Παρασκευή, 29 Μαρτίου, 2024

Εκκλησία και κληρικοί το 1821

ΣΤΕΛΙΟΣ ΤΖΟΜΠΑΝΑΚΗΣ
Με τον τίτλο “Εκκλησία και κληρικοί το 1821” κυκλοφόρησε στις 23 του Μάρτη ως ένθετο Κυριακάτικης Εφημερίδος, μεταξύ των άλλων και ένα καλαίσθητο ιστορικό αφιέρωμα. Είναι έκδοση του National Geographic και περιλαμβάνει διάφορα κεφάλαια από την αρχή της Επανάστασης του 1821 ως το τέλος, αναλύοντάς τα με ακρίβεια, τεκμηριωμένα και με πλήθος παραδειγμάτων. Η National Geographic είναι ως γνωστόν, ο μεγαλύτερος μη κερδοσκοπικός, επιστημονικός και εκπαιδευτικός οργανισμός στον κόσμο. Είναι σε χαρτί ιλουστρασιόν με αρκετές έγχρωμες φωτογραφίες. Η αφήγηση είναι συναρπαστική και μένεις έκπληκτος από τις τεκμηριώσεις της μιας άποψης -όχι της ιδεολογικής ερμηνείας και ιστορικών δεδομένων που απλά μας παραπέμπουν στη σφαίρα της πολιτικής- αλλά  της αντίθεσης που κι αυτή τεκμηριώνεται πλήρως. Προχωρώντας χρονικά εκτός από την αναφορά σε πλήθος παραδειγμάτων παραθέτει και τη γνώμη Ελλήνων και ξένων ιστορικών διεθνούς κύρους. Ειδική αναφορά και διεξοδικότερα γίνεται στον Εθνομάρτυρα Γρηγόριο Ε΄. Αφού μας πληροφορεί για την καταγωγή, την πορεία της ανέλιξής του και την αποφασιστική συμβολή του για τη διάδοση της παιδείας στο έθνος, αναφέρεται σε άδικες κατηγορίες· ότι αφόρισε την Επανάσταση του Αλέξανδρου Υψηλάντη αφού, ως γνωστόν, με τον τρόπο του ήθελε να προστατέψει τους Έλληνες -της Κωνσταντινούπολης από τις σφαγές-  τελικά όμως δεν το κατάφερε με τα όσα τραγικά ακολούθησαν με την αναγγελία της Επανάστασης στην Πελοπόννησο. Υπάρχουν ακόμα και σήμερα λόγιοι και εκπαιδευτικοί που αμφισβητούν το ρόλο του Εθνομάρτυρα Γρηγορίου Ε ΄. Θυμάμαι μια δημόσια αντιπαράθεση δύο εκπαιδευτικών σε αυτήν την εφημερίδα όπου ο ένας αποδείκνυε με επιχειρήματα την προδοτική δράση του Γρηγορίου Ε ΄ επικαλούμενος ιστορικές πηγές. Η απάντηση ήρθε από άλλον εκπαιδευτικό που ανέφερε άλλες πηγές που φανερώνουν το αντίθετο. Η ανταπάντηση του δεύτερου ήταν τόσο καταλυτική και αδιαμφισβήτητη ώστε σταμάτησε ο δημόσιος διάλογος που συνήθως  ωφελεί.
Αναφέρεται διεξοδικά στη Φιλική Εταιρεία και τον ρόλο της, στον Ρήγα Βελεστινλή, και στον ανώνυμο συγγραφέα της Ελληνικής Νομαρχίας.
Εχει μοναδικές έγχρωμες φωτογραφίες όπως, ο ναός των Τριών Ιεραρχών όπου ευλογήθηκε η σημαία  των επαναστατών όταν ο Αλέξανδρος Υψηλάντης κήρυξε την επανάσταση  στο Ιάσιο της Μολδοβλαχίας, ο ναός των Αγίων Αποστόλων όπου ο Κολοκοτρώνης και ο Μαυρομιχάλης κήρυξαν την επανάσταση στην Καλαμάτα, η μονή Οσίου Λουκά όπου έγινε κέντρο επαναστατικό όπου κατασκεύαζαν και φυσέκια, το κενοτάφιο του Γρηγορίου Ε΄ στον ναό της Αγίας Τριάδος Οδησσού όπως και σε κάθε ένα χωριστά που κήρυξε την επανάσταση στην περιοχή του όπως ο Άνθιμος Γαζής, ο Εμμανουήλ Παπάς και άλλοι.
