Χιμάρα, μία περιοχή στην νότια Αλβανία, ένας τόπος γραφικός με έντονη την παρουσία του Ελληνικού στοιχείου καθώς η περιοχή κατοικείται ως επί το πλείστον από την Ελληνική μειονότητα.
Στην Χιμάρα από το 2005 επαναλειτούργησε το Ελληνικό Σχολείο “Όμηρος” το οποίο είχε κλείσει το Αλβανικό καθεστώς το 1946. Ο διευθυντής του Δημοτικού Σχολείου «Όμηρος», με καταγωγή από τα Χανιά, Προκόπης Μαρματάκης μίλησε στα “Χ.Ν.” για το σχολείο, την εμπειρία του να διδάσκεις εκτός χώρας, την καθημερινότητα στην Αλβανία, ενώ περιέγραψε την άγνωστη στους πολλούς Χιμάρα.
•Για κάποιον που δεν γνωρίζει πότε και πώς δημιουργήθηκε το σχολείο «Όμηρος» στην Χιμάρα; Πόσα παιδιά φοιτούν στο σχολείο και τι μαθήματα διδάσκονται;
Το σχολείο παρέμενε κλειστό από το 1946 από το Αλβανικό καθεστώς. Ξανάνοιξε το 2005 μετά από μακροχρόνια αιτήματα και χρόνιες προσπάθειες από την Ελληνική πολιτεία.
•Το σχολείο είναι 9χρονο, με την ολοκλήρωση της φοίτησης οι μαθητές τι επιλογές έχουν;
Στο σχολείο φοιτούν 138 παιδιά. Γίνονται μαθήματα στα Ελληνικά και στα Αλβανικά στα πλαίσια της συμφωνίας μεταξύ των δυο κρατών. Αυτό είναι ένα μεγάλο πρόβλημα για τις οικογένειες της Χιμάρας καθώς δεν έχει δημιουργηθεί και Λύκειο έτσι ώστε τα παιδιά να μπορούν να συνεχίσουν στην επόμενη βαθμίδα εκπαίδευσης. Αυτό σημαίνει ότι είτε θα πάνε στα Τίρανα στο Αρσάκειο, όσοι έχουν λεφτά θα πάνε στην Ελλάδα ή κάποιοι θα συνεχίσουν στο Αλβανικό Λύκειο.
•Η Ελληνική Πολιτεία στηρίζει το σχολείο έμπρακτα;
Η Ελληνική Πολιτεία στηρίζει έμπρακτα το σχολείο μας από την ίδρυση του, τόσο ηθικά όσο και υλικά.
•Ενίοτε οι σχέσεις μεταξύ Ελλάδας και Αλβανίας είναι τεταμένες. Επηρεάζει αυτό τους μαθητές και εσάς τους δασκάλους στην καθημερινότητα σας στην Χιμάρα;
Οι εντάσεις μεταξύ των σχέσεων υπήρχαν και υπάρχουν. Όσον αφορά τους δασκάλους δεν υπάρχει κάτι που να επηρεάζει την καθημερινότητα μας σε αυτές τις περιπτώσεις. Οι μαθητές έχουν κάποιες φορές μικροπροστριβές οι οποίες προς το παρόν δεν έχουν ξεφύγει από τα όρια.
•Πώς αποφασίσατε να επιλέξετε το σχολείο της Χιμάρας; Ποια ήταν η αντίδραση της οικογένειάς σας και των φίλων σας όταν τους ανακοινώσατε ότι επιλέξατε τον «Όμηρο»;
Είχα την επιλογή να πάω στη Κορυτσά ή στη Χιμάρα. Βάζοντας κάτω τα πράγματα προτίμησα να έρθω στη Χιμάρα λαμβάνοντας υπόψη τις πολύ καλές κλιματολογικές συνθήκες, την ομορφιά του τόπου (θάλασσα και βουνό) και φυσικά την πολύ έντονη παρουσία των ελληνικής καταγωγής κατοίκων. Η οικογένεια μου στήριξε την απόφασή μου όπως στηρίζει όλες τις επιλογές μου. Ήθελα από καιρό να νιώσω την εμπειρία αυτή αλλά διάφορες οικογενειακές υποχρεώσεις με δυσκόλευαν να πάρω την απόφαση. Η οικονομική κρίση ήταν η ώθηση που χρειαζόμουν για να το αποφασίσω μιας και στους αποσπασμένους δίνεται επιπλέον επιμίσθιο και αυτό είναι μια σημαντική βοήθεια για την οικογένειά μου.
