Παρασκευή, 29 Μαρτίου, 2024

Η μνήμη του δέρματος

• Οι δερματίτιδες είναι σαν τα μνημόνια: έρχεται η μία («δεξιά»), σε στιγματίζει, φεύγει. Μετά, έρχεται η άλλη («σοσιαλιστική»), έπειτα η παράλλη («αριστερή»), και δεν έχουν τελειωμό… Ευτυχώς το δέρμα θυμάται και διαθέτει μηχανισμούς αυτοΐασης!

ΚΑΘΕ δερματίτιδα αποκτά πρωτεϊκή μορφή (1). Οι μεταλλάξεις της μπορεί να διαρκέσουν χρόνια ή και ολόκληρη ζωή, αν δεν βρεθεί και δεν ξεριζωθεί η βαθύτερη αιτία που τις προκαλεί.
ΤΟ ανθρώπινο δέρμα αποτελεί τον ακοίμητο φρουρό της ζωής μας: είναι το περίβλημα-φύλακας των εσωτερικών οργάνων. Δρα ως μονωτικό επίστρωμα προσαρμόζοντας το σώμα στις κάθε είδους κλιματικές αλλαγές. Φέρει αισθητήρες σε όλα τα σημεία, ώστε να ειδοποιεί (με την αφή) για τον κάθε παρείσακτο. Το δέρμα αποτελεί τον αποτοξινωτή και θερμαντή του σώματος. Ευαίσθητο ή τραχύ, τριχωτό ή λείο, βελούδινο ή αυλακωμένο, καθαρό ή βρόμικο είναι ένα από τα πρώτα κριτήρια (με την όραση, την όσφρηση και την αφή του) της ομορφιάς. Η οσμή, το χρώμα, το σχήμα και η φρεσκάδα του αποτελούν, κατά την άποψή μας, τους βασικότερους συντελεστές του ωραίου στο ανθρώπινο σώμα.
ΤΟ δέρμα αποτελεί περίληψη της ύπαρξής μας. Ό,τι ακριβώς  είναι μια σταγόνα θάλασσας στην οποία συμπυκνώνεται το περιεχόμενο των ωκεανών, έτσι και μια δερματοπάθεια έχει αντίκτυπο στην όλη ψυχοσύνθεσή μας: επιβάλλει δίαιτες, μας περιορίζει στο σπίτι, προκαλεί βαρυθυμιά, αποκτούμε χαμηλή αυτοεκτίμηση. Επηρεάζει τον τρόπο σκέψης και έκφρασης και γενικά μειώνει με τον τρόπο του την προσωπικότητά μας. Μπορεί ο δερματολόγος να μας διαβεβαιώνει πως κανείς δεν πεθαίνει από δερματίτιδα, έλα όμως που ο ίδιος δεν βρίσκεται στη θέση μας! Και μάλιστα για 7 χρόνια! Όση ενσυναίσθηση κι αν διαθέτει ο γιατρός, ο φόβος, η ανησυχία και το στρες είναι ολότελα δική μας υπόθεση. Φαντασθείτε, λοιπόν, την απελπισία ενός  δερματοπαθούς, όταν αντικρίζει τα τρία τέταρτα (¾) από τα τέσσερα τετραγωνικά μέτρα του δέρματός του να είναι πληγιασμένα!
ΤΟ πληγωμένο δερμα διαμαρτύρεται συνεχώς, δημιουργώντας στην απελπισία του συνεχείς δερματικές παραμορφώσεις (εξανθήματα ή εκζέματα με πύον) για να το προσέξουμε! Η φαγούρα (κνίδωση) είναι ανυπόφορη, έστω κι αν, όσο είμαστε ξύπνιοι, την ελέγχουμε. Όταν όμως το βράδι, αφεθούμε στην αγκαλιά του Μορφέα και το υποσυνείδητό μας διαφεντεύει πια το σώμα, τότε η φαγούρα γίνεται ασύδοτη και επικίνδυνη. Δημιουργεί σοβαρές μολύνσεις. Τό δέρμα ζητά απεγνωσμένα τη λύτρωσή του από τις «επιθέσεις» μικροβίων, εξωτερικών ή εσωτερικών που δέχεται. Καλεί την κεντρική κυβέρνηση -τον οργανισμό- να αμυνθεί και να το προστατεύσει. Μάταια όμως: η μόνη αποτελεσματική αρωγός είναι η «αγία» κορτιζόνη ή κάποια ισχυρή αντιβίωση. Απελπισμένος πια ο πάσχων δείχνει τα εξανθήματά του και σε μη γιατρούς, μήπως βρει μια πρακτική θεραπεία. Έτσι, ακούει τις πιο