«Μην εμπιστεύεστε τα παιδιά μόνα τους στη θάλασσα, ούτε λεπτό».
λουόμενος πατέρας
«Τι μπορεί να κάνει ένα παιδί σε μια παραλία;». «Πόσο ασφαλές είναι;».
«Θα είναι ευχαριστημένο ή θα βαριέται και θα γκρινιάζει;».
Αυτές οι ερωτήσεις με απασχόλησαν όταν πέρασα μια ολόκληρη μέρα σε δημοφιλή παραλία του Νομού μας. Δεν μπορούσα να κάνω διαφορετικά, αφού η παραλία είχε πολλά παιδιά που είχαν έλθει με τις οικογένειές τους.
Στο σημερινό σημείωμα περιγράφω τα παιχνίδια των παιδιών, τις συμπεριφορές τους, τα οφέλη των παιχνιδιών και τους κινδύνους τους. Επίσης, παραθέτω τη δραματική περιγραφή ενός περιστατικού που ευτυχώς είχε αίσιο τέλος.
Σκοπός είναι να βρούμε το βαθμό επικινδυνότητας της κάθε παιδικής ασχολίας στην παραλία.
Ταξίδι με σωσίβιο
«Συνηθίζω να κολυμπώ μέχρι τη ξέρα και να επιστρέφω. Ήμουν στη ξέρα έτοιμος να κολυμπήσω μέχρι την ακτή, όταν είδα σε απόσταση ένα μεγάλο σωσίβιο να παρασύρεται στα ανοικτά. Προσπάθησα να διακρίνω κάτι, αλλά από την απόσταση που ήμουν δεν φαινόταν να είναι κάποιος στο σωσίβιο. Από ένστικτό αποφάσισα να το ψάξω. Υπολόγισα την πορεία που θα ακολουθούσε το παρασυρόμενο σωσίβιο, βούτηξα και έβαλα τα δυνατά μου να το προλάβω. Δεν ξέρω πόση ώρα το κυνηγούσα, τελικά το έπιασα. Με έκπληξη μου είδα μέσα στο σωσίβιο ένα νήπιο, το οποίο μόλις με είδε άρχισε να κλαίει. Προσπάθησα να το ησυχάσω, αλλά μάταια. Δεν καταλάβαινε Ελληνικά και Αγγλικά. Όταν φθάσαμε στην ακτή βρήκαμε τη μητέρα του -μια Σουηδή- που διάβαζε ένα βιβλίο.
Προφανώς δεν κατάλαβε τι είχε συμβεί, γιατί αντί να με ευχαριστήσει μου έβαλε τις φωνές. Υπολογίζοντας το σημείο που είδα το σωσίβιο, αυτό πρέπει να παρασυρόταν 15 λεπτά. Αν δεν το ’χα δει, δύσκολα θα το εντόπιζαν στην ανοικτή θάλασσα».
Το περιστατικό αφηγήθηκε ένας πατέρας σε παρέα συγχωριανών του λουομένων την περασμένη εβδομάδα. Εκλεισε την περιγραφή του με μια συμβουλή προς τους γονείς που τον άκουγαν «Μην εμπιστεύεστε τα παιδιά μόνα τους στη θάλασσα, ούτε λεπτό».
Ρακέτες με βουτιές
Μια παρέα πιτσιρικάδες -κάτω των 10 ετών- παίζουν ρακέτες στην άκρη της θάλασσας. Δεν φυσά καθόλου, αλλά η θάλασσα έχει αυτό το βουβό κυματισμό που περνώντας πάνω από τις ανωμαλίες του βυθού γιγαντώνεται. Παρατηρώ ότι οι πιτσιρικάδες είναι ιδιαίτερα ικανοί στις ρακέτες, δεν χάνουν εύκολα μπαλιά. Ξαφνικά η μπάλα πάει στη θάλασσα. Ο πιο μικρόσωμος πετάει τη ρακέτα του στην άμμο και βουτάει στη θάλασσα. Παγώνω. Τρία κύματα διπλά το μπόι του πλησιάζουν. Το πρώτο κύμα τον μισοσκεπάζει, αλλά ο πιτσιρικάς επιμένει. Οι υπόλοιποι τον παρακολουθούν από την ακτή. Το μπαλάκι δεν πρέπει να παρασυρθεί γιατί μετά δεν έχει παιχνίδι. Ερχεται κι άλλο κύμα, αλλά αυτός συνεχίζει και τελικά πιάνει το μπαλάκι του. Μετά από λίγο, το παιχνίδι τους συνεχίστηκε.
