Μόλις το 12% των πιστώσεων -ήτοι 63,3 εκατ. ευρώ περίπου από τα 529 εκατ.- του Επιχειρησιακού Προγράμματος Κρήτης 2007 – 2013 (ΕΣΠΑ) έχει απορροφηθεί μέχρι σήμερα. Παράλληλα, ελλοχεύει ο κίνδυνος απένταξης έργων αν δεν προχωρήσουν οι διαδικασίες υλοποίησής τους μέσα στον επόμενο χρόνο (προκήρυξη, δημοπράτηση, έναρξη εργασιών), όπως τόνισε χθες ο γενικός γραμματέας της Περιφέρειας Κρήτης, Θανάσης Καρούντζος, στη διάρκεια της συνεδρίασης του Περιφερειακού Συμβουλίου, που πραγματοποιήθηκε σε ξενοδοχείο, στο Πάνορμο Ρεθύμνου.
Το χαμηλό ποσοστό του 12% «βεβαίως μας προβληματίζει», παραδέχθηκε ο κ. Kαρούντζος, απαντώντας σε σχετική ερώτηση των «Χ.Ν.». Και πρόσθεσε: «Αρκεί να σας πω ότι το παραλάβαμε περίπου με μηδενική απορρόφηση, στο 1% ήταν. Σήμερα είμαστε στο 12%. Ανησυχούμε για τη μελλοντική απορρόφηση. Έχει σχέση με μια σειρά από διαδικασίες, που όλοι οφείλουμε να τις “τρέξουμε”».
Ο κ. Καρούντζος επεσήμανε ότι αν δεν αντιμετωπιστεί το μείζον πρόβλημα της γραφειοκρατίας η υλοποίηση του προγράμματος ΕΣΠΑ «θα κολλήσει» και ζήτησε τη συνδρομή των βουλευτών της Κρήτης, προκειμένου να απλοποιηθούν οι διαδικασίες.
Αξίζει, πάντως, να σημειωθεί ότι, παρά τα προβλήματα, ο ίδιος δήλωσε ότι είναι «πιο αισιόδοξος από το Γ? ΚΠΣ γιατί είναι πιο ώριμες οι μελέτες των έργων» και ευχαρίστησε γι? αυτό τους νομάρχες και τους δημάρχους του νησιού.
Μάλιστα, έκανε λόγο για «ένα πολύ καλό επίπεδο ένταξης. Αυτή τη στιγμή έχουμε ενταγμένα περίπου 238 εκατ. ευρώ και το επόμενο τρίμηνο θα ενταχθούν άλλα 170 εκατ. ευρώ. Θα είμαστε σε εγρήγορση και προκηρύξεις και με μελλοντικές εντάξεις έργων για να προσπαθήσουμε ώστε μέχρι το τέλος του Σεπτέμβρη το 75% με 80% του προγράμματος να είναι ενταγμένο», σημείωσε ο γενικός γραμματέας της Περιφέρειας Κρήτης.
ΤΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ
Στην τοποθέτησή του, ο κ. Καρούντζος υπογράμμισε την ανάγκη αλλαγής του θεσμικού πλαισίου για την έγκριση των μελετών περιβαλλοντικών όρων, σημειώνοντας ότι «καθυστερούν πολλά έργα σε κεντρικό επίπεδο. Μελέτες που δημοπρατήθηκαν το 2003 – 2004 ολοκληρώθηκαν το 2006 – 2007 και βρίσκονται ακόμη στη διαδικασία έγκρισης των περιβαλλοντικών όρων. Είναι αναγκαία η αποκέντρωση των Υπηρεσιών του Υπουργείου Περιβάλλοντος», επεσήμανε ο γενικός γραμματέας της Περιφέρειας Κρήτης, τονίζοντας, ταυτόχρονα, ότι αναγκαία είναι και «η αλλαγή του θεσμικού πλαισίου που αφορά την προκήρυξη και δημοπράτηση έργων».
Έντονο πρόβλημα παρατηρείται και με τις απαλλοτριώσεις. Απαιτείται αλλαγή του νομικού πλαισίου, σημείωσε ο κ. Καρούντζος, υπογραμμίζοντας ότι «αν δεν λυθούν αυτά υπάρχει κίνδυνος να ξανακολλήσει το ΕΣΠΑ. Δεν κινδυνολογώ, αλλά επειδή δεν εκλέγομαι κιόλας, οφείλω να πω και κάποιες αλήθειες», είπε με νόημα ο κ. Καρούντζος.