τρελές απόψεις και «φαρμακείες»: από αυτοσχέδιες «λαϊκές» αλοιφές με μίξεις ελαίων και βοτάνων, μέχρι τροφές και συνδυασμούς βιταμινών! Όλοι συνιστούν τα τετριμμένα: όχι άγχος, όχι στενοχώριες που γεννούν σπυριά! Ξέρετε, όταν δεν ξέρει κανείς να σου πεί κάτι συγκεκριμένο, αρχίζει τις γενικολογίες, όπως ότι «δεν υπάρχει φάρμακο που να μη προκαλεί δερματικό» ή ότι είναι αλεργία και θα περάσει. Ωστόσο ο άρρωστος οργανισμός σου κοχλάζει κι όταν βρει ευκαιρία, ξεσπά σαν άγριο υφαίστειο σκορπώντας τη λάβα του σε όλη την επιφάνεια του σώματος!
ΜΙΑ δερματίτιδα είναι ικανή να μας εγκλωβίσει στον εαυτό μας απομακρύνοντάς μας από τους άλλους. Όταν δε καταλήξει αυτή  σε χρόνια πάθηση, έ, τότε γινόμαστε και ευερέθιστοι: μας φταίνε όλοι και όλα! Οδυνηρή συνέπεια αυτής της κατάστασης είναι μια παρεξηγήσιμη αντικοινωνικότητα που κάποιες φορές μεταφράζεται από τον άλλο ως περηφάνεια ή εγωϊσμός! Κι όμως, μια τέτοια (αυτο)καταδίκη αποτελεί κόλαση καθώς τα άτομα-θύματα δεν ξέρουν πώς να διαχειριστούν τη νέα κατάσταση και κυρίως τον περίγυρό τους. Πολλές φορές πάνε περίπατο η υπομονή και η αλληλοκατανόηση. Ο έρωτας κι η επαφή απομακρύνονται, και η αγάπη δοκιμάζεται σκληρά.
ΟΛΟΙ βιώνουμε μια τέτοια «ορφάνια». Κι αν δεν είναι αιτία η δερματίτιδα, θα είναι κάτι άλλο, όπως το ανήδονο γήρας του σώματος (2), μια αιφνίδια αναπηρία, η ανημπόρια, η άνοια. Ναι! Καλά το λέει ο Sartre: η κόλαση είναι οι άλλοι (“L’ enfer c’ est les autres”), αλλά αυτοί, οι άλλοι, μπορεί να είμαστε κι εμείς! Όταν μάλιστα διακόπτεται απότομα η ετερότητα του «αγαπημένου άλλου», οι ανθρώπινες σχέσεις γίνονται μαρτυρικές και για τις δυο πλευρές. Ο «άλλος» πάντα είναι ο άλλος και φαίνεται πόσο κοντά μας είναι μόνο στις δυσκολίες μας. Μας το λέει κι ο Arthur Schopenhauer: «ο καθένας κλείνεται στην συνείδησή του όπως κλείνεται στο δέρμα του» καθησυχάζοντας  μόνο τον εαυτό του.
ΤΟ ΔΕΡΜΑ έχει μνήμη: θυμάται πού και πότε «ξαναπροσβλήθηκε», ποιας μορφής ήταν η ασθένεια, πόσο διάρκεσε και πώς –το σώμα- αποκατέστησε τη βλάβη με τους ιστούς του (αυτοΐαση). Το δέρμα σκέφτεται: αναθιβάνει παιδικές πληγές (κασίδες, τραύματα, γδαρσίματα, ψώρα), φόβους και άγχη. Όλα αυτά «ξαναξυπνούν», μας πάνε πίσω στο παρελθόν και τις συνθήκες κάτω από τις οποίες δημιουργήθηκαν και να ξανά ο εμφύλιος, η ορφάνια, οι απώλειες. Οι παιδικές πληγές εκδικούνται το σήμερα, με το να ξεβράζουν μεταλλαγμένα «εκζέματα» από τα βάθη της ψυχής μας.
ΣΗΜΕΡΑ, ζούμε μια περίοδο έντονων και ποικίλων ψυχοπνευματικών «δερματοπαθειών»: στην πολιτική υπάρχουν τα «παχύδερμα», οι «πορωμένοι», οι «χοντρόπετσοι». Τα μνημόνια μας «πετσοκόβουν» με τους φόρους. Στην καθημερινότητά μας δεν είναι σπάνια τα «τομάρια»! Και, εδώ που τα λέμε, όπως ομολογεί κι ο Φρ. Νίτσε, «η γη έχει ένα δέρμα, κι αυτό το δέρμα κουβαλάει αρρώστιες: μια από τις οποίες ονομάζεται άνθρωπος»

