Καλοί μου φίλοι, καλό Σαββατοκύριακο!
Στον Κάβο – Δρέπανο, για να γνωρίσουμε τον Φάρο του, μάς πάει σήμερα ο Παιδότοπος, 26 χλμ. ανατολικά των Χανίων και 2 χλμ. βόρεια του Κόκκινου Χωριού. Ξεναγοί μας η μαθήτρια του Γυμνασίου Βάμου Γεωργία Καποκάκη και η δασκάλα της καθηγήτρια Πληροφορικής (και συνεργάτις της εφημερίδας μας) Ειρήνη Καλαϊτζάκη. Λάτρης του Δράπανου και γενικότερα του αποκορωνιώτικου τοπίου η φίλη μου η Ειρήνη (κι αν το έχει φωτογραφίσει κι αν έχει γράψει γι’ αυτό!) λάτρης του, όμως, κατά που φαίνεται και η μαθήτριά της, το κείμενο της οποίας πήρε το 2ο βραβείο ρεπορτάζ στον 5ο Παγκρήτιο Διαγωνισμό Δημοσιογραφικών Δεξιοτήτων για μαθητές του Συλλόγου Νεανικής Δημοσιογραφίας “Τύπος και Ουσία – Λευτέρης Δασκαλάκης”. Οσο γνωρίζουμε πιο βαθιά, τόσο αγαπούμε πιο πλέρια, επιμένει να μας θυμίζει τον λόγο τον Ποιητή η Ειρήνη. Πρωτίστως στους μαθητές της…
Σας χαιρετώ με αγάπη όλους
Βαγγέλης Θ. Κακατσάκης δάσκαλος
Σημείωση 1: Οι φωτογραφίες είναι της Ειρήνης Καλαϊτζάκη.
Σημείωση 2: Το μήλο κάτω από τη μηλιά… Πατέρας της Γεωργίας, που πηγαίνει εφέτος Β’ τάξη (Γυμνάσιο Βάμου) ο αξιωματικός του Πολεμικού Ναυτικού – υπεύθυνος για το Φαρικό Σύστημα Κρήτης Σπύρος Καποκάκης.
Γνωρίζοντας τον Φάρο στον Κάβο Δρέπανο
Ο Φάρος είναι ένα αγέρωχο, επιβλητικό, πανέμορφο και πετρόκτιστο κτίριο, που βρίσκεται μέσα στη θάλασσα και βοηθάει τους ναυτικούς στα ταξίδια τους. Οι φάροι κατασκευάστηκαν από μία Γαλλική εταιρεία μεταξύ των δεκαετιών 1860 έως 1890. Ο πρώτος φάρος στον κόσμο είναι ο Φάρος της Αλεξάνδρειας, ο οποίος χτίστηκε τον 3ο αιώνα π.Χ. και θεωρείται ένα τα Επτά θαύματα του αρχαίου κόσμου. Οι άνθρωποι χρησιμοποιούν τους φάρους, όταν βρίσκονται στην θάλασσα, γι να εντοπίσουν τους κινδύνους που υπήρχαν σε αυτήν την νύχτα. Χαρακτηριστικό τους γνώρισμα ήταν η φωτοβολία που είχαν. Οι φάροι έχουν αλλάξει πολύ τα τελευταία χρόνια. Όταν πρωτοκτίστηκαν, οι φαροφύλακες που ήταν υπεύθυνοι για αυτούς, αναγκάζονταν να παραμείνουν εκεί με τις οικογένειές τους. Αυτό συνέβαινε, επειδή έπρεπε να τροφοδοτούν τους φάρους με κάρβουνο, το οποίο χρησιμοποιούσαν, για να ανάβουν μία φωτιά στο πάνω μέρος του φάρου. Τα τελευταία χρόνια έχουν εξελιχθεί πολύ τεχνολογικά, δηλαδή δεν υπάρχουν φωτιές, αλλά λάμπες που δουλεύουν με ρεύμα και μπαταρίες. Ένα τέτοιο είδος με υψηλή αρχιτεκτονική κτίριο υπάρχει στον τόπο μας στο Δράπανο Αποκορώνου. Ο φάρος κατασκευάστηκε το 1864 από τη Γαλλική Εταιρεία Φάρων και ακόμη στέκεται σε πολύ καλή κατάσταση σε υψόμετρο 50μ, στην κόψη ενός κατακόρυφου γκρεμού. Ο πύργος του