Οι ιστορίες τους ξεκινούν πολλά χρόνια πριν… Μέσα από μία μακρά διαδρομή, “έχτισαν” μία παράδοση, την οποία άλλοι -πιστοί συνεχιστές τους- ακολουθούν και άλλοι διατηρούν κάποια απομεινάρια, κρατώντας “ζωντανές” τις μνήμες μίας εποχής.
Το “χθες” και το “σήμερα” δύο ιστορικών ποτοποιείων των Χανίων, αλλά και της “Σταφιδικής Ενωσης Χανίων” μιας και η καλλιέργεια του αμπελιού αποτέλεσε την ισχυρή βάση για τη δημιουργία εργοστασίων μεταποίησης των προϊόντων του στο Νομό Χανίων, και χρονολογείται από το 1929, καταγράφουν οι “διαδρομές”.
Πρωτοξεκίνησαν από τους ιδρυτές τους την εποχή της Κρητικής Πολιτείας (1898), με τις επόμενες γενιές να συνεχίζουν την παραγωγή στα οικογενειακά ποτοποιεία τροφοδοτώντας την περιοχή μας με προϊόντα εξαιρετικής ποιότητας.
Ποτοποιία “Μανωλακάκη”: Η πρώτη ποτοποιία στην Κρήτη
Η Κρητική Ποτοποιία “Μανωλακάκη” ασχολείται με την απόσταξη ούζου και την παραγωγή και εμφιάλωση αλκοολούχων ποτών.
Είναι μια οικογενειακή επιχείρηση, μια ποτοποιία 135 ετών λειτουργίας με διευθύνοντες τους Ευτύχη και Γεώργιο Μανωλακάκη (4η γενεά), που συνεχίζουν την παράδοση, συνδυάζοντας την πείρα με τη σύγχρονη τεχνογνωσία και τη νέα τεχνολογία.
Τα παραγόμενα προϊόντα είναι το Ούζο, Λικέρ, εμφιαλωμένη τσικουδιά και ρακόμελο με στόχο την διεύρυνση του δικτύου των πωλήσεων σε Ελλάδα και εξωτερικό.
Ο Γιάννης Μανωλακάκης, έχοντας σπουδάσει χημεία στη Γαλλία, όπου και πήρε το παρατσούκλι «ο Χημικός» δούλεψε στον Πειραιά μαθαίνοντας πολλά από τα μυστικά της τέχνης της παραγωγής των ποτών.
Το 1884 κατεβαίνει στην Κρήτη και ιδρύει στον Ταυρωνίτη την πρώτη ποτοποιία στο νησί μας καθώς μέχρι εκείνη την εποχή παρασκευαζόταν μόνο κρασί και τσικουδιά.
Ο Γιάννης Μανωλακάκης καινοτομεί και πρωτοπορεί και παράγει μπράντυ, λικέρ, και ποτό μαστίχα.
Εν συνεχεία, τη σκυτάλη παίρνει ο γιος του, ώσπου το 1922, η ποτοποιία Μανωλακάκη ξεκινάει να παράγει ούζο, με την επωνυμία “Κένταυρος”. Σε αυτό συνέβαλε και η παρουσία των προσφύγων από τη Μικρά Ασία που έκαναν ευρύτερα γνωστό το ούζο στην Κρήτη.
Την ίδια εποχή ξεκινάει τη λειτουργία του, το τυποποιητήριο της εποχής καθώς μέχρι τότε όλα γίνονταν χειρωνακτικά. Η ποτοποιία μεταφέρεται πλέον στο κέντρο της πόλης των Χανίων όπου στεγάζεται μέχρι σήμερα.
Συνεχιστές τις προσπάθειας ο Γιάννης Μανωλακάκης το 1952 και εν συνεχεία οι γιοι του Ευτύχης και ο Γεώργιος Μανωλακάκης το 1989, εξελίσσουν την επιχείρηση τηρώντας με ευλάβεια τις παραδοσιακές συνταγές, κάνοντας χρήση των μεταφερόμενων από γενιά σε γενιά μεθόδων και μυστικών σε όλα τα στάδια της παραγωγής.
«Μετά από 135 χρόνια επιχειρηματικής ζωής, με μικρές διακοπές τις περιόδους των Επαναστάσεων και των πολέμων, παλεύουμε ως 4η γενιά (απ’ τις παλαιότερες επιχειρήσεις των Χανίων) ενάντια στις δύσκολες συνθήκες που βιώνουν οι Ελληνες επιχειρηματίες και η ελληνική κοινωνία συνολικότερα. Κυρίως μετά το “προδοτικό” μνημόνιο.
Το ελληνικό ποτό “ΟΥΖΟ” αν και εθνικό προστατευόμενο προϊόν περνάει μεγάλο διωγμό από το 1977 και μετά, απροστάτευτο (λόγω υποστελέχωσης κρατικών υπηρεσιών) από τις νοθείες παράνομων κυκλωμάτων και τον αθέμιτο ανταγωνισμό από τις μεγάλες εταιρείες.
