Παρασκευή, 29 Μαρτίου, 2024

Γιατί σηκώνομαι το βράδυ και τρώω;

Γράφει η ΝΙΚΗ ΒΟΥΛΓΑΡΑΚΗ*
Το φαινόμενο της νυχτερινής υπερφαγίας βασανίζει μεγάλο αριθμό τόσο γυναικών όσο και ανδρών. Οταν συμβαίνει συχνά και για ευρύ χρονικό διάστημα αποτελεί σύνδρομο διαταραχής συνδυασμένων αντιδράσεων.
Ολοι μας γνωρίζουμε κάποιον, ίσως συμβαίνει και σε εμάς τους ίδιους, που ξυπνά κατά τη διάρκεια του νυχτερινού ύπνου και τρώει… Στην πιο απλή περίπτωση επισκέπτεται το ψυγείο, τσιμπάει κάτι και μόνο έτσι καταφέρνει να ξανακοιμηθεί. Σε πιο προχωρημένο επίπεδο, κάποιοι ξυπνούν και μαγειρεύουν, συνήθως τροφές πλούσιες σε υδατάνθρακες όπως τηγανητές πατάτες, ψωμί και μακαρόνια.
Το σύνδρομο της νυχτερινής υπερφαγίας είναι μία διατροφική διαταραχή με κύρια χαρακτηριστικά την πρωινή ανορεξία, την αϋπνία και την αυξημένη κατανάλωση φαγητού τη νύχτα. Τα κριτήρια κατάταξης του συνδρόμου νυχτερινής υπερφαγίας περιλαμβάνουν 3 στοιχεία: την ώρα της ημέρας, ένα συγκεκριμένο θερμιδικό ποσό και τη συχνότητα εμφάνισης.
Συχνότητα: 1,5% στον γενικό πληθυσμό με κύριους εκπροσώπους τις γυναίκες, τα παχύσαρκα άτομα και τους ηλικιωμένους. Επίσης εμφανίζεται συχνά σε περιόδους έντονου στρες εφόσον τα άτομα προσπαθούν μέσω της κατανάλωσης φαγητού να αποφορτιστούν από την ένταση.
Έχει παρατηρηθεί ότι τα παχύσαρκα άτομα που εμφανίζουν το σύνδρομο δυσκολεύονται περισσότερο στο να χάσουν κιλά σε σύγκριση με παχύσαρκα άτομα που ακολουθούν διατροφικό σχήμα, χωρίς όμως να εμφανίζουν το σύνδρομο. «Εκτιμάται ότι το σύνδρομο αυτό συσχετίζεται με διαταραχές του ύπνου καθώς και με άσχημη ψυχολογική κατάσταση».
Διατροφικά χαρακτηριστικά:
Το Σύνδρομο της Νυχτερινής Πρόσληψης Τροφής χαρακτηρίζεται από την κατανάλωση στο πρώτο μισό της ημέρας μικρής ποσότητας τροφής. Η πρόσληψη θερμίδων το πρωί μειώνεται στο μισό (40%) και το βράδυ το άτομο καταναλώνει το υπόλοιπο 60% των θερμίδων που χρειάζεται διακόπτοντας τον ύπνο του.
Αξίζει να σημειωθεί, ότι τα άτομα που πάσχουν από το συγκεκριμένο σύνδρομο δεν είναι απαραίτητο να εμφανίζουν όλα τα παραπάνω συμπτώματα, π.χ. κάποιοι καταναλώνουν τη μεγαλύτερη ποσότητα των ημερήσιων θερμίδων τους πριν πέσουν το βράδυ για ύπνο, χωρίς όμως να ξυπνούν κατά τη διάρκεια της νύχτας.
Πιο συγκεκριμένα, τα άτομα με σύνδρομο της νυχτερινής υπερφαγίας, λόγω της έλλειψης όρεξης τις πρωινές ώρες, παραλείπουν το πρωινό, τρώνε ένα ελαφρύ μεσημεριανό γεύμα, αλλά το ενδιαφέρον τους γύρω από την τροφή αυξάνεται στο βραδινό δείπνο και συνεχίζεται μέχρι την ώρα του ύπνου. Κάποιοι μάλιστα καθυστερούν την ώρα του ύπνου για να φάνε κάτι ακόμη, ενώ κάποιοι άλλοι ξυπνούν τη νύχτα, προκειμένου να φάνε και να επιστρέψουν και πάλι στο κρεβάτι. Οι περιπτώσεις υπνοβασίας, που το άτομο δεν έχει συναίσθηση του ότι τρώει, είναι λιγότερο συχνές, καθώς οι περισσότεροι έχουν πλήρη συνείδηση και νιώθουν εκνευρισμό και άγχος για τη συγκεκριμένη συμπεριφορά.
H συνήθεια της νυχτερινής υπερφαγίας διαταράσσει τη μεταβολική μας ισορροπία, μιας και ο οργανισμός μας όταν είναι σε φάση ξεκούρασης με την μορφή του ύπνου, δεν μεταβολίζει τις τροφές και δημιουργεί υπερσυσσώρευση λίπους. Έχει παρατηρηθεί, ότι 1 στους 10 υπέρβαρους ανθρώπους παρουσιάζει το σύνδρομο της νυχτερινής υπερφαγίας. Ανεξάρτητα όμως από το βάρος του ανθρώπου που ξεκινά να ξυπνά και να επισκέπτεται το ψυγείο, με την έναρξη της συνήθειας αρχίζει να παίρνει βάρος, αφού καταναλώνει τουλάχιστον το 50% της ημερήσιας πρόσληψης θερμίδων μετά τις 8 το βράδυ.
Συνήθως, τα άτομα που αντιμετωπίζουν το πρόβλημα αυτό, δεν έχουν καθόλου όρεξη για πρωινό και διαμαρτύρονται ότι παχαίνουν χωρίς να τρώνε πολύ. Αυτό όμως θεωρείται λάθος, διότι δεν έχει μόνο σημασία το πόσο τρώμε, αλλά οι ώρες που τρώμε και το αν καταναλώνουμε την τροφή μας σε μικρά και πολλά γεύματα καθ´όλη τη διάρκεια της ημέρας. Όταν φροντίζουμε να προσφέρουμε στον εαυτό μας μικρές ενεργειακές ποσότητες όλη την ημέρα, επιτυγχάνουμε να πεινάμε λιγότερο, να μειώνουμε το στρες και να αισθανόμαστε πιο δυνατοί.
