Σε δεινή οικονομική κατάσταση βρίσκονται, στην Ελλάδα, οι νέοι και οι νέες,
ηλικίας 20 έως 29 ετών, σύμφωνα με τα αποτελέσματα πανελλήνιας έρευνας, που πραγματοποιήθηκε πρόσφατα από τον τομέα Οικονομίας και Διοίκησης του ΙΕΚ Δομή.
Ταυτόχρονα, οι 750 συμμετέχοντες στην έρευνα εμφανίζονται, στην πλειοψηφία τους, έντονα απαισιόδοξοι, εκφράζουν την πεποίθηση ότι η κατάσταση της ζωής τους και το βιοτικό τους επίπεδο θα χειροτερέψει, ενώ παραδέχονται ότι υπάρχει ανασφάλεια, αβεβαιότητα και φόβος σε ό,τι αφορά την επαγγελματική τους σταδιοδρομία και αποκατάσταση.
Το 61% των νέων είναι οικονομικά εξαρτημένοι από την οικογένειά τους και ζουν με αυτή, το 32% είναι οικονομικά ανεξάρτητοι, αλλά ζουν με την οικογένειά τους και μόλις ένα 7% είναι οικονομικά ανεξάρτητοι και ζουν μόνοι τους.
Οι οικονομικά ανεξάρτητοι που ζουν μόνοι τους δηλώνουν σε ποσοστό 71% ότι μόλις που καλύπτουν τις βασικές τους ανάγκες, ενώ ένα 29% αναφέρει ότι λαμβάνει οικονομική ενίσχυση από την οικογένειά του.
Οι νέοι που ζουν με την οικογένειά τους σε ποσοστό 46% δηλώνουν πως έχουν χαμηλό εισόδημα και λαμβάνουν ενίσχυση από τον οικογενειακό προϋπολογισμό, 20% ότι καλύπτουν μόλις τις βασικές τους ανάγκες χωρίς να συνεισφέρουν στον οικογενειακό προϋπολογισμό, 19%, που διαθέτει εισόδημα, καλύπτει με δυσκολία τις βασικές του ανάγκες για να συνεισφέρει στον οικονομικό προϋπολογισμό και ένα 15% δεν έχει δικό του εισόδημα και ζει από τον οικογενειακό προϋπολογισμό.
Παράλληλα, το 87% δηλώνει ανικανοποίητο από το εισόδημα που έχει εφόσον αυτό δεν είναι αρκετό για να αποκτήσει όλα τα αγαθά που επιθυμεί και το 89% θεωρεί ακριβά τα αγαθά που καλύπτουν τις βασικές καταναλωτικές του ανάγκες. Μάλιστα, οι νέοι και οι νέες δήλωσαν, σε ποσοστό 88%, ότι έχουν περιορίσει τις καταναλωτικές τους δαπάνες.
Σε ό,τι αφορά τις καταναλωτικές τους συνήθειες, λόγω κρίσης, 52% αναζητά φθηνότερα αγαθά, 20% αναζητά συστηματικά ευκαιρίες, 15% αναζητά εκπτώσεις και προσφορές, 10% δηλώνει πως αγοράζει λιγότερο κάποια είδη που δεν καλύπτουν βασικές καταναλωτικές του ανάγκες, ενώ ένα 3% δηλώνει πως έχει μειώσει ήδη αγορές σε είδη πολυτελείας.
Το 42% των νέων δηλώνει πως αναζητεί οικονομικότερα αγαθά μέσω ίντερνετ, 22% ότι αλλάζει μάρκα αν βρει κάποιο άλλο αγαθό της ίδιας κατηγορίας φθηνότερο, 17% αναζητά συστηματικά φθηνότερα αγαθά, 13% καταναλώνει πιο προσεκτικά κι ένα 6% έχει στραφεί στην αγορά μη επώνυμων αγαθών. Ακόμη, το 52% των νέων δηλώνει πως έχει μειώσει τις ποσότητες και τον όγκο των αγαθών που αγοράζει.
Σύμφωνα με την έρευνα, το 35% των νέων νιώθει αβεβαιότητα για το άμεσο μέλλον, το 31% είναι αισιόδοξο για το μέλλον, το 27% απαισιόδοξο, ενώ ένα 7% νιώθει ανασφάλεια. Ταυτόχρονα, το 43% των νέων εκτιμά ότι το βιοτικό τους επίπεδο θα παραμείνει όπως είναι για το 2010, ένα ποσοστό 38% ότι θα γίνει χειρότερο και τέλος ένα ποσοστό 19% εκτιμά ότι θα βελτιωθεί. Η πλειοψηφία των νέων, πάντως, σε ποσοστό 53%, είναι φοβισμένοι για το μέλλον τους λόγω της οικονομικής κρίσης.
Οι νέοι σε ποσοστό 51% φοβούνται μήπως χάσουν τη δουλειά τους λόγω οικονομικής κρίσης, 32% δεν γνωρίζει κατά πόσο θα τους αγγίξει η οικονομική κρίση, 11% εκφράζει αγωνία για τη διάρκεια του φαινομένου της οικονομικής κρίσης και ένα 6% δηλώνει μια τάση ανησυχίας για το τι θα γίνει μετά την κρίση.
Το 35% των νέων νιώθει φόβο – ανασφάλεια απέναντι στην κρίση, 31% τηρεί στάση αναμονής και δείχνει πιο ψύχραιμο, 27% εκφράζει αγωνία για την εξέλιξη του φαινομένου και ένα 7% δηλώνει ανασφαλές.
