Την πεποίθησή του ότι το Πολυτεχνείο Κρήτης έχει ανάγκη «ανάπτυξης καθώς είναι μικρό και αυτό δεν είναι καλό» δηλώνει ο υφυπουργός Παιδείας αρμόδιος για την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση κ. Βασίλης Διγαλάκης στα “Χ.Ν.”
Το νέο νομοσχέδιο για την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, η ανάγκη για νέο κτήριο για το Λύκειο και το ΕΠΑΛ Κισσάμου, το τι πρόκειται να γίνει με το κολυμβητήριο στο Ακρωτήρι αλλά και τα κτήρια στον λόφο Καστέλι ήταν ανάμεσα στα θέματα που ο κ. Διγαλάκης κλήθηκε να δώσει απαντήσεις.
•Γνωρίζουμε ότι το Νομοσχέδιο για την Τριτοβάθμια εκπαίδευση θα κατατεθεί εντός του επόμενου μήνα. Τι βασικές αλλαγές θα επιφέρει;
Το Νομοσχέδιο αυτό αφορά την αναβάθμιση της ΑΔΙΠ (Αρχή Διασφάλισης και Πιστοποίησης της Ποιότητας στην Ανώτατη Εκπαίδευση) που μέχρι τώρα αξιολογούσε και πιστοποιούσε τα προγράμματα σπουδών στα Πανεπιστήμια,. Θα εξακολουθήσει φυσικά να το κάνει και θα επεκτείνονται οι αξιολογήσεις σε επίπεδο τμηματικών και θεματικών αξιολογήσεων στα πανεπιστήμια (π.χ. για θέματα προσβασιμότητας σε ΑμΕΑ, ερευνητικές αξιολογήσεις, αξιολογήσεις στο κατά πόσο ένα τμήμα έχει τα εχέγγυα για να παρέχει ένα πρόγραμμα σπουδών κ.α.). Επίσης αφορά τον σχεδιασμό που μέχρι τώρα ήταν ανύπαρκτος! Ο κάθε υπουργός, αυθαίρετα, μπορούσε να κατανείμει τον προϋπολογισμό στα πανεπιστήμια κατά το δοκούν χωρίς κάποια κριτήρια. Αυτό λοιπόν το σταματάμε και η κατανομή του προϋπολογισμού θα γίνεται με βάση αντικειμενικά κριτήρια και δείκτες πχ. πόσοι φοιτητές σπουδάζουν, σε ποιο αντικείμενο γιατί άλλο το κόστος το εργαστηριακό στην ιατρική, στο Πολυτεχνείο και άλλο σε μια θεωρητική σχολή. Με βάση όλα αυτά θα διαμορφώνεται μια αντικειμενική κατανομή που θα την εισηγείται αυτή η ανεξάρτητη αρχή προς το Υπουργείο Παιδείας για να κατανέμεται σωστά ο προϋπολογισμός άρα επεκτείνεται η αρμοδιότητα της αρχής σε θέματα στρατηγικού σχεδιασμού και στην αναδιάταξη του χάρτη της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.
Το άλλο κομμάτι του νομοσχεδίου αφορά τη μείωση της γραφειοκρατίας στους Ειδικούς Λογαριασμούς Κονδυλίων Έρευνας. Με την ένταξη του στο δημόσιο λογιστικό το 2017 υπήρξαν τεράστια προβλήματα και σε κάποιο σημείο και αδυναμία λειτουργίας. Καταφέραμε σε συνεργασία με το Υπουργείο Οικονομικών να δεχθεί το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους να μειωθεί η γραφειοκρατία στους ΕΛΚΕ. Για να πειστούν τους έδειξα μια σύγκριση για το διαχειριστικό κόστος στον ΕΛΚΕ ενός Πανεπιστημίου πχ. του ΑΠΘ και ενός Δήμου και συγκεκριμένα του Δήμου Χανίων. Το κόστος στον ΕΛΚΕ του ΑΠΘ ήταν δύο φορές πιο υψηλό από το Δήμο Χανίων, με αποτέλεσμα τα ερευνητικά προγράμματα να φεύγουν από το πανεπιστήμιο, να πηγαίνουν είτε στο εξωτερικό, είτε σε άλλους φορείς και επειδή στα πανεπιστήμια και στα ερευνητικά κέντρα απασχολούνται πολλοί νέοι ερευνητές θα έχει αντίκτυπο στο να χαθούν θέσεις εργασίας για νέους επιστήμονες . Θεωρώ πολύ σημαντική την επιτυχία να μειωθεί η γραφειοκρατία στους ΕΛΚΕ..
