Παρασκευή, 29 Μαρτίου, 2024

Ιερά Μονή Σίμωνος Πέτρας

Γράφει ο ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΒΕΓΛΙΡΗΣ,
Δάσκαλος

Θα ασχοληθούμε με ένα από τα μοναστήρια του Αγίου Ορους, που γνωρίσαμε στην 4ήμερη επίσκεψή μας στον τόπο αυτό, όπου σοφία δεν είναι η γνώση των εγκοσμίων, αλλά φως και φώτιση του ανθρώπου, για να επικοινωνήσει κατευθείαν, με την ακατάλυτη Αλήθεια, την αιώνια, που δεν έχει ανάγκη της εναλλαγής και της ποικιλίας των μορφών, για να επικυρώσει την υπόστασή της.
Κυριακή 4 Ιουλίου πρωί, το ταχύπλοο “Μικρή Αγία Αννα” ξεκινά από τον προσφυγικό οικισμό την Ουρανούπολη, για να μας μεταφέρει στη Δάφνη το λιμάνι του Ορους.
Σε μισή ώρα, η μετάβαση από τον έξω κόσμο, στην Αθωνική πολιτεία έχει πραγματοποιηθεί.
Εικόνες ανεπανάληπτες, με το πράσινο να κατεβαίνει μέχρι τη θάλασσα, που τυχαίνει να είναι τόσο
ήρεμη σήμερα, και τα γλαροπούλια να συνοδεύουν το πλοίο.
Κάπου-κάπου πινελιές σε πράσινο καμβά, τα πρώτα μοναστήρια, εμφανίζονται να λογχίζουν με τους τρούλους των ναών τους το στερέωμα, και λίγο η στροφή του χωματόδρομου, που αμέσως κρύβεται.
Τα πάντα ήρεμα, ήσυχα, απλά.
Λες κι ο τόπος αυτός, έτσι έχει πλαστεί, για ένα και μοναδικό σκοπό, να φιλοξενήσει όσους, θέλουν να αφιερώσουν τη ζωή τους, ακουμπώντας την αιωνιότητα.
Μα το όνειρο κρατάει για λίγο, φτάνουμε κιόλας στη Δάφνη το λιμάνι, κι ο καθένας τα πράγματά του και κατευθείαν στο άσπρο λεωφορειάκι, με οδηγό το Μακάριο, για να μας μεταφέρει στο μοναστήρι του προορισμού μας.
Ανήφορος και σκόνη από το χωματόδρομο.
H θάλασσα όλο και φαίνεται από πιο ψηλά.
Οι κεραίες όλων των αισθήσεων σηκωμένες.
Η κορυφή του Αθω στα 2.033μ. ύψος, λογχίζει τον ουρανό και λίγα σύννεφα γύρω, κάνουν την εικόνα πιο εντυπωσιακή.
Μια σπάνια κι απρόσμενη εικόνα, ένας νεαρός κυνηγός, με σπασμένο το όπλο του, το κοντάκι χιαστί στον ώμο, και την κάννη “δίκην βακτηρίας” στέκεται στην άκρη του δρόμου, κάτι περιμένει…
– Υπάρχουν κι αυτά, λέει ο καλόγερος και προχωράει…
Σε λίγο το μοναστήρι μπροστά μας όρθιο, με τους 7 ορόφους του, απάνω σ’ ένα πυργοειδή βράχο
ύψους 230μ., που το κρατάει αιώνες τώρα, αποτελεί το τολμηρότερο και επιβλητικότερο αρχιτεκτόνημα του Αγίου Ορους, και βρίσκεται στη νοτιοδυτική ακτή αμέσως μετά το λιμάνι της Δάφνης.
Πρόσβαση έχει μονάχα από την ανατολική πλευρά.
Ενας βράχος αποκομμένος θαρρείς από το βουνό, ξεκίνησε παράτολμα να πηδήσει στο βαθύ πέλαγος.
Την ώρα εκείνη κάποιος τον συγκράτησε, πιάνοντάς τον από το πίσω μέρος του φορέματός του, του φουσκωμένου από τον αγέρα του πελάγους.
Κι εκεί μαρμάρωσε ο βράχος, ξεκλαρισμένος από τον κόσμο του.
Στον εξωκοσμικό λοιπόν αυτό βράχο, μονάχα έξω από τη συνήθεια των γραμμών αρχιτεκτονική, μπορούσε να δώσει σχήμα κτίσματος.
