Πέμπτη, 28 Μαρτίου, 2024

Ως υπεράσπιση της σωματικότητας

«[…] Σώμα του βράχου και ρίγος της καρδιάς…»
Οδυσσέας Ελύτης

H επέτειος των 10 χρόνων του Διεθνούς Φεστιβάλ Σύγχρονου Χορού Dance Days Chania (27/7-4/8/2020) σηματοδοτήθηκε σε όλες τις παρεμβάσεις του στους δημόσιους χώρους της πόλης των Χανίων στο πλαίσιο της ιδιότυπης συνθήκης της πανδημίας, με το ηχηρό μήνυμα της σοφίας των σωμάτων, την αλληλεγγύη και αμοιβαιότητα που μοιράζονται όταν συνομιλούν με εμπιστοσύνη, τις διαρκείς αναζητήσεις τους και στο φως που κρύβουν μέσα τους «Για μένα το μεγάλο στοιχημα φέτος ήταν η υπεράσπιση της σωματικότητας…Να φέρουμε το σώμα στο προσκήνιο, να δώσουμε χώρο και ελπίδα στους νέους δημιουργούς, να προστατέψουμε την επαφή, την εγγύτητα…Να επιμείνουμε στην αρχή μας, ότι η τέχνη δεν είναι και δε θα είναι ποτέ πολυτέλεια, αλλά επιτακτική ανάγκη κι εργαλείο για έναν κόσμο με ποιότητα, για μια ζωή με νόημα και ουσία!» επισημαίνει η καλλιτεχνική διευθύντρια του προγράμματος και διευθύντρια του Φεστιβάλ κ. Σοφία Φαλιέρου.
Η έναρξη του στις 27 Ιουλίου στην Πλατεία Δεσποτάκη Μελχισεδέκ με τη χορογραφία –performance «In the darkness” ήταν μια συγκινησιακή αποκάλυψη για τα δυνατά μηνύματα που η αρμονική διάδραση χορεύτριας και χορογράφου έστελναν σε κάθε τους κινητική έκφραση .
Διπλή αποκάλυψη για μένα όταν στην επιδέξια συγκλονιστική νεαρή ερμηνεύτρια του ντουέτου εντόπισα τη μαθήτρια μου, του 19ου Δημοτικού Σχολείου Χανίων, την Ελένη Τσιχλάκη που πριν από μια δεκαετία περίπου παρέδιδε μαθήματα ζωής στους συμμαθητές της και τους δασκάλους της, σε όλους εμάς για πάρα πολλά: Για τη θετική της σκέψη, την ωριμότητα, την επιμονή και υπομονή της, αλλά και για την ενεργητική της συμμετοχή και τις δημιουργικές πρωτοβουλίες της στις δραστηριότητες της σχολικής κοινότητας .
Η Ελένη είχε επίγνωση της σοβαρότητας της σπάνιας νόσου που σε εκείνη και στην μεγαλύτερη αδερφή της Εύα στερούσε με σκληρές ταχύτητες σταδιακά την όραση. Ωστόσο ποτέ δεν εγκατέλειπε την προσπάθεια της για την ισότιμη πρόσβαση στο ποιοτικό βίωμα της καθημερινότητας της ζωής. Μαζί της ακούραστη φύλακας άγγελος, αλλά με τη σωστή «θέση» για την ιδιαιτερότητα του εμποδίου των παιδιών της η μητέρα τους, η οποία υποστήριζε με πολύ συνειδητοποιημένα βήματα την αποτελεσματική συνεργασία σχολείου και οικογένειας.
Η Ελένη Τσιχλάκη, φοιτήτρια στο Πανεπιστήμιο πλέον, επιλέγοντας με τη συμμετοχή της στο Φεστιβάλ, την τέχνη του σύγχρονου εκφραστικού χορού, ακτινοβόλησε και πάλι μαζί με την ευαισθητοποιημένη μέντορα χορογράφο της Βίκυ Αγγελίδου, εύγλωττα τη δυναμική που απελευθερώνει το σώμα, όταν εμφορείται από την ατσαλένια θέληση την υπομονή και την αφοσίωση στον στόχο. Έστω κι αν υπάρχουν εμπόδια όρασης που καθιστούν, όχι μόνο τη λειτουργική κίνηση αλλά ένα παραπάνω την καλλιτεχνική κίνηση στο δημόσιο χώρο, μια πρόκληση που ενέχει ρίσκο.
Το μήνυμα της δυνατής ερμηνείας τους πολλαπλό:
Το σώμα οδηγός
Για την αμοιβαιότητα στη σχέση…
Για την ενσυναίσθηση στην επικοινωνία…
Για την αλληλοϋποστήριξη στα δύσκολα…
Για την αποφόρτιση στην ένταση…
Για την ενδυνάμωση του μυαλού…
Για την ισορροπία της ψυχής…
Για τη μεταβολή του ανέφικτου σε εφικτό…
Για την αναμέτρηση της δυνατότητας με το εμπόδιο…
Για την μετάγγιση των πανανθρώπινων αξιών στην κοινότητα!!!
Η Βίκυ Αγγελίδου είναι χορογράφος, περφόρμερ και εκπαιδεύτρια σύγχρονου χορού, που διαμένει ανάμεσα στην Ολλανδία και την Ελλάδα. Επίσης, είναι απόφοιτη του τμήματος Ψυχολογίας. Ως δημιουργός και ως άνθρωπος οραματίζεται την αλλαγή, εσωτερική και εξωτερική, την συνειδητοποίηση και τη δημιουργία παραστάσεων που θα αποτελούν «τόποι και χρόνοι αληθινής συνάντησης των ανθρώπων».
Η χορογράφος έχτισε τη χορογραφία δημιουργώντας μια ακολουθία κινητικής έκφρασης με συμβολισμούς που υποδήλωσαν την επίμονη και επίπονη ανάβαση δυο ανθρώπων προς τον στόχο με αμοιβαιότητα και πίστη. Αποκάλυψαν τους κλυδωνισμούς το ρίσκο και την επιδίωξη της ισορροπίας στην αστάθεια του κινδύνου, τη διαρκή ψηλάφηση –αναζήτηση από τον άνθρωπο της βάσης της ατομικής, αλλά και της συλλογικής για τη διαδρομή ενός επίπονου εγχειρήματος.
Παρακάτω οι απαντήσεις της Βίκυς Αγγελίδου για το ταξίδι της δημιουργίας της παράστασης:

Μ.Δ: Πώς χτίστηκε η χορογραφία;
Β.Α: Η χορογραφία αυτή πήρε σάρκα και οστά στα Χανιά, εντός μιας εβδομάδας, ως φιλοξενούμενη χορογράφος του φεστιβάλ. Το πρώτο βήμα ήταν η συνέντευξη με την Εύα Τσιχλάκη, μια νέα κοπέλα με οπτική αναπηρία (95%), που διαμένει στα Χανιά. Η πορεία της δημιουργίας θα βασιζόταν αφηγηματικά πάνω σε αυτήν τη συνέντευξη, και ήμουν σίγουρη ότι θα μας πρόσφερε ένα πλούσιο έδαφος για να χτίσουμε, αλλά η αλήθεια είναι ότι η ένταση του λόγου της και της αφήγησής της ήταν πολύ μεγαλύτερη από αυτό που φανταζόμουν. Καθόλη την διάρκεια της εβδομάδας, καθώς επεξεργαζόμουν το ηχητικό αρχείο, η συνέντευξη διαρκώς με συγκινούσε.
Στη συνέχεια ξεκινήσαμε με την Ελένη Τσιχλάκη τις πρόβες στην πλατεία Μελχισεδέκ. Το χτίσιμο πάντα είναι μια μοναδική διαδικασία, που προσομοιώνει την ίδια τη ζωή: Δεν ξέρεις οι πόρτες που θα επιλέξεις που θα σε οδηγήσουν, και κάθε στιγμή επιλέγεις βάση πολλών απρόσμενων, πολύπλοκων ωθήσεων, που δεν μπορείς να αποκωδικοποιήσεις εκείνη τη στιγμή, αλλά πρέπει να εμπιστευτείς το ένστικτό σου. Στην συγκεκριμένη διαδικασία είχα αρκετές δυσκολίες. Ήμουν και χορογράφος και χορεύτρια, και μάλιστα χόρευα χωρίς να βλέπω. Οπότε το μεγαλύτερο πρόβλημα ήταν ότι έβλεπα πολύ λίγα από το αισθητικό κομμάτι της χορογραφίας. Αναγκαστικά, έπρεπε η ίδια η θεματολογία (η έλλειψη όρασης) να ποτίσει και τη χορογραφική διαδικασία. Να εμπιστευτώ δηλαδή το ένστικτό μου, και όχι τα μάτια μου, για το αποτέλεσμα. Στο μεταξύ, οι συναντήσεις μας με τον Μανώλη Σπανουδάκη, επίσης κάτοικο Χανίων με οπτική αναπηρία, πότιζαν την γνώση μου για τις λεπτομέρειες των προβλημάτων διαβίωσης που αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι με οπτική αναπηρία. Ξεκαθάριζα και επανατοποθετούμουν συνεχώς. Και αν είχα άλλον έναν μήνα εκεί στην πλατεία, θα συνέχιζα να μαθαίνω αδιάλειπτα.

