Πέμπτη, 28 Μαρτίου, 2024

Πνευματικά και καλλιτεχνικά γεγονότα του τόπου μας

Αγαπητοί αναγνώστες,
καλή Σαρακοστή και υγεία!
Η πρώτη βδομάδα του Μάρτη άνοιξε με τις Μεγάλες Αποκριές (της Τυρινής) και συνέχισε την επομένη μέρα με την Καθαρά Δευτέρα (3/3) για τα λαογραφικά των οποίων γράψαμε στη στήλη μας στις 20/2, 27/2 και 28/2.
Η νηστεία της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής με τους κατανυκτικούς Εσπερινούς της, με τους Χαιρετισμούς της Παναγίας (Ακάθιστος Ύμνος) κάθε Παρασκευή, με τη μετρημένη ψυχική προετοιμασία μας, σαν Χριστιανών καθώς και τη σεμνοπρεπή συμπεριφορά και την πνευματική μας άσκηση, οδεύουμε προς το Άγιον Πάσχα, που φέτος θα ’ναι 20 Απριλίου καθώς ορίζει η Πίστη μας και η πατροπαράδοτη Παράδοσή μας!
Οι παραπάνω σκέψεις μας δεν είναι: “θείον κήρυγμα”, μιας και δεν είναι της αρμοδιότητάς μας, αλλά οι παράλληλες πατρογονικές ορμηνείες, από τα μικράτα μας κι όσο βρίσκονταν στη ζωή παππούδες και γιαγιάδες στο σπίτι, μαζί με τους γονείς μας και βέβαια όλους τους γεροντότερους, που συνιστούσαν θησαυρό, αυτοί “οι αγράμματοι σοφοί”, με τις “υποδείξεις” των, για τη ζωή μας!
Δεν τα ξεχνώ ποτέ μου τα παιδικά, νεανικά και μετά, απόβραδα, όταν χτυπούσεν η καμπάνα για τον Εσπερινό, τον πρώτο της Καθαράς Δευτέρας, που όλο το χωριό, που λίγες ώρες πιο πριν διασκέδαζε, “μουτζουρώνονταν” κατά το έθιμο, καθαρίζονταν, ετοιμάζονταν, θαρρείς γενική συνεννόηση κι έφταναν στην εκκλησία “για το πρώτο Ντυνάμεω” (= Κύριε των Δυνάμεων…) που απόψε ψάλλεται πρώτη μέρα της Σαρακοστής!
Κι όλοι, σαν τέλειωνε, μιλούσανε για “στάδιο αρετών”, για νηστεία, για καλοσύνη με τους συγχωριανούς μας, κ.λ. σχετικά, άγραφοι νόμοι της Παράδοσης, εναρμονισμένοι με τις οδηγίες και τους κανόνες της Εκκλησίας μας, για να φτάσουμε όσο γίνεται πιο σωστά στη Λαμπροφόρο Ανάσταση, στο Άγιο Πάσχα!
Αναγνώστες μας αγαπητοί, τις ευχές μας για Καλή Σαρακοστή και Υγεία.
***
Κι ύστερα από τις εισαγωγικές μας αυτές γραμμές, στεκόμαστε για λίγο, σε μερικά λαογραφικά του Μάρτη, στον τόπο μας, και σ’ άλλη από τις επόμενες συνεργασίες μας, θα γράψουμε περισσότερα.
1. Ο Μάρτης ήταν ο πρώτος μήνας του χρόνου, από τα χρόνια του Ρωμύλου και στο Βυζάντιο διατηρήθηκε ως τα 689 μ.Χ., οπότε την κατήργησαν ως ειδωλολατρική!
2. Ο λαός μας, τον Μάρτη τον λέει πεντάγνωμο, γιατί “πέντε φορές εχιόνισε· και πάλι το μετάνοιωσε και ξαναμεταχιόνισε!”.
