Σε σκηνοθετικούς χώρους μετατρέπονται κομμάτια του τείχους της πόλης των Χανίων, τα οποία διασπείρονται μέσα στον αστικό ιστό, στο πλαίσιο του ετήσιου θερινού εργαστηρίου αρχιτεκτονικής που πραγματοποιείται για 14η χρονιά στα Χανιά και φέτος έχει ως θέμα τους χώρους των Μockups (σκηνοθεσίες χώρων).
Οι χώροι Μockups έχουν σκηνογραφική λογική, αλλά επιδιώκουν τη αναπαράσταση μίας ιδιότυπης τελικής εντύπωσης του πραγματικού. Στην αρχιτεκτονική χρησιμεύουν για να παρουσιάσουν δοκιμαστικά κάποια κατασκευαστικά αποσπάσματα κτηρίων. Στο εργαστήριο παρουσιάζονται τέτοιοι χώροι σαν σκηνοθεσίες, ενώ οι συμμετέχοντες παράγουν αναπαραστάσεις και μοντέλα τέτοιων χώρων.
Το αρχιτεκτονικό εργαστήρι θα διαρκέσει έως αύριο 23 Αυγούστου με workshops στο Μεγάλο Αρσενάλι και σκηνοθεσίες χώρων σε διαφορετικά κομμάτια του τείχους, τα οποία επιλέγονται και προετοιμάζονται για την επιτέλεση μίας χωρικής πρόβας. Φέτος το εργαστήρι αποτελεί σημείο συνάντησης για πέντε διαφορετικές αρχιτεκτονικές Σχολές της Ελλάδας και τη Σχολή της Κύπρου καθώς συμμετέχουν 25 φοιτητές από τις Αρχιτεκτονικές σχολές Αθηνών, Θεσσαλονίκης, Βόλου, Πάτρας, Ξάνθης, Κρήτης και Λευκωσίας.
Το εργαστήριο συνδιοργανώνεται από την Κ.Ε.Π.ΠΕ.ΔΗ.Χ. – Κ.Α.Μ. και το Συνδικάτο Αρχιτεκτονικής. Το συνεπιμελούνται οι Αριστείδης Αντονάς, διευθυντής του Μεταπτυχιακού προγράμματος του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Σταύρος Βεργόπουλος αναπληρωτής καθηγητής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και Heike Schuppelius καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο ZKM της Καρλσρούης.
Οπως ανέφερε ο κ. Αντονάς το εργαστήριο εστιάζει το ενδιαφέρον του στη δυνατότητα της αρχιτεκτονικής να παράγει χώρους – μοντέλα που δεν οργανώνονται ως τελικά αποτελέσματα, αλλά ως δοκιμαστικοί. Στους χώρους αυτούς για τις ανάγκες του εργαστηρίου εντάσσονται οι χώροι στούντιο ή ακόμη ειδικά σκηνοθετημένοι χώροι για φωτογραφήσεις ή για αναπαραστάσεις άλλου είδους.
Ο ίδιος εξήγησε ό,τι οι συμμετέχοντες φοιτητές έπρεπε να βγουν στην ίδια την πόλη και να δοκιμάσουν τις αρχιτεκτονικές τους ιδέες, θέλοντας να δουν το μέγεθος και την κλίμακα των πραγμάτων. Ταυτόχρονα επειδή όλο αυτό έχει μία σκηνογραφική λογική κλήθηκε η καθηγήτρια στο ZKM της Καρλσρούης Heike Schuppelius να μιλήσει για τα συγκεκριμένα εργαστήρια mockups που αναπτύχθηκαν κυρίως στη Γερμανία και για την ιδιότυπη σχέση που αναπτύσσει η αρχιτεκτονική, με την σκηνογραφία και την Τέχνη.
Από την πλευρά της η καθηγήτρια στο ZKM της Καρλσρούης Heike Schuppelius τόνισε ότι το εργαστήριο επικαλείται τους χώρους των mockups, για την ιδιαίτερη, ενδιάμεση σχέση τους με τους πραγματικούς, ιδιαίτερα επειδή στ μεταδικτυακή εποχή η αρχιτεκτονική όλο και περισσότερο βρίσκεται αναγκασμένη να διαχειρίζεται χώρους σε αυτή την ενδιάμεση συνθήκη. Μάλιστα, όπως ανέφερε, για τη συγκεκριμένη έρευνα του εργαστηρίου δοκιμάζονται πρακτικές της σκηνογραφίας όπως αυτές των διοραμάτων, ενώ εξετάζονται αποσπάσματα απ’ τον Πλάτωνα και τον Αντόλφο Μπίου Κασάρες σε μια προσπάθεια να οργανωθούν κάποιες κατασκευές που αναφέρονται στην έννοια της προσομοίωσης.
