Με τι φυτό να στολίσω χριστουγεννιάτικα το σπίτι μου;
Ερχονται Xριστούγεννα,
με γιορτινά τ’ άστρα
φύτεψε αλεξaνδρινό
σε μία ωραία γλάστρα
Βάλτε στο σπίτι ένα αλεξανδρινό ή ποϊνσέττια ή αστέρι της Βηθλεέμ, το θαμνώδες καλλωπιστικό φυτό των Χριστουγέννων, πολύ δημοφιλές και στη χώρα μας. Οι ποϊνσέττιες είναι χαρακτηριστικές από το χρώμα των φύλλων που τριγυρίζουν τα μικροσκοπικά της λουλουδάκια στο κέντρο, φύλλα που συνήθως είναι κόκκινα, αλλά και λευκά ή ροζ. Το ύψος τους ξεκινά από τα 15 εκατοστά και μπορούν εύκολα να ξεπεράσουν το ένα μέτρο κάτω από τις κατάλληλες συνθήκες. Στη νότια Ελλάδα και στην Κρήτη μπορεί να αναπτυχθεί και ως δέντρο στον κήπο. Η ποϊνσέττια θεωρείται όμως κατ’ εξοχήν φυτό εσωτερικού χώρου με μεγάλη διακοσμητική αξία. Χρειάζεται μέτριο φωτισμό, θερμοκρασίες περιβάλλοντος 15οC έως 30οC, τακτικό πότισμα και έδαφος με καλή αποστράγγιση. Οταν πέσουν τα φύλλα της ποϊνσέττιας κατά το τέλος Φεβρουαρίου με αρχές Μαρτίου, περιορίζουμε στο ελάχιστο τα ποτίσματα και κλαδεύουμε αυστηρά για την ανανέωσή τους.
Τι πρέπει να γνωρίζω για ένα φυτό μπονσάι που έχω;
Μία τέχνη γιαπωνέζικη, μπονσάι σε γλαστράκι,
σε χωματάκι μια σταλιά, ολόκληρο δεντράκι,
Η τέχνη για τη δημιουργία νάνων δέντρων, που είναι γνωστή με το γιαπωνέζικο όνομα “μπονσάι” (=καλό δέντρο, δέντρο του δίσκου), έχει πανάρχαιη κινέζικη προέλευση, αναδείχτηκε όμως και διαδόθηκε από τους Ιάπωνες. Αρχή της τέχνης αυτής είναι να δοθεί σ’ ένα δέντρο που κανονικά φτάνει σε δεκάδες μέτρα ύψος, ένα πολύ μικρό ύψος και να φυτευτεί σε πολύ μικρή γλάστρα. Το μπονσάι χρειάζεται να έχει υγρασία και το φύλλωμα του και το χώμα του. Γι’ αυτό ψεκάζουμε με ένα ψεκαστηράκι το φύλλωμα του κάθε μέρα και ποτίζουμε το χώμα του κάθε μέρα ή κάθε δυο μέρες ανάλογα με τη θερμοκρασία του περιβάλλοντος και ανάλογα πόσο κρατάει την υγρασία το υπόστρωμα φύτευσης. Συνήθως τα τοποθετούμε σε φωτεινό μέρος που δεν κτυπάει απευθείας το ηλιακό φως. Υπάρχουν δέντρα μπονσάι που φτάνουν τα 300 χρόνια. Τα “μπονσάι” αυτά έχουν χονδρό και ροζιασμένο κορμό, ρίζες επίσης χονδρές με έξω από το χώμα το τμήμα τους που είναι κοντά στον κορμό, όπως ακριβώς συμβαίνει και με τα γέρικα δέντρα που αναπτύσσονται ελεύθερα στη φύση. Έχουν στραβά κλαδιά και εξ ίσου βασανισμένα αλλά υπέροχα ισοζυγισμένα και γενικά, εμφάνιση που δείχνει ότι πέρασαν, πραγματικά, πολλά χρόνια από πάνω τους για να δημιουργηθούν.
