Πέμπτη, 28 Μαρτίου, 2024

Μάνος Ζαχαρίας, ο ταξιδιώτης της μνήμης

«Δεν υπάρχουν άνθρωποι χωρίς παρελθόν και παρελθόν που να τους έχει σφραγίσει. Χωρίζω την ζωή μου σε σταθμούς που καθόρισαν τη μνήμη μου και την σχέση μου με τον κόσμο».

Μάνος Ζαχαρίας

Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΥ,
εκπαιδευτικού Δ.Ε.
A’ MEΡΟΣ

Ο Μάνος Ζαχαρίας γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε χημεία στο πανεπιστήμιο, με σκοπό να συνεχίσει την οικογενειακή παράδοση στην οινολογία, και θέατρο στη σχολή Ρώτα – Σαραντίδη.
Θα γράψει η γνωστή συγγραφέας Αλκη Ζέη για την πρώτη γνωριμία τους στην κατοχή, θυμούμενη πως δεν τον είχε καθοδηγητή και ευτυχώς δεν τον είχε ερωτευτεί: «Και να ήθελα βέβαια», θα προσθέσει χαριτωμένα, «δεν προλάβαινα, έπρεπε να σταθώ στην ουρά. Ψηλός, αδύνατος, με μπιρμπιλωτά μάτια έκαιγε καρδιές. Κατοχή. Γερμανοί, πείνα, μα μπορούσαμε να κάνουμε όνειρα.
ΟΜάριος Πλωρίτης ήθελε να σκηνοθετήσει για τον κινηματογράφο τη ´Γαλήνη´ του Βενέζη. Πρωταγωνιστές θα ήταν ο Μάνος και η λίγο μεγαλύτερη αδελφή μου, που ήταν μια πανέμορφη κοπέλα. Ταιριαστό ζευγάρι για την ταινία οι δυο τους, όχι όμως και για τη ζωή, γιατί η αδελφή μου ήταν ερωτευμένη με τον Νίκο Γκάτσο… Πήγαινα κι εγώ στις πρόβες που γίνονταν σε κάποιο γραφείο στο Κολωνάκι. Ο Μάνος έφτανε πολλές φορές καθυστερημένος, με μάτια κόκκινα από αϋπνία. ´Θα ’γραφε σε κανένα τοίχο τη νύχτα´, ψιθύριζα της αδελφής μου. ´Μπορεί να σκότωσε και κανένα Γερμανό´, έλεγε κείνη μισοσοβαρά μισοαστεία. Τελικά η ταινία δεν έγινε. Στο μεταξύ εγώ είχα γνωρίσει τον Γιώργο Σεβαστίκογλου που έκανε σεμινάρια Θεάτρου με το μέθοδο Στανισλάφσκι στο Γαλλικό Ινστιτούτο. Ο Ροζέ Μιλιέξ του είχε παραχωρήσει μια τάξη… Απ’ όσο θυμάμαι τα μαθήματα παρακολουθούσαν ο Ντίνος Δημόπουλος, η Ζωρζ Σαρή, η Τατιάνα Μιλιέξ και πρώτος και καλύτερος, ο Μάνος. Ερχότανε και διάφορες άλλες κοπέλες που νομίζω πως τις συγκινούσε περισσότερο ο Μάνος παρά ο Στανισλάφσκι. Πάνω στα θρανία ήταν απλωμένοι ο Κορνέιγ και ο Ρακίνας για να μην μπει ξαφνικά κανείς ανεπιθύμητος και βρούμε τον μπελά μας που μες στην Κατοχή ασχολιόμασταν με τον Στανισλάφσκι. Αυτή ήταν η πρώτη συνεργασία του Γιώργου με τον Μάνο και ούτε έβαζε ο νους τους πως θα ξανασυνεργάζονταν»1.