•Μένετε στην Χιμάρα ή πηγαινοέρχεστε καθημερινά εκεί;
Μένω στη Χιμάρα αλλά φεύγω κάθε Σαββατοκύριακο για τα Γιάννενα όπου βρίσκεται η οικογένεια μου. Μικρή σχετικά απόσταση από Γιάννενα (150 χλμ) αλλά δύσκολος δρόμος και “δύσκολοι” οδηγοί.
•Πώς θα χαρακτηρίζατε την εμπειρία σας στον «Όμηρο»; Θα συμβουλεύατε και άλλους εκπαιδευτικούς να ακολουθήσουν το δικό σας παράδειγμα και να διδάξουν σε ελληνικά σχολεία εκτός χώρας;
Για μένα είναι μια εμπειρία ζωής για πολλούς λόγους. Υπάρχουν ήδη χιλιάδες εκπαιδευτικοί που διδάσκουν στα πιο απίθανα μέρη του πλανήτη. Αν κάποιος είναι άνθρωπος που θέλει να δει το διαφορετικό καλό θα ήταν να ζήσει την εμπειρία η οποία διαφέρει από χώρα σε χώρα όπως είναι φυσικό. Από την άλλη πλευρά έχουμε τη τύχη να ζούμε σε μια υπέροχη χώρα και δύσκολα αποφασίζει κάποιος να αφήσει φίλους και συγγενείς.
•Πώς θα περιγράφατε την Χιμάρα, σε κάποιον που δεν γνωρίζει πολλά πράγματα για την περιοχή; Βρίσκετε κοινά χαρακτηριστικά με την Ελλάδα;
Η Χιμάρα είναι ένας πανέμορφος τόπος που έχει ήδη καταλάβει ένα κομμάτι της καρδιάς μου.. Θυμίζει έντονα την Ελλάδα και ιδιαίτερα τη Κρήτη από την οποία κατάγομαι κατά το ήμισυ. Ίσως αυτός να είναι και ο λόγος που αισθάνθηκα οικεία από τη πρώτη στιγμή που ήρθα. Εκτός από το τοπίο εντυπωσιακά είναι και τα κοινά που υπάρχουν στη ντοπιολαλιά της Χιμάρας με τη Κρήτη (π.χ. όρνιθα, αίγα, Σιμάρα αντί Χιμάρα και το τσ στο κ) που θυμιζουν έντονα Κρήτη. Επίσης κοινό με τη Κρήτη είναι ο αδάμαστος και ατίθασος χαρακτήρας των κατοίκων της.
•Τέλος, πείτε μας για την σχέση σας με τα Χανιά και τι σας συνδέει με τον τόπο εδώ.
Όπως προανέφερα εχω καταγωγή από τη Κρήτη. Έχω συγγενείς στα Χανιά, στη Παλαιόχωρα, στη Λιβάδα και φυσικά στο χωριό μου. Κατάγομαι από ένα πανέμορφο χωριό, το Ροδοβάνι Χανιων. Μικρός περνούσα τα καλοκαιριά μου εκεί και έχω όμορφες αναμνήσεις. Έκτοτε επισκέπτομαι συχνά το χωριό μου, όχι βέβαια όσο συχνά θα ήθελα λόγω κυρίως οικογενειακών υποχρεώσεων όντας πατέρας δυο αγοριών πλέον. Ελπίζω φέτος με τη βοήθεια του Θεού να βρεθώ πάλι το καλοκαίρι στο χωριό μου μαζί με τη γυναίκα μου που λάτρεψε το τόπο μας και τους δυο γιους μου.
