Η πανσέληνος ασκούσε διαχρονικά μια μαγική επιρροή στον άνθρωπο. Η εικόνα της μέσα στη νύχτα ακτινοβολεί κάτι το γοητευτικό και συνάμα το μυστηριώδες.
Αλλοτε το φως της σκορπάει δέος κι άλλοτε αγκαλιάζει ακόμα και τα πιο τρελά όνειρα, κάνοντας τα πάντα να μοιάζουν δυνατά. Αδύνατον να προσπεράσεις ή να αγνοήσεις την επιβλητική της παρουσία…
Με αφορμή την αποψινή αυγουστιάτικη πανσέληνο, οι “διαδρομές” απευθύνθηκαν σε φωτογράφους των Χανίων και ζήτησαν από αυτούς να μας δώσουν τη δυνατότητα να δούμε το ολόγιομο φεγγάρι μέσα από τον φωτογραφικό τους φακό, μέσα από τη δική τους ματιά.
Οι ίδιοι μας μίλησαν για την πανσέληνο ως πηγή έμπνευσης, ως μια αφορμή για ένα σχόλιο, ως μια καλοκαιρινή ανάμνηση ή απλώς ως ένα σημείο αναφοράς στα όνειρά τους…
Σεληνόπληκτος!
Σεληνόπληκτος. Φεγγαροκυνηγός. Μια σχέση προσωπική μεταξύ μας, αφού επί 5 χρόνια, κάθε μήνα, πιστός στο ραντεβού μας “ζουμάρω” και εγκλωβίζω στον φωτογραφικό μου φακό την ομορφιά του ολόγιομου φεγγαριού. Φωτογραφίες που υμνούν το φεγγάρι το οποίο μας προσκαλεί να το θαυμάσουμε, να ερωτευτούμε, να ταξιδέψουμε… Κάθε βλέμμα κι ένα ταξίδι στο σύμπαν του όπου όλα γίνονται αυτόματα φωτεινά!
Παύλος Μπουζάκης
Ανυπότακτο όνειρο
Καλοκαίρι ’91. Συναυλία από τις ΤΡΥΠΕΣ στο “Πάρκο των Σκύλων” στην παραλία της Θεσσαλονίκης.
«Αδέσποτες χορεύουν οι ζωές μας
ξηλώνουν και τους επτά ουρανούς
κι οι πρόστυχες, φοβισμένες ματιές μας
σφηνώνουν σ’ άδειους καιρούς»
Μάταια ο χρόνος προσπαθεί να συνετίσει τους στίχους. Ετσι κι αλλιώς, κι οι στίχοι εικόνες θα γίνουν, που θα γεμίσουν βίαια τη σκέψη. Οπως η φωτογραφία, μόνο που αυτή είναι “περίπου” αλήθεια. Εμείς όμως θα συνεχίσουμε να ψάχνουμε το αληθινό, που είναι κρυμμένο πίσω απ’ το ορατό. Και νέοι θα μείνουμε, όσο μεταμορφώνουμε την πραγματικότητα σε ένα ανυπότακτο όνειρο.
Σπύρος Ζερβουδάκης
ISO100 f:5.6 1/125s
Η ποίηση ενέχει πάντα μια τεχνική παράμετρο. Πρέπει κανείς να γνωρίζει τον κώδικα, να κατέχει τη γλώσσα για να ξεπηδήσουν από μέσα της τα νοήματα. Από κει κι έπειτα είναι αθόρυβη, απολύτως απαραίτητη, αλλά χωρίς να τραβάει την προσοχή πάνω της. Στην πληροφορική αυτό λέγεται metadata – μεταδεδομένα, στη γλωσσολογία και τη σημειωτική metalinguistic function – μεταγλωσσική λειτουργία. Με λίγα λόγια η αναφορά στον κώδικα παραγωγής του μηνύματος.
Κάποιοι θα έλεγαν ότι η ανάλυση χαλάει τη μαγεία. Δεν υπήρξε όμως ποτέ μάγος που δεν ήξερε το ξόρκι. Και ο ίδιος ο δέκτης του μηνύματος οφείλει να ξέρει τους κώδικες, αν δε θέλει να είναι έρμαιο της γοητείας που μεταφέρουν και τελικά του ίδιου του μάγου. Στην πραγματικότητα η γνώση και η αντίληψη όχι μόνο προστατεύουν αλλά διευρύνουν και ραφινάρουν τις μαγικές πιθανότητες.
Τι σχέση έχουν όλα αυτά με την πανσέληνο; Ως ουράνιο σώμα απασχολεί και τους ορθολογιστές και τους ονειροπόλους. Είναι αντικείμενο και της επιστήμης και της ποίησης και έχει προκαλέσει μακροχόνια ενασχόληση και με τις δύο αυτές ιδιότητες. Μ’ αυτόν τον τρόπο συνιστά και μια υπενθύμιση για το πόσο πολυδιάστατο είναι το περιβάλλον και κυρίως η εικόνα που βλέπουμε. ISO100 f:5.6 1/125s είναι οι παράμετροι φωτομέτρησης της σελήνης, ο μετακώδικας φωτογράφισής της. Είναι απλά η βασική συνταγή για την αναπαραγωγή της εικόνας της. Η χρήση και ακόμη περισσότερο ο τρόπος πρόσληψης αυτής της εικόνας από τον δέκτη, εξαρτώνται από άλλους πιο σύνθετους κώδικες. Αυτό ισχύει για κάθε εικόνα.