Η ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ
ΤΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΩΝ
•Η σύνοδος των Πρυτάνεων πριν λίγες ημέρες τοποθετήθηκε αρνητικά στη σύνδεση της χρηματοδότησης του 20% των πανεπιστημίων με την επίτευξη στόχων και αντίθετα ζητούν να αυξηθεί κατά 30% η δημόσια χρηματοδότηση. Κάνουν λάθος οι πρυτάνεις, στη θέση των οποίων ήσασταν και εσείς πριν από λίγο καιρό;
Αυτό που κάνει το νομοσχέδιο είναι ότι το 80% της χρηματοδότησης θα δίνεται με αντικειμενικά κριτήρια και το 20% βάση αξιολόγησης. Την αξιολόγηση δεν θα την χαρακτήριζα ανταγωνιστική. Το κάθε ίδρυμα θα θέσει τους δικούς του στόχους. Ένα ίδρυμα μπορεί να έχει ερευνητικό προσανατολισμό άρα θα αξιολογείται στην έρευνα, ένα άλλο περισσότερο εκπαιδευτικό προσανατολισμό και να αξιολογείται στην εκπαίδευση που παρέχει, ένα τρίτο μπορεί να θέλει να είναι εξωστρεφές να φέρνει ξενόγλωσσα προγράμματα και φοιτητές. Αντίπαλος του είναι ο εαυτός του. Θέλουμε όλοι τα πανεπιστήμια να προχωρήσουν μπροστά. Αυτό το 20% δεν είναι κάτι που δεν θα δοθεί στα πανεπιστήμια, θα δοθεί όλο ! Απλά είναι ένας τρόπος να ωθήσουμε τα πανεπιστήμια να γίνουν καλύτερα στον τομέα που επιλέγουν με βάση την στρατηγική τους. Επίσης δεν θα πάμε κατευθείαν στο 20% . Πρέπει πρώτα να θέσουν τα πανεπιστήμια τους στόχους τους και να τους δοθεί χρόνος να δουλέψουν για να τους πετύχουν. Άρα το το 20% είναι κάτι που θα εφαρμοστεί εκτιμούμε μετά από δύο χρόνια . Φέτος αυξήθηκε η χρηματοδότηση στα πανεπιστήμια, θα αυξηθεί και του χρόνου και μέσω της αύξησης της χρηματοδότησης το 20% θα είναι επιπλέον ενίσχυση. Άρα δεν θα υπάρξει μείωση της χρηματοδότησης.