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
-(1) Πρωτέας: η πιο γνωστή θαλάσσια θεότητα που είχε την ικανότητα να μεταμορφώνεται σε οτιδήποτε. [Οι «πρωτεϊκές» δερματίτιδες οφείλονται συνήθως σε αλλεργίες και είναι ατοπικής, νευροδερματικής ή σμηγματορροϊκής αιτιολογίας. [Το επίθετο πρωτεϊκός είναι γαλλικό αντιδάνειο, protéïque].
-(2) Κ. Π. Καβάφης, «Μελαγχολία του Ιάσονος Κλεάνδρου, ποιητού εν Κομμαγηνή, 595 μ.Χ.»: «Το γήρασμα του σώματος και της μορφής μου/ είναι  πληγή από φρικτό μαχαίρι./ Δεν έχω εγκαρτέριση καμιά…» [1927, Άπαντα τα ποιητικά, εκδόσεις Ύψιλον/ βιβλία]
-(3) Κ.Π. Καβάφης, Από τα Ποιήματα 1897-1933,  Ίκαρος 1984:
«Επέστρεφε συχνά και παίρνε με,/ αγαπημένη αίσθησις επέστρεφε και παίρνε με—/όταν ξυπνά του σώματος η μνήμη,/κ’ επιθυμία παληά ξαναπερνά στο αίμα∙
όταν τα χείλη και το δέρμα ενθυμούνται,/ κ’ αισθάνονται τα χέρια σαν ν’ αγγίζουν πάλι.
Επέστρεφε συχνά και παίρνε με την νύχτα,/ όταν τα χείλη και το δέρμα ενθυμούνται…»


Ακολουθήστε τα Χανιώτικα Νέα στο Google News στο Facebook και στο Twitter.

Δημοφιλή άρθρα

1 Comment

Γράψτε απάντηση στο ΨΑΡΟΥΔΑΚΗ ΚΥΡΙΑΚΗ Ακύρωση απάντησης

Please enter your comment!
Please enter your name here

Μικρές αγγελίες

aggelies

Βήμα στον αναγνώστη

Στείλτε μας φωτό και video ή κάντε μία καταγγελία

Συμπληρώστε τη φόρμα

Ειδήσεις

Χρήσιμα