Κάθε σχολικό έτος είναι ξεχωριστό…

Μέρος 1ο

Είμαστε έτοιμοι για να πάμε σχολείο; Η προετοιμασία μας δύο εβδομάδες πριν την 7η Σεπτεμβρίου οφείλει να είναι πολύπλευρη και πολυεπίπεδη.
Πόσο έτοιμοι είμαστε γονείς, μαθητές και ευρύτερο οικογενειακό περιβάλλον να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις ενός ξεχωριστού νέου σχολικού έτους; Προκλήσεις που δεν είναι ισοδύναμα αντιμετωπίσιμες από όλους μας. Γι αυτό, η προετοιμασία μας αρχίζει σήμερα για να οργανωθούμε και εξοικειωθούμε. Αν για παράδειγμα, το παιδί σας έχει εφιάλτες τώρα, συχνότερα από ότι συνήθιζε, τότε σύμφωνα με πρόσφατα ευρήματα αυτό μπορεί να οφείλεται στο άγχος του ή στον υπερβολικό ύπνο. Στο σημείωμα βλέπουμε όψεις των προκλήσεων που αντιμετωπίζουν οι μαθητές τον Σεπτέμβριο. Την επόμενη εβδομάδα θα εστιάσουμε στη διαφορετικότητα του νέου σχολικού έτους.

Πόσο έτοιμο είναι το πρωτάκι μου;
Σοβαρός αριθμός νηπίων και μικρών παιδιών προσέρχονται στο Νηπιαγωγείο και στο Δημοτικό σχολείο μη επαρκώς προετοιμασμένα. Είναι αλήθεια ότι αρκετοί προνοητικοί γονείς βεβαιώνονται πόσο αυτόνομο είναι το παιδί τους. Συγκεκριμένα, το παιδί σας…
• Μπορεί να περάσει μερικές ώρες σε χώρο που δεν του είναι γνώριμος; Δοκιμάστε μια ολιγόωρη παραμονή του σε έναν εποπτευόμενο χώρο.
• Μπορεί να περάσει μερικές ώρες με ενήλικες και παιδιά που δεν γνωρίζει; Δοκιμάστε σήμερα τις αντοχές του σε μια παραλία ή σ’ έναν παιδότοπο. Προ ημερών, ο 7χρόνος Βασίλης επισκέπτης μας από τα Γιάννενα βρέθηκε σε έναν παιδότοπο. Παρατηρήσαμε ότι προσφέρθηκε να βοηθήσει και να επιτηρήσει μικρότερα παιδιά.
• Ακολουθεί σύντομες οδηγίες για ένα παιχνίδι ή για να εκτελέσει ένα έργο, χωρίς επίβλεψη; Παρατηρήστε το στο σπίτι σας, όταν κάνει μικρές ελαφριές εργασίες.
• Μπορεί να μείνει μόνο του για 10-20 λεπτά και να εστιάσει την προσοχή του σε μια δραστηριότητα; Ακόμη και το ξεφύλλισμα ενός περιοδικού θα σας δώσει μια εικόνα.
• Απολαμβάνει την εξάσκηση και την επίλυση καταστάσεων που είναι μέρος ενός παιχνιδιού ή σας θέλει διαρκώς δίπλα του;
• Γνωρίζει τα βασικά χρώματα και κάποιες αποχρώσεις τους;
• Μπορεί να ντυθεί και να κάνει σωστές επιλογές, αν είναι να διαλέξει από ένα μικρό αριθμό ρούχων; Δοκιμάστε την ικανότητα και το γούστο του σήμερα.
• Μπορεί να μαζέψει τα παιχνίδια του ή να στρώσει το τραπέζι; Παρατηρήστε το σήμερα.