Το στρες συνδέεται άμεσα με τη νυχτερινή υπερφαγία. Συσσωρεύουμε άγχος και στρες όλη την ημέρα με αποτέλεσμα να μην έχουμε καλό βραδινό ύπνο, να ξυπνάμε και να τρώμε. Η αλήθεια είναι ότι δεν ξυπνάμε για να φάμε, δηλαδή, δεν πεινάμε. Αλλά επειδή δεν έχουμε καλό ύπνο, σηκωνόμαστε και τρώμε για να μπορέσουμε να ξανακοιμηθούμε! Στην περίπτωση που το φαινόμενο αυτό, μας συμβαίνει μερικές φορές, αποτελεί κακή συνήθεια που μπορούμε να καταπολεμήσουμε με ένα ποτήρι γάλα, ένα γιαούρτι ή ένα φρούτο. Όταν όμως το φαινόμενο αυτό χρονίζει, αποτελεί σύνδρομο διαταραχής ύπνου, διατροφής και συναισθημάτων σε συνδυασμό. Η διαδρομή έχει ως εξής: Μια συναισθηματική διαταραχή (π.χ. μελαγχολία) προκαλεί αϋπνία και οδηγεί στη διατροφική διαταραχή.
Ο οργανισμός μας, δίνει το μήνυμα ότι χρειάζεται φροντίδα γιατί κάτι τον βασανίζει. Η λύση δεν είναι να τον ταΐζουμε, τη νύχτα, αργά πριν κοιμηθούμε ή ξυπνώντας, γιατί έτσι του δημιουργούμε περισσότερα προβλήματα.
Συνέπειες της νυχτερινής υπερφαγίας:
η αύξηση του σωματικού βάρους
η παλινδρόμηση των οξέων
ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2 (συνδέεται με την παχυσαρκία)
η υπέρταση
οι καρδιακές παθήσεις
το άσθμα
η έντονη κόπωση και η έλλειψη συγκέντρωσης
(λόγω του διαταραγμένου ύπνου)
Διατροφική Αντιμετώπιση
Οι διατροφικές οδηγίες, οι οποίες μακροπρόθεσμα θα μπορούσαν να συμβάλλουν στην καταπολέμηση της νυχτερινής υπερφαγίας συνοψίζονται στα παρακάτω:
Μικρά και συχνά γεύματα, προκειμένου να καλύπτεται συνεχώς το αίσθημα της πείνας, να επέρχεται γρήγορος κορεσμός και να μειώνεται η ποσότητα φαγητού που καταναλώνεται το βράδυ.
Αυξημένη κατανάλωση τροφίμων πλούσιων σε υδατάνθρακες (ψωμί, ρύζι, μακαρόνια, δημητριακά ολικής αλέσεως, κράκερ, φρούτα): τα συγκεκριμένα τρόφιμα προκαλούν γρήγορη αύξηση των επιπέδων γλυκόζης και προσδίδουν άμεση ενέργεια, με αποτέλεσμα να μην δημιουργείται τάση για τσιμπολόγημα και διατροφικές ατασθαλίες. Εξάλλου, τα παραπάνω τρόφιμα όπως προαναφέρθηκε βοηθούν στην έκκριση της ορμόνης που βελτιώνει τη διάθεση (σερετονίνη), που είναι συνήθως χαμηλή σε άτομα με νυχτερινή υπερφαγία. Η αυξημένη κατανάλωση υδατανθράκων έχει ως αποτέλεσμα την προώθηση της τρυπτοφάνης στον εγκέφαλο, όπου μετατρέπεται σε σερετονίνη και έτσι επέρχεται ηρεμία στα άτομα. Η προτίμηση σε υδατάνθρακες οφείλεται σε μήνυμα που στέλνουν οι υδατάνθρακες στους νευροδιαβιβαστές του εγκεφάλου για να προκαλέσουν το αίσθημα της ευχαρίστησης
Προσεκτική επιλογή τροφίμων: στο ψυγείο καλό είναι να υπάρχουν περισσότερο τρόφιμα με χαμηλές θερμίδες που αποδίδουν γρήγορα ενέργεια και κορεσμό, έτσι ώστε να μην προσλαμβάνουν πολλές θερμίδες. Τέτοια τρόφιμα είναι τα φρούτα, οι χυμοί, τα λαχανικά, τα γαλακτοκομικά.
Αποφύγετε να έχετε στο σπίτι δελεαστικές τροφές, διαφορετικά φυλάξτε τις τροφές αυτές σε μέρη που δεν έχετε άμεση πρόσβαση.
Αποφύγετε την υπερκατανάλωση καφεΐνης, αλκοόλ και νικοτίνης που δημιουργούν προβλήματα ύπνου.
Προγραμματίστε τα γεύματα της ημέρας και αρχίστε να εντάσσεται το πρωινό. Όσοι καταναλώνουν πρωινό αντιστέκονται πιο εύκολα στα σνακ.
Ελαφρύ γεύμα πριν τον ύπνο: η κατανάλωση ενός ποτηριού γάλα ή γιαουρτιού με μέλι, ή χαμομηλιού πριν πέσουμε για ύπνο έχει καταπραϋντικές ιδιότητες και μπορεί να μειώσει την πιθανότητα της νυχτερινής υπερφαγίας.
Εάν, τέλος, όταν ξυπνάτε το βράδυ, σηκώνεστε αμέσως από το κρεβάτι, προσπαθήστε να μείνετε ξαπλωμένοι για 5 λεπτά και σκεφτείτε τις αρνητικές συνέπειες του νυχτερινού φαγητού. (εάν η επιθυμία σας δεν μειωθεί μπορείτε να φάτε ένα μικρό σνακ που θα έχετε από νωρίς ετοιμάσει).