Ευτυχείς θα ’μαστε, αν φέτος θα δικαιώσει το του λαού μας γι’ αυτόν, μιας και μας περιμένει, με τις λίγες φέτος βροχές, λειψυδρία…
3. Σήμερα 1η του Μάρτη, οι μαμάδες περνούν βραχιολάκι στον καρπό του χεριού των παιδιών τους, κανομένο από τριών χρωμάτων νήματα (κόκκινο, λευκό και χρυσαφί), για να μην τα κάψει ο ήλιος, για να μην τους… αρρωστήσουν και πολλά άλλα…
4. Οι αγερμοί των παιδιών, πρωτομαρτιά, είναι ένα ωραίο έθιμο. Ξύλινο ομοίωμα χελιδονιού, με λουλούδια τριγύρω του, συντροφιά παιδιών ή και ολάκαιρης τάξης (Δημοτικού), με τα σχετικά τραγούδια: “- Ήρθεν ήρθε χελιδόνα/ ήρθε κι άλλη μελιδόνα/ κάθισε και λάλησε/ και γλυκά κελάηδησε…” στα σπίτια της συνοικίας και τις ευχές για Ευτυχία, Καλοχρονιά κ.τ.ο. καθώς τα φιλοδωρούν οι νοικοκυρές. Σ’ άλλη ευκαιρία, περισσότερα!
***
Και τώρα η συνέχεια της στήλης μας:
Από τον πανοσιολογιώτατο αρχιμανδρίτη, τον πολυγραφότατο και χαρισματικό λειτουργό και εκπαιδευτικό, πατέρα Ιγνάτιο Χατζηνικολάου παρά την προκαιρού περιπέτεια της υγείας του – τον βοήθησεν η Χάρη του Θεού, που τόσες πράγματι χιλιάδες σελίδες της έχει αφιερώσει, και συνεχίζει την πολύτιμη συγγραφική του δραστηριότητα, πέραν των τακτικών συνεργασιών του, σ’ εκκλησιαστικά περιοδικά και εφημερίδες της Κρήτης μας!
Καλόδεχτο, λοιπόν, και καλοτάξιδο για την κίνηση του, λάβαμε το πρόσφατο έργο του: “Προσωπείον και Προσωπικότης”, Χανιά, 2014, σχ. 8ο, σ. 192.
Όσα τα γράμματα της αλφαβήτας μας, τόσα έφτασαν και τα μέχρι σήμερα εκδοθέντα έργα του σεβαστού απ’ όλους μας, λειτουργού της Εκκλησίας μας αρχιμ. Ιγνατίου· από την “Κρίση του σύγχρονου πολιτισμού” του 1967, ως το περυσινό: “Της Ψυχής το σκότος” και το πρόσφατο: “Προσωπείον και Προσωπικότης” στις σελίδες του οποίου μας εκθέτει τις σοφές σκέψεις του για: “Τον Μεγαλοϊδεατισμό”, “Τον υπεράνθρωπο μεγαλοϊδεάτη, ως άτομο και ως εξουσία”, “Για την ευθύνη και στάση μας στον εξουσιαστή και μη”. Και κλείνει με την “Πρόληψη και θεραπεία”, επιλογικό κεφάλαιο σαράντα σελίδων (σ. 147 – 187), στο οποίο βάζει “το νυστέρι ως το κόκκαλο”, ύστερα από την εκτεταμένη ορθότατη “διάγνωση” και στη συνέχεια προτείνει ό,τι απαιτεί η σωστή αντιμετώπιση του σκεπτόμενου ανθρώπου, για την αντιμετώπιση και τη λύση των ψυχοφθόρων ενεργειών του.
Μελετά σοφές και αιώνιες σκέψεις “Του Δασκάλου και Επισκόπου, του Μακαριστού Μητροπολίτου Κισάμου και Σελίνου Ειρηναίου”, το ιερό πρόσωπο του οποίου, αφιερώνει το έργο του αυτό, ο συγγραφέας.
