Προβληματισμός – ανησυχία για το έργο του Β.Ο.Α.Κ.

Προβληματισμός επικρατεί στο Τμήμα Δυτικής Κρήτης του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΤΕΕ) και σε εργαζόμενους του ΟΑΚ για το έργο του Βόρειου Οδικού Αξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ) μετά από πληροφορίες που αναφέρουν ότι το υπουργείο Υποδομών προχωρά στην ίδρυση της Ειδικής Υπηρεσίας Δημοσίων Εργων (ΕΥΔΕ) Κρήτης και Δωδεκανήσων με έδρα το Ηράκλειο.

Σύμφωνα με τις πληροφορίες αυτές, δεν αποκλείεται μέσα στον Αύγουστο να υπογραφεί Προεδρικό Διάταγμα για την ίδρυση της νέας αυτής Υπηρεσίας ενώ, όπως είναι γνωστό, στον Οργανισμό Ανάπτυξης Κρήτης (ΟΑΚ) έχουν μεταβιβαστεί οι αρμοδιότητες της παλιάς ΕΥΔΕ.
Ηδη, ως γνωστόν, οι εργαζόμενοι του ΟΑΚ, σε γενική τους συνέλευση έχουν διαμαρτυρηθεί για τη σύσταση  της ΕΥΔΕ Κρήτης και Δωδεκανήσων, καθώς όπως λένε, αφαιρούνται, με έμμεσο τρόπο, από τον Ο.Α.Κ. αρμοδιότητες που αφορούν στην υλοποίηση των μεγάλων οδικών έργων της Κρήτης (ΒΟΑΚ, ΝΟΑΚ).
Το θέμα συζητήθηκε προχθές το βράδυ σε συνεδρίαση της Διοικούσας Επιτροπής του Τμήματος Δυτικής Κρήτης του ΤΕΕ ενώ προηγήθηκε σχετική επιστολή του προέδρου της Αντιπροσωπείας του Τμήματος Δυτικής Κρήτης του ΤΕΕ, Λευτέρη Κοπάση, ο οποίος υποστηρίζει ότι η δημιουργία της  ΕΥΔΕ Κρήτης και Δωδεκανήσων, θα αποτελέσει «ένα ακόμα βήμα για την υπονόμευση υλοποίησης του ΒΟΑΚ».
Σύμφωνα με τον κ. Κοπάση, «η ΕΥΔΕ Κρήτης και Δωδεκανήσων απασχόλησε την τοπική επικαιρότητα τον Μάρτιο του 2017 (μέσα από δημοσίευμα των “Χ.ν.”) ως ένα απευκταίο σενάριο του Υπουργείου Υποδομών που θα κωλυσιεργούσε ακόμα περισσότερο την μελέτη στρατηγικού σχεδιασμού και τα έργα για τον ΒΟΑΚ, όπως αντέτειναν οι εργαζόμενοι και συμφωνούσε και η διοίκηση του Οργανισμού. Ο λόγος δεν είναι άλλος από το γεγονός ότι η υλοποίηση του απευκταίου σεναρίου θα ενίσχυε την γραφειοκρατία και θα καθυστερούσε τις εξελίξεις των επιμέρους σταδίων. Η κατάφορα αδικημένη Κρήτη ως προς την βασική υποδομή που είναι ο Βόρειος Οδικός Άξονας, αφού ως περιφέρεια δεν διαθέτει έργα σταθερής τροχιάς και τα αεροδρόμια, από τις πύλες εισόδου, έχουν πλέον ιδιωτικοποιηθεί. Δικαίως η Κρήτη πρέπει να διεκδικεί ισόρροπη ανάπτυξη και ίσες ευκαιρίες με την υπόλοιπη Ελλάδα. Την ίδια στιγμή ο ΒΟΑΚ στην αιχμή της τουριστικής κίνησης φαίνεται πόσο ανεπαρκής είναι να σηκώσει τον κυκλοφοριακό φόρτο».
Ο ίδιος σημειώνει ότι «τα διακριτά στάδια ωρίμανσης αυτής της προσπάθειας, που βρίσκονται σε υστέρηση μέχρι σήμερα, αποτελούν καταρχήν η ένταξη για χρηματοδότηση της  Μελέτης Στρατηγικού Σχεδιασμού για την χωροθέτηση του άξονα σε επίπεδο αναγνωριστικής μελέτης, που θα περιλαμβάνει την σύμφωνη γνώμη για περιβαλλοντικά αρχαιολογικά και εδαφοτεχνικά θέματα σε συνδυασμό με το χωροταξικό και τα επιμέρους ρυθμιστικά, στην συνέχεια μπορεί να προσδιοριστεί το κόστος του συνολικού έργου ώστε να ξεκινήσει η συζήτηση για τον τρόπο χρηματοδότησης,  της εξεύρεσης και της δέσμευσης της εθνικής συμμετοχής μέχρι να φτάσουμε στην διενέργεια της όποιας διαγωνιστικής διαδικασίας αποφασιστεί.  Φυσικά παράλληλα πρέπει να χρηματοδοτούνται απρόσκοπτα και να ολοκληρώνονται τα έργα που είναι σε εξέλιξη ενταγμένα στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Υποδομών του Υπουργείου».  Ο κ. Κοπάσης υπογραμμίζει ότι «παρότι λοιπόν γιγαντώνεται η ανάγκη επίσπευσης σε όλα τα επίπεδα το Υπουργείο Υποδομών αποφασίζει την δημιουργία της ΕΥΔΕ Κρήτης και Δωδεκανήσων με έδρα το Ηράκλειο, σε επίπεδο Υποδιεύθυνσης, ως Διευθύνουσα Υπηρεσία για όλα τα έργα της Γενικής Διεύθυνσης Συγκοινωνιακών υποδομών (πλην  των έργων με συμβάσεις παραχώρησης) και Υδραυλικών Λιμενικών και Κτηριακών του Υπουργείου Υποδομών. Αυτή η εξέλιξη σηματοδοτεί ένα θεαματικό πισωγύρισμα ενίσχυσης της γραφειοκρατίας, γιγάντωσης των καθυστερήσεων στα έργα που υλοποιούνται, στις διαδικασίες που έχουν ξεκινήσει για τον ΒΟΑΚ αλλά και στον ίδιο τον Οργανισμό Ανάπτυξης Κρήτης, για την ίδρυση του οποίου η συγχώνευση του ΟΑΔΥΚ με τον ΟΑΝΑΚ έγινε αυστηρά υπό την πρόβλεψη της μεταφοράς των αρμοδιοτήτων των έργων και των εργαζομένων των ΕΥΔΕ ΒΟΑΚ και Αποσελέμη. Ο ήδη απισχνασμένος Οργανισμός με σοβαρά πλέον προβλήματα καθημερινής λειτουργίας είναι αμφίβολο αν θα μπορεί να επανέλθει, μετά από μια τόσο σοβαρή εξέλιξη, ώστε να συνεχίσει να αξιοποιεί την περιουσία του και τις αρμοδιότητές του στην διαχείριση των υδατικών πόρων».

