Τρίτη, 19 Μαρτίου, 2024

Οι “ιστορικοί” του ποδοσφαίρου

Οι σημερινές ´διαδρομές´ είναι κάπως διαφορετικές καθώς επιλέξαμε να παρουσιάσουμε κάποιους ανθρώπους που με μεράκι καταγράφουν εδώ και χρόνια την ιστορία του ελληνικού ποδοσφαίρου. Παράλληλα είναι ένα αφιέρωμα στη μνήμη του Γιώργου Παγιωτέλη που ήταν από τους πρώτους και μάλλον ο σημαντικότερος που προσπάθησε να αρχειοθετήσει τα πεπραγμένα του δημοφιλέστερου αθλήματος στη χώρα μας. Κάτω από πολύ δύσκολες συνθήκες, αφού τότε δεν υπήρχε το ίντερνετ και τα κινητά που κάνουν σαφώς πιο εύκολο το έργο στην εποχή μας. Σήμερα λοιπόν κάνουμε μία γνωριμία και μία μικρή αναφορά σε τρεις πολύ σημαντικούς ´ρομαντικούς´ του ποδοσφαίρου με τους οποίους έχουμε συνεργαστεί προσωπικά και γνωρίζουμε από πρώτο χέρι ότι εδώ και χρόνια έχουν αφιερώσει ένα μεγάλο κομμάτι της ζωής του ´χαρτογραφόντας´ τους ελληνικούς συλλόγους και ποδοσφαιριστές και παράλληλα την ιστορία του αθλήματος.

Σπύρος Τσάτσουλης: Μία κινητή ποδοσφαιρική εγκυκλοπαίδεια
Ξεκινάμε με τον λιγότερο γνωστό από τους τρεις αλλά και αυτόν με το πλουσιότερο αρχείο ειδικά στις μικρότερες κατηγορίες. Ο 46χρονος Σπύρος Τσάτσουλης (γεν. 5 Αυγούστου 1966) λοιπόν που κατοικοεδρεύει στην πρωτεύουσα της Αρκαδίας ασχολείται επαγγελματικά με τον χώρο του ελληνικού ποδοσφαίρου ως μάνατζερ, για μία 6ετία (2006-12) υπήρξε τεχνικός διευθυντής του Αστέρα Τρίπολης ενώ για ένα φεγγάρι έγραφε και σε τοπικά έντυπα. Διαθέτει όμως ένα εκπληκτικό αρχείο, μία πραγματική εγκυκλοπαίδεια στην οποία έχει καταγράψει την μικρή ή μεγάλη ιστορία και των περίπου 6.000 ομάδων-μελών της ΕΠΟ από τις οποίες βέβαια κάμποσες δεν υπάρχουν πλέον σήμερα. Εδώ και 25 χρόνια συγκεντρώνει όλο αυτό το υλικό και έχει ταξιδέψει σε όλη την Ελλάδα και έχει αναζητήσει στοιχεία και μαρτυρίες παλιών ποδοσφαιριστών για να μπορέσει να καλύψει κενά. Εχει σε αρχείο όλες τις εθνικές αλλά και τοπικές κατηγορίες και συμμετοχές παικτών στις 3 μεγαλύτερες αλλά και στη Δ’ από το 1988 και μετά! Στην τεράστια βιβλιοθήκη του υπάρχει οτιδήποτε έκδοση έχει κυκλοφορήσει για την ιστορία ομάδων αλλά και γενικότερα του ελληνικού ποδοσφαίρου καθώς επίσης και το αρχείο του ´Φως των Σπορ´ και της ´Ομάδας´ της περιόδου 1959-74. Οσο για το αν έχει σκεφτεί να αξιοποιήσει όλο αυτό το αρχείο, η διαπίστωσή του κρύβει πικρία αλλά και μία μεγάλη αλήθεια: ´Δυστυχώς στην Ελλάδα δεν υπάρχει ενδιαφέρον για την ιστορία του αθλήματος και των συλλόγων, πόσο μάλλον σήμερα σε εποχή κρίσης. Θυμάμαι έναν φίλο μου από την Αγγλία που βλέποντας τα αρχεία μου μου είπε χαριτολογώντας ότι γεννήθηκα σε λάθος χώρα αφού αν ήμουν Βρετανός θα ήμουν τώρα πάμπλουτος! Αλλωστε πλέον έχει χαθεί και το στοιχείο της εντοπιότητας με τους εκατοντάδες παίκτες που μετακινούνται σε κάθε μεταγραφική περίοδο. Ενώ και οι άνθρωποι που ασχολούνται ως παράγοντες στο ελληνικό ποδόσφαιρο δεν έχουν τις βασικές γνώσεις, πολλές φορές δεν γνωρίζουν ούτε πότε ιδρύθηκε η ομάδα τους. Στην περιφέρεια είναι λίγο καλύτερα τα πράγματα αλλά και πάλι το ενδιαφέρον είναι μικρό´. Για τον λόγο αυτό και δεν σκέφτεται να προχωρήσει σε κάποια ειδική έκδοση αλλά μονάχα σε επίπεδο συλλόγων της περιοχής του. ´Εχω βάλει μπροστά να καταγράψω την ιστορία του Παναρκαδικού και της ΑΕ Τρίπολης ίσως τον επόμενο χρόνο αλλά όχι κάτι περισσότερο´. Τέλος προσθέτει για το διαδίκτυο ότι ένα μεγάλο κομμάτι που αφορά την ιστορία του ελληνικού ποδοσφαίρου είναι γεμάτο ανακρίβειες και δυστυχώς πολύ εύκολα οι ανακρίβειες αυτές αναπαράγονται… Εμείς τι να προσθέσουμε. Ισως κάποια στιγμή η Ελληνική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία ενδιαφερθεί να αξιοποιήσει όλο αυτό το υλικό που διαθέτει και που αφορά ολόκληρη την ιστορία του αθλήματος στη χώρα μας.

