Οι Σπαουλέδες

Κάθε χωριό έχει τη δική του ταυτότητα, τη δική του ομορφιά, τη δική του ιστορία και λαογραφία.
Υπάρχουν όμως δύο μικρά χωριά, τα οποία τα άλλα γύρω χωριά αποκαλούσαν Βόρειο και Νότιο Βιετνάμ, Βόρεια και Νότια Κορέα και σήμερα ακόμη τα λένε Ηνωμένες Πολιτείες.
Καθένας είναι ελεύθερος να λέει ό,τι θέλει και να βαπτίζει όπως θέλει τα άλλα χωριά. Δεν υπάρχει νόμος να τ’ απαγορεύει.
Τα συγκεκριμένα χωριά αιώνες τώρα, ίσως από της κτίσεώς τους, είχαν αντιθέσεις και αντιπαραθέσεις. Ακόμα και σήμερα λένε ότι το ένα χωριό είναι «τόπος να ζεις» λες και το άλλο είναι τόπος να μη ζεις, να πεθαίνεις.
Στην ουσία όμως και στην πραγματικότητα τα δύο αυτά χωριά είναι ένα και το αυτό.
Δηλαδή, αν κάτσεις και λογαριάσεις τα περασμένα εκατό χρόνια, θα βρεις ότι οι μισοί άντρες του ενός χωριού έχουν παντρευτεί γυναίκες από το άλλο χωριό και το αντίθετο, οι μισές γυναίκες από το χωριό έχουν παντρευτεί άντρες από το άλλο χωριό. Υπάρχουν δηλαδή πολλά συμπεθεριά. Λένε στο ένα χωριό ότι τους γαμπρούς από το άλλο χωριό τους έστελναν την πρώτη ημέρα στο πηγάδι να φέρουν νερό. Μερικοί το αποδέχονται, άλλοι το αρνούνται δημόσια, όπως ο Μανούσος. Πάντως και στα δυο χωριά, όλοι κάνουν ό,τι τους λέει η γυναίκα τους, όπως και παντού. Επίσης έχουν καταγραφεί δεκάδες βαπτίσεις από το ένα χωριό παιδιών του άλλου χωριού και το αντίθετο. Το ίδιο και οι κουμπαριές (στεφανώσεις). Είναι δηλαδή μεταξύ τους συγγενείς εξ αίματος και εξ αγχιστείας, συμπέθεροι, σύντεκνοι, κουμπάροι μερωτικοί και αμέρωτοι.
Υπάρχουν καταγεγραμμένα στοιχεία από έναν υπεραιωνόβιο μακαρίτη, για την ιστορία, μαζί με ιστορίες από γεγονότα σε εκλογές και όχι μόνο.
Για τις αντιθέσεις και αντιπαραθέσεις τους ακόμα και τα παιδιά τους ενός χωριού έλεγαν … χωριανοί μπουμπούροι με τη σαπιμένη μούρη και απαντούσαν οι άλλοι … χωριανοί κοράκοι με τη σαπιμένη ράχη, βάζοντας μπρόστα το όνομα του άλλου χωριού. Πολλές φορές κάνανε και πετροπόλεμο μεταξύ τους και σπούσαν τις κεφαλές τους. Οι πιο παλιοί αποκαλούσαν τους άλλους «ΣΠΑΟΥΛΕΔΕΣ», επειδή χρησιμοποιούσαν, τα χρόνια εκείνα τα όμορφα, σπαούλια για το ζώσιμό τους.
Κάποτε βρέθηκα σε μια εκδήλωση σε μακρινή επαρχία και ως «επίσημος» κάθισα στην πρώτη σειρά. Όταν μπήκε στην αίθουσα της εκδήλωσης ένας αξιόλογος και κοντινός συγγενής μου από τα μέρη μας, που έμενε μόνιμα εκεί, όταν με είδε, από την πολλή χαρά του θυμήθηκε τις αντιθέσεις των χωριών και μου λέει: «Ήντα γυρεύεις επαέ, μωρέ σπαουλέ»; Χάρηκα κι εγώ για τη φιλοφρόνηση, δε γέλασα όμως.
Τύχαινε κατά διαστήματα να συναντιόμαστε σε άλλες εκδηλώσεις και η φράση επαναλαμβανόταν. «Ήντα κάνεις, σπαουλέ»; Σπαουλέ με ανέβαζε, σπαουλέ με κατέβαζε.
Ρώτησα και έμαθα πώς βγήκε αυτό το «επίθετο» και ακούστε το κι εσείς να το μάθετε, για να μου πείτε στο τέλος ποιος είναι ο Σπαουλές, όπως μου το είπε ο υπεραιωνόβιος χωριανός και συγγενής μου.
«Στα όμορφα πανηγύρια που γινόταν παλιά στα μικρά χωριουδάκια μας πήγαιναν όλοι από το ένα χωριό στο άλλο, αφού ήτανε συγγενείς εξ αίματος  και εξ αγχιστείας, φιλιότσοι – συντέκνοι, κουμπάροι κ.λπ.
Ήταν λοιπόν καλοκαιρινό πανηγύρι στο άλλο χωριό και γινόταν τέσσερα υπαίθρια και με κρητικά όργανα. Στο μεγαλύτερο πανηγύρι, στον κήπο των «Βασιλιάδων», είχαν μαζευτεί οι περισσότεροι και από τα δύο χωριά, για να αντιπαρατεθούν και να διαγωνιστούν στο γλέντι και στον χορό. Οι γυναίκες τωνε και οι κοπελιές τους με τις παραδοσιακές φουστανέλες και από μέσα τις μακριές βράκες μέχρι τσ’ αστραγάλους.
Τα καρτσοβάσταγά τους ήταν «σπαούλια». Και δένανε σφιχτά τότε τις βράκες τους. Δεν είχανε εφευρεθεί τα σπαούλια-στριγκάκια…
Πάνω στον χορό, όμως των ανθρώπων του άλλου χωριού, «έσπασε» το σπαούλι και η βράκα της γυναίκας έπεσε χάμω. Ένα παρατεταμένο ωωω!!! ακούστηκε. Στη δύσκολη αυτή στιγμή, στη σημαντική αυτή σκηνή του χορού, πετάχτηκαν από γύρω όλοι οι του άλλου χωριού, που παρακολουθούσαν  τις όμορφες χορεύτριες και έβγαλαν από την τσέπη τους από ένα σπαούλι και το πρότειναν για να δεθεί η βράκα.
Ποιοι είναι οι σπαουλέδες; Ιδού η απορία. Εκείνοι που ζώνονταν με τα σπαούλια ή εκείνοι που είχαν γεμάτες τις τσέπες των με σπαούλια;
Την είπα κι εγώ την ιστορία αυτή σ’ αυτόν που με αποκαλούσε σπαουλέ και γλύτωσα, γιατί δεν με ξανάπε σπαουλέ όσο ζούσε.
Να ‘στε πάντα καλά και με καλή υγεία.
Σας αγαπώ και σας καμαροχαίρομαι