Κρυφακούω και διαπιστώνω ότι οι πιτσιρικάδες μας είναι από διπλανό χωριό με μακρόχρονη σχέση με τη θάλασσα.
Κανάλια και πύργοι
Σε διπλανή παραλία μια 5μελής παρέα παιδιών που έμοιαζαν μεταξύ τους φτιάχνουν κανάλια στην άμμο, οχυρώσεις, κάστρα και γέφυρες. Παρατηρώ ότι το καθένα έχει μια δουλειά να κάνει. Δεν φαίνεται να τσακώνονται. Κάπου-κάπου σταματούν να ξαποστάσουν, κοιτάζουν την κατασκευή τους σαν να την αξιολογούν, τη θαυμάζουν και συνεχίζουν.
Δόκιμοι φωτογράφοι
Παιδιά με κινητά τηλέφωνα γυροφέρνουν παρατηρώντας το κάθε τι στην παραλία. Σε λίγο διαπιστώνω το σκοπό τους. Ψάχνουν να εντοπίσουν “θέμα” για να το φωτογραφίσουν. Είναι τυχεροί, οι ευκαιρίες για φωτογραφίες δεν λείπουν…
Οι φανατικοί του Παρά Πέντε που απογειώνονται από το διπλανό λόφο, οι όρθιοι κωπηλάτες που διασχίζουν τον κόλπο, μια μαμά μισοχωμένη στην άμμο, ιστιοσανίδες που ανατρέπονται, παιδιά που βουτούν από το βράχο και στο τέλος της ημέρας η μοναδική βουτιά του ήλιου.
Ανάγνωση ή βιντεοπαιχνίδια
Μειοψηφίες είναι τα παιδιά που διαβάζουν βιβλία ή παίζουν βιντεοπαιχνίδια με ένα κινητό στην παραλία. Αν υπήρχαν βότσαλα μερικά αγόρια θα έκαναν αυτοσχέδιους αγώνες ρίψης, όπως δείχνουν ευρήματα.
Τα παιδιά που επιλέγουν αυτές τις ασχολίες είναι συνήθως μόνα τους ή δεν υπάρχει κάποιος-κάποια να τους δίνει σημασία. Μοναδικός κίνδυνος είναι η απομόνωσή τους.
Συμπερασματικά
Τα παιχνίδια στην παραλία και στη θάλασσα έχουν οφέλη και κινδύνους:
• Τα παιχνίδια στην παραλία και στη θάλασσα απελευθερώνουν τα παιδιά. Τους δίνουν την ευκαιρία για δημιουργία, πρωτοβουλία και αυτονόμηση.
• Τα ομαδικά παιχνίδια είναι απόλυτα χρήσιμα. Ενας λόγος είναι ότι τα παιδιά χρησιμοποιούν πιο εξελιγμένη γλώσσα παρά όταν μιλάνε με ενηλίκους. Ο λόγος; Υποχρεώνονται να παρέχουν περισσότερα στοιχεία στους συνομηλίκους τους.
• Τα παιδιά παίζουν μόνα τους, αλλά τουλάχιστον ένας ενήλικος οφείλει να κάνει βάρδια παρατηρητή. Αν δεν υπάρχει ενήλικος, τότε επιλέγουμε μια θέση κοντά στο ναυαγοσώστη.
*Η στήλη πάει διακοπές, θα επιστρέψει τον Αύγουστο.
• Πτυχ.Ψυχολογίας-Ανάπτυξης Παιδιού, Master Εκπαίδευσης στην Δια Βίου Μάθηση, συγγραφέας ‘Μαθαίνω εύκολα’ , ‘Θυμάμαι εύκολα’ ‘Μελετώ αποτελεσματικά’.
• Μέλος Γ.Σ. Ελληνικής Επιτροπής UNICEF.
• Επικοινωνία polygnosi@otenet.gr facebook polygnosi
