Ο Μίνως έφυγε για το ουράνιο μεγάλο ταξίδι του όπως το ήθελε. Αθόρυβα, ήρεμα, απλά, πολιτισμένα. Λυπούμαι όμως, γιατί δεν βρέθηκε ένας άνθρωπος να με πληροφορήσει πως βρισκόταν τόσες μέρες στην κλινική του επιστήθιου φίλου του Ηλία Γαβριλάκη -όπου συναντιόμασταν πολλές φορές- για να ακούσω για τελευταία φορά αυτό το “καλώς τον ξάδερφο”, που το έλεγε με τόση αγάπη και εγκαρδιότητα.
Σίγουρα θα τον βοηθούσα όταν έψελνε τα λειτουργικά, που του άρεσαν τόσο πολύ, τις τελευταίες μέρες της ζωής του. Αξιώθηκε, στο τέλος μίας καταπληκτικής και περιπετειώδους διεθνούς καριέρας, να τον βοηθήσει ο θεός να έχει αυτό που όλοι ευχόμαστε: «Χριστιανά τα τέλη της ζωής ημών, ανώδυνα, ανεπαίσχυντα, ειρηνικά…» Το άξιζε!
Με το Μίνω είχαμε μακρόχρονη αδελφική και άδολη φιλία. Είχε μία βαθιάν αγάπη για το σόι του, όπως και όλη η οικογένειά του, ανεξάρτητα από το βαθμό συγγένειας. Ο πατέρας του ο Τζομπαναντρέας, άνθρωπος ευφυής, δημιουργικός και πρωτοπόρος, που πρόσφερε στην Κοινότητα Καλυβών μοναδικές υπηρεσίες, έλεγε στην αγαπημένη αδελφή του Μίνω Ελένη: «Οταν είσαι στα Χανιά, μόνο στο σπίτι του παπά Ζαχάρη θα πηγαίνεις…»
Ο Μίνως ήταν ο πρώτος κοινωνός των σκέψεων μου το 1985, ότι πρέπει κάποια μέρα να μαζευτούμε, να γνωριστούμε, να μάθουμε ο ένας τον άλλον οι Τζομπάνηδες, η τεράστια αυτή ανάδελφη οικογένεια. Δεν υπάρχει δηλαδή άλλη οικογένεια με αυτό το επίθετο Τζομπανάκης ή Ζομπανάκης ή Τσομπανάκης, όλοι ανήκουμε στο ίδιο σόι, με ρίζα το κακοτράχαλο και όμορφο Κόκκινο Χωριό Αποκορώνου. Eκτοτε, συμμετείχε σε όλες τις συναντήσεις, τα γλέντια μας, με όλους τους δικούς του, πρώτος και καλύτερος. Απλός, καταδεκτικός, εγκάρδιος, χαρούμενος και ενθουσιώδης.
«Οι Τζομπάνηδες ήταν ψηλοί και ρωμαλέοι άντρες (ο ίδιος ήταν 1.86), κατέβαιναν λοιπόν από το Κόκκινο Χωριό στον κάμπο και έπαιρναν τις ομορφότερες και πλουσιότερες κοπελιές, όπως ο παππούς μου ο Χοντρομανώλης», μου έλεγε με καμάρι. Στο σόι μας, όπως και όλοι οι χωριανοί, έχουμε παρατσούκλια που κληρονομήσαμε από πάππου προς πάππου. Τσάρλεστοι, Σκοτώνηδες, Φαφλατάδες, Χοντρομανώληδες, Κουρετζήδες, Κρασάδες, Κοκόληδες κ.λπ. και με αυτά ξεχωρίζομε.
Ειπώθηκαν πολλά και γράφτηκαν ακόμα περισσότερα για τη ζωή του Μίνωα, τις σπουδές του, την ανέλιξή του στο διεθνές οικονομικό και τραπεζικό στερέωμα, τη διάσωση των οικονομιών του Τρίτου Κόσμου που βρισκόταν υπό κατάρρευση. Τις δημοσιεύσεις, την πληθώρα των σημαντικών θέσεων που κατείχε και τις πολλές διεθνείς διακρίσεις και παράσημα που του είχαν απονεμηθεί. Εκτός από τον τίτλο του Άρχοντος Εξάρχου που του απένειμε το Οικονομικό Πατριαρχείο, έχουν τιμηθεί ακόμη και ο αείμνηστος αδελφός του Σπύρος με τον τίτλο του Άρχοντα Δικαιοφύλακα και ο γιος του Ανδρέας με τον τίτλο του Άρχοντα Ορφανοτρόφου για την αναγνώριση των φιλανθρωπικών δραστηριοτήτων τους. Είναι γνωστόν ότι τα παιδιά του Μίνωα, Ανδρέας και Κωνσταντίνος, είναι σύμβουλοι Επιχειρήσεων και απόφοιτοι του Πανεπιστημίου του Harvard, όπως και ο ίδιος, σε αναγνώριση δε του έργου του, ιδρύθηκε το 2010, έδρα “Μίνωα Ζομπανάκη”, με αντικείμενο το διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα. Επίσης ήταν ισόβιος πρόεδρος του foundation για τις υποτροφίες Ελλήνων σπουδαστών στο Harvard.
Ο δευτερότοκος Κωστής δημιουργεί αθλητικά κέντρα και οργανώνει αθλητικές εκδηλώσεις στην Περιφέρεια του νομού Ρεθύμνης, οι οποίες προσελκύουν τα νιάτα της περιοχής και μέσω χορηγιών ενισχύει οικονομικά τα τοπικά συσσίτια, το κοινωνικό ιατρείο και παντοπωλείο της πόλης.
Ο Μίνως είχε σπάνιες αρετές: αυθεντικός, απλός, ευγενής, έντιμος, διορατικός, ευέλικτος και πάντα κινούμενος στον αγώνα τον καλό. Ήταν δηλαδή ένας φιλοσοφημένος άνθρωπος. Δεν δέχτηκε ποτέ δημόσιο αξίωμα που του προσφέρθηκε, από το ανώτατο του Προέδρου της Δημοκρατίας, Πρωθυπουργού, Υπουργού Εθνικής Οικονομίας μέχρι και του Προέδρου της Τραπέζης της Ελλάδος. Είχαμε κάμει ατέρμονες συζητήσεις ανθρώπινες εκ βαθέων, πότε στο ευρύχωρο σαλόνι του και πότε στη δροσερή βεράντα, αγναντεύοντας τη γαλάζια θάλασσα κι απέναντι ανατολικά το Κόκκινο Χωριό. Αφησε πλούσιο κοινωνικό έργο στις Καλύβες: το Δημοτικό Μέγαρο και Αγροτικό Ιατρείο, δωρεές σε Ιδρύματα, μεγάλη βοήθεια στο φιλανθρωπικό έργο της ενορίας της Αγίας Παρασκευής Καλυβών, αποστολή στο Λονδίνο όσων είχαν ανάγκη από σοβαρές εγχειρήσεις με δικά του έξοδα και άλλες αγαθοεργίες που δεν μάθαινε κανείς. Ο χαμός της αγαπημένης του συζύγου Πίας, του κόστισε αφάνταστα. Hταν μια ξεχωριστή προσωπικότητα, σεμνή, απλή, πνευματώδης, πρέσβειρα του “Οικουμενικού Ελληνισμού”, μετέφερε τη φωνή της Ελλάδας, της ιστορίας και του πολιτισμού μας στα πέρατα του κόσμου. Υπήρξε επίσης συνοδοιπόρος του Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου σε όλα τα οικουμενικά ταξίδια του.