Αξίζει να επισημανθεί ότι για το 35% των νέων η κρίση τούς έχει χτυπήσει την πόρτα και είναι ήδη γι? αυτούς μια πραγματικότητα, το 30% αισθάνεται να αποδυναμώνεται το εισόδημά του, ένα 23% των νέων αντιλαμβάνεται την κρίση ως κάτι που συμβαίνει σε άλλους κι ένα 12% ότι δεν τους έχει ακόμα πλήξει.
Σημειώνεται ότι το 82% των νέων ηλικίας 20 – 29 είναι άγαμοι, το 15% παντρεμένοι και το 3% έχει πάρει ήδη το πρώτο διαζύγιο. Όσοι είναι άγαμοι δηλώνουν πώς δεν σκέφτονται τον γάμο σε ποσοστό 91%, ίσως απαντά ένα 5% και μόλις ένα 4% εκδηλώνει πρόθεση γάμου για το επόμενο έτος. Σε ό,τι αφορά το μορφωτικό επίπεδο των ερωτηθέντων, 39% δηλώνουν απόφοιτοι ανώτατης και ανώτερης εκπαίδευσης, 46% απόφοιτοι Λυκείου, 14% είναι απόφοιτοι Γυμνασίου και 1% απόφοιτοι Δημοτικού.
Σχολιάζοντας την έρευνα ο κ. Β. Γαλάνης, marketing consultant, συγγραφέας και υπεύθυνος Γραφείου Τύπου και Δημοσίων Σχέσεων του ΙΕΚ ΔΟΜΗ, επεσήμανε, μεταξύ άλλων, ότι «τα αποτελέσματα της έρευνας μιλούν από μόνα τους, για τον έντονο βαθμό απαισιοδοξίας, που κυριαρχεί στους νέους ανθρώπους και την πεποίθησή τους ότι η κατάσταση της ζωής τους και το βιοτικό τους επίπεδο θα χειροτερέψει. Μια αντίληψη που δυστυχώς έχει μεγάλη επίπτωση στις ζωές τους και σαφέστατα και στη δημογραφία της χώρας μας. Ο φόβος, η ανασφάλεια και η αβεβαιότητα, φαίνεται να βασανίζουν τους νέους, που δεν έχουν περιθώρια να ονειρευτούν αλλά και να νιώσουν ασφάλεια για το μέλλον τους, όπως θα έπρεπε άλλωστε».
Ο κ. Γαλάνης επισημαίνει ότι «αυτό φαίνεται να είναι ένα μέλλον, που κληρονόμησαν μάλλον από τη γενιά των golden boys, μιας γενιάς που φοβάται να παραδεχτεί τα λάθη που διέπραξε και που οδήγησαν στην κρίση, μιας γενιάς που κατ? αυτόν τον τρόπο κλείνει τα μάτια στο πρόβλημα και ανακυκλώνει την κρίση, μιας γενιάς που δεν επιλύει δίκαια το πρόβλημα, και που κυρίως δείχνει να μην μπορεί να γίνει “σοφότερη” στη διαχείριση κρίσεων που σίγουρα θα εμφανιστούν στο μέλλον».
Ο κ. Γαλάνης υπογραμμίζει πως «το σίγουρο είναι ότι θα πρέπει να είναι αναμενόμενη μια μεγάλη μεταβολή στις αξίες των νέων ανθρώπων, που θα προσπαθήσουν να αποκτήσουν ξανά τον έλεγχο στη ζωή τους. Μια μεταβολή που σίγουρα θα διαμορφώσει ένα διαφορετικό περιβάλλον, άλλες προτεραιότητες και σίγουρα θα επιδράσει στην καταναλωτική συμπεριφορά τους και τις συνήθειες, κατά τη διάρκεια αλλά και μετά την κρίση.
Τα αποτελέσματα αυτής της έρευνας, καταγράφουν ήδη τις νέες τάσεις που χαρακτηρίζουν την καταναλωτική συμπεριφορά των νέων και που θα οδηγήσουν τις επιχειρήσεις και τα brands σε επαναπροσδιορισμό της αποστολής τους και του positioning. Προς το παρόν, φαίνεται ότι η κρίση για την οποία μέχρι τώρα περισσότερο άκουγαν, παρά βίωναν, αρχίζει να γίνεται αντιληπτή από τους νέους, να τους δημιουργεί φόβο, ανασφάλεια, αγωνία, και να τους οδηγεί μέσα σ? αυτό το κλίμα σε επαναπροσδιορισμό και επανεξέταση των καταναλωτικών τους συνηθειών, προκειμένου να διαχειριστούν πιο αποτελεσματικά τους πόρους που διαθέτουν και να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα.
Το σίγουρο είναι ότι μετά την κρίση, οι νέοι θα είναι πιο συνειδητοποιημένοι κι αν θέλετε πιο φιλοσοφημένοι καταναλωτές, παρότι ως λαός γενικότερα, ξεχνάμε σχετικά εύκολα.
Ταυτότητα της έρευνας
Η έρευνα υλοποιήθηκε κατά τους μήνες Σεπτέμβριο και Οκτώβριο του 2009, από τους σπουδαστές μάρκετινγκ του ΙΕΚ Δομή, με την επιστημονική συνδρομή του Κέντρο Μελετών, Ανάπτυξης και Καινοτομίας του ΙΕΚ. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε σε 750 νέους, ηλικίας 20 – 29 ετών. Η μεθοδολογία που ακολουθήθηκε ήταν αυτή των προσωπικών συνεντεύξεων μέσω δομημένου ερωτηματολογίου και της τηλεφωνικής συνέντευξης. Το δείγμα της έρευνας, περιλαμβάνει γυναίκες και άνδρες από όλους τους Νομούς της Ελλάδος.