Γιώργος Αναστασάκης
Αυγουστιάτικο φεγγάρι
Αυγουστιάτικο φεγγάρι, ερωτικό, σε ρυθμούς τζαζ, λάτιν, tango, μάς κάνει να νοιώθουμε τον ερωτισμό του και να απολαμβάνουμε τις αμαρτίες της νύχτας αυτής. Μακριά από μύθους και ιστορίες με νεράιδες, φεγγαρόσκονη, λυκάνθρωπους και βρικόλακες, πάνω από τοπία με κάστρα ή θάλασσες, πίσω από ερείπια αρχαίων ναών της χώρας μας.
Σε περίπατο ή όχι, ας απολαύσουμε την νύχτα αυτή, που όλες οι αμαρτίες της συγχωρούνται.
Γιώργος Μπαλαδάκης
Η πανσέληνος της αθωότητας
Στις περισσότερες λαϊκές παραδόσεις η πανσέληνος συνδέεται με διάφορα “μαγικά” φαινόμενα. Τραγούδια, βιβλία, εικόνες και ποιήματα προσθέτουν συνεχώς περισσότερη μαγεία στην υπάρχουσα αντίληψη για την επίδραση της πανσελήνου στους έμβιους οργανισμούς.
Ο Λόρκα γράφει πως «όταν βγαίνει το φεγγάρι, η θάλασσα σκεπάζει τη γη, κι η καρδιά αισθάνεται νησί, καταμεσής του απείρου».
Για τα παιδιά, το φεγγάρι είναι πάντα κάτι γοητευτικό, ενώ για τους ενηλίκους, στον ρεαλισμό της καθημερινότητας, αποτελεί συνήθως μία ανάμνηση, μία ιστορία αγάπης. H εικόνα ενός νυχτερινού τοπίου υπό το φως της σελήνης έρχεται σε αντίθεση με τις συμβάσεις του κοινωνικού συστήματος. Ενα αληθινό φυσικό γεγονός, η πανσέληνος, μετασχηματίζεται σε χορό μιας σειράς εσωτερικών εικόνων και αναζητήσεων και δίνει την ψευδαίσθηση ενός ατελείωτου καλοκαιριού, όπου ο τόπος και ο χρόνος αποκτούν μία διαφορετική διάσταση.
Η πανσέληνος της αθωότητας και της (παιδικής) αγάπης για τη φύση και τη ζωή.
Η φωτογραφία τραβήχτηκε στην Ανάφη, στις 31 Ιουλίου 2015.
Μιχάλης Κουλιέρης
«Ξέρω πώς είναι να μυρίζεις το φως»
Ξέρω πώς είναι να μυρίζεις το φως… δουλειά μου άλλωστε η διαρκής μελέτη του. Γράφω διαρκώς σε δισδιάστατες επιφάνειες μαζί του. Πουλάω μύθους και θρύλους ανασκευασμένους, μαζί του. Ακόμα και όταν σφάλω προσπαθώ να το κάνω με ακρίβεια, μαζί του. Θα σε βοηθήσω: παρουσιάζω μια φωτογραφία της Πανσελήνου. Ξέρεις ότι είναι σύγχρονη; Σε βοηθάω: είναι τραβηγμένη από εμένα και ζω ακόμα, αρά είναι σύγχρονη. Είμαι μεσήλικας, άρα στερείται ρομαντικής διάθεσης. Κάπου εδώ θα αρχίσεις τις απορίες: είναι πραγματική ή είναι φωτοσοπιά;
Αν μπεις σε αυτό τον δρόμο με έχασες. Αν όμως ασχοληθείς με τον ανεπαίσθητο φόβο που πλανάται στην ατμόσφαιρα, αν ψάξεις για διακειμενικότητες και θυμηθείς τα έργα επιστημονικής φαντασίας με τους λυκανθρώπους και τα σχετικά, τότε έλα να παίξουμε με τη λέξη σκύλος (κύων). Αυτό το ζώον που αποκαλείται κυνόν* δεν σκέφτεται (λένε) καθόλου, ποτέ. Περιφρονούμε επομένως βαθύτατα το κοινόν**. Το κοινόν έχει μεγάλη κοιλιά (λένε), αφού σαν Κύκλωπας καταβροχθίζει όλους τους φουκαράδες. Τώρα αναγνώστη τι λες; μπερδεύτηκες; Σήμερα έχει πανσέληνο, στοχάσου κοιτώντας την. Δες πώς μοιάζει με αυτήν της εικόνας μου και ας είναι από το 1992 στην καμένη πλαγιά της Καρπάθου…
Θέλω να αντιληφθείς ότι, όπως ζήσαμε τον θάνατο της Αισθητικής της Αναγέννησης έτσι τώρα ζούμε τον θάνατο της Ηθικής της.
Μιχάλης Καλαϊτζάκης
σημ.:
*κυνόν = σκύλον
**το κοινόν = ο κόσμος
η ΣΕΛΗΝΗ θεοποιηθηκε πρωτη απο τις γυναικες γιατι καταφερε να συμβολισει την πενιχρη ελπιδα του πρωτογονου ανθρωπου στις ατελειωτεςεποχες της σκοτεινης αγριοτητας και της αξεπεραστης βαρβαροτητας .εξ΄ ου και οι ΦΕΓΓΑΡΟΘΕΕΣ οπως η ΠΗΝΕΛΟΠΗ της ΟΔΥΣΣΕΙΑΣ.