φάρου έχει οκταγωνικό σχήμα και το ύψος του είναι 7μ, ενώ δίπλα υπάρχει η πέτρινη κατοικία του φαροφύλακα. Όπως και οι υπόλοιποι φάροι της Κρήτης, εντάχθηκε στο Ελληνικό φαρικό δίκτυο το 1912, ενώ καταστράφηκε από τους Γερμανούς το 1941, για να ξανακτιστεί το 1948. Για κάθε φάρο κτίριο που υπάρχει στην Ελλάδα υπάρχει και ένας μύθος να τον συνοδεύει. Σύμφωνα με τον μύθο το 1914 ο Μιντιλάκης αποφάσισε να πάει να ζήσει μόνιμα στον τότε έρημο φάρο Κάβο Δράπανο. Η ζωή του κυλούσε ήρεμα μέχρι ένα βράδυ με φοβερή θαλασσοταραχή, η μοίρα του έπαιξε ένα περίεργο παιχνίδι. Πάνω σ’ έναν βράχο, δίπλα σε ένα ναυάγιο βρήκε μία κοπέλα σε λιπόθυμη κατάσταση με σκισμένα ρούχα. Ήταν η Αϊσέ, μια πανέμορφη Αλγερινή θύμα ναυαγίου. Την έσωσε, τη φρόντισε, την περιέθαλψε και την έκανε γυναίκα του. Μια μέρα η Αϊσέ του ανακοίνωσε ότι θα γίνει μητέρα, κάνοντας τον πολύ ευτυχισμένο. Όμως η μοίρα είχε αποφασίσει άλλα. Η κοπέλα λίγο πριν από τη γέννα αρρώστησε και πέθανε. Ο φαροφύλακας μην αντέχοντας την απώλεια της, δίνει τέλος στην ζωή του με το κυνηγητικό του όπλο. Σε μια τρύπα κοντά στον φάρο βρέθηκαν οι δυο τους αγκαλιασμένοι από τους κατοίκους του χωριού. Ακόμα και σήμερα όποιος συνομιλήσει με κάποιον φαροφύλακα σίγουρα θα έχει να σου διηγηθεί μια συναρπαστική ιστορία από την ζωή του στον φάρο Γεωργία Καποκάκη Α2
Ενας ερημίτης στο Κάβο Δρέπανο των Χανίων
«Κι αρχίζει να γυρίζει ‘κείνη η λάμπα και να ρίχνει το φως της πέρα, μακριά, μέσα στο μαύρο χάος», έγραφε ο Φώτης Κόντογλου και βούταγε στα εσώψυχα του φαροφύλακα. «Το φως τον ζαλίζει, μα ξαγρυπνά μην τύχη και πάθει τίποτα η μηχανή και σβήσει το φως που δείχνει τον δρόμο στα καράβια. Η ψυχή του γίνεται με τον καιρό σαν πέτρα, σαν τον βράχο που σηκώνει τον φάρο. Στο τέλος γίνεται αδιάφορος για όλα. Δεν λογαριάζει μήτε αρρώστια, μήτε θάνατο…». Ψυχρή και άδικη πολλές φορές η ζωή, ορθώνει συρματοπλέγματα στις ψυχές των ανθρώπων αλλάζοντας τη ρότα τους και βάζοντας τρικλοποδιά στα όνειρά τους. Θα ‘ταν κοντά στα 1914 όταν ο Μιντιλάκης αποφάσισε να εγκαταλείψει τα εγκόσμια και να αυτοεξοριστεί στον τότε έρημο φάρο του Κάβο Δρέπανο. Χτυπημένος από μια θύελλα της ζωής, βρέθηκε σ’ έναν τόπο που ολοχρονίς τον μαστιγώνουν αλύπητα τα κύματα μα ποτέ δεν τον λαβώνουν. Σ’ έναν τόπο που ο γέρικος φάρος, γεμίζει τους ανθρώπους με τις αναλαμπές του… ελπίδα. Και μπορεί η ζωή του να κυλούσε ήρεμα… όμως ένα βράδυ με άγρια θαλασσοταραχή και αγέρα που λυσσομανούσε, η μοίρα τού έπαιξε ένα περίεργο παιχνίδι. Εκεί στα απόκρημνα βράχια του ακρωτηριού, ανάμεσα σε τσακισμένα