•Για τη μέση ελληνική οικογένεια είναι στόχος ζωής να σπουδάσει τα παιδιά της, κάτι που σημαίνει αύξηση του ενδιαφέροντος για εισαγωγή στα πανεπιστήμια. Η πολιτική της κυβέρνησης έχει ως στόχο τη μείωση του αριθμού των φοιτητών…
Δεν έχουμε πει αυτό, έχουμε πει ότι θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψιν η γνώμη του Πανεπιστημίου γιατί αυτό γνωρίζει πόσους φοιτητές μπορεί να εκπαιδεύσει…
•Αυτό πρακτικά δεν σημαίνει λιγότερους φοιτητές;
Θα έχουμε το εξής, ότι αφενός το πανεπιστήμιο γνωρίζει πόσους μπορεί να εκπαιδεύσει και ότι θα χρηματοδοτηθεί με βάση αυτό που είπα στην αρχή με αντικειμενικά κριτήρια που συμπεριλαμβάνουν τον αριθμό των φοιτητών που εκπαιδεύει. Άρα αν ένα πανεπιστήμιο μειώνει τον αριθμό των εισακτέων, θα μειώνεται και η χρηματοδότηση που θα πάρει! Αυτά τα δύο ζητήματα έρχονται σε ισορροπία. Το αποτέλεσμα θα είναι το πανεπιστήμιο να δηλώνει ένα αριθμό φοιτητών που μπορεί να εκπαιδεύσει γιατί το να στέλνεις σε μια ιατρική σχολή 300 φοιτητές,ουσιαστικά κοροϊδεύεις και τους 300. Παράλληλα θα πρέπει να δημιουργείς προγράμματα σπουδών ώστε οι απόφοιτοι να έχουν προοπτική στην αγορά εργασίας και όχι να εκπαιδεύεις φοιτητές για να τους στείλεις στο εξωτερικό. Για παράδειγμα από όλα τα τμήματα που δημιουργήθηκαν το τελευταίο διάστημα δεν είχαμε κανένα που να αφορά την ανάλυση δεδομένων που είναι άμεσα συνδεδεμένη με την 4η Βιομηχανική Επανάσταση. Στην Ελλάδα δεν ιδρύθηκε κανένα τέτοιο τμήμα τα τελευταία χρόνια με τις μεταρρυθμίσεις του κ. Γαβρόγλου. Είχαμε μάλιστα και αντίθετα παραδείγματα όπως τμήματα με πολύ καλές προοπτικές όπως οι τεχνικοί ήχου στην Κεφαλλονιά, οι απόφοιτοι του οποίου έβρισκαν σε ποσοστό 99% εργασία ως ηχολήπτες καταργήθηκε και δημιουργήθηκε ένα τμήμα εθνομουσικολογίας κάτι πρωτοφανές γιατί δεν υπάρχει πουθενά στο εξωτερικό! Υπάρχουν και πολλά άλλα παραδείγματα που η ίδρυση τμημάτων ήταν ασύνδετη με την αγορά εργασίας και τις προοπτικές επαγγελματικής απασχόλησης.
ΣΧΟΛΗ ΚΑΛΩΝ ΤΕΧΝΩΝ
•Η γενική τάση πάντως από το σχέδιο “Αθηνά” πριν μερικά χρόνια μέχρι και σήμερα είναι η συρρίκνωση των σχολών, να μείνουν τα αναγκαία τμήματα, να εκσυγχρονιστούν τα αντικείμενα τους… Την ίδια στιγμή στα Χανιά ξαναμπαίνει το θέμα της δημιουργίας Σχολής Καλών Τεχνών και Πολιτικών Μηχανικών στο Πολυτεχνείο. Είναι ρεαλιστικά αυτά τα αιτήματα; Εχετε στο μυαλό σας κάτι άλλο που θα μπορούσε να δημιουργηθεί στο Πολυτεχνείο Κρήτης;
Αυτό που έλεγα στην αρχή είναι ότι πρέπει η απόφαση ίδρυσης τμημάτων να μην είναι απόφαση Υπουργού αλλά προϊόν σχεδιασμού. Κάθε ίδρυμα και λόγω αυτοδιοίκητου σχεδιάζει πως θέλει να αναπτυχθεί, κάνει τις προτάσεις του, αυτές αξιολογούνται από την Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης και εφόσον υπάρχει θετική αξιολόγηση προχωράει η ίδρυση του…
•Με αντικειμενικά κριτήρια όλα αυτά, δεν θα υπάρχουν παρεμβάσεις του “Χ” πρωθυπουργού, του “Ψ” υπουργού που θέλει για τον τόπο του μια σχολή; Ζούμε στην Ελλάδα και ξέρουμε ότι πολλές σχολές αναπτύχθηκαν έτσι για δεκαετίες…
Μα ακριβώς αν έχεις μακροχρόνιο σχεδιασμό στην παιδεία πρέπει να ξεφύγεις από τη βούληση του υπουργού ή της πολιτικής ηγεσίας και να πας σε αρχές και διαδικασίες. Και ένας τρόπος για να το πετύχεις αυτό είναι ότι απαιτείται η σύμφωνη γνώμη της Αρχής Διαφάνειας και όχι η απλή γνώμη όπως ήταν πριν για τα πρόσωπα που θα ηγηθούν της Εθνικής Αρχής. Ενισχύεται η ανεξάρτητη αρχή.