ΠΡΟΤΑΣΗ ΓΙΑ ΤΟ “VALUE ENGINEERING”

Παράλληλα, ο κ. Κοπάσης σημειώνει ότι «ο Οργανισμός Ανάπτυξης Κρήτης εφόσον και όταν αποκατασταθεί η λειτουργία του μπορεί να είναι ο φορέας που θα διαδραματίσει τον σημαντικό ρόλο που επιφυλάσσουν οι εξελίξεις και δεν είναι άλλες από το ονομαζόμενο “Value Engineering” όπως αποτυπώθηκε στην πρόσφατη εκδήλωση του κεντρικού ΤΕΕ, όπου συμμετείχα ως Πρόεδρος της Αντιπροσωπείας και πρώην πρόεδρος της Διοικούσας ΤΕΕΤΔΚ, υπό τον Σέργιο Λαμπρόπουλο και έγκριτους μελετητές για την υλοποίηση ‘’βιώσιμων τεχνικών έργων δημοσίου συμφέροντος’’. Δυστυχώς η χρηματοδότηση από την ΕΤΕπ με ρήτρα διαθεσιμότητας όταν υπάρχει απαγόρευση αύξηση του χρέους της χώρας είναι ένα πολύ καλό σενάριο για να είναι αληθινό, αν και το ευχόμαστε όλοι, ενώ η διαδικασία του ανταγωνιστικού διαλόγου επιχειρεί απλά να μεταφέρει το κόστος της μελέτης στους εν δυνάμει επενδυτές παραχωρησιούχους με αστάθμητες συνέπειες.  Στην εκδήλωση αναφέρθηκε ενδεικτικά σε συνέχεια άλλων περιπτώσεων που είχαν μελετηθεί, η πρόταση αξιοποίησης της έκτασης  του αεροδρομίου Νίκος Καζαντζάκης μετά την μεταφορά του στο Καστέλι σε 5 χρόνια σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα του έργου. Η αξία του σύμφωνα με προγενέστερη μελέτη εκτιμητών ανέρχεται σε 1,4 δις €. Παρόμοιες λύσεις μόνο ο ΟΑΚ αε ευέλικτος σε εργασιακή ειρήνη και ενισχυμένος στο θεσμικό του πλαίσιο, όπως πρέπει να γίνει την επόμενη μέρα, μπορεί να τις αναζητήσει να τις αναλύσει να τις ωριμάσει και να τις υλοποιήσει.
Αυτές τις λύσεις όπως και τα διαφαινόμενα γραφειοκρατικά εμπόδια στην ανάπτυξη της Κρήτης τις παλινωδίες τα ετερόκλητα και αλληλοσυγκρουόμενα μηνύματα που δείχνουν ότι ο δρόμος δεν έχει βρει τον  “δρόμο του” πρέπει να απασχολήσουν το Τεχνικό Επιμελητήριο Δυτικής Κρήτης που οφείλει ως ο πλέον έγκυρος και αρμόδιος φορέας να διερευνήσει το θέμα και να παρέμβει δυναμικά».
Καταλήγοντας κάλεσε  «τον Πρόεδρο και την Διοικούσα του τμήματός μας που έχουν αποδείξει ότι διαθέτουν τα αντανακλαστικά την ευαισθησία και τις δυνάμεις, για ένα τέτοιου μεγέθους αναπτυξιακό θέμα, να το εισηγηθούν στην Αντιπροσωπεία ώστε να αναδειχτεί σε επίπεδο “Παντεχνικής’’ και δημοσίου διαλόγου».

