Μια Μέθοδος για μια Αυτάρκεια Μέρα με τη Μέρα – Eνα ερευνητικό πρόγραμμα/πρόταση
Τo μακροπρόθεσμο πρόγραμμα για την Κοινοτικά Οδηγούμενη Τοπική Ανάπτυξη (Community Led Local Development) έχει διάφορους στόχους:
1. να αξιολογηθεί ο ρόλος και η δυνατότητα των συνεταιριστικών επιχειρήσεων στη δημιουργία και την εφαρμογή συμμετοχικών σχεδίων επιλογής με στόχο τη βιώσιμη ανάπτυξη. Οι προσδιορισμένοι συνεταιρισμοί θα χρησιμοποιηθούν ως μελέτες περίπτωσης.
2. χρησιμοποιώντας τα αποτελέσματα από τον ανωτέρω στόχο (1), εξετάζεται πώς οι συνεταιρισμοί είναι σε θέση να ενεργήσουν ως τοπικά ιδρύματα στην ανάπτυξη επιλογών σε ένα συμμετοχικό σχεδιασμό για τη διαδικασία αξιολόγησης της υποστηρικτικής ικανότητας της υπο εξέταση περιοχής για τοπική ανάπτυξη.
3. σε συνεργασία με τους σχετικούς φορείς σύμπραξης και βασισμένο στον ανωτέρω στόχο (2), εφαρμόζοντας ένα συμμετοχικό σχεδιασμό προόδου για τη βιώσιμη ανάπτυξη επικεντρωνόμαστε στα cluster τουρισμού, τροφίμων, μεταφορών, εμπορίου στην Περιοχή Χανίων-Κισσάμου.
4. βάσει της αξιολόγησης του ανωτέρου στόχου (3), να αξιολογηθεί πώς αυτή η διαδικασία μπορεί να προσαρμοστεί σε επιμέρους περιοχές της Κρήτης αλλά και της Νησιώτικης Ελλάδας.
Ο ευρύτερος στόχος αφορά την ενσωμάτωση των ακαδημαϊκών αναλύσεων στα ζητήματα ικανότητας υποστήριξης των περιοχών που είναι σε κρίση διαμέσου των προκλήσεων και των ευκαιριών που προσδιορίζουν το ντόπιο πληθυσμό ως μια κοινότητα εργασίας (εποχικότητα στην απασχόληση, ανεργία, ναρκωτικά, έξοδος απο την περιοχή των νέων και των επιστημόνων). Με την υιοθέτηση αυτής της τοπικού επιπέδου προοπτικής, ο ρόλος των συνεταιριστικών επιχειρήσεων και άλλων φορέων μπορεί να θεωρηθεί συμπληρωματικός, ενσωματωμένος σε μια προσέγγιση που στοχεύει στη βιώσιμη ανάπτυξη ενός τόπου. Οι συνεταιρισμοί έχουν προσδιοριστεί ως σημαντικός φορέας στην ανάπτυξη του κοινωνικού κεφαλαίου, του κοινωνικοοικονομικού συνυπολογισμού, της πολιτικής ενδυνάμωσης και της οικονομικής υποστηρικτικής ικανότητας, ιδίως στο πλαίσιο της παγκοσμιοποίησης. Από αυτή την άποψη, μπορούν να φανούν ότι διευκολύνουν μια σχέση μεταξύ του κοινωνικού και οικονομικού κεφαλαίου. Μέσω των διαδικασιών της ενδυνάμωσης και της δέσμευσης, είναι επίσης πιθανό να διευκολύνουν το μεμονωμένο ατομικό κεφάλαιο στον σχηματισμό του.
Αυτό που είναι λιγότερο σαφές εντούτοις, είναι ο βαθμός που οι συνεταιρισμοί είναι σε θέση να αναπτύξουν το φυσικό κεφάλαιο. Από την άποψη, ότι το φυσικό κεφάλαιο εξισώνεται με την οικολογική ικανότητα συντήρησης και υποστήριξης της βιοποικιλότητας. Εάν οι συνεταιρισμοί μπορούν να διευκολύνουν την ανάπτυξη του κοινωνικού, φυσικού, οικονομικού και μεμονωμένου κεφαλαίου, θα παράσχουν έναν σημαντικό μηχανισμό για τη βιώσιμη ανάπτυξη, και θα μπορούσαν να παρέχουν τα μέσα με τα οποία η συλλογική δράση μπορεί να μεταφραστεί σε βιώσιμη ανάπτυξη μέσω των συνεταιριστικών κινήσεων και των συμμετοχικών σχεδιασμών.