Γιώργος Παγιωτέλης:
Ο Πρωτεργάτης…
Οπως προαναφέραμε οι σημερινές ´διαδρομές´ είναι και ένα μικρό αφιέρωμα στη μνήμη του Γεώργιου Παγιωτέλη με τον οποίο είχαμε συνεργαστεί παλιότερα και πάντα εκεί στις αρχές της δεκαετίας του ’90 αλλά και πιο μετά αγοράζαμε κάθε έντυπο στο οποίο είχε την υπογραφή του. Διότι ήταν ίσως ο μοναδικός που έδινε τόσο μεγάλο βάρος στις μικρότερες εθνικές κατηγορίες τις… μακρυά από τους προβολείς της Α’ Εθνικής…
Από το μπλογκ ´Αρχείο Ελληνικού Ποδοσφαίρου´ του Δ. Νικολαϊδη μερικά στοιχεία:
´Ο Γεώργιος Νικολάου Παγιωτέλης (Καβάλα 25 Δεκεμβρίου 1935 – Αθήνα 17 Μαρτίου 2006 ήταν Έλληνας οικονομολόγος και δημοσιογράφος που ασχολήθηκε με τις εφαρμογές της στατιστικής στα στοιχεία αθλητικών δεδομένων, ιδιαίτερα των αθλημάτων ποδοσφαίρου και μπάσκετ.
Εργάσθηκε σε διάφορες αθλητικές εφημερίδες (´Μπάλλα´, ´Αθλητική Ηχώ´, ´Σπόρταϊμ´, κ.ά.) και περιοδικά (´Εθνοσπόρ´, ´Παγκόσμιοι´), ενώ επιμελήθηκε στατιστικής ενημερωτικής εκπομπής της κρατικής τηλεόρασης, κατά τη δεκαετία του ’80. Ηταν επίσης πάρεδρο μέλος του Π.Σ.Α.Τ.. Με τα άρθρα και τα εκατοντάδες αφιερώματά του βοήθησε να αναδειχθούν και να αποκατασταθούν επαγγελματικά αρκετοί νεαροί δημοσιογράφοι που βρήκαν μέσω των στηλών του την ευκαιρία να παρουσιάσουν τη δουλειά τους. Το γράψιμό του διέκρινε η σαφήνεια αλλά και η γλαφυρότητα, στοιχεία που του χάριζαν ένα ιδιαίτερο ύφος το οποίο ξέφευγε από τη συνήθη δημοσιογραφική διατύπωση.
Υπήρξε ένας από τους πρωτεργάτες της αξιοποίησης των στατιστικών αθλητικών στοιχείων, που άνοιξαν το δρόμο στην περαιτέρω εξέλιξη του συγκεκριμένου τομέα.
Πέθανε πριν προλάβει να πραγματοποιήσει το μεγάλο του όνειρο, το οποίο ήταν η έκδοση ενός εβδομαδιαίου στατιστικού περιοδικού. Ο γιος του Νίκος Παγιωτέλης, είναι επίσης αθλητικογράφος´. Να προσθέσουμε ότι όπως σημείωσαν άτομα στο facebook που εργάστηκαν μαζί του: ´κρατούσε στατιστικά Α’ Εθνικής από το 1959-60, Β’ Εθνικής από το 1960 κ.λπ. αλλά και για το μπάσκετ(!) Α1 και Α2 ανδρών, ενώ σταμάτησε να κρατά τα στατιστικά του βόλεϊ, όταν διαπίστωσε ότι δεν είχαν ιδιαίτερο (στατιστικό) ενδιαφέρον. Ηταν πολυπράγμων, γλαφυρός στη γραφή και ευθύς, τα έλεγε “τσεκουράτα” και αυτό δεν άρεσε σε κάποιους…´.