ΤΟ ΤΕΕ  
Από την πλευρά του ο πρόεδρος του ΤΕΕ/ΤΔΚ, Σπύρος Σοφιανός, μας είπε ότι στη συζήτηση στη Διοικούσα «παραμείναμε σε διαδικαστικά θέματα και αποφασίσαμε να οργανώσουμε  μία συζήτηση, πιθανότατα παντεχνική, στην οποία θα καλέσουμε εκπρόσωπο από το Υπουργείο»
Ο κ. Σοφιανός σημείωσε ότι «με την ΕΥΔΕ ΒΟΑΚ που υπήρχε παλιότερα, που ήταν μια Ειδική Διεύθυνση ουσιαστικά του υπουργείου, είχε διαφανεί ότι δεν προχωρούσαν τα έργα με την ταχύτητα που θα θέλαμε. Και από εκεί ξεκινά ο προβληματισμός μας σε σχέση με την καινούργια ΕΥΔΕ. Αλλά είναι προβληματισμός. Θα το δούμε πιο συγκεκριμένα στην παντεχνική εκδήλωση με εκπροσώπους των φορέων και στην οποία θα καλεστούν ο ΟΑΚ και εκπρόσωπος του Υπουργείου». Ο ίδιος επισήμανε ότι  «τίθενται κάποια ζητήματα νομικής φύσεως. Το πρώτο είναι ότι μιλάμε για  ίδρυση μέσω Προεδρικού Διαταγματος ενώ αντιστοίχως ο ΟΑΚ που είχε τις αρμοδιότητες έχει ιδρυθεί με νόμο. Και αυτό το ζήτημα θα έπρεπε να το απαντήσουν οι νομικοί: Κατά πόσο μπορεί να γίνει μεταφορά αρμοδιοτήτων. Το δεύτερο είναι πως θα στελεχωθεί αυτή η υπηρεσία.  Η παλιά ΕΥΔΕ – ΒΟΑΚ έχει όλη μεταφερθεί στον ΟΑΚ. Γενικότερα ξαναμπαίνει ένας προβληματισμός γιατί για θέματα της Κρήτης θα ξαναμεταφερθεί το Κέντρο Αποφάσεων στην Αθήνα γιατί η ΕΥΔΕ είναι μια υπηρεσία του Υπουργείου».
Σε ό,τι αφορά την υλοποίηση των έργων ο κ. Σοφιανός υπενθυμίζει ότι «στο κομμάτι της Γεωργιούπολης το έργο της οδικής ασφάλειας που τρέχει ο ΟΑΚ είναι της τάξης των 11 εκ. Ευρώ. Αυτά τα έργα δεν θα θέλαμε να σταματήσουν».
Καταλήγοντας ο ίδιος σημείωσε ότι φημολογείται πως «μέσα στον Αύγουστο θα γίνει Προεδρικό Διάταγμα για την ΕΥΔΕ Κρήτης και Δωδεκανήσων» και πρόσθεσε ότι το ζήτημα  είναι «να διαμορφώσουμε άποψη» και να μπει σε μια ρότα το έργο του ΒΟΑΚ.

ΟΙ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ ΣΤΟΝ Ο.Α.Κ.
Να υπενθυμίσουμε ότι το Σωματείο Εργαζομένων Οργανισμού Ανάπτυξης Κρήτης (ΟΑΚ) σε γενική συνέλευσή τους στις 28 Μαρρτίου 2017 εξέδωσε απόφαση με την οποία, μεταξύ άλλων, διαμαρτύρεται έντονα για τη σύσταση, από το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, της ΕΥΔΕ Κρήτης και Δωδεκανήσων, καθώς «μέσω του Προεδρικού Διατάγματος και των καθηκόντων που ανατίθενται στην ΕΥΔΕ, αφαιρούνται, με έμμεσο τρόπο, από τον Οργανισμό Ανάπτυξης Κρήτης Α.Ε. (Ο.Α.Κ. Α.Ε.) βασικές θεσμοθετημένες αρμοδιότητες, που πηγάζουν από τον ιδρυτικό νόμο του Οργανισμού (Ν.4138/2013) και αφορούν στην υλοποίηση των μεγάλων οδικών έργων της Κρήτης (ΒΟΑΚ, ΝΟΑΚ) και των μεγάλων υδραυλικών έργων (φράγματα)».