Αποδεικνύεται εμπεριστατωμένα ο ρόλος της Εκκλησίας όχι μόνο στον αγώνα του ’21 αλλά από την εποχή της Αραβοκρατίας τον 7ο αιώνα με αδιάσειστα στοιχεία. Αναφέρεται διεξοδικά στη θυσία του Δασκάλου του Γένους, Αγίου Κοσμά του Αιτωλού και σε πλήθος άλλων μαρτύρων Αρχιερέων και μοναχών. Από το 17ο αιώνα είχαν αρχίσει οι θανατώσεις στην Κρήτη. Η επανάσταση στο νησί μας ξεκίνησε στις 14 Ιουνίου 1821 και εξαγρίωσε τους Τούρκους με αποτέλεσμα να σημειωθούν απερίγραπτες βιαιότητες με πρώτα θύματα επισκόπους και κληρικούς. Απαγχονίστηκε ο επίσκοπος Κισάμου  Μελχισεδέκ Δεσποτάκης, σφαγιάστηκε ο επίσκοπος Πέτρας Ιωακείμ, φυλακίστηκε ο Κυδωνίας Καλλίνικος Σαρπάκης και Ρεθύμνης Γεράσιμος Περδικάρης που στη συνέχεια απαγχονίστηκε. Όμως στο ναό του Αγίου Μηνά Ηρακλείου έγινε η μεγάλη σφαγή στις 24 Ιουνίου με 800 θύματα που σφαγιάστηκαν μέσα ή στον περίβολο του ναού. Ο ναός και η μητρόπολη παραδόθηκαν στις φλόγες. Ο μητροπολίτης Γεράσιμος Παρδάλης εκτελέστηκε και σφαγιάστηκαν οι επίσκοποι Κνωσού Νεόφυτος, ο Χερρονήσου Ιωακείμ, ο Λάμπης και Σφακίων Ιερόθεος, ο Σητείας Ζαχαρίας και ο Διοπόλεως Καλλίνικος. Οι άγιοι νεομάρτυρες αρχιερείς της Κρήτης που με Πατριαρχική και Συνοδική πράξη της Αγίας του Χριστού Μεγάλης Εκκλησίας της 21ης Σεπτεμβρίου 2000 συμπεριλήφθησαν στο αγιολόγιο της Ορθόδοξης Εκκλησίας και μαρτύρησαν στην Κρήτη για την πίστη τους είναι: Ο μητροπολίτης Κρήτης Γεράσιμος και οι επίσκοποι Κνωσού Νεόφυτος, Χερρονήσου Ιωακείμ, ο Ρεθύμνης Γεράσιμος, Κυδωνίας Καλλίνικος, Κισάμου Μελχισεδέκ, Διοπόλεως Καλλίνικος και πλήθος άλλων κληρικών και λαϊκών. Η μνήμη των Κρητών Αγίων νεομαρτύρων καθορίστηκε να γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 23 Ιουνίου. Καλόν είναι ν’ ανεγερθούν και ναοί στ’ όνομα αυτών των αγίων και να τιμηθούν ξεχωριστά και τοπικά και οι άλλοι κληρικοί και λαϊκοί στους τόπους που μαρτύρησαν για να μάθει ο λαός του νησιού μας τη μεγάλη τους προσφορά.
Το γενικό συμπέρασμα αυτού του αφιερώματος νομίζω ότι εκφράζει ο Πρωτοπρεσβύτερος Γεώργιος Μεταλληνός όπου συνδέει διαχρονικά το Ράσο με όλους τους αγώνες του Έθνους για την Ελευθερία.
]


Ακολουθήστε τα Χανιώτικα Νέα στο Google News στο Facebook και στο Twitter.

Δημοφιλή άρθρα

Αφήστε ένα σχόλιο

Please enter your comment!
Please enter your name here

Εντός εκτός και επί τα αυτά

Μικρές αγγελίες

aggelies

Βήμα στον αναγνώστη

Στείλτε μας φωτό και video ή κάντε μία καταγγελία

Συμπληρώστε τη φόρμα

Ειδήσεις

Χρήσιμα