ανάπτυξη και κλωστική κάνναβη

Κύριε διευθυντά,
πράσινη ανάπτυξη μπορούμε να πούμε ότι είναι το σύνολο των δράσεων που σκοπό έχουν τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και την προστασία του περιβάλλοντος από τη μέχρι τώρα αλόγιστη ανθρώπινη παρέμβαση. Τέτοιες μορφές δράσης είναι:
Παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, δηλαδή Ανεμογεννήτριες ? Φωτοβολταϊκά ? Υδροηλεκτρικά έργα ? Χρήση Γεωθερμίας ? Ενεργειακές καλλιέργειες για παραγωγή βιομάζας.
Σωστή διαχείριση των βιομηχανικών απορριμμάτων και των αστικών αποβλήτων.
Ανάπτυξη ήπιων επενδύσεων όπως ο οικολογικός Τουρισμός.
Στροφή στη βιολογική γεωργία και κτηνοτροφία.
Δραστική μείωση των επιπτώσεων της ανθρώπινης παρέμβασης σε Στεριά – Θάλασσα – Αέρα.
Η καλλιέργεια φυτών που έχουν άπειρες εφαρμογές στον μεταποιητικό κλάδο και συντελούν στην αειφόρο ανάπτυξη και τη βιοποικιλότητα.
Ένα τέτοιο φυτό που καλλιεργείται πριν από την εποχή του Χαλκού στην Κίνα – Μεσοποταμία – Αίγυπτο – Αρχαία Ελλάδα και στη συνέχεια εξελίχθηκε σε μία από τις πλέον σημαντικές ελαιούχες και κλωστικές καλλιέργειες σε πολλές χώρες του κόσμου μέχρι και τον 17ο αιώνα, είναι η κάνναβη. Από τον 18ο αιώνα με τη σταδιακή εξαφάνιση των ιστιοφόρων πλοίων (ιστία από ύφασμα κάνναβης) την εμφάνιση νέων ανταγωνιστικών καλλιεργειών στις αποικίες (Σιζάλ – Γιούτα – Αραχίδα) και τη δυναμική ανάπτυξη του βαμβακιού άρχισε η παρακμή της. Η εμφάνιση από τις αρχές του 20ού αιώνα των συνθετικών πετροχημικών ινών (νάιλον) προκάλεσε και νέα υποχώρηση στην καλλιέργειά της. Σήμερα οι κυριότερες χώρες καλλιέργειες της είναι η Αυστραλία, ο Καναδάς, η Κίνα, η Ινδία, η Ρωσία η Ουκρανία και η Ευρωπαϊκή Ένωση με 420.000 στρεμ. με πρώτη τη χώρα την Ισπανία με 250.000 στρ. (στοιχεία 2.000).
Οι κύριες αιτίες της αναβίωσης της καλλιέργειας της είναι ή δημιουργία νέων σύγχρονων ποικιλιών, η ανάπτυξη νέας τεχνολογίας τόσο στην καλλιέργεια όσο και στην απόληψη των ινών και η παραγωγή νέων προϊόντων και παραπροϊόντων από τη βιομηχανοποίησή της.
Η θεώρηση των υφαντών και λοιπών προϊόντων της κάνναβης ως υποαλλεργικών προκαλεί συνεχώς αύξουσα ζήτηση. Αλλά και τα λοιπά πλεονεκτήματα της καλλιέργειας εκτιμώνται τώρα ιδιαίτερα α) Επειδή παράγονται προϊόντα που δεν είναι μόνο τροφές για τον άνθρωπο και τα ζώα (όπου υπάρχει συνωστισμός και πρόβλημα διάθεσης), β) Για οικολογικούς και οικονομικούς λόγους εξαιτίας της αποπνικτικής των ζιζανίων καλλιέργειάς της (όταν καλλιεργείται για παραγωγή ινών) η οποία όχι μόνο δεν χρειάζεται χημικά ζιζανιοκτόνα η ίδια, αλλά αφήνει καθαρό το χωράφι για την επόμενη καλλιέργεια. Ως γνωστόν το σύνολο του υπέργειου μέρους του φυτού είναι αξιοποιήσιμο και από αυτήν μπορούν να παραχθούν:
Ίνες για υφαντά (ενδύματα ? υποδήματα ? ταπετσαρίες ? σχοινιά ? σπάγκοι).
Χαρτί. Η πρώτη περιγραφή της διαδικασίας για την παραγωγή χαρτιού χρονολογείται από το 105 μ.Χ. αλλά οι μελετητές υποθέτουν ότι οι Κινέζοι ήξεραν να φτιάχνουν από πολύ νωρίτερα χρησιμοποιώντας για την παραγωγή του την κάνναβη. Το χαρτί της είναι πολύ ανθεκτικό. Τα περισσότερα χαρτονομίσματα ακόμη και σήμερα είναι από κάνναβη. Χρειάζεται 7 φορές λιγότερα χημικά παράγωγα του θείου και ελάχιστο χλώριο για τη λεύκανσή του, σε σχέση με τον χαρτοπολτό από δασική ξυλεία.