Γι’ αυτό κι είναι ολότελα παράξενα χτισμένο το μοναστήρι τούτο και μας ξαφνιάζει η θωριά του, όταν απρόοπτα σταματάει πάνω σ’ αυτήν το μάτι μας, ακόμα και στη φωτογραφία.
Στην αυλή του μπροστά το λεωφορειάκι, ίσα που χωράει να κάμει στροφή.
Τα πράγματά μας πάλι και στο Αρχονταρίκι.
Μια γλυκύτατη μορφή, ένας νεαρός μοναχός, μας καλοδέχεται και μας προτρέπει να κεραστούμε το λουκούμι και το τσίπουρο, όπως συνηθίζεται.
Γράφουμε καθένας το όνομά του και τα στοιχεία του, στο βιβλίο επισκεπτών της Μονής.
– Τα δωμάτια σας θα ‘ναι έτοιμα μετά τις 12 λέει ο μοναχός.
Αφήνουμε τις τσάντες μας και προσπαθούμε να γνωρίσουμε το μοναστήρι.
Ολα τακτοποιημένα καλοσυντηρημένα, εντυπωσιάζει η απλότητα και η αρχοντιά.
Περιδιαβαίνουμε τους χώρους της Μονής και θαυμάζουμε ωραίες εικόνες, σε περίοπτες θέσεις.
Μια μεγάλου μεγέθους εικόνα, παριστάνει κάποιο ηγεμόνα, διαβάζουμε: “Ιωάννης Ούγγλεσης κτήτωρ της Αγίας Μονής ταυτής”, και δίπλα: “Ευχαριστώ τω Θεώ ευσεβέστατος Δεσπότης”.
Αλλη με τον Οσιο Σίμωνα γονατιστό μπροστά στην Παναγία, που του λέει: “Σίμων φίλε πιστέ, ως φως τεθηκά σε και δοξάσω τον τόπον τούτον τω ονόματί σου”.
Ο Αρσανάς της Μονής κάτω, και το φιδίσιο δρομάκι, με σκαλοπάτια κάπου-κάπου, σε φέρνουν στο ύψος των 230μ., που στέκεται η Μονή, σε 45? περίπου λεπτά.
Πεζούλια καταπράσινα με λαχανικά, κρεβατίνες, ακτινίδια κ.α. ως κάτω στη θάλασσα.
Κι όταν βρεθείς στη στενή αυλή του καθολικού, και τολμήσεις να βγείς στα ξύλινα μπαλκόνια (απλωταριές), για ν’ αντικρύσεις το πέλαγος, εκεί είναι, που σου κόβεται η
ανάσα.
Το μοναστήρι πρέπει να χτίστηκε από μέσα, γιατί τουλάχιστον από τη μεριά της θάλασσας αδύνατο να στηθεί σκαλωσιά.
Ο πατήρ Αθανάσιος, ένας από τους 20 μοναχούς, που ήρθαν από τα Μετέωρα και εντεταλμένος να ενημερώνει τους επισκέπτες, για την ιστορία της Μονής, αναφέρει:
Ο Οσιος Σίμωνας, ζούσε στο
απέναντι μέρος, σ’ ένα σπήλαιο. Μπροστά σήμερα υπάρχει ναΐσκος, ένα πεζούλι, που συνήθως καθόταν και συνέχεια σκαλοπάτια, το λεγόμενο “κάθισμα” του Αγίου.
Από εκεί μια νύχτα των Χριστουγέννων, είδε φως στον απέναντι βράχο, το αστέρι της γεννήσεως ψηλά, και όλη τη σκηνή της γεννήσεως του Χριστού.
Πολύ φοβήθηκε ο Αγιος.
Κι όμως το ξεπέρασε. Ξανά
όμως επαναλήφθηκε το ίδιο πράγμα, δεύτερη και τρίτη φορά, καλώντας μάλιστα μια φωνή, “εδώ θέλω, να μου χτίσεις μοναστήρι”.
Πού όμως χρήματα, να γίνει ένα τέτοιο έργο, στο δύσκολο αυτό τόπο, πού μοναχοί να επανδρώσουν το μοναστήρι;
Μια μέρα στη μοναξιά του, παρουσιάζονται τρία αρχοντόπουλα, μ’ ένα σακούλι φλουριά.
-Ποιοι είστε -τους λέει- τί θέλετε, και που με βρήκατε εμένα εδώ;
-Πουλήσαμε τα υπάρχοντά μας, μαζέψαμε τα χρήματα και θέλουμε να χτίσουμε μοναστήρι να γίνουμε μοναχοί.
