Παρασκευή, 29 Μαρτίου, 2024

Η απόβαση και η μάχη της Νορμανδίας

Στις 6 Ιουνίου 1944 έγινε η μεγαλύτερη στρατιωτική επιχείρηση που πραγματοποιήθηκε ποτέ. Τότε ανοίχθηκε το αναμενόμενο από τους υπό γερμανική κατοχή λαούς δεύτερο μέτωπο.
Το πρώτο μέτωπο ήταν από πολλού χρόνου εν εξελίξει στη Ρωσία. Ο ρωσικός στρατός είχε πολύ δοκιμασθεί, για τον λόγο αυτό ο Στάλιν πίεζε συνεχώς τους Συμμάχους να ανοίξουν το μέτωπο στη Δύση, ώστε να ελαττωθεί η πίεση των Γερμανών. Οι λαοί της Ευρώπης, που υπέφεραν από τη γερμανική καταπίεση, ζούσαν πάντα με την ελπίδα του ανοίγματος του δευτέρου μετώπου, το οποίο θεωρούσαν και δικαίως, ως την αρχή του τέλους της Γερμανίας.
Το άγγελμα της απόβασης στη Νορμανδία προξένησε μεγάλη χαρά και ικανοποίηση στην κατεχόμενη Ευρώπη. Η είδηση μεταδόθηκε γρήγορα από στόμα σε στόμα, πάντα βέβαια με συνωμοτικό τρόπο και ανταλλάσσονταν φιλιά μεταξύ των συγγενών και φίλων, όταν πληροφορήθηκαν το γεγονός. Οσοι ζήσαμε τις ημέρες εκείνες έχουμε πολύ ισχυρά συναισθήματα, που μας συγκινούν ακόμα και σήμερα.
Οι Σύμμαχοι  προετοίμασαν την όλη επιχείρηση και προέβλεψαν κάθε δυσκολία που ήταν δυνατό να παρουσιασθεί.
Η τεράστια συμμαχική αρμάδα είχε συγκεντρωθεί στα δυτικά και νότια λιμάνια της Αγγλίας και ανέμενε τη στιγμή, που θα άναβε το πράσινο φως, για να ξεχυθεί στις ακτές της βόρειας Γαλλίας και να απελευθερώσει την Ευρώπη, που στέναζε πέντε χρόνια περίπου κάτω από τη βαριά μπότα του Χίτλερ.
Ολη η Αγγλία είχε γίνει από άκρο σε άκρο ένα στρατόπεδο εκπαίδευσης και εργοστάσιο παραγωγής για τον στρατό, το ναυτικό και την αεροπορία.
Οι νηοπομπές όργωναν τον Ωκεανό, μεταφέροντας πάσης φύσεως εφόδια, στρατό και υλικό από την αντίπερα ακτή του Ατλαντικού που η Αμερική έστελνε αφειδώς προς όλα τα μέτωπα του πολέμου.
Νέα σκάφη, νέα αεροπλάνα, νέα όπλα έκαναν καθημερινά την εμφάνισή τους και εντάσσονταν στις μονάδες που θα έπαιρναν μέρος στη μεγάλη μάχη.
Ανάμεσα σ’ αυτά είχαν τη μεγάλη τύχη να ενταχθούν και τα δυο ελληνικά πολεμικά  “ΤΟΜΠΑΖΗΣ” και “ΚΡΙΕΖΗΣ”. Υπαρχος του πρώτου ήταν ο Χανιώτης, πλοίαρχος σήμερα ε.α. Γρηγόρης Παυλάκης, ενώ στον “ΚΡΙΕΖΗ” ήταν υποκελευστής ο Χανιώτης Χρίστος Κατσανικάκης. Αυτοί οι δυο Κρητικοί είχαν την τιμή να γίνουν ναυμάχοι στη μεγάλη αυτή επιχείρηση και να εκπροσωπήσουν επάξια την Κρήτη.
Ο Γρηγόρης Παυλάκης γράφει σε άρθρο του στην “ΕΛΛΩΤΙΑ” του Δήμου Χανίων, έτους 1998:
«Περί τα τέλη Μαΐου είχε απαγορευθεί η επικοινωνία μας με τη στεριά.
Την 1η Ιουνίου διαταχθήκαμε να ανοίξουμε τον απόρρητο σάκο όπου φυλάσσονταν τα ογκώδη βιβλία με τις διαταγές επιχείρησης  Οverlord και το σχέδιο απόβασης Neptune, στα οποία καθορίζονταν οι θέσεις και τα καθήκοντα κάθε πλοίου, κάθε ομάδας και κάθε μονάδας με ανοικτή την ώρα (Η) και την ημέρα (D).
