Σαράντα πέντε χρόνια, μέχρι που τη σήκωναν τα πόδια της, πήγαινε ξυπόλητη την παραμονή της Χάρης της. Ακόμα κι όταν η βροχή ήταν δαρτή, κι όταν ο αέρας ξερίζωνε δεντρά, κι όταν το κρύο δεν το άντεχαν ούτε τα σκυλιά. Τίποτα δεν μπορούσε να σταματήσει τη μάνα μου από το να κάνει το τάξιμό της στη Φρεδιανή Βαγγελίστρα, το τάξιμο ν’ αποκτήσει παιδί. «Η Βαγγελίστρα ήθελε και γεννήθηκες και γι’ αυτό πήρες τ’ όνομά της», μου είπε (πήγαινα στη Δευτέρα Δημοτικού) όταν της παραπονέθηκα γιατί δε μου έδωσαν το όνομα του παππού, του πατέρα του πατέρα μου, όπως ήταν το έθιμο. «Γι’ αυτό με βλέπεις και πηγαίνω κάθε χρόνο ξυπόλυτη», συμπλήρωσε.
Την έβλεπα -τις περισσότερες χρονιές την ακολουθούσα κιόλας- μα κι όταν δεν την έβλεπα, γιατί δεν ήμουν στο Νίππος, την σκεφτόμουν να περπατά, μη λογαριάζοντας τις πέτρες και τους βάτους που της μάτωναν τα γυμνά πόδια, ούτε τα χρόνια αργότερα που βάραιναν την πλάτη της. Τώρα θα ξεκινά από το σπίτι μας… Τώρα θα ‘χει περάσει τον Παγά και θ’ ανηφορίζει για τον Χριστό… Τώρα φτάνει στα πρώτα σπίτια του Φρε… Τώρα θα ‘χει ανάψει τη λαμπάδα και θα θυμιάζει την εικόνα της Παρθένας… – Παρθένα έλεγε η μάνα μου την Παναγία. Τώρα θα βάζει τα παπούτσια της και θα πιάνει στασίδι… Πάντα, παραμονή του Ευαγγελισμού, τούτες οι εικόνες, στο ίδιο δρώμενο, με πρωταγωνίστριες τη Φρεδιανή Βαγγελίστρα και τη μάνα μου. Ακόμα και μετά το φευγιό της, πριν από 9 χρόνια, για το επέκεινα.
Σπερνιασμένες στο πιο φωτεινό διαμέρισμα του νου, κι εφέτος την παραμονή του Ευαγγελισμού, τούτες οι εικόνες. Κανένας κορωνοϊός δεν εμπόδισε τη μάνα μου να κάμει κι εφέτος το τάξιμό της -όταν ξάπλωσα να κοιμηθώ- μεταξύ ύπνου και ξύπνιου….
Κορωνοϊκά… στα πεταχτά
Τα χελιδόνια είναι εδώ! Χαράς ευαγγέλια, όταν είδα τις προάλλες, το μεσημέρι της παραμονής του Ευαγγελισμού δυο απ’ αυτά να φτεροκοπούν πάνω απ’ το κεφάλι μου και να κατευθύνονται στη φωλιά τους. Τα χελιδόνια μας!.. Σιγά που δεν θα έρχονταν εφέτος οι μαντατοφόροι της άνοιξης! Σιγά που δεν θα τα υποδεχόμαστε μ’ ανοιχτές καρδιές. Σ’ αυτά τα θάρρη μας…
«Είμαι συγκρατημένα αισιόδοξος», είπε -με το τσιγκέλι του το έβγαλαν- ο εθνικός μας λοιμωξιολόγος Σωτήρης Τσιόδρας, στην καθιερωμένη ενημέρωσή του την παραμονή του Ευαγγελισμού. Σαν μια ακτίδα φωτός, μια αδύναμη ακτίδα φωτός στο σκοτεινό τούνελ που ζούμε, την εισέπραξα. Ιδομεν… “Το μακρύ ταξίδι της νύχτας μέσα στη μέρα”, για να χρησιμοποιήσω τον τίτλο ενός βιβλίου του Εβγκένι Ο’ Νιλ, ωστόσο συνεχίζεται. Πάντων «την τελευταία λέξη δεν θα την έχει ο θάνατος» – κι αυτή τη φράση ο Δημήτρης Τσιόδρας την είπε.
«Απ’ τα κόκκαλα βγαλμένη/ των Ελλήνων τα ιερά/ και σαν πρώτ’ ανδρειωμένη/ χαίρε ω χαίρε ελευθεριά»… Όπως κάθε χρόνο, ο καθιερωμένος εορτασμός για την 25η Μαρτίου που γίνεται στην πλατεία 1866 (Νέων Καταστημάτων), λίγο πριν βγει ο ήλιος. Απ’ τα πουλιά το “ορθρίσωμεν” της ημέρας με τον εθνικό μας ύμνο. Για τους ήρωες της πλατείας: Τον Βασίλη Χάλη, στρατάρχη της Κρήτης, τον Μαθιό Μυλωνογιάννη, γενικό αρχηγό Αποκορώνου, τον Χατζημιχάλη Γιάνναρη, γενικό αρχηγό Κυδωνίας, τον Κωσταρό Βολουδάκη, αρχηγό του Αποκόρωνα, τον Κωνσταντίνο Κριάρη, αρχηγό Σελίνου, τον Αναγνώστη Σκαλίδη, αρχηγό Αποκορώνου και τον επίλαρχο Σταμάτη Βολάνη. Αυτόπτες και αυτήκοοι μάρτυρες του εορτασμού τα χελιδόνια μου.
«Μια πανδημία απειλεί και τη δική μας χώρα/ υπομονή και προσευχή για να περάσει η μπόρα». «Αυτός ο κορωνοϊός με καταιγίδα μοιάζει/ σε όποιο μέρος κι αν σταθεί ντελόγο σκοτεινιάζει». «Ολες οι χώρες συμμαχούν για να τον πολεμήσουν/ τον ίδιο έχουν εχθρό και θέλουν να νικήσουν». «Και όφου και είντα ήκαμε το κορωνοκοπέλι, τσι αγκαλιές και τα φιλιά κιανείς να μην τα θέλει». «Δεν μπορώ την καραντίνα και θα βρω μια καραμπίνα/ τον ιό για να σκοτώσω την κλεισούρα να γλυτώσω». Τρεις συν δύο μαντινάδες -παλιά μου τέχνη κόσκινο η παραγγελία τους- για τον… καταραμένο κορωνοϊό που ήρθε κι έσπειρε τον φόβο σε παγκόσμιο επίπεδο. Από την Νεκταρία Θεοδωρογλάκη και τον φίλο ιερωμένο. Χωρίς κανένα σχόλιο εκ μέρους μου.
Ν’ ανοίγεις το Google την ημέρα του Ευαγγελισμού και να βλέπεις να κυματίζει η ελληνική σημαία. Και να συλλαμβάνεις τον εαυτό σου να ψάλλει τον εθνικό μας ύμνο. «Σε γνωρίζω από την κόψη/ του σπαθιού την τρομερή/ σε γνωρίζω από την όψη/ που με βια μετρά τη γη»…