Για τα νιάτα του που συνέπεσαν με μία εποχή αγωνιστικής ανάτασης του λαού έχει μιλήσει και ο ίδιος ο Μάνος Ζαχαρίας, περιγράφοντας το κλίμα της εποχής στην Μαρία Κατσουνάκη: «Τότε τα πράγματα ήταν σαφή.
Υπήρχε Κατοχή, ο εχθρός, η Αντίσταση. Απλά πράγματα… Δεν χρειαζόταν να ψάξουμε, να βρούμε…
Ή θα ήσουν λιπόψυχος, συμβιβασμένος, θα λούφαρες, δηλαδή, ή θα ήσουν προδότης. Η βασική μάζα του κόσμου όμως ήταν στην Αντίσταση. Αυτό που συνέβαινε ήταν απίθανο. Δεν μπορεί να το διανοηθεί άνθρωπος που δεν έζησε εκείνη την εποχή. Σε κυνηγούσαν, ας πούμε. Γινόταν ένα μπλόκο στο δρόμο.
Χτυπούσες οποιαδήποτε πόρτα, σου άνοιγαν και σε φιλοξενούσαν για να γλυτώσεις. Δεν βρήκα κλειστή πόρτα εκείνη την εποχή. Θυμάμαι ένα μπλόκο στην Αιόλου. Μπαίνω σ’ ένα κατάστημα, τυχαία.
Ο ιδιοκτήτης με οδήγησε απευθείας στο υπόγειο και στην έξοδο από την πίσω πόρτα. Αυτή η ατμόσφαιρα ήταν καταπληκτική. Πρωτόγνωρη και ανεπανάληπτη»2.
Και θα συνεχίσει η Άλκη Ζέη: «Στις διαδηλώσεις της Απελευθέρωσης όλο και συναντούσα το Μάνο με το λάβαρο μπροστά.
Και όταν καταλάγιασε η μέθη της ελευθερίας βρίσκονται με τον Γιώργο στο νεοσύστατο ´Θέατρο του λαού´, όπου σκηνοθετούσε ο Γιώργος ένα ελληνικό έργο, απλοϊκά γραμμένο, μα που ενθουσίαζε τον κόσμο γιατί μιλούσε για αντίσταση για ηρωισμούς για νίκες.
Ο Μάνος έπαιζε τον εαυτό του. Δεν νομίζω ότι ο ρόλος είχε καν γραφτεί από τον συγγραφέα. Στη μέση της παράστασης, χωρίς να έχει σχέση με το έργο, έβγαινε στη σκηνή ο Μάνος που έφτανε λαχανιασμένος από κάποια θυελλώδη συνεδρίαση – ήτανε παραμονές του Δεκέμβρη του ’44 κι έδινε την πραγματική γραμμή της μέρας.
´Σύντροφοι θα νικήσουμε´, κατέληγε με φωνή όλο πάθος κι ο κόσμος παραληρούσε από ενθουσιασμό.
Στα παρασκήνια, το αδιαχώρητο. Κορίτσια με λουλούδια στα χέρια συνωστίζονταν να δουν τον Μάνο. Σε λίγες μέρες όνειρα, πάθη, θέατρο, έγιναν όλα στάχτες. Αρχισε ο Δεκέμβρης, οι μάχες και όλα τα επακόλουθα»3.
 Ο Μάνος Ζαχαρίας στα Δεκεμβριανά υπήρξε επικεφαλής του θρυλικού λόχου των σπουδαστών «Λόρδος Βύρων» των Εξαρχείων.