Γράφονταν, επίσης, λεπτομέρειες για την απόβαση… Στις 4 Ιουνίου το απόγευμα έρχεται η διαταγή της μεγάλης εξόδου…
Ηδη αρχίσαμε να κινούμαστε προς νότο… Υπό την πίεση της κακοκαιρίας ο αρχηγός της επιχειρήσεως στρατηγός Αϊζενχάουερ, παρά την αντίθετο γνώμη του Βρετανού στρατηγού Μοντγκόμερι, βλέποντας ότι η επιχείρηση δεν θα είχε καλό τέλος με τέτοια τρικυμία, διέταξε την αναβολή της…
Την επομένη 5 Ιουνίου η κακοκαιρία εμαίνετο ακόμα, άνεμοι 28 μιλίων, μεγάλος κυματισμός, ισχυρά ρεύματα, χαμηλή νέφωση, αλλά οι μετεωρολόγοι προέβλεπαν μια μικρή βελτίωση κατά τα ξημερώματα και μετά πάλι επιδείνωση  του καιρού. Τότε ελήφθη η μεγάλη απόφαση να εκμεταλλευθούν οι Σύμμαχοι την πρόσκαιρη βελτίωση του καιρού και να αποβιβασθούν τα πρώτα τμήματα της απόβασης, αιφνιδιάζοντας  έτσι απόλυτα τους Γερμανούς.
Και έτσι αργά το βράδυ ήλθε το σήμα και D “day” καθορίσθηκε η 6η Ιουνίου 1944 και ώρα (Η) η 06.30, οπότε άρχισε η έξοδος και η συγκέντρωση των πλοίων.
Κατά τις 02.00 ώρα οι πρώτοι σχηματισμοί ξεκινούσαν μέσω έξι διαύλων, που είχαν καθαρίσει τα ναρκαλιευτικά. Εμείς είχαμε αναλάβει τη συνοδεία 12 αρματαγωγών, με Βρετανούς της 50ης Μεραρχίας, στην ακτή απέναντι από την Caen, όπου βρισκόταν το στρατηγείο των Γερμανών.
Η απόβαση έγινε επί μετώπου 80 χιλιομέτρων επί της ακτής, χωρισμένου σε 5 τομείς. Στην ανατολική πλευρά αποβιβάσθηκαν οι Αγγλοι και στη δυτική οι Αμερικανοί.
Τη μεταφορά και υποστήριξη της τεράστιας αυτής αρμάδας που περιελάμβανε 2.000 περίπου σκάφη, είχε αναλάβει μια δύναμη 213 πολεμικών σκαφών. Για την εκτέλεση της απόβασης πήραν μέρος 4.126 αποβατικά, μεταγωγικά και 1.213 πολεμικά σκάφη.
Διατέθηκαν επίσης 3.000 αεροπλάνα για την υποστήριξη και κάλυψη των πρώτων κυμάτων της επιχείρησης, ξημερώματα της 6ης Ιουνίου…
Ξάφνου στις 09.00 ώρα ακούγεται η χαρακτηριστική φωνή του Τσώρτσιλ “Σήμερον την πρωίαν ναυτικαί δυνάμεις του Ηνωμένου Βασιλείου, των Ηνωμένων Πολιτειών, του Καναδά, της Γαλλίας, της Πολωνίας, της Νορβηγίας, της Ολλανδίας και της Ελλάδας, ενήργησαν απόβαση στην Ευρώπη”.
Το πλήρωμα του “ΚΡΙΕΖΗ” ζητωκραύγαζε και ο κυβερνήτης μας δίνει τον αναστάσιμο χαιρετισμό ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ.
Στην επιχείρηση ανεφοδιασμού έλαβε μέρος ο “ΤΟΜΠΑΖΗΣ”, που είχε αναλάβει την πόντιση του τεράστιου πετρελαιαγωγού σωλήνα από την αγγλική, ως τη γαλλική ακτή, για τον ανεφοδιασμό με καύσιμα του αποβατικού σώματος.