Η προσέγγιση
Η έρευνα μας χρησιμοποιεί τους προσδιορισμένους συνεταιρισμούς ως μελέτες περίπτωσης. Οι μελέτες περίπτωσης πρέπει να είναι αντιπροσωπευτικές τόσο ως προς την ποικιλία των συνεταιρισμών, όσο και των γεωγραφικών θέσεων, και αξιολογούνται με την ανάλυση των αλληλεξαρτήσεων των βασικών φορέων και κοινωνικών συνιστωσών: τα οικοσυστήματα, η οικονομία, η κοινωνία πολιτών και τα πολιτικά πλαίσια. Με την ενσωμάτωση αυτών στην έρευνα, οι πολυδιάστατες πτυχές της ικανότητας υποστήριξης και ο ρόλος των συνεταιρισμών για το βιώσιμο μέλλον μπορούν να τονιστούν και να ενσωματωθούν στο μελλοντικό προγραμματισμό.
Η διαχείριση των φυσικών πόρων: οικολογική υποστηρικτική ικανότητα
Με την ΚΡΗΤΗ, ως κύρια εφαρμογή,α είναι εξαρτώμενη από τη διαχείριση του εδάφους και της θάλασσας για τη βιωσιμότητα της οικονομίας της (είτε μέσω της γεωργίας, της αλιείας, του οικοτουρισμού ή του τουρισμού) το ζήτημα της οικολογικής βιωσιμότητας είναι κρίσιμο. Λαμβάνοντας υπόψη τη σημασία τους στη γεωργική παραγωγή, την αλιεία, στις σχέσεις εργασίας και το συνυπολογισμό του ντόπιου πληθυσμού, η κατανόηση του ρόλου των συνεταιρισμών είναι απαραίτητη. Ο μελλοντικός προγραμματισμός θα απαιτήσει μια καλή κατανόηση των διαφορετικών τρόπων αξιολόγησης των κοινωνικοοικονομικών ομάδων, για να ενδιαφερθεί και να χρησιμοποιήσει αυτά τα οικοσυστήματα. Θα απαιτούσε επίσης την κατανόηση των περιβαλλοντικών πρακτικών διαχείρισης από μια μερίδα των συμμετεχόντων (παραδείγματος χάριν, ψαράδες, αγρότες, κτηνοτρόφοι, τεχνίτες, οργανισμοί διαχείρισης της γης, τοπική αυτοδιοίκηση, το τμήμα διαχείρισης αποβλήτων κ.λ.π.) καθώς επίσης και των θεσμικών διαστάσεων των προσδιορισμένων συνεταιρισμών.
Οι συγκεκριμένοι τομείς ενδιαφέροντος θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν:
• προστασία της βιοποικιλότητας και σπουδαιότητάς του για την πεζοπορία,, θαλάσσια αθλήματα κ.λπ.
• οι κοινωνικο-οικολογικές επιπτώσεις της αλιείας και ο ρόλος των αλιευτικών συνεταιρισμών σε αυτό
• οι κοινωνικο-οικολογικές επιπτώσεις της χρήσης του εδάφους στη γεωργία και ο ρόλος των γεωργικών συνεταιρισμών στη βιώσιμη χρήση του εδάφους
• επιπτώσεις των κατοικημένων περιοχών και η τουριστική εξέλιξη και οι επιπτώσεις τους στους συνεταιρισμούς.
Μια βιώσιμη οικονομία
Το βιώσιμο μέλλον της ΚΡΗΤΗΣ απαιτεί μια βιώσιμη οικονομία. Ενώ μια τέτοια οικονομία εξαρτάται από τα οικοσυστήματα (όπως συζητήθηκε παραπάνω), εξαρτάται επίσης από μια σειρά άλλων ζητημάτων όπως η μορφή ενοποίησης του εδάφους και την κατάσταση του δικτύου διατροπικών μεταφορών, τις εθνικές, περιφερειακές και παγκόσμιες οικονομικές διαδικασίες, τη διατήρηση της ικανότητας απασχόλησης/βιώσιμη εξέλιξη της αγοράς εργασίας, οι βιώσιμες τοπικές επιχειρησιακές πρωτοβουλίες, τα συνεταιριστικά πρότυπα της παραγωγής και της διανομής και η ενθάρρυνση των τοπικών ιδρυμάτων (όπως με τους κυβερνητικούς οργανισμούς).
