«Ζωτικά συμφέροντα»

Για το θέμα οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας συζητάμε απ’ το 1965 χωρίς αποτέλεσμα. Τελευταίως ο όρος έγινε οριοθέτηση “θαλασσίων ζωνών”. Δρομολογούνται, λοιπόν, διερευνητικές επαφές να δημοσκοπηθούν οι θέσεις επισήμως και των δύο ενδιαφερομένων, να διευκρινισθεί τι ακριβώς θα περιλαμβάνει η ατζέντα των μελλοντικών διαπραγματεύσεων.
Μην ξεχνάμε ότι στη συνάντηση Σημίτη – Ντεμιρέλ το 1997 στη Μαδρίτη, παρά την προσέγγιση που επετεύχθη ότι οι διαφορές της οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας ήσαν αυστηρά νομικής υφής, εισήχθησαν για πρώτη φορά και πολιτικά κριτήρια. Συμφωνήθηκε ο «σεβασμός στα νόμιμα ζωτικά συμφέροντα» και σ’ αυτό βασίζεται ο Ερντογάν, να θέλει να γίνει ρυθμιστής των πάντων.
Αδίκως κατηγορείται η κυβέρνηση ότι διεξάγει μυστική διπλωματία. Όμως τούτο είναι το κυρίαρχο διπλωματικό εργαλείο. Το ζήτημα είναι, εάν στις διερευνητικές επαφές συμπεριληφθούν ζωτικά συμφέροντα, όπως τα βλέπει η Τουρκία, για να συζητηθούν σε επίπεδο διπλωματικών συμβούλων στο επόμενο στάδιο διαπραγματευτικού διαλόγου. Αν οι πρώτες επαφές διπλωματών και πολιτικών συμβούλων αποτύχουν, η μόνη λύση πλέον θα είναι η Χάγη.
Επείγει, λοιπόν, να γίνει σύντομα κάποια συμφωνία, γιατί σε αντίθετη περίπτωση και ο δρόμος στη Χάγη θα είναι κλειστός, κάτι που η Τουρκία δεν υιοθετεί. Πόσο πιστεύουν οι φίλοι και σύμμαχοι, που πιέζουν για διάλογο ότι θα επιλυθούν οι διαφορές; Οι μεσολαβητές εθελοτυφλούν διότι η Τουρκία έχει δρομολογήσει τις ενέργειές της και έχει στοχεύσει “ζωτικούς” χώρους έξω από τα σύνορά της. Ο Χίτλερ είχε επιδοθεί στην ανάδειξη ζωτικού χώρου πέραν των συνόρων της Γερμανίας, γιατί στα δικά του όρια ασφυκτιούσε. Εφάρμοσε μακρόπνοη στρατηγική επωφελούμενος λάθη των αντιπάλων του, υποκρινόμενος φιλίες και ικανοποιώντας συμφέροντα ημεδαπών και ξένων υποστηρικτών του.
Η Τουρκία του Ερντογάν προσπαθεί να γίνει ένα ομοίωμα υπερδύναμης της περιοχής. Δεν θέλει να ενταχθεί ως μέλος της Ε.Ε., αλλά θέλει να αποκτήσει μια ειδική σχέση μ’ αυτήν για να μπορεί να περιφρονεί τις Διεθνείς Συνθήκες και να ζητά συνεκμετάλλευση των κοιτασμάτων της Αν. Μεσογείου, είτε δικαιούται, είτε όχι. Μετά την αποτυχία του πραξικοπήματος το 2016 έχει αλλάξει η συμπεριφορά του Ερντογάν προς τη Δύση. Με την Ευρωτουρκική συμφωνία για το προσφυγικό χρίστηκε ρυθμιστής της ανθρωπιστικής κρίσης, κλείνοντας ή ανοίγοντας τη “βάνα” ροής των μεταναστών προς τα νησιά του Αιγαίου.
Ο Ερντογάν θα μπορούσε να κάνει μια αναδίπλωση και να την εμφανίσει ως μεγάλη νίκη δική του. Ίσως σε στρατηγικής σημασίας να εντάσσεται και ο βανδαλισμός της ελληνικής σημαίας στο Καστελόριζο με κόκκινο χρώμα από τουρκικά ντρόουν. Οι Τούρκοι θα πανηγυρίζουν για την πράξη τους ότι δεν εμποδίστηκαν από κανέναν και ο Ερντογάν να υπερηφανεύεται επειδή “έπιασε τους Έλληνες στον ύπνο”, παραβιάζοντας τον εναέριο χώρο. Όταν πριν χρόνια κατέρριψαν Ρωσικό Α/Φ, που για λίγα δευτερόλεπτα πέταξε στον τουρκικό εναέριο χώρο δικαιολογήθηκαν ότι έγινε παραβίαση του δικού τους FIR. Εάν οι Έλληνες έριχναν το ντρόουν πώς θα εφέροντο; Είθε η πράξη αυτή να μην έχει συνέχεια!