Επίσης υπάρχουν αρκετοί ακόμα που καταγράφουν την ιστορία του ελληνικού ποδοσφαίρου και κρατούν στατιστικά.
Πολύ σημαντικός ο Ανδρέας Μπόμης που στις αρχές της δεκαετίας του ’80 εξέδωσε τα ποδοσφαιρικά αλμανάκ: ´Γκολ 81´, ´Γκολ 82´, ´Γκολ 83´, ´Γκολ 84´ (φωτ. αριστερά) και παρόμοιες εκδόσεις (´Ποδόσφαιρο 2000´ κ.λπ.). Επίσης γνωστοί αθλητικοί συντάκτες όπως οι Τάκης Παϊπέτης, Βαγγέλης Φουντουκίδης, Κλεομένης Γεωργαλάς, Γιώργος Βασσάλος, Διονύσης (Σάκης) Τσακασιάνος (κυρίως ΕΠΣ Αθηνών ο τελευταίος) διαθέτουν σπουδαία αρχεία όπως και οι Γιώργος Ισαακίδης, Νίκος Σταυρόπουλος ενώ υπάρχουν και άλλοι με τεράστιες γνώσεις και φοβερή μνήμη όπως ο Νίκος Σαρίδης τον οποίο γνωρίσαμε στο… φατσοβιβλίο.
Ιστορίες συλλόγων: Φυσικά υπάρχουν αρκετοί που έχουν καταγράψει τις ιστορίες διαφόρων αθλητικών συλλόγων και γεγονότων αλλά σε αυτούς αξίζει να αναφερθούμε σε ξεχωριστό μελλοντικό αφιέρωμα. Μία από τις πιο πρόσφατες εκδόσεις είναι ´Το ταξίδι του Ικαρου´ του Κώστα Χαλέμου (φωτ. πάνω δεξιά) σε μια πολύ αξιόλογη προσπάθεια να αναφερθεί σε μια από τις πιο συγκλονιστικές μονομαχίες στην ιστορία της Β’ Εθνικής με τον Ικαρο Νέας Ιωνίας -που δεν υπάρχει πλέον- να χάνει την άνοδο στην Α’ Εθνική απο την Καλαμάτα το 1971-72 λόγω ουσιαστικά της ισοπαλίας 1-1 στο μεταξύ τους παιχνίδι στη Νέα Φιλαδέλφεια μπροστά σε 35.000 θεατές! Ηταν και η χρονιά με την καλύτερη θέση στην ιστορία του ΑΟΧ (3ος).