Συσχετίζει τα ανάλογα επισημαινόμενα από τα αρχαία μας κείμενα αρχίζοντας από τους αρχαίους (Όμηρο, Σωκράτη, Πλάτωνα, Ευριπίδη, Δημοσθένη κ.λπ.) κι από τους νεώτερους (Β. Ουγκώ, Ρ. Ρολλάν, Αλμπ. Σβάϊτσερ κ.λπ.) και βέβαια όλα τα παραθέματα σε συσχέτιση των προβληματισμών του συγγραφέα και κάτω από την άγρυπνη παρακολούθηση της Αγίας μας Γραφής, των Πατερικών κειμένων, την Κλίμακα και Αγιασμένους Γέροντές μας, έργο κοπιώδες, όμως πληρέστατο!
Το έργο σου αυτό, σεβαστέ μας πάτερ Ιγνάτιε, το διάβασα με προσοχή και με το μολυβάκι μου στο χέρι, για τις επισημάνσεις που χαιρόμουνα, και θέλω να Σας ευχαριστήσω θερμότατα για τη συγκινητική αφιέρωση του βιβλίου Σου στο πρόσωπό μου· και για τη συνεχή πνευματική επικοινωνία από τα παλιά…
Θα κλείσω το φτωχικό μου σημείωμα, μ’ ένα σύντομο παράθεμα από το βιβλίο τονίζοντας ότι έβαλες το δάκτυλό σου “επί τον τύπον των ήλων” στα βασανιστικά θέματα της συμπεριφοράς που μελετάς. Να ’χεις υγεία και παρά Θεού ενίσχυση, να συνεχίζεις το έργο σου. Και το σύντομο παράθεμα – δώρο στους αναγνώστες μας, μέχρι να προμηθευτούν το πολύτιμο νέο έργο σου:
“… Όπως θα είδε ο αγαπητός μου αναγνώστης, το βιβλίο αυτό γράφτηκε με πολύ πόνο και εκφράζει τα ανάλογα συναισθήματα των αναριθμήτων θυμάτων του προσωπείου σε όποιο πόστο κι αν τους συνήντησε και όποιοι κι αν ήταν, ή είναι οι προϊστάμενοί του και οι άρχοντές του, αιρετοί και μη.
Δεν μισούμε κανέναν απ’ αυτούς. Τους αγαπάμε. Μισούμε όμως τα έργα τους. Μισούμε την αμαρτία, αγαπάμε τον αμαρτωλό και ως συναμαρτωλοί, προσευχόμαστε γι’ αυτούς, όπως εκτεταμένως τα αναφέραμε στο Γ’ Κεφάλαιον. Άλλωστε, κι ο ίδιος ο Χριστός μας έδωσε αυτήν την εντολή πολλάκις, και ο Αγιος Ιάκωβος ο αδελφόθεος, στην ομώνυμη επιστολή του: “εύχεσθε (προσεύχεσθε) υπέρ αλλήλων όπως ιαθείτε” και  μάλιστα θα σημειώσει στη συνέχεια ότι η προσευχή μας αύτη, από δίκαιες ψυχές, έχει μεγάλη δύναμη “Πολύ ισχύει δέησις δικαίου ενεργουμένη” (Ιακ. 5, 16)…” (σ. 182).
***
Κι από τις ορθές πνευματικές κατευθύνσεις, στις σωματικές προβληματικές (ασθένεια – γιατρός κλ.) που μας φροντίζουν οι γιατροί μας. Ο αγαπητός Σελινιώτης γιατρός Ω.Ρ.Λ., αλλά και ερευνητής – μελετητής στον χώρο του (ιατρική) Ευτύχης Ι. Λαμπουσάκης, μας χάρισε τελευταία ένα βιβλίο με ιδιαίτερο περιεχόμενο. Δηλαδή, μας γνώρισε τη συνεισφορά των γιατρών, των πρακτικών γιατρών και των μαιών, που έζησαν και προσέφεραν τις υπηρεσίες των στην επαρχία Σελίνου (1900-1950) και βέβαια δεν ξεχνά και το “Ασκληπιείο της Λισσού” της επαρχίας του.