Δυο ελληνικά φορτηγά “Αγιος Γεώργιος” και “Αγιος Νικόλαος” που είχαν ρυμουλκηθεί κοντά στην ακτή, έμφορτα με τσιμέντο χύδην αυτοεβυθίσθησαν, το ένα πίσω από το άλλο κάθετα προς την ακτή, για να σχηματισθεί μαζί με άλλα παρόμοια πλοία και ειδικές πλατφόρμες, με πασσάλους, το τεχνητό λιμάνι, που θα διευκόλυνε την αποβίβαση στρατευμάτων και εφοδίων από μεταγωγικά καθώς και τη σύνδεση των σιδηροτροχιών με το γαλλικό δίκτυο για τη μεταφορά αμαξοστοιχιών από την Αγγλία με Φέρρυ Μπωτ».
Η απόβαση άρχισε με τη ρίψη αερομεταφερόμενης μεραρχίας, για την κατάληψη ορισμένων επίκαιρων σημείων, κοντά στην Caen.
Λίγο αργότερα μερικές εκατοντάδες αμερικανικών κομμάντος κατέλαβαν, ύστερα από σκληρή μάχη την οχυρή θέση Hoc.
Στις ώρες 6.30 μέχρι 7.30, 135.000 άνδρες και 20.000 οχήματα μεταφέρθηκαν στα καθορισμένα σημεία της ακτής.
Το βράδυ της 6ης Ιουνίου δεν είχαν καταληφθεί όλοι οι αντικειμενικοί στόχοι, αλλά η επιχείρηση είχε χαρακτηρισθεί γενικώς ως πετυχημένη.
Ο επόμενος στόχος ήταν να ενωθούν τα τμήματα που είχαν αποβιβασθεί στα διάφορα σημεία της ακτής και να αντιμετωπίσουν από κοινού τη γερμανική αντεπίθεση.
Όταν τα συμμαχικά στρατεύματα ενώθηκαν και σχημάτισαν ένα προγεφύρωμα 80 σχεδόν χιλιομέτρων, προχώρησαν σύμφωνα με το σχέδιο.
Οι Βρετανοί αντιμετώπισαν ισχυρή αντίσταση στην περιοχή Caen, ενώ οι Αμερικανοί προχώρησαν προς τη Barneville και υπερφαλάγγισαν τη χερσόνησο Cotentia.  Μέχρι το τέλος του Ιουνίου είχε καταληφθεί μεγάλο τμήμα του γαλλικού εδάφους.
Η μια μετά την άλλη περιοχή της Γαλλίας ελευθερωνόταν. Μετά την κατάληψη του Saint Lo και την αποτυχία των γερμανικών αντεπιθέσεων, οι Σύμμαχοι προχωρούσαν -Βρετανοί, Καναδοί, Πολωνοί- προς Βορρά και Αμερικανοί και ελεύθεροι Γάλλοι προς Νότο. Στον διάδρομο “θάνατος” δυο γερμανικές μεραρχίες υπέστησαν πανωλεθρία.
Η μάχη της Νορμανδίας τέλειωσε στις 21 Αυγούστου. Οι Σύμμαχοι είχαν ήδη πετύχει την πρώτη τους νίκη επί ευρωπαϊκού εδάφους.
Τρεις μέρες αργότερα διέβησαν τον Σηκουάνα και εισήλθαν στο Παρίσι. Η πρώτη ευρωπαϊκή πρωτεύουσα ήταν ήδη ελεύθερη και ο πανηγυρισμός των Παρισινών σκόρπισε αγαλλίαση και αισιοδοξία σε όλη την κατεχόμενη Ευρώπη.
Οι κατοπινές σκληρές μάχες των Συμμάχων συνεχίσθηκαν για έναν σχεδόν ακόμα χρόνο, για να έλθει η 8η Μαΐου 1945, η ημέρα της συνθηκολόγησης των Γερμανών, το τέλος του πολέμου στην Ευρώπη.
*122may@ath.forthnet.gr


Ακολουθήστε τα Χανιώτικα Νέα στο Google News στο Facebook και στο Twitter.

Δημοφιλή άρθρα

Αφήστε ένα σχόλιο

Please enter your comment!
Please enter your name here

Μικρές αγγελίες

aggelies

Βήμα στον αναγνώστη

Στείλτε μας φωτό και video ή κάντε μία καταγγελία

Συμπληρώστε τη φόρμα

Ειδήσεις

Χρήσιμα