Τέσσερα στέμματα κάνναβης παράγουν τόσο χαρτοπολτό όσο ένα στρέμμα δάσους (και ενώ το μονοετές φυτό της κάνναβης παρέχει ετήσια σοδειά, τα δάση που υλοτομούνται χρειάζονται 10άδες χρόνια για αποκατάστασή τους).
Οικοδομικά υλικά. Υλικά πολύ ελαφρά που «αναπνέουν» με έντονη θερμική και ακουστική μόνωση.
Χρώματα – βαφές – βερνίκια: Για χιλιάδες χρόνια όλα σχεδόν τα χρώματα και τα βερνίκια παράγονταν ή περιείχαν λάδι από τους σπόρους της. Το 1935 58.000 τόνοι σπόρων χρησιμοποιήθηκαν στις Η.Π.Α. για την κατασκευή χρωμάτων και βερνικιών. Από το 1937 και μετά οι βαφές φυσικής προέλευσης αντικαταστάθηκαν από πετροχημικά προϊόντα με ολέθριες για το περιβάλλον επιπτώσεις.
Είδη κοσμητικής. Κρέμες για το πρόσωπο και το σώμα, σαπούνια, έλαια αρωματοθεραπείας κ.λπ.
Διατροφικό μέσο. Οι σπόροι της κάνναβης κονιοποιημένοι ή όχι για πολλούς λαούς ήταν και για ορισμένους παραμένει βασικό διατροφικό μέσο (στην Αθήνα λειτουργούν 3 καταστήματα που κατασκευάζουν ζυμαρικά, ζύμη πίτσας με αλεύρι κάνναβης και σοκολατάκια που περιέχουν καβουρδισμένους σπόρους).
Ενέργεια. Η βιομάζα που παράγει μπορεί να μετατραπεί σε Μεθάνιο ? Μεθανόλη ή υγρό καύσιμο. Αν συνυπολογίσουμε στο κόστος παραγωγής της ενέργειας από ορυκτούς πόρους (πετρέλαιο ? άνθρακας) την καταστροφή του περιβάλλοντος που προκαλείται από την επεξεργασία και χρήση τους είναι φανερό ότι η παραγωγή ενέργειας από κάνναβη έχει μικρότερο κόστος και έχει τις λιγότερες επιπτώσεις στο περιβάλλον καθώς δεν παράγει θείο κατά την καύση.
Βελτιωτικά εδάφους. Με ό,τι υπολείπεται από την κατεργασία παρασκευάζεται υλικό βελτιωτικό εδάφους καλλωπιστικών και κηπευτικών φυτών.
Όλα αυτά κάνουν φανερό γιατί το σχέδιο καλλιέργειας της κλωστικής κάνναβης που εκπονήθηκε από το ΕΘΙΑΓΕ τον Μάρτιο του 2000 θα πρέπει να τεθεί σε εφαρμογή. Το πρόγραμμα αγροτικής ανάπτυξης της Ελλάδας 2007 – 2013 «ΑΛΕΞ. ΜΠΑΛΤΑΤΖΗΣ» περιέχει πληθώρα δραστηριοτήτων που ενισχύονται στο πλαίσιο των μέτρων 311, 312, 313 και στα οποία θα μπορούσε να ενταχθεί η μεταποίησή της.
Ο κ. πρωθυπουργός δεν πρέπει να ξεχνά ότι η Δανία στην οποία αναφέρεται ως πρότυπο στην πράσινη ανάπτυξη έχει στις δράσεις της την καλλιέργεια και μεταποίησή της, όπως και άλλες χώρες της Ε.Ε., καθώς η καλλιέργεια της επιδοτείται βάσει του κανονισμού Ε.Ο.Κ. 1308/70. Σύμφωνα με τον κανονισμό Ε.Ο.Κ. 619/71 κλωστική κάνναβη θεωρούνται οι ποικιλίες της Cannabis Sativa με περιεκτικότητα σε T.H.C. (Δ9 τετρανδροκανναβινόλη) κάτω από 0,2%.
Κλείνω με τον επίλογο της έκθεσης του ΕΘΙΑΓΕ ότι η κλωστική κάνναβη είναι δυνατόν να αποτελέσει μία αξιόπιστη εναλλακτική πρόταση για αναδιάρθρωση.
Κανδύλας Σεραφείμ,
ιδιοκτήτης του KANNABISHOP Χανίων
υποψήφιος σύμβουλος στην Περιφέρεια
με την Κίνηση ´Μια Κρήτη´