Πέμπτη, 28 Μαρτίου, 2024

Η Αμερική για την Κρήτη (1866 – 1869)

Η τριετής εξέγερση της Κρήτης κατά της Οθωμανικής αυτοκρατορίας εδημιούργησε (και) στην Αμερική ένα πρωτοφανές κίνημα φιλελληνισμού.
Ξεφυλλίζοντας, στην φιλόξενη Παπαχαραλάμπειο Βιβλιοθήκη της Ναυπάκτου, την αθηναϊκή εφημερίδα ΑΛΗΘΕΙΑ, παραθέτω κάποιες “ειδήσεις” της εποχής εκείνης, αναφερόμενες στον μεγάλο ενθουσιασμό που επεκράτησε στην υπερατλαντική Δημοκρατία, από την επική εξέγερση της Κρήτης. Ο αναφερόμενος στην πρώτη “είδηση” ο γιατρός Σάμουελ Χάου (+1876) υπήρξε ο κορυφαίος των Αμερικανών φιλελλήνων, επισκεφθείς δύο φορές την Ελλάδα, κατά την επανάσταση του 1821 και κατά την διάρκεια της τριετούς εξέγερσης της Κρήτης, το 1866. Τότε εγνώρισε και τον νεαρό αρχισυντάκτη της αθηναϊκής εφημερίδας ΕΘΝΟΦΥΛΑΞ Μιχαήλ Αναγνωστόπουλο, τον οποίο ιδιαιτέρως εξετίμησε και ότε το επόμενο έτος επέστρεψε στις Η.Π.Α. κατόπιν προσκλήσεως του εσυνοδεύετο και από τον νεαρό αγγλομαθή Ηπειρώτη δημοσιογράφο.
Στην Βοστώνη ο Μιχαήλ Αναγνωστόπουλος ενυμφεύθη την θυγατέρα του Σάμουελ Χάου, Ιουλία και μετά τον θάνατο του πενθερού του ανέλαβε την διεύθυνση του Ινστιτούτου Τυφλών ΠΕΡΚΙΝΣ, από όπου πέρασε ως μαθήτρια και η περιώνυμη Έλεν Κέλερ. Γνωστός πλεόν ως Μαϊκλ Ανάγνος, ο Μιχαήλ Αναγνωστόπουλος, απεβίωσε στη Βοστώνη το 1906 και δικαίως θεωρείται ως ο μέγιστος των Eλλήνων στις Η.Π.Α. κατά τον 19ο αιώνα.
ΑΛΗΘΕΙΑ, 3.1.1869 – Διά του τελευταίου αυστριακού ατμοπλοίου της Τεργέστης ανεχώρησε γι’ Αμερικήν ο ανεψιός του εν Κρήτη οπλαρχηγού Κ… (Βελουδάκης) συνοδευόμενος υπό του Δικηγόρου κ. Στ. Κασιμάτου ως διερμηνέως της αγγλικής γλώσσης. Η αποστολή του Κρητός τούτου αφορά δάνειον δια την προσωρινήν Κυβέρνησιν της Κρήτης. Λέγεται οτι ο ακάματος φιλέλλην δόκτωρ Χάου έγραψεν εκ Βοστώνος της Αμερικής όπως αποστάλη αυτόχθων Κρης.
ΑΛΗΘΕΙΑ, 4.1.1869  – Ο στρατηγός Woodford, διοικητής του Νεοβοράκου, ανήρ επισημότατος, όστις ηγόρευσε και κατά τον παρελθόντα χειμώνα θερμώς υπερ των Κρητών, ωμίλησε και επ’ εσχάτων ενώπιον πολυπληθούς ομηγήρεως υπερ της Κρήτης, επικαλεσθείς λίαν ευγλώττως την συνδρομήν των Αμερικανών υπέρ δυναστευομένου λαού, προ πολλού ήδη πάσχοντος τα πάνδεινα υπό της τουρκικής τυραννίας και μαχομένου υπέρ της ελευθερίας του. Και αλλαχού της Αμερικής, καθ’ α γινώσκομεν, γίνονται ένθερμοι ενέργειαι υπέρ των Κρητών.
ΑΛΗΘΕΙΑ, 24.1.1869  – Το εσπερας της (24/5) Ιανουαρίου εγένετο εν Νεοβοράκω δημοτελής συνέλευσις υπερ των Κρητών. Πρόεδρος της συνελεύσεως εξελέχθη ο κ. William Gullen Bryant, έξοχος οικονομολόγος, πολιτικός φιλόσοφος και ποιητής· γραμματεύς δε ο κ. Τουκερμαν. Ηγόρευσαν ευγλώττως υπερ των Κρητών ο πρόεδρος, ο ιερεύς H.W. Beecher, ο ιερεύς Δρ. Bellows και ο K.S. Woodford. Αφού εγένοντο και ενεκρίθησαν διάφοροι προτάσεις συμπάθειας και συνδρομής υπέρ των δεινοπαθούντων Κρητών, η ομήγυρις ανεβλήθη. Εκ της μεγάλης ταύτης φιλελληνικής επιδείξεως εν τη πρώτη των αμερικανικών πόλεων απεκδεχόμεθα σπουδαία πρακτικά αποτελέσματα.
ΑΛΗΘΕΙΑ, 25.1.1869 – Ο Αμερικανός στρατηγός Σανξ, όστις προ τίνος υπέβαλεν εις την Βουλήν πρότασιν περί αναγνωρίσεως της προσωρινής Κρητικής Επαναστάσεως, ανέπτυξεν αυτήν εσχάτως δε ισχυράς και ευγλώττου αγορεύσεως, ήτις επιβάλλει το καθήκον εις τους Κρήτας να ομολογήσωσι την προς αυτόν θερμήν ευγνωμοσύνην των.
ΑΛΗΘΕΙΑ, 6.2.1869 – Εν ταις Ηνωμέναις Πολιτείαις της Αμερικής εγένετο έναρξις συνεισφορών υπερ των Κρητών. Οι προεξάρχοντες του εν Νέα Υόρκη κλήρου εξέδοκαν προκήρυξιν, καθ’ ήν έμελλε να γίνη τη 31 Ιανουαρίου εν όλαις ταις εκκλησίαις της επαρχίας εκείνης έρανος υπέρ των Κρητών.
* Μοναστηράκι Δωρίδος


Ακολουθήστε τα Χανιώτικα Νέα στο Google News στο Facebook και στο Twitter.

Δημοφιλή άρθρα

Αφήστε ένα σχόλιο

Please enter your comment!
Please enter your name here

Εντός εκτός και επί τα αυτά

Μικρές αγγελίες

aggelies

Βήμα στον αναγνώστη

Στείλτε μας φωτό και video ή κάντε μία καταγγελία

Συμπληρώστε τη φόρμα

Ειδήσεις

Χρήσιμα