Χρησιμοποιώντας τους συνεταιρισμούς ως μελέτες περίπτωσης, οι συγκεκριμένοι τομείς ενδιαφέροντος θα μπορούσαν να περιλάβουν:
• τις τάσεις στο πλαίσιο των οικονομικών τομέων όπως ο τουρισμός, ο πολιτισμός, τα τρόφιμα, ( ζώα, γαλακτοκομικά, κηπευτικά), και τα βιομηχανικά (κατασκευές, μεταφορές, πράσινη ενέργεια)
• τις τάσεις της εργασία, της αγοράς εργασίας, την κοινωνική ένταξη, την ισότητα των σχέσεων
• τις δημογραφικές αλλαγές
• ο οικοτουρισμός /γεω-τουρισμός/γαστρο-τουρισμός/θρησκευτικός τουρισμός/θεματικός τουρισμός/πολιτιστικός τουρισμός/Μνημεία ΟΥΝΕΣΚΟ/θαλάσιος τουρισμός
• την διάρθρωση των τοπικών οικονομιών με τις εθνικές, περιφερειακές και διεθνείς οικονομικές διαδικασίες και του ρόλου των συνεταιρισμών (αγροτικών σε όλη την αξιακή αλυσίδα, παραγωγής, διακίνησης, αλλά και τουριστικο-βιομηχανικών και κοινωνικών), σε αυτήν την συνάρθρωση. (Παράδειγματα οι Περιοχές του Trento, Italy, Almeria, Spain)
Μια ενεργή και απασχολούμενη(-δραστήρια) κοινωνία πολιτών
Η κοινωνία πολιτών είναι η σκηνή των ανθρώπινων αξιών, των πεποιθήσεων, των ενεργειών και των φιλοδοξιών των ανθρώπων. Συσχετίζεται με την κοινότητα, αλλά δεν είναι το ίδιο πράγμα. Μια ενεργή κοινωνία πολιτών απεικονίζει τη σχέση με τις αξίες που στηρίζουν τη βιωσιμότητα η οποία με τη σειρά της στηρίζει τα δίκαια αποτελέσματα.
Η δέσμευση και επομένως η ενδυνάμωση των ανθρώπων και της αξιοποίησης των ικανοτήτων τους είναι αναπόσπαστη με τον προγραμματισμό και την εφαρμογή του βιώσιμου μέλλοντος της Νησιώτικης Ελλάδας (ΚΡΗΤΗΣ). Οι συνεταιρισμοί παρέχουν τα απαραίτητα μέσα με τα οποία αυτές οι πτυχές στην κοινωνία πολιτών ενισχύονται μέσω της ανάπτυξης των πρακτικών της κοινωνικής ενσωμάτωσης, και της διευκόλυνσης σχηματισμού του κοινωνικού κεφαλαίου. Μέσω αυτού έρχεται η κοινωνική, οικονομική, πολιτική και οικολογική βιωσιμότητα της χώρας.
Οι συγκεκριμένοι τομείς ενδιαφέροντος μπορούν να περιλαμβάνουν:
• τις τάσεις του κοινωνικού κεφαλαίου και το ρόλο των συνεταιρισμών σε αυτό,
• τις τάσεις στην κοινωνική ένταξη/ αποκλεισμό και το ρόλο των συνεταιρισμών σε αυτό,
• τις αιτίες, και απαντήσεις, των προσδιορισμένων διαδικασιών κοινωνικής αλλαγής.
• τη συζήτηση για τη διατήρηση της υφιστάμενης βιοποικιλότητας/ τις πρωτοβουλίες για την βιώσιμη ανάπτυξη μέσα στους συνεταιρισμούς.
Ενεργητική πολιτική
Οι κυβερνήσεις έχουν έναν σημαντικό ρόλο να διαδραματίσουν στη διευκόλυνση της βιωσιμότητας του μέλλοντος. Κατά συνέπεια, η κατανόηση της πολιτικής διαδικασίας, καθώς και τα αποτελέσματά της είναι ζωτικής σημασίας για την εκτίμηση της έκτασης των κινήσεων για την ένταξη των συνιστωσών που επιτρέπουν την ολοκληρωμένη συμμετοχικότητα των πολιτών. Εντούτοις, δεν είναι μόνο το έθνος-κράτος που είναι σημαντικό. Παγκόσμιες, περιφερειακές, εθνικές και τοπικές ημερήσιες διατάξεις ανάπτυξης είναι πλαισιωμένες και πλαισιώνουν πολιτικές έτσι ώστε η ενσωμάτωση αυτών των πολυ-επιπέδων δράσεων να είναι σημαντική
Οι συνεταιρισμοί λειτουργούν μέσα σε αυτά τα πλαίσια πολιτικής ενισχύοντας την τοπική διάσταη της κοινότητας.
Μια σημαντική πτυχή που πρέπει να εξεταστεί είναι ο βαθμός στον οποίο μια πολιτική είναι δυναμική και ο βαθμός που αυτή είναι αντιδραστική σε κοινωνικές και κοινοτικές πιέσεις για βιωσιμότητα. Η διευκόλυνση των πολιτικών δεν πρέπει να είναι η διαχείριση της αλλαγής αλλά διαχείριση για την αλλαγή. Υπάρχει θεμελιώδης διαφορά σε αυτές τις δύο πολιτικές προσεγγίσεις διότι έχουν τις ακόλουθες σημαντικές επιπτώσεις.
Οι τομείς ειδικού ενδιαφέροντος μπορούν να είναι:
• ο αντίκτυπος των εθνικών πολιτικών στους συνεταιρισμούς της ΚΡΗΤΗΣ/ΝΗΣΩΝ
• ο αντίκτυπος των πολιτικών της ΕΕ στους συνεταιρισμούς της ΚΡΗΤΗΣ/ΧΩΡΑΣ
• οι τοπικές απαντήσεις σε αυτά