*Διαιτολόγος –
διατροφολόγος,
εκπρόσωπος
Διαιτολογικού
γραφείου Nutrimed


Ακολουθήστε τα Χανιώτικα Νέα στο Google News στο Facebook και στο Twitter.

Δημοφιλή άρθρα

5 Comments

  1. Πρόκειται για το γιο μου Όποιος Έχει ελλειμματική προσοχή Είναι εικοσιπεντεχρονων Έχει Έντονο στρες Τελευταίο καιρό Πασχει Η από θυροειδή Τώρα τελευταία Κοιμάται έξι Οι εφτά το πρωί Και τρώει Κανονικότατα Στενοχωριέμαι δεν ξέρω τι να κανω

  2. Γεια σας. Πάνω από δέκα χρόνια αντιμετωπίζω αυτό το σύνδρομο.. είναι σκέτος βασανισμός και δεν ξέρω τελικά αν μπορούμε να το διορθώσουμε. Ξυπνάω από 2 έως 5 φορές κάθε βράδυ …

Αφήστε ένα σχόλιο

Please enter your comment!
Please enter your name here

Εντός εκτός και επί τα αυτά

Μικρές αγγελίες

aggelies

Βήμα στον αναγνώστη

Στείλτε μας φωτό και video ή κάντε μία καταγγελία

Συμπληρώστε τη φόρμα

Ειδήσεις

Χρήσιμα