Γνωρίζει που μένει;
Εκπλήσσουν οι απαντήσεις μαθητών, όταν τους ρωτάμε πού μένουν. Λίγα θα σε οδηγήσουν λεκτικά με ακρίβεια να εντοπίσεις το σπίτι τους. Κι αν αναρωτηθείς ποια είναι η ασφαλέστερη –όχι η συντομότερη- διαδρομή για το σπίτι τους, τότε τα πράγματα δυσκολεύουν. Μερικές απλές συμβουλές σας θα τα βοηθήσουν στις διαδρομές προς το σχολείο ή το φροντιστήριο να αντιμετωπίζουν τους “μη προνοητικούς οδηγούς” της πόλης μας. Είναι γνωστό ότι οι οδηγοί χάνουν την περιφερική τους όραση, όταν μιλάνε στο κινητό τους. Το αποτέλεσμα είναι να μη βλέπουν, να μην προσέχουν και να μην παραχωρούν προτεραιότητα στα παιδιά ακόμη κι όταν είναι σε “αόρατη” διάβαση πεζών. Κλασική περίπτωση μαζικής απρονοησίας είναι η διασταύρωση Παπαναστασίου-Μουντάκη-Πολογιώργη στην Αμπεριά.

Κοινωνική ταυτότητα
Τα στοιχεία της κοινωνικής ταυτότητας ενός παιδιού είναι άλλο ένα πεδίο προετοιμασίας. Δεν γνωρίζουν όλα τα παιδιά –όχι μόνο τα πρωτάκια- τα στοιχεία τους.
Κάποια δυσκολεύονται αφάνταστα ή δεν μπορούν…
• Να πουν το τηλέφωνο του σπιτιού τους ή ένα τηλέφωνο των γονιών τους,
• Να πουν πότε και πού γεννήθηκαν,
• Να περιγράψουν τα επαγγέλματα των γονιών τους(!),
• Να διαβάσουν την ώρα σε ένα παραδοσιακό ρολόι,
• Να περιγράψουν ένα άτομο και
• Να προσδιορίσουν μια μικρή χρονική περίοδο κατά προσέγγιση.
Όλα τα παραπάνω είναι σημαντικά, επειδή διευρύνουν τη βάση γνώσεων του παιδιού και διευκολύνουν τη λειτουργία της μνήμης εργασίας του.

Πως αντιμετωπίζουμε το νέο…
Αδυναμίες, εσωστρέφεια και φόβος για το νέο αντιμετωπίζονται, αν υιοθετήσουμε θετική προσέγγιση και δημιουργήσουμε ένα υποστηρικτικό δίκτυο. Η συ-στράτευση όλων μας, γονιών, παππούδων, γιαγιάδων και μεγαλύτερων αδελφών αρχίζει σήμερα. Τα καθήκοντα μας είναι ποικίλα:
✓να “ζωγραφίσουμε” το σχολείο και τους δασκάλους με χρώματα χαρούμενα,
✓να επισκεφθούμε τους χώρους του σχολείου ή του φροντιστηρίου πριν την 7 Σεπτεμβρίου,
✓να εξοικειωθούμε με τα δρομολόγια μας,
✓να ξυπνάμε όλοι νωρίτερα κάθε πρωί, έτσι ώστε να προσαρμοστούν τα βιολογικά μας ρολόγια,
✓να μάθουμε να προετοιμαζόμαστε αποβραδίς,
✓να προσαρμόσουμε τις συνήθειες διατροφής μας,
✓να γνωρίσουμε μερικούς συμμαθητές του και τους γονείς τους,
✓να περιγράψουμε το παιδί μας στους εκπαιδευτικούς του με 100 λέξεις!

Συμπερασματικά
► Η προετοιμασία και η προσαρμογή της οικογένειας ενός μαθητή και της τοπικής κοινωνίας αρχίζει σήμερα.
► Σχεδιάζουμε, σαν στρατηγοί, μια σειρά από ενέργειες ξεχωριστές για κάθε παιδί και για κάθε σχολείο.
► Ενθαρρύνουμε τις αυτόνομες δράσεις του παιδιού μας για να διευκολυνθεί και το έργο των εκπαιδευτικών του.
► Βοηθάμε το παιδί μας να αισθανθεί ότι βρίσκεται σε οικείο και φιλικό περιβάλλον.
► Γονείς, αδέλφια, παππούδες και γιαγιάδες δημιουργούμε ένα υποστηρικτικό δίκτυο που θα είναι ενεργό ολόκληρο το σχολικό έτος.
► Οι αρμόδιες τοπικές αρχές φροντίζουν για την ασφάλεια όλων των παιδιών στην πρόσβαση και στην παραμονή τους στο σχολείο.