Σε πόσο χρόνο ωριμάζουν τα κουκουνάρια;
Χρόνο χρειάζονται πολύ, φίλε τα κουκουνάρια,
για να ωριμάσουνε καλά, περνούν πολλά φεγγάρια.
Είναι αλήθεια ότι οι ωοειδείς κώνοι των κουκουναριών, μήκους 8 – 15 εκατοστών, χρειάζονται 36 μήνες για να ωριμάσουν, περισσότερο από κάθε άλλο πεύκο. Η κουκουναριά είναι ένα ιθαγενές πεύκο της Νότιας Ευρώπης στην περιοχή της Μεσογείου που καλλιεργείται για τους εδώδιμους καρπούς του από τους προϊστορικούς χρόνους. Μπορεί να ξεπεράσει τα 25 μέτρα σε ύψος, αν και συνήθως είναι λιγότερο ψηλή, γύρω στα 10 – 20 μέτρα. Εχει μια χαρακτηριστική ομπρελοειδή μορφή με κοντό κορμό και στρογγυλή επίπεδη κορυφή. Ο φλοιός είναι χοντρός, καστανοκόκκινος, βαθιά χαραγμένος από φαρδιές, κατακόρυφες πλάκες. Εχει ευλύγιστα βελονοειδή φύλλα σε δέσμες των δύο, μήκους 10 – 20 εκατοστών. Τα νεαρά δέντρα έχουν διαφορετικά φύλλα, μήκους 2 – 4 εκατοστών με γλαυκοπράσινο χρώμα. Οι σπόροι των κουκουναριών είναι μεγάλοι, μήκους 2 εκατοστών, ανοικτοί καστανοί με μια μαύρη επίστρωση που φεύγει εύκολα.
Πότε είναι η κατάλληλη εποχή να κλαδέψουμε το γιασεμί;
Σα θα κλαδέψεις γιασεμί, στο τέλος του χειμώνα,
να το θυμάσαι φίλε μου σα γενικό κανόνα.
Το γιασεμί προέρχεται από την Κίνα και κάποιες από τις ποικιλίες του ταξίδεψαν σε εμάς από τις Αραβικές χώρες για να μας δώσουν μία γεύση από τις χίλιες και μία νύχτες. Η ανθοφορία του ξεκινά με τις πρώτες ζεστές ημέρες της άνοιξης μέχρι και τον Οκτώβριο. Μετά το τέλος της μακράς ανθοφορίας του, είναι χρήσιμο να κλαδέψουμε το γιασεμί για να βοηθήσουμε το φυτό να παράγει ακόμη περισσότερα λουλούδια την επόμενη χρονιά. Καλό θα ήταν το κλάδεμα να γίνει σε δύο φάσεις: το φθινόπωρο ή στις αρχές του χειμώνα και αφού σταματήσει να ανθίζει φροντίστε να αφαιρέσετε όλα τα ξερά λουλούδια της προηγούμενης χρονιάς. Σε δεύτερη φάση, νωρίς την Ανοιξη, μόλις περάσουν τα μεγάλα κρύα, κλαδέψτε λίγο πιο δραστικά τα κλαδιά του έτσι ώστε να ελέγξετε τόσο το μέγεθος όσο και το σχήμα του. Τέλος για να βοηθήσετε το φυτό να ψηλώσει ώστε να καλύψει την πέργκολα ή το φράχτη σας, δέστε τα κλαδιά του πάνω στην επιφάνεια που θέλετε να καλύψετε. Χρησιμοποιήστε μαλακό υλικό γιατί τα φρέσκα κλαδιά είναι πολύ τρυφερά και προγραμματίστε το σχήμα που θέλετε να έχει γιατί με τα χρόνια τα κλαδιά ξυλοποιούνται και θα είναι αδύνατον να τα μετακινήσετε ή να τους αλλάξετε κατεύθυνση.