1. Οι Άγγλοι δεν κατάφεραν να πάρουν τα Εξάρχεια…
Στη συνέντευξη που παραχώρησε το 2011 στο περιοδικό ´Αρχειοτάξιο´4 ο σκηνοθέτης, αναφερόμενος σ’ αυτές του τις εμπειρίες θα μιλήσει για τη συμμετοχή του στην Αντίσταση και μετέπειτα τον Δεκέμβρη: «Προς το τέλος της Κατοχής ήμουν τρίτος γραμματέας της ΕΠΟΝ σπουδαστών. Πρώτος ήταν ο Κώστας Φιλίνης και δεύτερος ο Λεωνίδας Κύρκος. Υπήρχαμε σε όλη την Κατοχή και πήραμε μέρος στα Δεκεμβριανά με τον Λόχο Μπάιρον5. Η ιστορία του Λόχου είναι η εξής: Μετά τη μεγάλη διαδήλωση στις 4 Δεκεμβρίου, βγάλαμε ντουντούκες και καλέσαμε όλους τους σπουδαστές στο Δημοτικό Σχολείο της Κυψέλης, στη Φωκίωνος Νέγρη, για να οργανώσουμε τον Λόχο των σπουδαστών. Πολύς κόσμος, ήταν και ο Αξελός εκεί. Επειδή όμως το είχε μάθει το σύμπαν ότι θα μαζευτούμε εκεί, εκείνη την ώρα μας βομβάρδισαν από το Λυκαβηττό […].
Και μετά από δυο μέρες γίνεται η συνεδρίαση, στα Εξάρχεια, σ’ ένα σπίτι στο δεύτερο όροφο, και εκεί πέρα ο Λόχος σπουδαστών για πρώτη φορά ονομάζεται ´Λόχος Βύρωνα´. Τον κράτησα ως την υποχώρηση κάπου στην Λαμία» […]6.
Στη συνέντευξη που παραχώρησε στην «TV χωρίς σύνορα» ο Μάνος Ζαχαρίας περιέγραψε αναλυτικότερα τα γεγονότα που αφορούν στη δράση του λόχου «Λόρδος Βύρων» κατά τη διάρκεια του Δεκέμβρη, λέγοντας:
«Έγινε η μεγάλη διαδήλωση στις 3 του Δεκέμβρη, η γνωστή διαδήλωση στο Σύνταγμα, που χτυπήθηκε κι είχαμε τα πρώτα θύματα μετά την Κατοχή, πλέον απ’ τις ´συμμαχικές δυνάμεις´. Κι από εκεί αρχίζει ουσιαστικά ο Δεκέμβρης. Φεύγουμε από το Σύνταγμα, πηγαίνουμε στις συνοικίες και ουσιαστικά… ταμπουρωνόμαστε, αρχίζουν οι αψιμαχίες αλλά όχι ακόμα συγκεκριμένες γραμμές, περιοχές… Γι’ αυτό αποφασίσαμε τότε να καλέσουμε μία συγκέντρωση των φοιτητών που ήτανε οργανωμένοι στο κίνημα, αλλά με τα Δεκεμβριανά, στις αρχές δηλαδή, με την Απελευθέρωση, μ’ όλες αυτές τις συγκρούσεις που είχαν αρχίσει είχαμε γίνει λιγάκι σκορποχώρι… Βγάλαμε τηλεβόες σ’ όλες τις γειτονιές και καλούσαμε τους φοιτητές να μαζευτούν στο σχολειό της Κυψέλης, για να γίνει μία συγκέντρωση και να οργανωθεί εκεί για πρώτη φορά ο λόχος των σπουδαστών. Ετσι κι έγινε, δυο μέρες μιλάγαμε με τους τηλεβόες, μαζευτήκαμε στην Κυψέλη, στο σχολειό της Κυψέλης, το οποίο υπάρχει ίσαμε σήμερα, και