Ελπίδες για την καταπολέμηση ασθενειών που εμφανίζονται συχνά στην Τρίτη Ηλικία, συμπεριλαμβανόμενου του καρκίνου, γεννά πρωτοποριακή έρευνα, η οποία διεξάγεται από τον αναπληρωτή καθηγητή του Τμήματος Βιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης και συνεργαζόμενο μέλος με το Ινστιτούτο Μοριακής Βιολογίας και Βιοτεχνολογίας (ΙΜΒΒ) του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ), δρα Γιώργο Γαρίνη.
Για τις ανάγκες της έρευνας, χρησιμοποιούνται γενετικά τροποποιημένα ποντίκια που φέρουν μεταλλαγές σε γονίδια που είναι υπεύθυνα για την επιδιόρθωση των γενετικών βλαβών στο DNA. Με αυτόν τον τρόπο μπορεί να κατανοηθούν τα αίτια της γήρανσης αλλά και νοσημάτων που σχετίζονται με αυτήν, όπως ο καρκίνος. Όπως έχει διαπιστωθεί, μια κύρια αιτία είναι οι γενετικές βλάβες.
Για την ερευνητική του πρόταση με τίτλο: “Ο ρόλος των γενετικών βλαβών στην ανάπτυξη και στις ασθένειες”, ο κ. Γαρίνης, βραβεύθηκε πρόσφατα από το εξαιρετικά ανταγωνιστικό και υψηλού κύρους πρόγραμμα χρηματοδότησης Νέων Eρευνητών του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Μοριακής Βιολογίας (EMBO Young Investigator award).
Όπως ανακοίνωσε το ΙΤΕ, «η ερευνητική δραστηριότητα του εργαστηρίου του δρος Γαρίνη, η οποία χρηματοδοτήθηκε για τρία έτη, αποσκοπεί στο να διαλευκάνει τον ρόλο της σταδιακής συσσώρευσης των γενετικών βλαβών στη γήρανση. Τα αποτελέσματα της εργασίας αυτής θα έχουν σημαντικό αντίκτυπο στην καταπολέμηση των ασθενειών που εμφανίζονται συχνότερα στην Τρίτη Ηλικία, συμπεριλαμβανομένου και του καρκίνου».
Σε συνέντευξή του στα ´Χανιώτικα νέα´ ο δρ Γαρίνης εξηγεί:
• Πότε ξεκινήσατε την έρευνά σας και σε ποια πεδία;
«Η έρευνά μου έχει ξεκινήσει από το 1996 στον καρκίνο του πνεύμονα στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και από το 2001 Erasmus Medical Center στο Rotterdam της Ολλανδίας και επικεντρώθηκε στις επιπτώσεις των γενετικών βλαβών στον καρκίνο και τη γήρανση.
• Από τα μέχρι σήμερα δεδομένα τι προκύπτει για τον ρόλο των γενετικών βλαβών στις ασθένειες;
«Οι γενετικές βλάβες συσσωρεύονται σταδιακά με τον χρόνο, αυξάνοντας δραματικά την πιθανότητα εμφάνισης νοσημάτων που σχετίζονται με τη διαδικασία της γήρανσης, συμπεριλαμβανομένου και του καρκίνου».
• Με ποιον τρόπο γίνεται η δική σας έρευνα;
«Χρησιμοποιούμε γενετικά τροποποιημένα ποντίκια, που φέρουν μεταλλαγές σε γονίδια που είναι υπεύθυνα για την επιδιόρθωση των γενετικών βλαβών στο DNA. Λόγω των συγκεκριμένων μεταλλαγών, τα ποντίκια αυτά συσσωρεύουν πιο γρήγορα βλάβες στο DNA τους από ό,τι τα φυσιολογικά ζώα και γι’ αυτό γερνούν πρόωρα ή εμφανίζουν όγκους σε μεγάλη συχνότητα. Χρησιμοποιούμε αυτά τα ζώα για να κατανοήσουμε τα αίτια της γήρανσης αλλά και των νοσημάτων που σχετίζονται με τη γήρανση όπως ο καρκίνος. Σήμερα ξέρουμε ότι μια κύρια αιτία είναι οι γενετικές βλάβες.
• Τα αποτελέσματα της εργασίας σας πού αποσκοπούν;
«Αποσκοπούν στην αύξηση του λεγόμενου ´health-span´ στον άνθρωπο. Δηλαδή στην επιμήκυνση της διάρκειας ζωής ενός ανθρώπου χωρίς ασθένειες. Στα ´υγιή´ χρόνια».
• Με ποιους τρόπους μπορεί ο επιστήμονας να κατανοήσει γενετικούς μηχανισμούς του ανθρώπου και τον ρόλο τους στη ζωή;
«Σήμερα, ένας αποτελεσματικός τρόπος είναι να προκαλούμε εμείς τεχνητά μεταλλαγές σε ζώα, όπως οι ποντικοί, των οποίων το DNA έχει αρκετές ομοιότητες με το DNA του ανθρώπου. Οι μεταλλαγές που προκαλούμε σε αυτά τα ζώα δεν είναι τυχαίες. Είναι οι ίδιες μεταλλαγές που βρίσκουμε και σε ανθρώπους, οι οποίοι εξαιτίας των μεταλλαγών αυτών δεν μπορούν να επιδιορθώσουν βλάβες στο DNA τους, που προκαλούνται από π.χ. την υπεριώδη ακτινοβολία».
