Έπεσε μπροστά μου, αυτές τις τελευταίες μέρες του καλοκαιριού, ένα βιβλίο με ιστορίες από την Κρήτη. Όχι δεν πρόκειται για χρονολογικά γεγονότα που συνέβησαν στο νησί μας. Είναι σύντομα λαϊκά αφηγήματα που εγώ τουλάχιστον τα είχα ακούσει από μεγαλύτερους στα μικράτα μου και μοιάζουν με τις παραβολές του Ευαγγελίου. Ιστοριούλες που με δυο κουβέντες σου δίνουν ένα παράδειγμα και σε διδάσκουν για τη ζωή και τη φύση των ανθρώπων. Όταν τις πρωτάκουσα δεν τις καταλάβαινα μα μεγαλώνοντας αντιλήφθηκα τη σοφία και τα διδάγματα που έκρυβαν. Και θαυμάζω τον τρόπο που διάλεγαν οι μεγαλύτεροι να νουθετήσουν τους νεώτερους. Με παραδείγματα και ενδιαφέρουσες αφηγήσεις που σίγουρα έπιαναν περισσότερο τόπο από μιαν απλή ορμήνεια.
Το αγόρασα λοιπόν το βιβλίο αυτό και με πολλή λαχτάρα το διαβάζω. Ξαναβρήκα μέσα στις σελίδες του κάποιες ιστορίες που με συντροφεύουν από τα παιδικά μου χρόνια (όπως τον βασιλιά με το τραγίσιο αυτί και τη γυναίκα που έβαλε την πίτα φουστάνι να μιλήσει για το δίκιο της γειτόνισσας) και κάποιες άλλες που τις μαθαίνω τώρα για πρώτη φορά. Ένα ανάλαφρο διάβασμα που σου αφήνει στο τέλος ένα χαμόγελο και μια νύξη για περίσκεψη πάνω στη ζωή και τους ανθρώπους.
Με την ευκαιρία αυτή θα σας πω κι εγώ κάποια περιστατικά που έπεσαν στην αντίληψή μου τώρα τελευταία. Δεν είναι από τις ιστορίες του βιβλίου που αναφέρω παραπάνω, μα δίνουν δείγματα γραφής χαρακτήρων και καταστάσεων.
Ο Ηρόστρατος, λένε τα βιβλία, έζησε στην Έφεσο τον 4 π.Χ. αιώνα. Είχε μεγάλες φιλοδοξίες και έναν απέραντο πόθο να γίνει διάσημος. Αντιλήφθηκε όμως ότι δεν είχε τα απαραίτητα φόντα γι’ αυτό. Ούτε ως πολιτικός, ούτε ως φιλόσοφος, ούτε ως επιστήμονας ή ποιητής κατάφερε να διακριθεί. Για να τον μάθει, λοιπόν, ο κόσμος αποφάσισε να κάνει κάτι ακραίο που δεν θα τολμούσε κανείς άλλος να πράξει. Γι’ αυτό έβαλε φωτιά και έκαψε τον διασημότερο ναό της πόλης του. Τον ναό της Αρτέμιδος, που εθεωρείτο ένα από τα επτά θαύματα του κόσμου.
Δεν το χωρά ο νους μου ότι επέλεξε να καταστρέψει κάτι τόσο όμορφο, που δεν θα μπορούσε να ξαναχτιστεί, ούτε να αντικατασταθεί, μόνο και μόνο για δικούς του ιδιοτελείς σκοπούς. Μου θυμίζει τη ρήση που είναι πολύ της μόδας σήμερα: «οποιαδήποτε δημοσιότητα είναι καλή ακόμα και η αρνητική».
