ΥΔΡΑΥΛΙΚΟΣ ΚΡΙΟΣ

Ρεπορτάζ:
Γιάννης H. Κάκανος
www.yanniskakanos.gr
ghk@otenet.gr

Ανεκμετάλευτα παραμένουν τα νερά των ποταμών σε περιόδους που τα έχουμε μεγάλη ανάγκη. Λύσεις αξιοποίησης μεγάλων ποσοτήτων νερού υπάρχουν και μάλιστα απλές, οι οποίες χωρίς μεγάλο κόστος μπορούν ν? αναζωογονούν τις τοπικές κοινωνίες, που βρίσκονται υψηλότερα από τα νερά των ποταμών της περιοχής τους.
Σημαντικά στοιχεία πληροφορηθήκαμε, αλλά και πολλά ακόμα διαβάσαμε σε μια παλιά εγκυκλοπαίδεια από την οποία μάλιστα φωτογραφήσαμε το σκαρίφημα με την εφεύρεση ενός υδραυλικού κριού, μηχανήματος απλού και αξιόλογου, το οποίο λειτουργεί χωρίς καύσιμα και ρεύμα.
“Ο υδραυλικός κριός λειτουργεί με την κινητική ενέργεια που έχει το νερό ενός ποταμού και χρησιμοποιείται μέσα στον ποταμό. Η κινητική, λοιπόν, ενέργεια του νερού του ποταμού που τρέχει όλο το χρόνο είναι αέναη. Εχουμε μια ενέργεια η οποία είναι ανώτερη και από αυτή του αέρα γιατί δεν έχει μεταβολές, δε σταματάει με την άπνοια του αέρα ή ακόμα και από τον ήλιο, που ο ήλιος είναι μόνο την ημέρα και εξαρτάται και από τη συννεφιά αλλά και άλλους παράγοντες. Πρόκειται για μία χρυσή πηγή ενέργειας, γιατί δεν είναι μόνο ότι μπορούμε ν? ανυψώσουμε το νερό για να ικανοποιήσουμε ανάγκες άρδευσης ή ύδρευσης, αλλά μπορούμε να το αποθηκεύσουμε μέχρι 120 μέτρα υψομετρικό και μετά αυτό το νερό να το ξαναρίξουμε στον ποταμό έχοντας βάλει μία νεροτουρμπίνα, ώστε αξιοποιώντας την προαναφερόμενη αποθηκευμένη ποσότητα, να μπορέσουμε με την πτώση να παράγουμε ρεύμα. Στην περίπτωση τώρα των υδραυλικών κριών, που δεν έχουν καθόλου έξοδα λειτουργίας και συντήρησης (δεν ξοδεύουνε καύσιμα ή ρεύμα), είναι πάρα πολύ απλές μηχανές και αεικίνητες και μπορούν να λειτουργήσουν για 20 συνεχόμενα χρόνια χωρίς καμία συντήρηση ή επισκευή, έπρεπε να είχαν αξιοποιηθεί από το κράτος. Οσον αφορά το σωλήνα παροχής νερού του υδραυλικού κριού είναι ανάλογος της ποσότητας του νερού που θέλουμε ν? ανεβάσουμε. Οσον αφορά τη διατομή όπως και το μήκος του σωλήνα είναι και αυτό ανάλογα της πίεσης που θέλουμε ν? αναπτύξει ο υδραυλικός κριός. Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε για μεγαλύτερες ποσότητες αξιοποιήσιμου νερού συστοιχίες υδραυλικών κριών. Ο πρώτος πρακτικός αυτοενεργούμενος υδραυλικός κριός επινοήθηκε το 1796 στη Γαλλία από τον Ζόζεφ Μοντγκολφιέ, το μεγαλύτερο από τους αδελφούς, που εφηύραν το αερόστατο. Ο Μοντγκολφιέ μαζί με το γιο του Πιερ κατασκεύασαν πολλούς επιτυχημένους υδραυλικούς κριούς και ο τελευταίος που επινόησαν, ήταν ο σύνθετος κριός που ενεργοποιείτο με ακάθαρτο νερό στον οποίο το νερό, που ενεργοποιεί τη συσκευή, δεν έρχεται σε επαφή με το νερό που ανυψώνεται”, επεσήμανε, μεταξύ άλλων ο κ. Νίκος Φραγκιουδάκης στην Παλαιόχωρα Σελίνου, καταλήγοντας ότι, “στην Ελλάδα, τη δεκαετία του 1970 σε ειδική εκπομπή στην κρατική τηλεόραση ενημερώνονταν οι αγρότες στην προτροπή χρησιμοποίησης των υδραυλικών κριών που τους διέθετε το Υπουργείο Γεωργίας”.
Εξαιτίας της μεγάλης σημασίας και αξίας των νερών που έχουν τα ποτάμια μας, επισκεφτήκαμε στη συνέχεια έναν παλιό νερόμυλο στο Σάσαλο, χωριό της δημοτικής περιφέρειας Μηθύμνης στην Κίσαμο, ιδιοκτησίας του Γεωργίου Μαρονικολάκη, που μας είπε: “Ο πατέρας μου είχε έρθει από τα Εννιά Χωριά εδώ το 1912 επειδή αυτό το χωριό είναι ιδιαίτερα γόνιμο με τα νερά που έχει ο ποταμός. Ο Μύλος μαζί με το λιοτρίβι που λειτουργούσαν με τη δύναμη του νερού, που έπεφτε από ψηλά στη φτερωτή για να μεταφέρει την κίνηση στις μυλόπετρες, υπήρχε από πολύ παλιά, πριν την Τουρκοκρατία. Μετά τον πατέρα μου δούλεψα εγώ τον νερόμυλο γιατί το λιοτρίβι σταμάτησε, επειδή φτιάχτηκε εργοστάσιο. Μέχρι και το 1978 συμπληρωμένα είκοσι χρόνια δούλεψα σκληρά όλο το χρόνο αλέθοντας τόνους καρπό. Σπέρνανε οι άνθρωποι σε όλα τα χωριά εκείνα τα χρόνια. Βλέπω σήμερα τα νερά των ποταμών να καταλήγουν στις θάλασσες και πονάει η ψυχή μου?”
Για την αδιαφορία που δείχνουν οι αρμόδιες Υπηρεσίες και το ίδιο το κράτος για τα χωριά, τον αγροτικό πληθυσμό και τα μνημεία που υπάρχουν, ο κ. Μανώλης Μαραγκουδάκης, πρωτεργάτης του, υπό ίδρυση Πολιτιστικού Συλλόγου Αθηνών για το Σάσαλο, υπογράμμισε τα εξής: “Εδώ γεννήθηκα και μένω μόνιμα στην Αθήνα, αλλά τώρα που βγήκα στη σύνταξη ανεβοκατεβαίνω γιατί αγαπώ το χωριό μου και προσπαθώ να προσφέρω όπως μπορώ τις υπηρεσίες μου. Θεωρώ ότι ο νερόμυλος όπως και η φάμπρικα είναι πραγματικά μνημεία που έπρεπε να είχαν αξιοποιηθεί από την Πολιτεία όπως και τα φαράγγια με τα πανέμορφα μονοπάτια της περιοχής μας. Εχουμε έναν αναξιοποίητο? παράδεισο με το ευλογημένο νεράκι του ποταμού μας να καταλήγει στη θάλασσα”.