Τις πταίει;

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΦΙΛΙΠΠΙΔΗΣ
Ποιος φταίει και τι κάνουμε στην καθημερινότητά μας;
Τα γραφόμενα στις εφημερίδες απογοητεύουν. Τα όσα λέγονται και εικονίζονται στις τηλεοράσεις απογοητεύουν. Τα όσα ευρίσκει κανείς στις διάφορες σελίδες του Διαδικτύου μπερδεύουν τόσο, που μάλλον κάνουν την κατάσταση χειρότερη παρά αισιόδοξη.
Γιατί όμως δύσκολα κάποιος βρίσκει μήνυμα αισιοδοξίας κάπου; Γιατί η απογοήτευση είναι κυρίαρχη στους περισσότερους ανθρώπους σήμερα; Ποιος φταίει για την κατάσταση που ζούμε και κατά πόσο;
Φυσικά η πρώτη γρήγορη απάντηση που έρχεται είναι ´αιτία η οικονομική κατάσταση και φταίνε οι κυβερνώντες´. Είναι όμως έτσι τα πράγματα ή πιθανώς είναι κάπως διαφορετικά; Και γιατί άραγε να φταίνε μόνο οι κυβερνώντες και όχι και κάποιοι άλλοι;
Εμείς, ο καθένας μας, τι ρόλο παίζουμε σ’ αυτήν την κοινωνία που ζούμε; Εχουμε κάποιο ρόλο ή αφηνόμαστε σαν το φτερό στον άνεμο και όπου μας πάει;
Ζήσαμε και περίοδο φτώχειας (πολλοί από εμάς) και όμως ήμασταν χαρούμενοι, ευτυχισμένοι και ικανοποιημένοι με το παραμικρό. Αργότερα τα οικονομικά βελτιώθηκαν (έστω και με δανεικά εν αγνοία μας) και χάσαμε τη δυνατότητα να ικανοποιούμαστε με τα λίγα. Θέλαμε πιο πολλά. Μπήκαμε στον ανταγωνισμό με τον γείτονα, με τον συγγενή, με τον συνάδελφο. Ηρθε πάλι οικονομική δυσπραγία, οικονομική στέρηση και η μελαγχολία, η κακοκεφιά, η δυστυχία, έγιναν καθημερινή στάση ζωής.
Πώς, όμως, το εξωτερικό σκηνικό καταφέρνει να αλλάξει την εσωτερική μας κατάσταση; Και μην μου πείτε το, αν δεν έχεις να φας τι θα κάνεις, διότι αυτοί που πραγματικά δεν έχουν να φάνε παλεύουν στην καθημερινότητά τους περισσότερο από αυτούς που λιγόστεψαν τα έσοδά τους. Σχεδόν όλοι που αυτοκτόνησαν δεν μπόρεσαν να αντιμετωπίσουν τη νέα κοινωνική τους εικόνα και όχι εξ αιτίας της πείνας τους.
Το πρόβλημα, λοιπόν, είναι μέσα μας. Η αλλαγή που γίνεται έχει να κάνει με τον ψυχολογικό μας κόσμο, που μεταφράζοντας τα εξωτερικά συμβάντα και το εκάστοτε εξωτερικό σκηνικό, μας οδηγεί όπου μας οδηγεί.
Αυτό μπορεί εύκολα να επιβεβαιωθεί με μόνο μία σκέψη. Δύο ή περισσότεροι άνθρωποι μπορεί να ζούνε την ίδια ακριβώς κατάσταση και ο ένας να νοιώθει ότι ζει στην κόλαση και ο άλλος να παλεύει μεν αλλά να ικανοποιείται με ότι έχει. Ο ένας να γκρινιάζει μόνιμα και ο άλλος να χαίρεται έστω και τις μικρές χαρές που του τυχαίνουν. Υπάρχουν γύρω μας τέτοιες καταστάσεις. Ακόμη και στον εαυτό μας και στον διπλανό μας μπορούμε να τις δούμε και να κάνουμε την επαλήθευση.
Αρα η ερμηνεία που ο καθένας κάνει στις εξωτερικές συνθήκες είναι και η αιτία της καθημερινής ψυχολογικής μας κατάστασης. Ποιός κάνει αυτή την ερμηνεία; Ο κάθε κυβερνών; Οχι φυσικά.
Αυτός έστησε το εξωτερικό σκηνικό, με υστεροβουλία ή όχι. Εγώ, ο καθένας μας, που πήρε το εξωτερικό σκηνικό και το μετέφερε μέσα του σαν σκοτάδι ή σαν φως, σαν απελπισία ή σαν δοκιμασία, σαν γκρεμό ή σαν ανάγκη πάλης, δεν ευθυνόμαστε;
Αλλωστε, ´ο καλός ο καπετάνιος στη φουρτούνα φαίνεται´, λέει ο λαός. Και τώρα είναι περίοδος φουρτούνας, ατομικής, κοινωνικής, πολιτικής, αξιών. Τώρα, λοιπόν, είναι ανάγκη και υποχρέωση όλων μας να δείξουμε πόσο καλοί καπετάνιοι είμαστε. Στη μπονάτσα όλοι είμαστε καλοί και το παίζουμε και μάγκες, τώρα όμως στη φουρτούνα  οι πολλοί βάζουμε την ουρά στα σκέλια και ρίχνουμε την ευθύνη μόνο στους άλλους.
Και ναι, οι κυβερνώντες έχουν την ευθύνη της οικονομικής κατάρρευσης της χώρας, της υποβάθμισης της αξιοπιστίας του Ελληνα, αλλά το να κλαίω όλη μέρα, το να είμαι κατσούφης όλη μέρα, το να βλέπω μόνο σκοτάδια και να μην απολαμβάνω ούτε το τσάϊ από βότανα της γλάστρας μου, εκεί φταίω μόνο εγώ.
Το αντίδοτο στη δύσκολη αυτή εξωτερική κατάσταση είναι η δική μας στάση και η καλή παρέα. Η παρέα, διώχνει έστω και για λίγες ώρες ή στιγμές την αρνητικότητα από μέσα μας. Μας κάνει αισιόδοξους, διότι διαπιστώνουμε ότι κι άλλοι είναι στην ίδια μοίρα με εμάς, αλλά γελάνε σε κάθε ευκαιρία, βοηθάνε όπου και όσο μπορούν (παλιά ίσως να μην το έκαναν) και δίνουν δύναμη και στους διπλανούς τους.
Καλή παρέα λοιπόν χρειαζόμαστε, διότι η μοναξιά μαυρίζει τον περίγυρο. Η παρέα μας βοηθά να ψυχαναλυθούμε, να βγάλουμε τα μαύρα σύννεφα από μέσα μας, να παρηγορηθούμε και να πάρουμε δύναμη για να συνεχίσουμε την πορεία μας, όσο δύσκολη κι αν είναι.
Ας αλληλοστηρίξουμε ψυχολογικά ο ένας τον άλλον. Η παρέα δεν κοστίζει ούτε ο καλός κι αισιόδοξος λόγος.