Μ.Δ:Ποια η αφετηρία έμπνευσης;
Β.Α.: Θα έλεγα 2 χρόνια πριν, όταν με προσκάλεσε ο συνθέτης Xavier Geerman να ξεκινήσουμε μια έρευνα με αντικείμενο την οπτική και την ακουστική αναπηρία. Αλλά αν το καλοσκεφτώ, τα μάτια πάντα με εμπόδιζαν να δω. Πάντα ήθελα να κλείνω τα μάτια και να αφουγκράζομαι με τις υπόλοιπες αισθήσεις. Επίσης, ο παππούς πέθανε με ολική απώλεια όρασης (και λόγω αυτής πιστεύω κατέληξε νωρίτερα από το προδιαγεγραμμένο). Είναι πολύ σκληρό να βλέπεις τον άνθρωπό σου να μαραζώνει. Χάνοντας την αίσθηση της όρασης, οι άνθρωποι βιώνουν ένα μεγάλο αίσθημα ανημπόριας. Δεν ξέρουν πως να την αντικαταστήσουν.

Μ.Δ: Ποιο μήνυμα επιδιώκεις να δώσεις με την Ελένη και την Εύα ως νέος δημιουργός στην πόλη μέσω του φεστιβάλ;
B.A.: Θέλω να βάλω όσους περισσότερους ανθρώπους σε σκέψεις, να τους κάνω να συναισθανθούν τον κίνδυνο που περιβάλλει αυτούς τους ανθρώπους καθώς μετακινούνται εντός του δημόσιου χώρου και του πόσο σημαντικό είναι να κατοχυρώνεται η αυτονομία και η ασφάλεια εντός των πόλεων για όλους. Επίσης, θέλω να δημιουργήσω χώρο ώστε οι άνθρωποι με οπτική αναπηρία να μπορέσουν να αναπνεύσουν εντός του, να νιώσουν ότι μπορούν να μιλήσουν, να δημιουργήσουν, να χτίσουν.
Υπάρχει το ιδιαίτερο της κατάστασής τους που πρέπει να γίνει κατανοητό και σεβαστό, αλλά και το γεγονός ότι στο βάθος οι φόβοι και οι επιθυμίες μας είναι απολύτως οι ίδιες. Δεν διαφέρουμε σε τίποτα. Όλο το κείμενο της συνέντευξης θα μπορούσε να έχει ειπωθεί από οποιονδήποτε. Πρέπει πάντα να βλέπουμε το πανανθρώπινο σε κάθε διαφορετικό.

Μ.Δ.: Ποια μηνύματα προσλαμβάνεις από τις αδελφές Τσιχλάκη με τη δυναμική της έκφρασης τους στη διαδικασία της προετοιμασίας και εξέλιξης της performance;
Β.Α.: Θα φανεί κλισέ, αλλά η αλήθεια είναι ότι καθώς επεγεργαζόμουν το ηχητικό αρχείο της συνέντευξης έκλαιγα για το γεγονός ότι συναισθανόμουν μια καθολικά μεγαλύτερη δύναμη ψυχής από την δική μου. Αυτό είναι και το χάρισμα που λαμβάνει κανείς, όταν ξεπερνάει τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει. Έχει μεγάλο απόθεμα ψυχής.
Ο χορός απαιτεί υπομονή, επιμονή, αγάπη προς την τέχνη και πίστη στον εαυτό. Καθώς εκπαιδεύεσαι αλλάζεις. Και μετά έρχεται η στιγμή που αντιστρέφονται οι ρόλοι. Γίνεσαι πηγή αλλαγής. Η Ελένη, ως νέα ερασιτέχνης χορεύτρια είναι ήδη αστείρευτη πηγή έμπνευσης και αλλαγής για πολλούς ανθρώπους.!!!

Αναλυτικότερα στις διευθύνσεις
https://dancedays.gr/
https://georgeanastasakis.com/
*****
***Οι φωτογραφίες που πλαισιώνουν το κείμενο παραχωρήθηκαν ευγενικά από τον καλλιτέχνη φωτογράφο Γιώργο Αναστασάκη που με το φακό του αναδεικνύει απαράμιλλα το παιχνίδισμα του φωτός και της σκιάς της σωματικότητας των χορευτών με τη δική του χαρακτηριστική εικαστική οπτική κάθε χρόνο στο φεστιβάλ DDC.
Τον ευχαριστώ θερμά, καθώς και την Καλλιτεχνική διευθύντρια Σοφία Φαλιέρου, .αλλά και τη χορογράφο Βίκυ Αγγελίδου για τον πολύτιμο χρόνο που μου αφιέρωσαν προκειμένου να δώσω ένα μικρό στίγμα της ταυτότητας του Φεστιβάλ Σύγχρονου Χορού που αλλάζει δραματικά το πολιτισμικό τοπίο της πόλης με τις παρεμβάσεις του…


Ακολουθήστε τα Χανιώτικα Νέα στο Google News στο Facebook και στο Twitter.

Δημοφιλή άρθρα

Αφήστε ένα σχόλιο

Please enter your comment!
Please enter your name here

Εντός εκτός και επί τα αυτά

Μικρές αγγελίες

aggelies

Βήμα στον αναγνώστη

Στείλτε μας φωτό και video ή κάντε μία καταγγελία

Συμπληρώστε τη φόρμα

Ειδήσεις

Χρήσιμα