Δημήτρης Τσακίρης: Η… ΕΥΠ του ποδοσφαίρου μας
Ο πιο γνωστός από τους τρεις είναι σίγουρα ο Δημήτρης Τσακίρης. Ο 50χρονος αθλητικός συντάκτης (γεν. 18 Μαρτίου 1962) από τον Νέο Κόσμο είναι ο εμπνευστής του συνδρομητικού site soccerbase.gr όπου έχει ´φακελώσει´ όλους τους παίκτες που αγωνίζονται τα τελευταία χρόνια στο ελληνικό -και όχι μόνο- ποδόσφαιρο με πάρα πολλές αλλά σημαντικές λεπτομέρειες ακόμα και το πόσες κίτρινες και κόκκινες κάρτες έχουν δεχθεί. Διότι από το 1995 ξεκίνησε τη δημιουργία προσωπικού μηχανογραφημένου αρχείου στατιστικών του ποδοσφαίρου και αυτό είχε ως
αποτέλεσμα να προχωρήσει αρχικά σε σχετικές εκδόσεις στις αρχές της προηγούμενης δεκαετίας (WHO IS WHO και Ανασκοπήσεις σεζόν) και στη συνέχεια στη δημιουργία του προαναφερόμενου site Μάλιστα κάνει προσπάθειες να επεκταθεί η αρχειοθέτηση και σε παλιότερες σεζόν καθώς πλέον διαθέτει αναλυτικά στοιχεία με συμμετοχές και γκολ της Α´ Εθνικής από την περίοδο 1977-78. Ενώ όσοι έχουν παρακολουθήσει την ανοιχτή σε όλους σελίδα του στο facebook (soccerbase.gr) θα ανακαλύψουν πληθώρα φωτογραφιών και ποδοσφαιριστών από το χθες του ελληνικού ποδοσφαίρου και μάλιστα πολλές από Β’ και Γ’ Εθνική.
Οπως σημειώνει ο ίδιος: ´Κυρίως από τους Αγγλους πήρα το μικρόβιο. Με ενδιαφέρει περισσότερο ο άνθρωπος, ο κάθε ποδοσφαιριστής σαν ξεχωριστή οντότητα από το σωματείο. Δίνει μία άλλη εικόνα όχι μόνο γκολ και… τρέξιμο. Ισως βέβαια και λόγω σπουδών να επηρεάστηκα και να είδα από αυτή την οπτική γωνία το άθλημα´. Μετά από τόσα χρόνια τώρα με εκδόσεις και το site ποια συμπεράσματα έχει βγάλει για την ελληνική πραγματικότητα: ´Το ενδιαφέρον είναι περιορισμένο στην Ελλάδα. Η μεγάλη πλειοψηφία κοιτάει το αποτέλεσμα και δεν τους ενδιαφέρει το παιχνίδι. Είναι οπαδοί και όχι φίλαθλοι. Ενώ παράλληλα τους νοιάζει μονάχα το σήμερα και όχι το χθες των ομάδων και των ποδοσφαιριστών. Αυτή είναι και η διαφορά με τις ανεπτυγμένες ποδοσφαιρικά χώρες αφού εκεί ενδιαφέρονται αλλά και παίζουν πρώτα για τη χαρά του παιχνιδιού και όχι τόσο για τη νίκη. Εμας μας ενδιαφέρει το αποτέλεσμα, πάμε στο γήπεδο με βασικό κίνητρο για να δούμε την ομάδα μας να παίρνει τη νίκη ή βαθμούς και όχι το θέαμα´ καταλήγει
Ο Τσακίρης μπορεί να σπούδασε Μηχανικός Μεταλλείων, Μεταλλουργός στο Εθνικό Μετσόβειο Πολυτεχνείο αλλά από τα φοιτητικά χρόνια ενεπλάκη με την αθλητική δημοσιογραφία με στήλη αθλητικών Media στο εβδομαδιαίο περιοδικό ´Μικρή Οθόνη´.
Συνεργάστηκε με εφημερίδες (Αθλητική Ηχώ, Ελευθεροτυπία, Φλόγα, Αδέσμευτο Τύπο) αθλητικούς συλλόγους (Α.Σ. Εκπαιδ. Δούκα), περιοδικά (Ντέρμπι) και κανάλια (Telecity) ενώ εδώ και 12 χρόνια εργάζεται στο Super Sport με ειδίκευση το αγγλικό ποδόσφαιρο (Πρέμιερ Λιγκ) αφού… μάλλον συνεργάζεται και με την… SIS (την αντίστοιχη ΕΥΠ της Βρετανίας).