Συνεχίζουμε με πείσμα, με την ίδια πίστη και αισιοδοξία. Οι δυσκολίες, μας κάνουν πιο δυνατούς, εμπνέοντάς μας να δημιουργούμε συνεχώς νέα προϊόντα, κρατώντας ψηλά την ποιότητά τους», δήλωσε στις “διαδρομές” ο κ. Ευτύχης Μανωλακάκης.
Οινοποιείο Αποστολάκη
Οινοποιείο Αποστολάκη, ιδιοκτησίας Αφών Αποστολάκη.
Κατασκευάστηκε το 1936 και λειτούργησε μέχρι το 1957 ως οινοπωλείο και ποτοποιείο στην οδό Χατζημιχάλη Νταλιάνη 46.
Εν συνεχεία, έως το 1996 λειτούργησε ως πρατήριο οίνων και ποτών.
Σήμερα, υφίσταται ως κτίσμα και λειτουργεί με άλλη χρήση από τον κ. Μανώλη Μπιτσάκη, ως εστιατόριο, διατηρώντας εσωτερικά μέρος του εξοπλισμού του.
Οπως επεσήμανε μιλώντας στις “διαδρομές” ο κ. Μπιτσάκης, «το οινοπωλείο και ποτοποιείο Αποστολάκη, παρήγαγε μία σειρά προϊόντων, όπως κονιάκ, βερμούτ, ούζο αλλά και εκλεκτή τεντούρα. Από το 1996, παρέλαβα το οίκημα και το λειτουργώ ώς εστιατόριο. Οι ποτοποιοί Γιώργος και Αντώνης Αποστολάκης δεν ζουν πια. Εχω κρατήσει και διατηρήσει κάποιο χρηστικό υλικό του οινοποιείου – ποτοποιείου ως ντεκόρ για να θυμίζει τις εποχές εκείνες».
“Σταφιδική”
Ο Συνεταιρισμός σταφιδοπαραγωγών με την ονομασία “Σταφιδική Ενωση Χανίων” δημιουργήθηκε το 1929 όπου συμμετείχαν 24 Συνεταιρισμοί Σταφίδας του Νομού Χανιών, αντιπροσωπεύοντας καλ- λιεργητές σουλτανίνας, έκτασης 8.500 στρεμμάτων με μέση ετήσια παραγωγή 2.000 τόνους.
Αρχικά βρισκόταν στην οδό Καλεργών με κατάληξη του κτηρίου στην Ακτή Ενώσεως του λιμανιού των Χανιών.
Το εργοστάσιο της Σταφιδικής Ενωσης ήταν ένα τριώροφο κτήριο με αξιόλογο εξοπλισμό, δυναμικότητας 5.000 τόνων επεξεργασμένης και τυποποιημένης σταφίδας ετήσια. Διέθετε πλήρες εμπορικό τμήμα με δίκτυο ανταποκριτών στο εσωτερικό και εξωτερικό. Στους αποθηκευτικούς χώρους της Σταφιδικής Ενωσης πραγματοποιούνταν η συγκέντρωση της σταφίδας από τους παραγωγούς. Στη συνέχεια με την βοήθεια του μηχανολογικού εξοπλισμού που διέθετε, περνούσε από τα στάδια διαλογής κατά μέγεθος, καθαρισμού από τα κοτσάνια, πλύσιμο, αποξήρανση σε κλίβανο και τυποποίηση σε διάφορες συσκευασίες. Το προσωπικό που απασχολούσε κυμαίνονταν από 100-300 άτομα, ανάλογα με την εποχή, ενώ η διάθεση του προϊόντος γινόταν στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό κυρίως Ευρώπη, Αφρική και Ασία.
Το εργοστάσιο της Σταφιδικής Ενωσης σταμάτησε να λειτουργεί το 1965, ενώ μέρος του κατεδαφίστηκε στα τέλη της δεκαετίας του ’90 σε πολύ κακή κατάσταση.
Από τότε και μετά γινόταν μόνο συγκέντρωση σταφίδας στους αποθηκευτικούς χώρους που διέθετε η Σταφιδική Ενωση στην οδό Πατριάρχη Ιωννικείου 34, στη Νέα Χώρα, για λογαριασμό της Κεντρικής Συνεταιριστικής Ενωσης Σουλτανίνας Ηρακλείου.
Σήμερα η Σταφιδική Ενωση Χανίων, με τη νέα της μορφή, ως Αγροτική Εταιρική Σύμπραξη (Α.Ε.Σ.)-Α.Ε., μέσα από το ΚΕΑ (Κέντρο Εξυπηρέτησης Αγροτών) Χανίων, παρέχει κυρίως συμβουλευτικές υπηρεσίες στους παραγωγούς και λειτουργεί στον τομέα των ενισχύσεων, παρέχοντας κάθε φορά στους παραγωγούς τις προβλεπόμενες διαδικασίες, ώστε να διεκπεραιώνεται έγκαιρα η υποβολή της Αίτησης Ενιαίας Ενίσχυσης.