Οταν έφτασαν σ’ ένα σημείο και σηκωνόταν το μοναστήρι, έρχονται οι μαστόροι στον Οσιο και του λένε:
“Δεν μπορούμε να συνεχίσουμε, έχουμε σπίτια και παιδιά, να τα αφήσουμε ορφανά είναι αμαρτία, φεύγουμε?”
Παίρνει λοιπόν ο Οσιος κεράσματα και βγαίνει στη σκαλωσιά, να τους καλοπιάσει.
Παραπατάει όμως, ακουμπά σ’ ένα ξύλο και πέφτει από ύψος 80 μέτρων, κάτω στο ρέμα, που και τώρα το καλοκαίρι τρέχει αρκετό νερό.
Ολοι είπαν “σκοτώθηκε, δεν είναι δυνατόν”, παίρνουν μια κουβέρτα να το σηκώσουν.
Εκείνο που είδαν όμως με απορία, δεν είχε πάθει ούτε μια γρατζουνιά, και το κρασί που κρατούσε δε χύθηκε.
Το θεώρησαν θαύμα και κάθησαν και τέλειωσαν το μοναστήρι.
Το καθολικό της Μονής, με μια στενή αυλή, στέκεται στη μέση του κτηριακού συγκροτήματος, καταλαμβάνει ολόκληρο το πλάτος του βράχου και ο σταυρός του τρούλου περισσεύει λίγο, από τις πέτρινες σκεπές.
Η ομάδα Καλατράβα, γνωστή από το Ολυμπιακό στέγαστρο, πήγε και μελέτησε το κτίσμα του μοναστηριού, γιατί δεν μπορούσε να φανταστεί πώς αυτός ο όγκος μπορεί να σταθεί, χωρίς σίδερα, πάνω στο βράχο.
Το μοναστήρι ιδρύθηκε γύρω στα 1257.
Ο ιδρυτής του Οσιος Σίμωνας, λέγεται ότι πεθαίνοντας κάλεσε τους πατέρες να τους χαιρετήσει και τότε τους είπε: “Από σεισμό και Θεομηνία θα προστατεύεται το μοναστήρι, όμως από φωτιά, λάβετε τα μέτρα σας”.
Πραγματικά πολλές φορές έχει δοκιμαστεί από σεισμό το μοναστήρι και δεν έπαθε το παραμικρό.
Η φωτιά όμως επανειλημμένα το έπληξε, Δεκέμβριος 1580, Μάιος 1891, Αύγουστος 1990.
Αλλες ονομασίες της Μονής είναι: “Νέα Βηθλεέμ”, “Μονή της Γεννήσεως”, “Μονή του Σωτήρος Χριστού”, “Ασημόπετρα”, κ.λπ..
Το σήμαντρο του Εσπερινού,
έχει σημάνει ρυθμικά και καλεί
όλους στο ναό.
Ενας ηλικιωμένος μοναχός, με μακριά γενιάδα, απέναντι από την είσοδο του ναού, ανοίγει την πόρτα του κελιού του, κρατεί το κομποσκοίνι του στο χέρι, και κατεβαίνει προσεχτικά τα λιγοστά σκαλιά, για να πατήσει στην αυλή.
Τον πλησιάζουμε: “Ευλογείτε πάτερ”, “Ο Κύριος” είναι η συνηθισμένη απάντηση…
Μια χαρακτηριστική Αγιορείτικη μορφή, απ’ αυτές που δε σβήνουν εύκολα από τη σκέψη.
Μυστηριακή η ατμόσφαιρα μέσα στο ναό, κουτί για χρήματα δεν
υπάρχει, ανάβεις το γνήσιο κεράκι σου και βρίσκεις κάποιο στασίδι
άδειο, για να καθίσεις.
Η βυζαντινή ψαλμωδία, όπως την ήθελες κι όπως την περίμενες
ίσως, η ηχητική του ναού, ν’ ακούς χωρίς ηλεκτρονικές συσκευές, από οποιαδήποτε γωνιά, σαν να ‘σαι μπροστά στο ψαλτήρι, η τάξη και η απλότητα σε συνεπαίρνουν.
Απέναντι από το ναό η Τράπεζα, έτοιμη με τη λήξη του Εσπερινού, σερβιρισμένο το βραδινό γεύμα, κριθαράκι νοστιμότατο, καλομαγειρεμένο, ελιές, σαλάτα και κρασάκι κατακόκκινο αγιορείτικο, σου ανοίγει την όρεξη.