Νίκος Δημ. Νικολαΐδης: Με πολύ μεράκι και αφετηρία το Αιγάλεω
Ο Νίκος Δημ. Νικολαΐδης ασχολήθηκε αρχικά με την ιστορία των ομάδων της περιοχής του (Αιγάλεω) και στη συνέχεια έκανε αξιόλογη προσπάθεια να καταγράψει τις μικρότερες εθνικές κατηγορίες σε δύο εκδόσεις του.
Γεννήθηκε πριν 48 χρόνια στο Αιγάλεω (28 Ιουλίου 1964) και άρχισε να καταγράφει στοιχεία των ελληνικών εθνικών πρωταθλημάτων ποδοσφαίρου το φθινόπωρο του 1982 και συνεχίζει ανελλιπώς έως σήμερα.
Οπως λέει: ´Αποφάσισα να προχωρήσω εγώ ο ίδιος σε εκδόσεις, όταν διαπίστωσα πως στον τομέα αυτόν υπήρχε μεγάλη έλλειψη βιβλιογραφίας. Από την ενασχόλησή μου αυτή, μου έμεινε η αίσθηση ικανοποίησης ότι πρόσθεσα κι εγώ ένα λιθαράκι στην καταγραφή της ιστορίας του ελληνικού ποδοσφαίρου, ιδιαίτερα των μικρών κατηγοριών του (Β’, Γ’ και Δ’ Εθνική).
Ωστόσο, υπάρχει και αρκετή πικρία, αφού διαπίστωσα, παράλληλα, την παντελή αδιαφορία των επίσημων φορέων της Πολιτείας να στηρίξουν προσπάθειες σαν τη δική μου, ή του
γιατρού κ. Νίκου Σταυρόπουλου που για μένα υπήρξε (εκτός βεβαίως του αείμνηστου ´πατριάρχη´ των αθλητικών στατιστικών Γεώργιου Παγιωτέλη) ο πρώτος διδάξας´.
Να προσθέσουμε ότι εργάσθηκε ως οδοντίατρος από το 1991 έως το 2011 και πρώτο του βιβλίο ήταν το 1998 το ´50 χρόνια Αιγάλεω´ που αναφέρεται στην ιστορία της ομάδας ποδοσφαίρου της πόλης (έκδοση Δήμος Αιγάλεω).
Ακολούθησαν το 2007 ´Η ιστορία του Αιγάλεω, από τις λαμαρίνες στα σαλόνια της Ευρώπης´ (από τις εκδόσεις ´Εμβρυο´) και η μελέτη του για τα εικονογραφημένα περιοδικά ´Ο Μπλεκ και οι άλλοι, οι χάρτινοι ήρωες του Στέλιου Ανεμοδουρά´ (έκδοση ´Περιοδικός Τύπος´).
Το 2008 εξέδωσε (πάλι από τις εκδόσεις ´Εμβρυο´) την ιστορία της ομάδας μπάσκετ ανδρών του Αιγάλεω A.O. με τίτλο ´Απ’ τις αλάνες της ΕΣΚΑ στα παρκέ της Α1´. Το 2011 συνέγραψε την ιστορία της Β’ Εθνικής κατηγορίας, με τίτλο ´Εκεί, εκεί, στη Β’ Εθνική!´ και ´Το Αλφαβητάρι του Αιγάλεω´ και τελευταία το ´Από τη Γ’ Εθνική στο Περιφερειακό (1965 – 2012). Συχνά-πυκνά γράφει σε διάφορα αθλητικά μπλογκ συνήθως με το παράξενο για οδοντίατρο ψευδώνυμο: αΝώΔυΝος -εντάξει από τα αρχικά του βγαίνει.
Παράλληλα ασχολείται με τα κόμικς ως συλλέκτης και δημιουργός του εικονογραφημένου αθλητικού περιοδικού ´Πορτιέρο Μάκης Ροδίτης´, που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις ´Λεωπαλαίοντες ΖΝ´.
Το 1998 βραβεύτηκε για άρθρο του σχετικά με το παγκόσμιο Κύπελλο ποδοσφαίρου, μετά από πανελλήνιο διαγωνισμό που διοργάνωσε η αθλητική εφημερίδα ´Sportime´
Για τη συνεισφορά του στην προβολή της αθλητικής ιστορίας του τόπου του έχει βραβευτεί από το Δήμο Αιγάλεω με την κεφαλή του Κλεισθένους (1998), από το ´Σύνδεσμο Βετεράνων Ποδοσφαιριστών Αθλητών και Παραγόντων Αιγάλεω Α.Ο.´ (2005) και από το Σύνδεσμο Φιλάθλων Αιγάλεω Α.Ο. ´Θύρα 12´ με απονομή τιμητικής πλακέτας (2006).


Ακολουθήστε τα Χανιώτικα Νέα στο Google News στο Facebook και στο Twitter.

Δημοφιλή άρθρα

Αφήστε ένα σχόλιο

Please enter your comment!
Please enter your name here

Μικρές αγγελίες

aggelies

Βήμα στον αναγνώστη

Στείλτε μας φωτό και video ή κάντε μία καταγγελία

Συμπληρώστε τη φόρμα

Ειδήσεις

Χρήσιμα