Προσωπικά, θεωρήσαμε μιας και είχαμε την τιμή να γράψουμε “τον χαιρετισμό” μας στο έργο ότι δεν είναι απαραίτητη η παρούσα σύντομη παρουσίασή μας, αφού οι σκέψεις μας είναι στο βιβλίο. Ξαναδιαβάζοντάς το, μας προβλημάτισεν η απουσία του έργου από την από δεκαετιών καθιερωμένη στήλη μας, ευγενική παραχώρηση στην ταπεινότητά μου, από τον ιδρυτή των “Χανιώτικων νέων”, κ. Γιάννη Γαρεδάκη!
Ετσι σκεπτόμενος, λοιπόν, καταθέτομε τις παρακάτω γραμμές για το έργο: “Η Ιατρική περίθαλψη στην επαρχία Σελίνου, τα πρώτα -50- χρόνια από την τουρκική απελευθέρωση (1900 – 1950)”, Χανιά, 2013, σχ. 8ο, σ. 108, έκδοση του Ιατρικού Συλλόγου Χανίων.
Και μόνη η απόφαση του συγγραφέα του έργου να συγκεντρώσει και να εξακριβώσει τα συλλεγέντα, με μόχθο και μεράκι στοιχεία, για τον κάθε Σελινιώτη -μιας και περιορίζεται σ’ αυτήν την έκδοσή του σ’ αυτούς- γιατρό επιστήμονα, γιατρό πρακτικό στα χωριά μας, μαία (μαμμές που κείναι τα χρόνια ήταν οι “ξεγεννήστρες”) – αφού αρκετά αργότερα είχαμε γιατρούς της ειδικότητας αυτής, είναι σημαντικό έργο!
Προπάντων όμως προβολή και αναγνώριση της προσφοράς δεκατριών γιατρών και των, κατά χωριό, πρακτικών και “μαιών”. Στα “προλεγόμενά” του καθώς και στην “ιστορική διαδρομή” που προτάσσει (σ. 13 – 22) ο συγγραφέας, μας καταθέτει τα ιστορικά δεδομένα του θέματός του, από πάσης πλευράς προκειμένου ν’ ακολουθήσουν: τα βιογραφικά με όλα τα στοιχεία (σπουδές, χωριά εξάσκησης του επαγγέλματός των, κ.λ.) πλουτισμένα με ενδιαφέρον φωτογραφ. υλικό. Ενα έργο, κοντολογίς χρησιμότατο, επιβεβλημένο να εκδοθεί και να κυκλοφορήσει ευρύτατα. Είναι δε τιμητικά έκδοση του Ιατρικού Συλλόγου Χανίων.
Ευχές θερμές αγαπητέ Ευτύχιε, συνεπαρχιώτη, με την παράκληση: Να συνεχίζεις ανάλογα έργα, για τα οποία συλλέγεις και μελετάς το υλικό τους.
Εδώ όμως τελειώσαμε για σήμερα· τα ξαναλέμε -συν Θεώ- την άλλη βδομάδα. Ευχές και Καλή Σαρακοστή, με υγεία!


Ακολουθήστε τα Χανιώτικα Νέα στο Google News στο Facebook και στο Twitter.

Δημοφιλή άρθρα

Αφήστε ένα σχόλιο

Please enter your comment!
Please enter your name here

Εντός εκτός και επί τα αυτά

Μικρές αγγελίες

aggelies

Βήμα στον αναγνώστη

Στείλτε μας φωτό και video ή κάντε μία καταγγελία

Συμπληρώστε τη φόρμα

Ειδήσεις

Χρήσιμα