Τον περασμένο μήνα θαυμάσαμε όλοι τους ολυμπιονίκες μας. Και πολύς λόγος έγινε για το παλιό νταμάρι που έκανε προπόνηση η νικήτριά μας της σκοποβολής. Δεν με ξάφνιασε το μέρος. Έχω από πολλά έτη αντιληφθεί ότι στη χώρα μας όπου τα πάντα κινούνται με τον ρυθμό της χελώνας και με τη μόνιμη επωδό «αύριο», μόνο με δικές σου πατέντες και ευρεσιτεχνίες μπορείς να έχεις αυτό που χρειάζεσαι. Με ξάφνιασε όμως δυσάρεστα, η σπουδή της δημοτικής αρχής να γκρεμίσει άμεσα την υποτυπώδη αυτή εγκατάσταση. Αν τόκαναν για καλό (έτσι λένε) πολύ άσκεφτη ενέργεια. Να καταστρέψεις κάτι πριν καν δημιουργήσεις κάτι διάδοχο για να καλύψεις την ανάγκη, που αυτό το μισερό έστω κατασκεύασμα, εξυπηρετούσε.
Χθες το πρωί στην καθημερινή μου θαλασσινή διαδρομή συνάντησα έναν φίλο. Αρχίσαμε την κουβεντούλα για το καλοκαίρι που πέρασε και το φθινόπωρο που έρχεται. Μέσα σε όλα που είπε μου ανέφερε ότι παρά δίπλα μας κείτεται το κουφάρι ενός ζώου.
– Πού λες να πάρω τηλέφωνο; με ρώτησε, για νάρθει κανείς υπεύθυνος να το μαζέψει πριν περάσει πολλή ώρα.
Του πρότεινα δυο τρεις δημόσιες αρχές που θα μπορούσαν να είναι αρμόδιες για τη δουλειά αυτή και μείναμε κι οι δυο αμήχανοι να κοιτάμε το μέρος που κείτονταν το πεθαμένο ζώο και να σκεφτόμαστε αν το τηλεφώνημα θα είχε αποτέλεσμα.
Από δίπλα μια κυρία άκουσε τη συζήτηση και ρώτησε να μάθει τι ακριβώς συμβαίνει. Της είπαμε καθώς και το ότι θέλαμε να πάρουμε τηλέφωνο για να τακτοποιηθεί το θέμα από κάποιον υπεύθυνο. Αυτή αμέσως αντέδρασε και ανέφερε πως δεν ήταν ανάγκη να ζητήσουμε βοήθεια από αλλού. Εμείς μόνοι μας θα μπορούσαμε να βρίσκαμε μια σκουπιδοσακούλα και να βάλουμε μέσα το κουφάρι γρήγορα κι αθόρυβα.
– Τι τρόπος είναι αυτός, σχολίασε, να τα περιμένουμε όλα από τους άλλους.
Με ξάφνιασε η κουβέντα της. Πραγματικά ούτε καν μου πέρασε από το μυαλό να τακτοποιήσουμε το θέμα μεταξύ μας οι παρευρισκόμενοι χωρίς να ανακατέψουμε τους αρμοδίους. Δεν ξέρω ποιος είχε δίκιο τελικά. Και οι δύο απόψεις στέκουν. Σίγουρα η όλη υπόθεση είναι δείγμα κι αυτή των καιρών μας, όπου για τα πάντα είναι υπεύθυνοι οι άλλοι. Και βέβαια περιμένουμε πάντα τις λύσεις από παράγοντες έξω από εμάς τους ίδιους.
Τα παραπάνω γεγονότα τα καταγράφω χωρίς περίσσια σχόλια. Αφήνω τα συμπεράσματα και την όποια κριτική σε σας.