Ο γενικός γραμματέας της Περιφέρειας Κρήτης άσκησε δριμεία κριτική στη ΔΕΗ, την οποία χαρακτήρισε «κράτος εν κράτει. «Ορίζει ό,τι ποσό θέλει, ξεπερνά τις ημερομηνίες υλοποίησης ένα έργο, γιατί ο διευθυντής στον ένα Νομό μπορεί να διαφωνεί με τον άλλο διευθυντή στον διπλανό Νομό. Έχω κάνει παρέμβαση κεντρικά, γιατί δεν μπορεί να υπάρχει δεύτερο κράτος μέσα στο κράτος», ανέφερε ο κ. Καρούντζος.
ΤΑ ΕΡΓΑ
Εβδομήντα τρία έργα, συνολικού προϋπολογισμού 232.777.785,51 ευρώ έχουν ενταχθεί μέχρι στιγμής στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Κρήτης και Νήσων Αιγαίου 2007 – 2013 και αφορούν την Κρήτη. Εξ αυτών, τα 50 έργα, προϋπολογισμού 185.233.186,32 ευρώ, είναι νέα, 20 έργα, προϋπολογισμού 34.161.313,49 ευρώ, είναι μεταφερόμενα από το Γ? ΚΠΣ, και 3 έργα, προϋπολογισμού 13.383.285,70, είναι έργα – «γέφυρες», όπως ανακοίνωσε η αν. προϊσταμένη της Περιφέρειας Κρήτης, Μαρία Κασσωτάκη.
Η ίδια υπογράμμισε ότι στόχοι της Ενιαίας Διαχειριστικής Αρχής της Περιφέρειας Κρήτης, όσον αφορά στην εφαρμογή του Προγράμματος Σταθερότητας και Ανάπτυξης, είναι η ένταξη νέων έργων εντός του επόμενου τριμήνου, ύψους 70 εκατομμυρίων ευρώ, καθώς και η αξιοποίηση του προγράμματος Jessica.
Το συγκεκριμένο πρόγραμμα, που αφορά κοινούς ευρωπαϊκούς πόρους για αειφόρες επενδύσεις στα αστικά κέντρα., υλοποιείται μετά από μνημόνιο συνεργασίας που υπέγραψε το Υπουργείο Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Με το πρόγραμμα αυτό παρέχεται στις περιφέρειες η δυνατότητα να χρησιμοποιούν μέρος των ενισχύσεων που λαμβάνουν μέσω των διαρθρωτικών ταμείων της Ε.Ε., για να τα επενδύουν, υπό μορφή επιστρεπτέων χρηματοδοτήσεων, σε έργα που εντάσσονται στο πλαίσιο ολοκληρωμένων σχεδίων για την προαγωγή της αειφόρου αστικής ανάπτυξης.
Η κα Κασσωτάκη γνωστοποίησε ότι η Περιφέρεια Κρήτης, σε συνεργασία με το Υπουργείο Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας, προγραμματίζει κατ? αρχήν να συμμετέχει στο πρόγραμμα Jessica με το ποσό των 15 εκατ. ευρώ, στο πλαίσιο του ΠΕΠ Κρήτης και Νήσων Αιγαίου 2007 – 2013.
Μάλιστα, σημείωσε ότι εξετάζεται η χρηματοδότηση έργων, όπως το Πολιτιστικό Κέντρο Ηρακλείου (εξοπλισμός λειτουργίας), το εργοστάσιο διαχείρισης απορριμμάτων, στο πλαίσιο της εφαρμογής του περιφερειακού σχεδιασμού Κρήτης, καθώς και λοιπές δράσεις αστικής ανάπτυξης.
ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΕΙΣ
Ο πρόεδρος της Τοπικής Ένωσης Δήμων Νομού Ηρακλείου, δήμαρχος Ηρακλείου, Γιάννης Κουράκης τόνισε την ανάγκη «να σπάσουμε τη βαριά γραφειοκρατία», επισημαίνοντας ότι «κάποιοι γραφειοκράτες κρατούν χρόνια στα συρτάρια τους μελέτες, χωρίς να τις εγκρίνουν».
Σε γραφειοκρατικά προβλήματα και αγκυλώσεις αναφέρθηκε και ο πρόεδρος της Τοπικής Ένωσης Δήμων και Κοινοτήτων Νομού Χανίων, δήμαρχος Χανίων, Κυριάκος Βιρβιδάκης, ενώ η νομάρχης Ηρακλείου, Βαγγελιώ Σχοιναράκη σημείωσε ότι υπάρχει μείζον πρόβλημα με τις απαλλοτριώσεις.
