Παρασκευή, 29 Μαρτίου, 2024

Η ψυχολογία της προσφυγιάς

Ιστορία, λογοτεχνία, ψυχολογία και κόμικς με αφορμή το Αϊβαλί περιελάμβανε η επιστημονική ημερίδα που πραγματοποιήθηκε το Σάββατο στο Κ.Α.Μ. στο πλαίσιο της έκθεσης “Απ’ τα Χανιά στο Αϊβαλί: Ενα ταξίδι στον χρόνο”.
Στην ημερίδα μεταξύ των ενδιαφερόντων θεμάτων που ανέπτυξαν οι ομιλητές, ήταν και αυτό της ομότιμης καθηγήτριας Κλινικής Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης και συγγραφέως Λίμπυ Τατά Αρσέλ, με τίτλο: “Με τον διωγμό του 1922 στην ψυχή μας”, η οποία μίλησε για τα ψυχικά τραύματα των πρώτων προσφύγων που ήρθαν στην Ελλάδα καθώς και τα βιώματα, τις εμπειρίες της δεύτερης και τρίτης γενιάς που ακολούθησε.
1Μιλώντας στα “Χ.Ν.” η κα Αρσέλ τόνισε ότι «η πρώτη γενιά -οι πρώτοι πρόσφυγες που ήρθαν στην Ελλάδα ήταν τραυματισμένοι, ενώ η ταυτότητά τους είχε υποστεί ρήγμα. Απορρυθμίστηκε ο συναισθηματικός τους κόσμος, κυριαρχούσαν ο φόβος, η θλίψη και η ντροπή, γιατί βλέπουμε ότι όποιες ομάδες υφίστανται καταπίεση και καταδιωγμό, αρχίζουν να ντρέπονται για τον εαυτό τους. Αντί δηλαδή να ντρέπονται αυτοί που τους έδιωξαν, οι Τούρκοι, ντρέπονται οι ίδιοι για τον εαυτό τους. Στην αρχή οι άνθρωποι αυτοί δεν μπορούν να απομακρύνουν το τραύμα, το οποίο κατακλύζει την προσωπικότητά τους από συναισθήματα και τους βάζει σε μια δύσκολη κατάσταση, να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα της καθημερινής ζώης. Σιγά – σιγά όμως με την πάροδο του χρόνου συνηθίζουν αυτή την κατάσταση και βλέπουμε μία μεγάλη ανθεκτικότητα και θέληση επιβίωσης στον Μικρασιατικό πληθυσμό που ήρθε στην Ελλάδα. Αυτό που τους στηρίζει πλέον είναι η νοσταλγία που έχει έναν θετικό χαρακτήρα, αφού λένε ότι κάποτε μπορεί να είχαμε μια καλύτερη ζωή και τη χάσαμε, αλλά μπορεί και πάλι να την αποκτήσουμε, δεν είμαστε χαμένοι και καταφρονεμένοι. Στη δεύτερη γενιά προσφύγων υπάρχει μία υπερευαισθησία, συμπονούν την πρώτη γενιά, τις μανάδες και τους πατεράδες, καταλαβαίνουν τον πόνο που νιώθουν, αλλά  αισθάνονται μία αδυναμία που δεν μπορούν να βοηθήσουν. Επίσης η δεύτερη γενιά δείχνει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για ο,τιδήποτε έχει σχέση με τη Μικρά Ασία, εκδηλώσεις, ομιλίες, ιστορικές αναφορές, πολιτιστικούς συλλόγους κ.ά. Στην τρίτη γενιά, τώρα, οι ιστορίες της μικρασιατικής καταστροφής είναι μακρινές, αλλά δεν παύουν να βρίσκονται μέσα στον ψυχισμό τους. Δεν είναι όμως γι’ αυτές ένα τραύμα ή μία υπερευαισθησία είναι απλά ένα ενδιαφέρον. Ομως ξέρουν καλά ότι η γιαγιά και ο παππούς υπέφεραν αλλά τελικά κατάφεραν να επιβιώσουν».
2Ο δάσκαλος – ερευνητής Κωστής Κεφαλάκης ανέπτυξε το θέμα: “Οι Τουρκοκρητικοί του χθες και του σήμερα”. Μιλώντας στα “Χ.Ν.” τόνισε ότι «οι Τουρκοκρητικοί που ζουν στην Τουρκία, αλλά και σε διάφορα άλλα μέρη, πλησιάζουν τους 500.000. Σ’ αυτούς συνυπολογίζουμε και τα παιδιά της 1ης, 2ης, 3ης, αλλά και 4ης γενιάς. Προσωπικά έζησα τους Τουρκοκρητικούς, τους γνώρισα από κοντά, κουβεντιάσαμε ώρες ατελείωτες, μοιραστήκαμε στιγμές χαράς, αλλά και λύπης εξαιτίας των γεγονότων του παρελθόντος. Οι περισσότεροι που γνώρισα μιλούν ακόμα για την Κρήτη και κλαίνε. Οι άνθρωποι αυτοί κατοικούσαν στην Κρήτη, οι περισσότεροι ήταν χριστιανοί που εξισλαμίστηκαν, οπότε οι χριστιανοί που έμειναν πιστοί στη θρησκεία, τους ονόμασαν Τούρκους για να τους υποτιμήσουν, επειδή ασπάστηκαν τη θρησκεία  των Τούρκων».
Ο κ. Κεφαλάκης υπογράμμισε ότι «οι περισσότεροι απ’ αυτούς, περίπου 45.000, έφυγαν για την Τουρκία, μετά την αιματηρή επανάσταση το 1895 – 98, ενώ το δεύτερο μεγάλο κύμα, περίπου 23.000 άνθρωποι, έφυγαν το 1924 με την ανταλλαγή των πληθυσμών. Ακόμα και σήμερα παιδιά 4ης γενιάς δηλώνουν ότι είναι Κρητικοί. Δεν δηλώνουν ούτε Ελληνες ούτε Τούρκοι. Αυτό φαίνεται στη γλώσσα που έχουν διατηρήσει, απ’ τα επίθετά τους, από τη διατροφή τους. Να τονίσω ότι στο σπίτι τους μιλούν ακόμα την Ελληνική γλώσσα. Την τουρκική την έμαθαν μόνο στο σχολείο. Οι Τουρκοκρητικοί παράλληλα, κάθε χρόνο διοργανώνουν φεστιβάλ με τη συμμετοχή παραδοσιακών κρητικών συγκροτημάτων».


Ακολουθήστε τα Χανιώτικα Νέα στο Google News στο Facebook και στο Twitter.

Δημοφιλή άρθρα

Αφήστε ένα σχόλιο

Please enter your comment!
Please enter your name here

Μικρές αγγελίες

aggelies

Βήμα στον αναγνώστη

Στείλτε μας φωτό και video ή κάντε μία καταγγελία

Συμπληρώστε τη φόρμα

Ειδήσεις

Χρήσιμα