φυσικά, δυο μέρες το διατυμπανίζαμε, το ’χανε πάρει χαμπάρι και οι αντίπαλοί μας και βομβαρδίστηκε η συνάντηση αυτή των φοιτητών την ώρα που ετοιμαζόμαστε να σχηματίσουμε τον πρώτο σπουδαστικό λόχο, βομβαρδίστηκε απ’ τον Λυκαβηττό…, με όλμους, με πυροβόλα και τα λοιπά. Εκεί είχαμε τα πρώτα θύματα…, πέντε νεκρούς και αρκετούς τραυματίες. Εκεί σκοτώθηκε η Κοσκινά η Καίτη, ο Γιάννης ο Γκούμας, τραυματίστηκε η Ζωρζ Σαρρή, η γνωστή συγγραφές και ηθοποιός αργότερα».
«…Αφού έγινε όλο αυτό το πατατράκ και ήτανε φοβερό να βλέπεις τους φίλους σου, τους συναγωνιστές σου, που είχανε γλυτώσει από μία τετράχρονη Κατοχή Γερμανική άγρια, να σκοτώνονται μπροστά στα μάτια σου, καθυστέρησε λιγάκι η συγκρότηση του λόχου[…].
Κι επειδή εμείς είμαστε λίγο τρακαρισμένοι όλοι απ’ αυτό το γεγονός ανέλαβε ο Γρηγόρης ο Φαράκος κι εγώ συνέχισα τη δουλειά μου, ήμουνα στη Διαφώτιση της οργάνωσης».
«Έγινε ο λόχος, πήρε θέση στα Εξάρχεια, όλη η οργάνωση ήτανε… , οι γιάφκες μας, τα γραφεία μας, τα μέρη που συγκεντρωνόμαστε ήτανε γύρω-γύρω απ’ τα Εξάρχεια.
Σε πέντε μέρες τραυματίζεται ο Γρηγόρης ο Φαράκος, σοβαρά στο πόδι, και αναλαμβάνω εγώ πάλι τον λόχο των σπουδαστών.
Και τότε έπεσε η σκέψη να ονομάσουμε τον λόχο των σπουδαστών, να τον ονομάσουμε λόχο «Λόρδος Βύρωνας». Τα βαφτίσια γίνανε σ’ ένα σπίτι στην πλατεία Εξαρχείων, που ήτανε τότε ο επικεφαλής της οργάνωσης στην Αχτίδα των φοιτητών που τα λέγαμε τότε, Αχτίδα είναι η κομματική οργάνωση της φοιτητικής -γενικά- οργάνωσης, γιατί υπήρχε και η ΕΠΟΝ, υπήρχαν και οι πλατύτερες οργανώσεις, υπήρχε και η Κομματική…
Ηταν και ο Τζεφρώνης, ο Λεωνίδας ο Τζεφρώνης, ο Λεωνίδας ο Κύρκος ήταν υπεύθυνος για το σύνταγμα το φοιτητικό, το σύνταγμα των Εξαρχείων όπως λεγότανε, και εκεί βαφτίστηκε ο λόχος «Λόχος Λόρδος Βύρων».
Πολέμησε στα Εξάρχεια όλο τον Δεκέμβρη και έφυγε απ’ τα Εξάρχεια στις 4 του Γενάτη, τη νύχτα, όταν έγινε γενικά η υποχώρηση του στρατού, του ΕΛΑΣ τότε, του ΕΛΑΣ της πόλης, προς τα βουνά.