Αμφιβολίες για τη χρησιμότητα του προγράμματος Jessica με την υφιστάμενη δομή του εξέφρασε ο δήμαρχος Ρεθύμνου, Γιώργος Μαρινάκης. «Έχω ένα υπερώριμο έργο για το πρόγραμμα αυτό, αλλά δεν το εντάσσω, γιατί δεν με συμφέρει», είπε χαρακτηριστικά.
Διευκρινίσεις για τα έργα που αφορούν το πρόγραμμα προσπελασιμότητας ζήτησε ο νομάρχης Χανίων, Γρηγόρης Αρχοντάκης. Σύμφωνος με τις επισημάνσεις του κ. Καρούντζου εμφανίστηκε ο νομάρχης Ρεθύμνου, Γιώργος Παπαδάκης.
ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΜΕΛΕΤΩΝ
Την πρότασή του για δημιουργία ενός Παρατηρητήριου Μελετών, σε επίπεδο Κρήτης, προκειμένου να υπάρχει πλήρης εικόνα για την ωριμότητα των μελετών των προτεινόμενων έργων, επανέλαβε ο πρόεδρος του Τμήματος Δυτικής Κρήτης του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας, Αντώνης Πιταριδάκης.
Την κατάθεση συγκεκριμένης πρότασης για «το πώς θα στηθεί το Παρατηρητήριο Μελετών» ζήτησε, απαντώντας στον κ. Πιταριδάκη, ο κ. Καρούντζος, ο οποίος τάχθηκε υπέρ της δημιουργίας του, ανακοινώνοντας ότι την επόμενη εβδομάδα θα πραγματοποιηθεί οργανωτική σύσκεψη για το συγκεκριμένο θέμα.
ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του Τμήματος Ανατολικής Κρήτης του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας, Πέτρος Ινιωτάκης υπογράμμισε ότι οι μικρομεσαίες εργοληπτικές επιχειρήσεις βρίσκονται «σε κατάσταση αποσύνθεσης». Παράλληλα, σημείωσε ότι «κλείνουν καθημερινά τεχνικά γραφεία, αυξάνεται η ανεργία, η κατάσταση δεν πάει άλλο», επισημαίνοντας την ανάγκη ενίσχυσης των δημοσίων έργων.
«Ανησυχώ για τις εκπτώσεις των έργων. Πολλές τεχνικές εταιρείες έχουν προβλήματα. Στο πλέγμα αυτό της οικονομικής δυσπραγίας χτυπιούνται μεταξύ τους και χτυπάνε μεγάλες εκπτώσεις. Οι μεγάλες εκπτώσεις δεν τελειώνουν τα έργα», σημείωσε ο κ. Καρούντζος, σχολιάζοντας τις επισημάνσεις του κ. Ινιωτάκη.
Αξίζει να σημειωθεί ότι στη συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου Κρήτης παρευρέθησαν μόνο οι βουλευτές Μανώλης Όθωνας (Ρεθύμνου), Βασίλης Κεγκέρογλου, Φραγκίσκος Παρασύρης, Μαρία Σκραφνάκη και Μανώλης Στρατάκης (Ηρακλείου).
Το πρόγραμμα “Θησέας”
Τα έργα που έχουν ενταχθεί στο πρόγραμμα «Θησέας» θα πρέπει, σύμφωνα με την παράταση που έχει δοθεί, να έχουν συμβασιοποιηθεί μέχρι τις 31 Αυγούστου 2010, επισημάνθηκε, για άλλη μία φορά, στη συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου.
Τα χρονικά περιθώρια είναι στενά. «Δεν προλαβαίνουμε», τόνισε ο δήμαρχος Χανίων, υποστηρίζοντας ότι «επειδή ο “Θησέας” δεν έχει λεφτά γίνονται, ουσιαστικά, περικοπές του προγράμματος». Παράλληλα, ζήτησε παράταση της συμβασιοποίησης των έργων μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2010, αίτημα που έχει εκφράσει και η Κεντρική Ένωση Δήμων και Κοινοτήτων Ελλάδας. «Θα στείλουμε έγγραφο γι? αυτό το θέμα», ανέφερε ο κ. Καρούντζος.
Η πορεία των έργων του “Θησέα”
Στο πρόγραμμα «Θησέας» έχουν οριστικά ενταχθεί/υλοποιούνται 1.278 έργα – μελέτες – ενέργειες. Ειδικότερα, οι χρηματοδοτήσεις, ανά Νομό, έχουν ως εξής:
Μέχρι σήμερα έχουν προωθηθεί αιτήματα πληρωμής για εκταμίευση στο Υπουργείο Εσωτερικών και έχουν απορροφηθεί πιστώσεις ύψους 134,219 εκατ. ευρώ. Ειδικότερα, ανά Νομό:
