Προβληματισμός για ασθένειες που μεταφέρονται από τα κουνούπια στους ανθρώπους, εκφράστηκε κατά την συνάντηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ελέγχου Κουνουπιών (European Mosquito Control Association), που πραγματοποιήθηκε πρόσφατα στο Σπάιερ (Speyer) της Γερμανίας. Αφορμή για τον προβληματισμό αυτό, όπως επισημαίνει στο ΑΠΕ – ΜΠΕ το μέλος του Δ.Σ. της Ένωσης, και πρώην πρόεδρός της, Σπύρος Μουρελάτος, είναι τα τετρακόσια κρούσματα της ασθένειας “Τσιγκουγκούνια”, που καταγράφηκαν σε ανθρώπους το καλοκαίρι του 2017 στη Ρώμη της Ιταλίας, αλλά και είκοσι κρούσματα Δάγκειου πυρετού που καταγράφηκαν την ίδια περίοδο στη Γαλλία.
Ο κ. Μουρελάτος, διευκρινίζει ότι πρόκειται για ασθένειες στις οποίες φορέας του ιού είναι άνθρωπος, ενδεχομένως τουρίστας, ο οποίος μεταφέρει τον ιό στο κουνούπι που τον τσιμπάει. Στη συνέχεια το ίδιο κουνούπι μπορεί να μεταδώσει τον ιό στον επόμενο άνθρωπο που θα τσιμπήσει. Συνεπώς, τα μέτρα πρόληψης που πρέπει να λαμβάνονται είναι εκείνα που προβλέπονται από τα προγράμματα καταπολέμησης κουνουπιών που εφαρμόζονται πλέον πολύ συστηματικά τα τελευταία πέντε χρόνια στην Ελλάδα.
“Ο άνθρωπος που γέρνει”
“Τσιγκουγκούνια στη γλώσσα των Σουαχίλι σημαίνει ο “άνθρωπος που γέρνει” και η εικόνα αυτή παραπέμπει στην ατροφία που προκαλείται στο μυικό σύστημα, λόγω της εγκεφαλιτίδας από τον ιό”, σημειώνει χαρακτηριστικά ο κ. Μουρελάτος. Αναφέρει, ακόμη, ότι ο ιός μεταφέρεται από τα κουνούπια του είδους Aedes Albopictus, ή αλλιώς “τίγρης της Ασίας”, που ζει τα τελευταία χρόνια σε όλη την νότια Ευρώπη.
Για τα κρούσματα που καταγράφηκαν πέρσι το καλοκαίρι δηλώνει ότι “στη συνάντηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ελέγχου Κουνουπιών έγινε συζήτηση για το αν και κατά πόσο υπήρξε σοβαρή αντιμετώπιση του προβλήματος των κουνουπιών σε επίπεδο οργανωμένων προγραμμάτων καταπολέμησής τους”. Παράλληλα, σχολιάζει, ότι οι παρεμβάσεις που ενδείκνυνται σε τέτοιες περιπτώσεις είναι οι ψεκασμοί σε φρεάτια, κήπους και αυλές, δημόσια πάρκα και χώρους πρασίνου σε αστικό, ή ημιαστικό περιβάλλον. “Στη Θεσσαλονίκη, για παράδειγμα, κάνουμε τρεις εφαρμογές κάθε χρόνο σε 15.000 φρεάτια”, σημειώνει χαρακτηριστικά, διαβεβαιώνοντας ότι στην Ελλάδα το θέμα της καταπολέμησης των κουνουπιών βρίσκεται σε υψηλό επίπεδο, χάρη στις συντονισμένες προσπάθειες των τελευταίων χρόνων.
Από την Κίνα με μεταχειρισμένα …ελαστικά στην Ευρώπη ο τίγρης της Ασίας
Το κουνούπι τίγρης της Ασίας (Aedes Albopictus) θεωρείται σήμερα από τους ειδικούς ως ο καλύτερος διαβιβαστής, ή αλλιώς μεταφορέας, μιας μεγάλης γκάμας ασθενειών, ενώ η παρουσία του στην Ευρώπη μετρά ήδη τριάντα χρόνια. “Αυτό το κουνούπι ήρθε στην Ευρώπη με κινέζικα λάστιχα, δηλαδή μέσω της διαδικασίας του εμπορίου μεταχειρισμένων ελαστικών που από την Κίνα φτάνουν στην Ευρώπη για αναγόμωση. Τα κουνούπια είχαν ήδη εναποθέσει τα αυγά τους στα λάστιχα και όταν αυτά βρέθηκαν στην περιοχή της Ευρώπης, με την πρώτη βροχή εκκολάφθηκαν και εμφανίστηκαν έτσι οι πρώτοι πληθυσμοί”, σημειώνει ο κ. Μουρελάτος.
Ειδικά για τον χώρο της νότιας Ευρώπης γνωστοποιεί ότι “το κουνούπι τίγρης της Ασίας εντοπίστηκε για πρώτη φορά πριν από τριάντα χρόνια στην Αλβανία με προέλευση από την Κίνα. Στην Ιταλία εντοπίστηκε πριν από 20 χρόνια και εικάζεται ότι έφτασε εκεί από τις ΗΠΑ, κατά πάσα πιθανότητα, διότι εκεί είχε μεταφερθεί ήδη νωρίτερα από την Κίνα. Στην Ελλάδα το κουνούπι ήρθε πριν από δεκαπέντε, και μάλιστα, κατά πάσα πιθανότητα, με φέρι μποτ από την Ιταλία, με προορισμό την Κέρκυρα και την Ηγουμενίτσα». Τώρα πια το είδος αυτό βρίσκεται σε όλη την νότια Ευρώπη και η παρουσία του προκαλεί ανησυχία σε όλες τις χώρες της περιοχής (Ισπανία, νότια Γαλλία, Ιταλία, Αλβανία και Ελλάδα). Οι βασικές ασθένειες στις οποίες εστιάζεται το ενδιαφέρον, από πλευράς πρόληψης, είναι η Τσιγκουγκούνια και ο Δάγκειος πυρετός.
Το ενδιαφέρον για τα μέτρα πρόληψης μεταφέρεται πλέον και στην Ευρώπη
Σε ό,τι αφορά τα μέτρα που πρέπει να λαμβάνονται για την πρόληψη της μετάδοσης τέτοιου είδους ασθενειών, ο κ. Μουρελάτος, καθιστά σαφές ότι το βιοτικό επίπεδο στις ευρωπαϊκές χώρες και το σύστημα υγείας δεν είναι ευνοϊκοί παράγοντες απέναντι στην εγκατάσταση τέτοιων ασθενειών. “Ωστόσο, όταν υπάρχουν επαναλαμβανόμενα τοπικά φαινόμενα και εκατοντάδες κρούσματα, τότε δημιουργείται προβληματισμός. Υπάρχει μια ευρωπαϊκή κινητοποίηση, αλλά και η ευαισθητοποίηση πλέον του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, διότι πρέπει να ασχοληθεί και με την Ευρώπη για το θέμα των επιδημιών που μεταφέρονται από τα κουνούπια. Μέχρι σήμερα το σχετικό ενδιαφέρον αφορούσε την Αφρική, τη νοτιοανατολική Ασία και τη Νότια Αμερική”, προσθέτει.