Κατά τη διάρκεια του αγώνα αυτού, των μαχών αυτών είναι ενδιαφέρον να σας πως πώς γινότανε η ανταλλαγή των μηνυμάτων, αποφάσεων, προτάσεων ανάμεσα στα Αρχηγεία, στο Αρχηγείο το δικό μας και στο Αρχηγείο των Εγγλέζων. Γινότανε ακριβώς στα Εξάρχεια, γινότανε στην οδό Θεμιστοκλέους, γινότανε νύχτα, άναβε ένας προβολέας και φώτιζε τα Εξάρχεια, φώτιζε την οδό Θεμιστοκλέους ολόκληρη και ένας άλλος προβολέας -δεν θυμάμαι ακριβώς από ποιον δρόμο ήτανε, Βαλτετσίου ήτανε ή κάποιος άλλος- κάθετα και σχηματιζόταν ένας φωτεινός σταυρός.
Σ’ αυτόν τον σταυρό συναντιόντουσαν δύο αντιπροσωπείες, μία του ΕΛΑΣ, με έναν αξιωματικό και δύο στρατιώτες και από την άλλη μεριά έναν αξιωματικό Εγγλέζο και δύο Εγγλέζους στρατιώτες.
Ανεβαίναν αυτοί τη Θεμιστοκλέους, κατεβαίναμε εμείς τη Θεμιστοκλέους και στον σταυρό ακριβώς επάνω δίναμε τον φάκελο ο ένας στον άλλον, όποιος είχε να δώσει τι, και κάναμε μεταβολή, αφού χαιρετιόμαστε…, ωραιότατα, στρατιωτικά, και στα 10 μέτρα – 15 σβήναν οι προβολείς κι άρχιζε το ντουφεκίδι· κι έπρεπε να την κοπανήσουμε, για να τη γλυτώσουμε.
Το τελευταίο μήνυμα του Αρχηγείου προς τον Σκόμπυ το μετέφερα εγώ, στην οδό Θεμιστοκλέους, νύχτα, στον φωτεινό σταυρό…»
Στην ίδια τηλεοπτική συνέντευξη ο Μάνος Ζαχαρίας αναφέρθηκε και στις μάχες που έδωσε ο λόχος «Λόρδος Βύρων» κατά των Εγγλέζων κυρίως αλλά και της ταξιαρχίας του Ρίμινι στα Εξάρχεια, κάνοντας λόγο για την μαχητικότητα των τμημάτων του ΕΛΑΣ στη συνοικία, όπως φάνηκε και στις μάχες γύρω από την μπλε πολυκατοικία:
«Εκεί το περίφημο σπίτι, το μπλε σπίτι που λεγότανε, η μπλε πολυκατοικία στα Εξάρχεια, εκεί είχανε κάνει οι Εγγλέζοι…, προσπαθούσαν να την καταλάβουνε και είχανε φέρει άρματα μάχης και χτυπάγανε την πολυκατοικία, και χτυπάγανε τις κολώνες και είχε πέσει το ένα πάτωμα πάνω στο άλλο· κι εμείς είμαστε μέσα και κρατάγαμε την πολυκατοικία, η οποία τελικά και δεν έπεσε.
Δεν καταφέραν να πάρουν τα Εξάρχεια οι Εγγλέζοι, ούτε ο στρατός, η Ρίμινι δηλαδή, αλλά κι αυτοί…, κυρίως οι Εγγλέζοι».
Το 1945, χάρη στην περίφημη υποτροφία Μερλιέ που έστειλε στο Παρίσι νέους Eλληνες καλλιτέχνες, επιβιβάστηκε στο θρυλικό πλοίο Ματαρόα, το οποίο μετέφερε στη Γαλλία δεκάδες έλληνες αριστερούς διανοουμένους7  και βρέθηκε στη Γαλλία για να σπουδάσει θέατρο.
Ο Ζαχαρίας όμως ήταν αποφασισμένος να γίνει κινηματογραφιστής και γράφτηκε στην IDHEC (Institut des Hautes Etudes Cinematographiques), ενώ παράλληλα παρακολούθησε μαθήματα Ιστορίας της Τέχνης στη Σορβόννη.
Συνεχίζεται