•Ως πρώην πρύτανης του Πολυτεχνείου έχει ανάγκη αυτές τις σχολές το ίδρυμα;
Η προσωπική και όχι η θεσμική μου άποψη είναι ότι το Πολυτεχνείο πρέπει να κοιτάξει να αναπτυχθεί. Είναι μικρό και αυτό είναι ένα πρόβλημα. Θα αποφασίσει το ίδιο σύμφωνα με τις διαδικασίες του με ποιο τρόπο θα αναπτυχθεί. Δεν θα υποδείξω εγώ τις διαδικασίες αυτές. Δεν θέλω να επηρεάσω το ίδρυμα και δεν θα τοποθετηθώ για το συγκεκριμένο αντικείμενο αλλά το ίδρυμα θα πρέπει να αναπτυχθεί.
•Δεν υπάρχουν ειδικά σήμερα κοινωνικοί λόγοι που αναγκάζουν πολλούς φοιτητές να εργάζονται για να τα βγάλουν πέρα και έτσι δεν μπορούν να είναι συνεπής στις σπουδές τους; Σας ρωτάω γιατί ακούμε για τις προθέσεις του υπουργείου να επαναφέρει τις ρυθμίσεις για το ν+2 ή ν+3, με αποτέλεσμα πολλοί φοιτητές να διαγραφούν από τις σχολές τους;
Οποιαδήποτε ρύθμιση έλθει θα έλθει μετά από διαβούλευση με όλους τους φορείς της ακαδημαϊκής κοινότητας και τους πρυτάνεις και τους συνδικαλιστικούς φορείς των πανεπιστημίων. Ο φοιτητής που θα ξέρει ότι υπάρχουν κανόνες θα βοηθάτε και ο ίδιος. Σε όλες τις χώρες υπάρχουν κανόνες σπουδών που τον βοηθάνε να μην χάσει το δρόμο του. Ειδικά για εργαζόμενους φοιτητές προφανώς θα υπάρχουν ρυθμίσεις. πχ. Για ένα φοιτητή που εργάζεται δεν θα ισχύσει η ρύθμιση για το ν+2 ή το ν+3, επίσης η οποιαδήποτε ρύθμιση που θα έλθει μετά απ διαβούλευση θα αφορά τους νέους φοιτητές όχι αυτούς που είναι ήδη στα πανεπιστήμια.
ΤΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΣΤΗΝ ΚΙΣΣΑΜΟ
•Από την πρώτη στιγμή της ανάληψης των καθηκόντων σας εμπλακήκατε στο θέμα του Λυκείου-ΕΠΑΛ Κισσάμου και πιο ενεργά μετά το σεισμό όταν και το κτήριο κρίθηκε ακατάλληλο. Το χρονοδιάγραμμα που δίνεται για νέο σχολείο ακούγεται πολύ αισιόδοξο. Πιστεύετε πραγματικά ότι θα μπορεί να κατασκευαστεί νέο σχολείο σε τρία χρόνια;
Κοιτάξτε το Δ.Σ. Κισσάμου πήρε τις απαιτούμενες αποφάσεις την προηγούμενη εβδομάδα και παρότι είμαστε σε περίοδο εορτών εγκρίθηκε το αίτημα άμεσης προμήθειας των 27 αιθουσών (12 για το ΓΕΛ και 15 για το ΕΠΑΛ) και αμέσως το Υπουργείο Υποδομών το ενέκρινε και τ προχώρησε τη διαδικασία προμήθειας που είναι διαδικασία κατεπείγοντος για να γίνει γρηγορότερα η προμήθεια. Άρα όχι μόνο είμαστε μέσα στα χρονοδιαγράμματα αλλά και πιο γρήγορα με βάση αυτά που μας λέει η ΚΤΥΠ (Κτηριακές Υποδομές Α.Ε. ) μέσα Μαρτίου θα είναι έτοιμες οι αίθουσες προκατ ώστε όλοι οι μαθητές να πάνε στο ημερήσιο πρόγραμμα λειτουργίας. Αντίστοιχα θα προχωρήσουν οι διαδικασίες για την ανέγερση του νέου κτηρίου. Η μελέτη θα είναι σύγχρονη καθώς υπάρχουν μελέτες για πρότυπα 12θεσια λύκεια και η σκέψη είναι για το γενικό λύκειο να υπάρξει προσαρμογή μιας τέτοιας μελέτης ώστε να πάμε πιο γρήγορα. Το κόστος της μελέτης για το νέο κτήριο όπως και της προμήθειας των προκάτ το αναλαμβάνει η ΚΤΥΠ του Υπουργείου Υποδομών. Η μελέτη για το κτήριο του ΕΠΑΛ θα προβλέπει αίθουσα εκδηλώσεων και γυμναστήριο άρα θα πρέπει να είναι νέα μελέτη.Υπάρχει το τρέχον ΕΣΠΑ και ένας λόγος που διαχωρίζεται το Γενικό από το ΕΠΑΛ είναι για να προλάβουμε μήπως ενταχθεί το Γενικό στο τρέχον ΕΣΠΑ και το ΕΠΑΛ στο επόμενο.
•Είναι δηλαδή εφικτός ο στόχος της τριετίας;
Δεν θα πω τριετία. Ενας τυπικός χρόνος από την προκήρυξη μέχρι την κατασκευή ενός δημόσιου κτηρίου είναι μια τετραετία, αλλά το γεγονός ότι υπάρχουν έτοιμες μελέτες μπορεί να επισπεύσει αυτό το διάστημα. Είναι κάτι που όμως δεν το ελέγχω, δεν είναι άμεση η ευθύνη μου και δεν μπορώ να δεσμευτώ σε χρονοδιαγράμματα.
•Και μια… παραπολιτική ερώτηση. Ακούγεται έντονα ότι οι συνυποψήφιοι σας στο ψηφοδέλτιο της ΝΔ στα Χανιά έχουν αποδοθεί σε ένα ανταγωνισμό για την τοποθέτηση ανθρώπων δικιάς τους επιρροής σε διάφορους δημόσιους οργανισμούς και ότι ο Διγαλάκης είναι… απ’ έξω, δεν κινείται σε αυτόν τον τομέα. Δεν συμμετέχετε σε τέτοιες διαδικασίες, δεν ισχύουν τα παραπάνω, έχουν αλλάξει τα δεδομένα;
Δεν σχολιάζω τέτοια παραπολιτικά. Η δηλωμένη αρχή του πρωθυπουργού είναι να αξιοποιηθούν οι καταλληλότεροι για αυτές τις θέσεις.