«Για τους φοιτητές είναι ιδιαίτερα χρήσιμο να έχουν αυτή την εμπειρία της σχέσης μεταξύ αφηρημένων κειμένων και της πραγματικής πόλης των Χανίων, οπότε είναι μια διδακτική εργασία», επεσήμανε η Heike Schuppelius.
Στο πλαίσιο αυτό οι φοιτητές κινήθηκαν στην πόλη ψάχνοντας να βρουν σημεία του τείχους -για να υπάρχει αναφορά με το παρελθόν και ταυτόχρονα να έχουν τη δυνατότητα σκηνής (back round)- έτσι ώστε εκεί να μπορούν εφαρμοστούν τα παραπάνω αποσπάσματα όπως στην οδό Μίνωος, στην οδό Τσαγκαρόλων, στον προμαχώνα Σαν Σαλβατόρε κ.α.
“Συνθέσεις” Τέχνης σε δρόμους της παλιάς πόλης
Στην οδό Τσαγκαρόλων που τελειώνει σε αδιέξοδο πάνω στο τείχος, τοποθετούνται ημιδιαφανή φίλτρα από προστατευτικό πλαστικό περιτυλίγματος. Το ίδιο υλικό χρησιμοποιείται για επιλεγμένες περιτυλίξεις αντικειμένων που δημιουργούν μικρά σκηνικά καθιστικών χώρων. Ο δρόμος μπορεί να χρησιμοποιηθεί για μια θεατρική παράσταση, που οι θεατές οδηγούνται σταδιακά προς το απόσπασμα του τείχους.
«Αυτό που θέλαμε να προσομοιάσουμε με το πρότζεκτ mockups είναι οι δύο πραγματικότητες που υπάρχουν την ίδια στιγμή στην πόλη, δηλαδή το παλιό τείχος που είναι ένα Μνημείο και πρέπει να συντηρηθεί με κάθε τρόπο και ταυτόχρονα την αλληλεπίδραση που υπάρχει με το σύγχρονο, τη χρήση που του δίνουν οι κάτοικοι, οι οποίοι το χρησιμοποιούν σαν την πίσω αυλή τους», ανέφεραν οι φοιτητές.
ΣΤΗ ΜΙΝΩΟΣ
Ενα απόσπασμα του τείχους στην οδό Μίνωος χρησιμοποιείται σαν σκηνή μιας ενδεχόμενης παράστασης. Η εγκατάσταση περιλαμβάνει έναν μικρό χώρο παρασκηνίου πίσω από το απόσπασμα του τείχους. Το κάδρο που δημιουργεί αυτή η βαριά οθόνη προετοιμάζεται για να παραλάβει σκηνοθετημένα συμβάντα, όπως αυτό της κατασκευής μιας καρέκλας, της ανόδου στο ψηλότερο σημείο του τείχους ή μιας ιδιότυπης πομπής. Οι δράσεις προετοιμάζονται για να παρουσιαστούν ταυτόχρονα με τη διακοπή της κυκλοφορίας και έναν ιδιαίτερο φωτισμό της περιοχής. «Με φόντο ένα κομμάτι του τείχους στην οδό Μίνωος, προσπαθήσαμε να διερευνήσουμε τις επιφάνειες έχοντας ως θέμα το χρόνο και την ταχύτητα. Και πως όλα αυτά λειτουργούν και συνδιαλέγονται με τον χώρο», επεσήμαναν οι φοιτητές.
Σε ένα άλλο εργαστήριο, σε δύο εσοχές εκατέρωθεν μιας αντηρίδας του τείχους οργανώνονται δυο ελάχιστες θεατρικές σκηνές. Η χρήση ενός πανιού και μιας μεταλλικής σκάλας εγκαθιστούν την αφήγηση του πλατωνικού σπηλαίου σε μια συνηθισμένη εικόνα.