Mπεμπλιδάκη Αγγελική
Οι φλόγες έχουν τυλίξει τον καταυλισμό, πολύς ο φόβος, ο τρόμος, η απόγνωση από όλους και όλοι ψάχνουν ακόμη μια σπίθα ελπίδας, παρηγοριάς… οι Γιατροί του Κόσμου εκεί, δίπλα, να εξασφαλίσουν όχι μόνο την άμεση ιατρική περίθαλψη, αλλά να δώσουν κουράγιο σε αυτούς που λύγισαν, που απογοητεύτηκαν…
Το ιστορικό της φωτιάς…
Οι Έλληνες Γιατροί του Κόσμου, πιστοί στις αρχές τους, παρέμειναν στην πρώτη γραμμή, καθόλη τη διάρκεια των ταραχών στο Κέντρο Υποδοχής και Ταυτοποίησης στη Μόρια Λέσβου, παρέχοντας ιατρική συνδρομή σε πρόσφυγες και μετανάστες. Κλιμάκιο της οργάνωσης παρέμεινε εντός του κέντρου και δίπλα στους ανήλικους που αποτελούσε την πρώτη μας προτεραιότητα μέχρι την ασφαλή μεταφορά των ασυνόδευτων ανηλίκων που κρατούνταν στο ΚΥΤ σε άλλη τοποθεσία. Μετά την οριστική εκκένωση του Κέντρου, κινητή μονάδα των ΓτΚ παρέμεινε μέχρι αργά τη νύχτα στην είσοδο του ΚΥΤ περιθάλποντας τραυματίες και βοηθώντας όλους όσοι είχαν ανάγκη. Σήμερα, επέστρεψαν κανονικά εντός του Κέντρου λειτουργώντας τα ιατρεία της οργάνωσης και παρέχοντας πλήρη ιατρική και ψυχοκοινωνική κάλυψη στον πληθυσμό του κέντρου.
Τα πρόσφατα γεγονότα στο Κέντρο Υποδοχής και Ταυτοποίησης στη Μόρια Λέσβου καταδεικνύουν την αποτυχία της μέχρι σήμερα ευρωπαϊκής πολιτικής για την αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης.
Η περίπτωση της Μόριας Λέσβου είναι χαρακτηριστική καθόσον αποτελεί το πρώτο πλήρως επιχειρησιακό – λειτουργικό “hotspot” της χώρας μας και μεγαλύτερο από άποψη μεγέθους και φιλοξενούμενων κέντρο υποδοχής σε ένα νησί, τη Λέσβο, που εξακολουθεί να αποτελεί μέχρι και σήμερα το σημείο εισόδου για το 50-60% των συνολικών αφίξεων στην Ελλάδα.
H προ τριετίας δημιουργία των υποδομών του συγκεκριμένου Κέντρου είχε σχεδιαστεί βάσει της λογικής ότι ο πληθυσμός αυτού θα είναι μετακινούμενος, δηλαδή θα προβλέπεται υποδοχή και φιλοξενία, μέχρι και την ολοκλήρωση των διαδικασιών καταγραφής.
Η λογική όμως αυτή ανετράπη, κατ’ εφαρμογή της Συμφωνίας Ε.Ε. και Τουρκίας της 20ης Μαρτίου 2016. Όλοι πλέον οι νεοεισερχόμενοι στα νησιά υπάγονται σε περιορισμό της ελευθερίας τους, αρχικώς εντός του Κέντρου Υποδοχής για 25 μέρες κατ’ ανώτερο όριο και, εν συνεχεία, στο νησί της Λέσβου μέχρι την ολοκλήρωση των διαδικασιών.
Παράλληλα, από τον Ιούλιο του 2016 και κυρίως μετά την απόπειρα πραξικοπήματος στην Τουρκία, παρατηρείται αυξητική τάση ως προς τις αφίξεις προσφυγικού – μεταναστευτικού πληθυσμού, με αποτέλεσμα οι εισροές των πολιτών τρίτων χωρών να είναι μεγαλύτερες των εκροών. Ως εκ τούτου, στον πληθυσμό που ήδη διαμένει επί μακρό χρονικό διάστημα στο Κέντρο προστίθενται ολοένα περισσότεροι νεοαφιχθέντες.