Μια σύντομη ευχή, από το Γέροντα (Ηγούμενο) της Μονής και αρχίζει το φαγητό.
Σ’ όλη τη διάρκεια, ο μοναχός που έχει το διακόνημα της Τράπεζας, αναγιγνώσκει κείμενα οσίων.
Ολοι σχεδόν έχουν τελειώσει, και ακούγεται το σύνθημα “τέλος”, με ανάλογο χτύπημα από το Γέροντα.
Γίνεται ευλογία των περισσευμάτων και έξοδος.
Πρώτος εξέρχεται ο Ηγούμενος και στέκεται δεξιά της πόρτας, όλοι, μοναχοί και επισκέπτες τον χαιρετούν και δέχονται την ευλογία του.
Στη συνέχεια προσκύνημα των ιερών λειψάνων της Μονής.
Από τα αξιολογότερα λείψανα, μας ενημερώνει ο μοναχός:
Το αριστερό χέρι της Μαρίας της Μαγδαληνής, ανέπαφο εδώ και 2000 χρόνια, αναδύει άρωμα και
έχει θερμοκρασία ανθρώπινου
σώματος.
Το άκρο πόδι του νηπίου Αγίου Κηρύκου.
Μεγάλα τεμάχια τίμιο ξύλο.
Οσοι έχουν διάφορα ενθυμήματα τα περνούν πάνω από τα ιερά λείψανα ακουμπώντας τα, για να αγιαστούν.
Ακολουθεί ανάπαυση και ύπνος.
Ωρα 4 όρθρος και στη συνέχεια Θεία λειτουργία.
Δεν έχει ακόμα ξημερώσει και σαν σκιές από παντού, μοναχοί και φιλοξενούμενοι, κατευθύνονται στο ναό.
Κι ο ναός ακόμα στο μισοσκόταδο, τα καντήλια του σαν πυγολαμπιδες, ίσα που διακρίνεις να προσκυνήσεις και να βρείς ένα στασίδι, αν υπάρχει.
Κατανυχτική ακολουθία με γνήσια βυζαντινή μουσική, και τα χελιδόνια έξω, λες κι αυτά έχουν συνηθίσει να ξυπνούν πρωί και κρατούν το ίσο, με το δικό τους τρόπο.
Η λειτουργία τελειώνει.
Το λεωφορείο της Μονής περιμένει, για να μας κατεβάσει στο λιμάνι της Δάφνης, χαιρετούμε κι ευχαριστούμε για τη φιλοξενία.
Εχουμε να γνωρίσουμε ακόμα δύο Μονές, την Ξηροποτάμου και την Κουτλουμουσίου, δίπλα στις Καρυές.
Οι μέρες περνούν γρήγορα και το καραβάκι της επιστροφής είναι
έτοιμο ν’ αποπλεύσει για την Ουρανούπολη.
Ο καθιερωμένος έλεγχος στο Τελωνείο της Δάφνης και επιβιβαζόμαστε.
Αφήνουμε σιγά-σιγά αυτήν την
ιδιόμορφη αυτοδιοικούμενη, απομονωμένη περιοχή, που ζει ανέπαφο
ένα κομμάτι του βυζαντινού κόσμου, αφιερωμένο στη Θεοτόκο.
Ζει κάτω από την προστασία της, με την αρχιτεκτονική του, με το ύφος των οικισμών του, με τα έθιμα και το τυπικό του, με τα ονόματα των Αυτοκρατόρων του, που μνημονεύονται κάθε μέρα στις εκκλησιαστικές ακολουθίες.
Με τα χρυσόβουλά τους, που
εξακολουθούν να ισχύουν, σαν να μην είχε το Βυζάντιο ποτέ καταλυθεί και με το πνεύμα του άδολο, αδιάλλακτο και τεντωμένο, ως τις ακρότατες συνέπειές του.


Ακολουθήστε τα Χανιώτικα Νέα στο Google News στο Facebook και στο Twitter.

Δημοφιλή άρθρα

Αφήστε ένα σχόλιο

Please enter your comment!
Please enter your name here

Εντός εκτός και επί τα αυτά

Μικρές αγγελίες

aggelies

Βήμα στον αναγνώστη

Στείλτε μας φωτό και video ή κάντε μία καταγγελία

Συμπληρώστε τη φόρμα

Ειδήσεις

Χρήσιμα