ξύλα και σκισμένα πανιά, αντίκρισε μια κοπέλα σε λιπόθυμη κατάσταση με ξεσκισμένα ρούχα. Ηταν η Αϊσέ… μια πανέμορφη Αλγερινή, που ναυάγησε με το σκαρί του ίδιου της του πατέρα. Συγκλονισμένος, τη μάζεψε, την φρόντισε, την περιέθαλψε και όπως συμβαίνει σχεδόν πάντα στα παραμύθια… την έκανε γυναίκα του. Η ευτυχία του Μιντιλάκη κορυφώθηκε όταν μια μέρα η Αϊσέ του ανακοίνωσε ότι θα γίνει μητέρα. Μα καθώς η μοίρα άλλα πρόσταζε από την αρχή, η κοπέλα λίγο πριν από τη γέννα, αρρώστησε και πέθανε. Ο φαροφύλακας μη μπορώντας να αντέξει τον χαμό της αγαπημένης του, έμεινε για μέρες δίπλα στο άψυχο κορμί της αναζητώντας παρηγοριά στην μεγάλη του συμφορά. Έτσι, τον βρήκαν οι κάτοικοι του διπλανού χωριού όταν τον αναζήτησαν και στάθηκε αδύνατο να απομακρύνουν από κοντά του την νεκρή Αϊσέ. Η αγάπη και ο έρωτας των δυο ερημιτών έσβησαν για πάντα και χάθηκαν μέσα σ’ ένα βράχο σκαμμένο από ανθρώπινο χέρι. Εκεί τους βρήκαν, μέρες αργότερα, μετά από επίμονη αναζήτηση, αγκαλιασμένους. Ο Μιντιλάκης είχε σκάψει με τα χέρια του έναν βράχο και είχε τοποθετήσει μέσα στην τρύπα με προσοχή, τη νεκρή αγαπημένη του. Δίπλα της βρισκόταν και εκείνος νεκρός με το κυνηγετικό του όπλο αγκαλιά. Πάντα οι φάροι, αυτά τα απόμακρα κτίσματα, κρύβουν μια μαγεία. Ίσως το επιβλητικό ανάστημά τους, ίσως η απομόνωσή τους σε κάποια απόκρημνη ακτή, ίσως πάλι το τρεμόπαιγμα του λύχνου μέσα στη σιγαλιά της νύχτας. Σίγουρα όμως αποτελούν μια φωτεινή γέφυρα που ενώνει τους ανθρώπους και συνομιλούν τις νυχτιές με τους καραβοκύρηδες. Η μοναχική ζωή των ανθρώπων που ζούσαν πάνω στους φάρους έπαιρνε εύκολα τη μορφή μιας ανθρώπινης ιστορίας… άλλες φορές χαρούμενης και άλλες φορές τραγικής.
Ειρήνη Καλαιτζάκη
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Ο φάρος του Κάβο Δρέπανο βρίσκεται στο ομώνυμο ακρωτήριο, ανατολικά του κόλπου της Σούδας και σε απόσταση 3 χλμ ΒΔ του Κόκκινου Χωριού Αποκορώνου. Ανήκει στο φαρικό σύστημα της Ελλάδας και είναι ένας από τους παλιότερους φάρους αφού χτίστηκε το 1864 από τη Γαλλική Εταιρεία Φάρων, τότε που η περιοχή βρισκόταν υπό την κατοχή των Οθωμανών. Έχει ύψος 7μ και βρίσκεται 50 μ πάνω από τη θάλασσα σ’ ένα κάθετο βράχο. Είναι πέτρινος και έχει οκταγωνικό σχήμα. Στη νότια πλευρά του είναι χτισμένη η κατοικία του φαροφύλακα. Η φωτοβολία του φτάνει τα 20 ναυτικά μίλα και κλείνει φέτος τα 151 χρόνια ζωής. Παρατηρώντας κάποιος το ψηλότερο τμήμα του θα διακρίνει την Οθωμανική επιρροή στα αρχιτεκτονικά στοιχεία του. Με τον νόμο 3028 του 2002 έχει χαρακτηριστεί ως διατηρητέο νεότερο μνημείο.