Ο πολύμηνος εγκλεισμός χιλιάδων ανθρώπων σε έναν χώρο φτιαγμένο για τους μισούς από όσους κλήθηκε να εξυπηρετήσει, ο αποκλεισμός όσων φθάνουν στην Ελλάδα μετά την 20η Μαρτίου από τα προγράμματα μετεγκατάστασης σε άλλα κράτη μέλη της Ε.Ε., οι μεγάλες καθυστερήσεις στη διαδικασία ασύλου και η σχεδόν ανύπαρκτη πληροφόρηση για το τι -και πότε- μέλλει γενέσθαι έχει οδηγήσει τον προσφυγικό/μεταναστευτικό πληθυσμό σε αδιέξοδο και την τοπική κοινωνία σε αναστάτωση.
Την ίδια στιγμή, ένα έτος μετά την υιοθέτησή από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του επονομαζόμενου «σχεδίου μετεγκατάστασης», μόνο ένα μικρό ποσοστό, μικρότερο του 3%, του συνολικού αριθμού προσφύγων και μεταναστών έχει μετακινηθεί από την Ελλάδα και την Ιταλία προς άλλα κράτη της Ε.Ε. Σύμφωνα με τα πλέον πρόσφατα στοιχεία, μόνο 2.986 αιτούντες άσυλο έχουν μετεγκατασταθεί από την Ελλάδα προς άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Παράλληλα, τα κράτη μέλη της Ε.Ε. έχουν φανεί απρόθυμα να υποδεχθούν πρόσφυγες από την Ελλάδα και την Ιταλία. Από το συνολικό αριθμό των 66.400 θέσεων που συμφωνήθηκαν, μόνο 11.866 θέσεις υποδοχής έχουν ανοίξει μέχρι σήμερα.
Είναι προφανές ότι η μέχρι σήμερα ευρωπαϊκή διαχείριση της προσφυγικής/μεταναστευτικής κρίσης έχει αποτύχει. Για τον λόγο αυτό απαιτούνται νέες καινοτόμες και ρεαλιστικές πρωτοβουλίες.
Οι Γιατροί του Κόσμου – Ελλάδας καλούν την Ευρωπαϊκή Ένωση να αναθεωρήσει τις μέχρι σήμερα ακολουθούμενες πολιτικές, εξασφαλίζοντας νόμιμους και ασφαλείς τρόπους πρόσβασης για τους πρόσφυγες στην Ευρώπη, ιδιαίτερα για τις γυναίκες και τα παιδιά, που αποτελούν πλέον την πλειονότητα των μετακινούμενων πληθυσμών. Οι πολιτικές αυτές θα πρέπει να καθορίζονται με βάση την ευάλωτη θέση και τις ειδικές ανάγκες των προσφύγων και όχι όπως μέχρι με κριτήρια όπως η εθνικότητα ή το χρονικό σημείο έλευσης –πριν ή μετά τις 20.3.2016- στο έδαφος της Ευρώπης. Παράλληλα, καλούμε τις ελληνικές αρχές να υλοποιήσουν άμεσα πρωτοβουλίες για την αποσυμφόρηση των νησιών με την προώθηση όσων βρίσκονται εκεί σήμερα σε χώρους φιλοξενίας στην χερσαία Ελλάδα και την επιτάχυνση των διαδικασιών καταγραφής και εξέτασης των αιτημάτων ασύλου.
Τα στατιστικά ιατρείου
από 19 εως 23 Σεπτεμβρίου είναι:
ΕΘΝΙΚΟΤΗΤΑ ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΤΟΜΩΝ
ΕΛΛΑΔΑ 33
ΑΛΒΑΝΙΑ 12
ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ 8
ΣΥΡΙΑ 7
ΜΑΡΟΚΟ 2
ΡΟΥΜΑΝΙΑ 1
ΣΕΡΒΙΑ 1
ΓΕΩΡΓΙΑ 1
ΜΠΑΓΚΛΑΝΤΕΣ 1
ΠΑΚΙΣΤΑΝ 1
ΣΥΝΟΛΟ 67