1. Άλκη Ζέη, ´Μάνος για πάντα´, απόσπασμα από το κείμενο της έκδοσης του 49ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης: Μάνος Ζαχαρίας, Ο ταξιδιώτης της μνήμης, εκδόσεις Αιγόκερως, 2008, σελ. 20.
2. Μάνος Ζαχαρίας, Το μακρύ δημιουργικό, επίμονο και επώδυνο ταξίδι, σελ. 10-11, απόσπασμα από τη συνέντευξη στην Μαρία Κατσουνάκη, δημοσιευμένη στην έκδοση του 49ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης: Μάνος Ζαχαρίας, Ο ταξιδιώτης της μνήμης, εκδόσεις Αιγόκερως, 2008, σελ. 10-11.
3. Άλκη Ζέη, Μάνος για πάντα, απόσπασμα από το κείμενο της έκδοσης του 49ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης: Μάνος Ζαχαρίας, Ο ταξιδιώτης της μνήμης, εκδόσεις Αιγόκερως, 2008, σελ. 20.
4. Βλ. περιοδικό Αρχειοτάξιο, Κινηματογράφος και Ιστορία, ένα αφιέρωμα του «Αρχειοταξίου», Αναμνήσεις μιας διαδρομής, Συνέντευξη του Μάνου Ζαχαρία στο «Αρχειοτάξιο», Ιούνιος 2011.
5. «Lord Byron» Company of Students – The anthem (Ο ύμνος): (Δείτε το video στο: http://youtu.be/aW9BhrJyJk4). Σ’ αυτό το video υπάρχει κι ένα διαφωτιστικό κείμενο στα Αγγλικά που αναφέρει, μεταξύ άλλων, τα εξής:
    Αυτό είναι το video για τον αριστερό Λόχο των σπουδαστών ´Λόρδος Βύρων´, ο οποίος πήρε μέρος στην εμφύλια σύγκρουση στην Αθήνα τον Δεκέμβρη του 1944.
    Η ονομασία του ήταν μια απάντηση στη Βρετανική στρατιωτική επέμβαση στο πλευρό της κυβέρνησης του Γ. Παπανδρέου, η οποία υποστηρίχτηκε για να εναντιωθεί στα αιτήματα της ανερχόμενης σε δύναμη Αριστεράς.
    Κατά τη διάρκεια της Γερμανικής Κατοχής οι σπουδαστές που σχημάτισαν τον Λόχο είχαν γίνει μέλη της Ενιαίας Πανελλαδικής Οργάνωσης Νέων (ΕΠΟΝ), η οποία ανήκει στο αριστερό Εθνικό Απελευθερω-τικό Μέτωπο (ΕΑΜ), το μεγαλύτερο κίνημα της ελληνικής αντίστασης. Μερικά από τα μέλη της ΕΠΟΝ στην Αθήνα είχαν πάρει μέρος στο ένοπλο τμήμα του ΕΑΜ, στο Ελληνικό Λαϊκό Απελευθερωτικό Στρατό (ΕΛΑΣ), ως εφεδρικοί. Ο Λόχος των σπουδαστών σχηματίστηκε στις 3 του Δεκέμβρη ως έναν κανονικός στρατιωτικός Λόχος του ΕΛΑΣ στο ξέσπασμα της εμφύλιας αντιπαράθεσης στην Αθήνα που κράτησε 33 μέρες και ονομάστηκε «Λόρδος Βύρων» λίγες μέρες αργότερα.
6. Βλ. Αναμνήσεις μιας διαδρομής. Συνέντευξη του Μάνου Ζαχαρία στο «Αρχειοτάξιο»,  προδημοσίευση στα Ενθέματα της εφημερίδας Η Αυγή, 19/06/2011. Βλ. και τη βιντεοσκοπημένη συνέντευξη του Μάνου Ζαχαρία στο tvxs.gr «Οι Άγγλοι δεν κατάφεραν να πάρουν τα Εξάρχεια».
7. Οι νεαροί Έλληνες καλλιτέχνες που επιβιβάστηκαν το 1945 στο Ματαρόα ήταν οι: Κορνήλιος Καστοριάδης, Κώστας Παπαϊωάννου, Μιμίκα Κρανάκη, Κώστας Αξελός, ο ιστορικός Νίκος Σβορώνος, οι φοιτητές αρχιτεκτονικής Εμμανουήλ Κινδύνης, Αριστομένης Προβελέγγιος, Αθανάσιος Γάττος, Κωνσταντίνος Μανουηλίδης, Νικόλας Χατζημιχάλης, Γιώργος Κανδύλης, Πάνος Τσολάκης, Τάκης Ζενέτος, ο κινηματογραφιστής Μάνος Ζαχαρίας, ο γλύπτης Μέμος Μακρής, ο ζωγράφος Ντίκος Βυζάντιος, ο μουσικός Δημήτρης Χωραφάς, ο τεχνοκριτικός Αγγελος Προκοπίου, οι γιατροί Ανδρέας Γληνός και Ευάγγελος Μπρίκας, η συγγραφέας Έλλη Αλεξίου, η ποιήτρια Μάτση Χατζηλαζάρου, ο ποιητής Ανδρέας Καμπάς, οι φιλόλογοι Εμμανουήλ Κριαράς και Σταμάτιος Καρατζάς, και πολλοί άλλοι.