ΣΔΙΤ για το Κολυμβητήριο στο Ακρωτήρι
• Το Πολυτεχνείο στη θητεία σας είχε κάνει μια μελέτη για το κολυμβητήριο στο Ακρωτήρι ώστε να γίνει λειτουργικό καθώς από το 2008 που ολοκληρώθηκε δεν έχει αξιοποιηθεί. Βρισκόμαστε στο 2019 και το κολυμβητήριο παραμένει ένα κουφάρι…
Όταν ανέλαβα πρύτανης είχαμε κάνει μια προγραμματική σύμβαση με τη γ.γ. αθλητισμού για την εκπόνηση μελετών για την ανακατασκευή του κολυμβητηρίου και την ενεργειακή αναβάθμιση. Με την αλλαγή της κυβέρνησης το 2015 η προγραμματική απαξιώθηκε, δεν είχαν οριστεί εκπρόσωποι από την τότε κυβέρνηση. Παρόλα αυτά το Πολυτεχνείο εκπόνησε τις μελέτες με δικά του έξοδα, οι μελέτες είναι έτοιμες σε επίπεδο τευχών δημοπράτησης, δηλαδή μπορεί να προκηρυχθεί το έργο πολύ γρήγορα εφόσον βρεθούν οι απαιτούμενοι πόροι. Το έργο συνεχίζω να το παρακολουθώ, είμαι σε συνεννόηση με τη διοίκηση του Πολυτεχνείου ώστε μέσω ΣΔΙΤ να προχωρήσουμε στην αποκατάσταση του κολυμβητηρίου. Στις Συμπράξεις Δημόσιου και Ιδιωτικού τομέα, κάποιος ιδιώτης αναλαμβάνει την πραγματοποίηση του έργου και σταδιακά πληρώνεται από το δημόσιο με ρήτρες διαθεσιμότητας. Κάτι ανάλογο έχει γίνει για σχολικά συγκροτήματα, ενώ το Πανεπιστήμιο Κρήτης κατασκευάζει φοιτητικές εστίες με αυτόν τον τρόπο. Δεν θα δώσω χρονοδιαγράμματα αλλά είναι κάτι που κοιτάζουμε εντατικά με τη διοίκηση του Πολυτεχνείου.
Τα κτήρια
στον λόφο Καστέλι
•Στο τελευταίο Δ.Σ. Χανίων τέθηκε σε συζήτηση το θέμα των κτηρίων στο λόφο Καστέλι που ανήκουν στο Πολυτεχνείο. Ακόμα και από τη δημοτική αρχή αλλά και άλλες παρατάξεις διατυπώθηκαν αντιρρήσεις ως προς τις αποφάσεις σας ως πρυτανική αρχή να δώσετε τα κτήρια αυτά για ξενοδοχειακή αξιοποίηση. Επιμένετε ότι αυτή ήταν η ενδεδειγμένη κίνηση για την αξιοποίηση των κτηρίων από το Πολυτεχνείο; Δεν θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν για τις ανάγκες του Πολυτεχνείου ή της τοπικής κοινωνίας;
Αυτή τη στιγμή υπάρχει μια υπογεγραμμένη σύμβαση που εκτελείται και από όσα γνωρίζω η ανάδοχος εταιρεία είναι τυπική και τηρεί τους όρους της σύμβασης, έχει δώσει τις δόσεις και τις προκαταβολές που προβλέπονται. Από εκεί και πέρα είναι θέμα του Πολυτεχνείου. Για να φτάσει εκεί το Πολυτεχνείο είχε προχωρήσει μια διαδικασία δύο φάσεων αρχικά καλώντας για προτάσεις για το πως θα αξιοποιηθεί η περιουσία του ιδρύματος στο χώρο εκείνο, προτάσεις συμβατές με το χαρακτήρα της παλιάς πόλης και των κτηριών. Μια πρακτική, διεθνώς αλλά και στην Ελλάδα, διάσωσης κτηρίων είναι η διάθεση τους για φιλοξενία. Από όσες προτάσεις ακούω σήμερα καμία δεν αντιμετωπίζει το πρακτικό πρόβλημα ότι για να αποκατασταθούν και να συντηρηθούν αυτά τα κτήρια χρειάζονται ένα κόστος που υπερβαίνει τα 10 εκ. Σε όλη αυτή τη συζήτηση δεν άκουσα καμία πρόταση που να αντιμετωπίζει αυτό το πρακτικό πρόβλημα συν ότι το Πολυτεχνείο πρέπει να έχει έσοδα από αυτή τη διαδικασία. Δεν είναι κερδοσκοπική εταιρεία το Πολυτεχνείο που θα μοιράσει τα έσοδα σε κάποιους μετόχους, είναι εκπαιδευτικό ίδρυμα που θα διαθέσει αυτά τα πολύ σημαντικά έσοδα για την ικανοποίηση και εκπλήρωση των στόχων του.