8. Με την υποχώρηση του ΔΣΕ βρέθηκε στην Τασκένδη. Εκεί έγραψε και ανέβασε επικαιρικά έργα, με τον θίασο των πολιτικών προσφύγων, ενώ παράλληλα δίδασκε στο Θεατρικό Ινστιτούτο Τασκένδης. Από το 1956 έως το 1965 εγκαταστάθηκε στη Μόσχα, όπου φοίτησε στην Ανώτερη Λογοτεχνική Σχολή και έγραψε σενάρια για τον κινηματογράφο, καθώς και δύο ακόμα θεατρικά έργα, την ´Αγγέλα´, που πρωτοπαίχτηκε από το θέατρο ´Βαχτάνγκοφ’ και το ´Θάνατος του βασιλικού επιτρόπου´. Επέστρεψε στην Ελλάδα το 1965 και συνεργάστηκε ως σκηνοθέτης με γνωστούς ηθοποιούς (Α. Συνοδινού, Ελ. Λαμπέτη, Αλ. Αλεξανδράκη, Αλ. Γεωργούλη κ.ά.). Με το απριλιανό πραξικόπημα, εγκαταστάθηκε στο Παρίσι, όπου συνεργάστηκε με τον Αντουάν Βιτέζ στο ´Theatre des Quartiers d´ Ivry´ και διηύθυνε εργαστήρια θεατρικής έρευνας. Συγκρότησε, με τους μαθητές του, το θίασο ´Πράξις´ και σκηνοθέτησε αρχαίο ελληνικό δράμα και έργα του Σαίξπηρ.
    Παράλληλα, δίδαξε στο Ινστιτούτο Θεατρικών Σπουδών της Σορβόνης και σε ειδικά σεμινάρια του conservatoire.
    Το 1978 και το 1979 πραγματοποίησε δύο σκηνοθεσίες στο ΚΘΒΕ (´Ημέρωμα της στρίγκλας´, ´Τρεις αδελφές´). Από το 1981 εγκαταστάθηκε οριστικά στην Αθήνα, όπου μετέφρασε και σκηνοθέτησε για το Εθνικό Θέατρο και άλλους θιάσους. Σύντροφος της ζωής του, από το 1945, υπήρξε η γνωστή συγγραφέας Αλκη Ζέη, με την οποία απέκτησε δύο παιδιά. Πέθανε στην Αθήνα, την 1η του Δεκέμβρη 1990 (Βλ. Κωνσταντίνα Ζηροπούλου, Ο Γιώργος Σεβαστίκογλου και ο θίασος πολιτικών προσφύγων Τασκένδης, εφημερίδα Ριζοσπάστης, Ένθετη έκδοση: «7 μέρες μαζί», Κυριακή 12 Οχτώβρη 2003, σελ. 4).


Ακολουθήστε τα Χανιώτικα Νέα στο Google News στο Facebook και στο Twitter.

Δημοφιλή άρθρα

Αφήστε ένα σχόλιο

Please enter your comment!
Please enter your name here

Εντός εκτός και επί τα αυτά

Μικρές αγγελίες

aggelies

Βήμα στον αναγνώστη

Στείλτε μας φωτό και video ή κάντε μία καταγγελία

Συμπληρώστε τη φόρμα

Ειδήσεις

Χρήσιμα